Редактирование: Деви-махатмья (МП) 4
Внимание! Вы не авторизовались на сайте. Ваш IP-адрес будет публично видимым, если вы будете вносить любые правки. Если вы войдёте или создадите учётную запись, правки вместо этого будут связаны с вашим именем пользователя, а также у вас появятся другие преимущества.
Правка может быть отменена. Пожалуйста, просмотрите сравнение версий, чтобы убедиться, что это именно те изменения, которые вас интересуют, и нажмите «Записать страницу», чтобы ваша отмена правки была сохранена.
Текущая версия | Ваш текст | ||
Строка 1: | Строка 1: | ||
रचन: ऋषि मार्कण्डेय | रचन: ऋषि मार्कण्डेय | ||
[[Файл:Восхваление Дурги.jpeg|350px|thumb|<center>Восхваление Дурги</center>]] | [[Файл:Восхваление Дурги.jpeg|350px|thumb|<center>Восхваление Дурги</center>]] | ||
शक्रादिस्तुतिर्नाम चतुर्धोஉध्यायः ॥ | शक्रादिस्तुतिर्नाम चतुर्धोஉध्यायः ॥ | ||
.. caturtho'dhyāyaḥ .. | .. caturtho'dhyāyaḥ .. | ||
Глава 4 | Глава 4 | ||
ध्यानं | ध्यानं | ||
कालाभ्राभां कटाक्षैर् अरि कुल भयदां मौलि बद्धेन्दु रेखां | कालाभ्राभां कटाक्षैर् अरि कुल भयदां मौलि बद्धेन्दु रेखां | ||
शङ्ख चक्र कृपाणं त्रिशिख मपि करैर् उद्वहन्तीं त्रिन्त्राम् । | शङ्ख चक्र कृपाणं त्रिशिख मपि करैर् उद्वहन्तीं त्रिन्त्राम् । | ||
सिंह स्कन्दाधिरूढां त्रिभुवन मखिलं तेजसा पूरयन्तीं | सिंह स्कन्दाधिरूढां त्रिभुवन मखिलं तेजसा पूरयन्तीं | ||
ध्यायेद् दुर्गां जयाख्यां त्रिदश परिवृतां सेवितां सिद्धि कामैः ॥ | ध्यायेद् दुर्गां जयाख्यां त्रिदश परिवृतां सेवितां सिद्धि कामैः ॥ | ||
ऋषिरुवाच ॥ १॥ | ऋषिरुवाच ॥ १॥ | ||
oṁ ṛṣiruvāca .. 1.. | oṁ ṛṣiruvāca .. 1.. | ||
1. Риши сказал: | 1. Риши сказал: | ||
शक्रादयः सुरगणा निहतेஉतिवीर्ये | |||
तस्मिन्दुरात्मनि सुरारिबले च देव्या । | शक्रादयः सुरगणा निहतेஉतिवीर्ये | ||
तां तुष्टुवुः प्रणतिनम्रशिरोधरांसा | तस्मिन्दुरात्मनि सुरारिबले च देव्या । | ||
वाग्भिः प्रहर्षपुलकोद्गमचारुदेहाः ॥ २ ॥ | तां तुष्टुवुः प्रणतिनम्रशिरोधरांसा | ||
śakrādayaḥ suragaṇā nihate'tivīrye | वाग्भिः प्रहर्षपुलकोद्गमचारुदेहाः ॥ २ ॥ | ||
tasmindurātmani surāribale ca devyā . | śakrādayaḥ suragaṇā nihate'tivīrye | ||
tāṁ tuṣṭuvuḥ praṇatinamraśirodharāṁsā | tasmindurātmani surāribale ca devyā . | ||
vāgbhiḥ praharṣapulakodgamacārudehāḥ .. 2.. | tāṁ tuṣṭuvuḥ praṇatinamraśirodharāṁsā | ||
Когда тот доблестный, но низменный асур и воинство врагов небожителей были истреблены Деви, то множества девов во главе с Индрой запели Ей хвалу; они смиренно склонили головы и плечи, и тела их стали прекрасны из-за поднявшихся в восторге волосков: | vāgbhiḥ praharṣapulakodgamacārudehāḥ .. 2.. | ||
2. Когда тот доблестный, но низменный асур и воинство врагов небожителей были истреблены Деви, то множества девов во главе с Индрой запели Ей хвалу; они смиренно склонили головы и плечи, и тела их стали прекрасны из-за поднявшихся в восторге волосков: | |||
देव्या यया ततमिदं जगदात्मशक्त्या | देव्या यया ततमिदं जगदात्मशक्त्या | ||
निःशेषदेवगणशक्तिसमूहमूर्त्या । | निःशेषदेवगणशक्तिसमूहमूर्त्या । | ||
तामम्बिकामखिलदेवमहर्षिपूज्यां | तामम्बिकामखिलदेवमहर्षिपूज्यां | ||
भक्त्या नताः स्म विदधातुशुभानि सा नः ॥ ३॥ | भक्त्या नताः स्म विदधातुशुभानि सा नः ॥ ३॥ | ||
devyā yayā tatamidaṁ jagadātmaśaktyā | devyā yayā tatamidaṁ jagadātmaśaktyā | ||
niḥśeṣadevagaṇaśaktisamūhamūrtyā . | niḥśeṣadevagaṇaśaktisamūhamūrtyā . | ||
tāmambikāmakhiladevamaharṣipūjyāṁ | tāmambikāmakhiladevamaharṣipūjyāṁ | ||
bhaktyā natāḥ sma vidadhātu śubhāni sā naḥ .. 3.. | bhaktyā natāḥ sma vidadhātu śubhāni sā naḥ .. 3.. | ||
"Богине, собственной энергией простершей этот мир. Той, Чье тело без остатка вместило силы всего множества богов, Ей, Амбике, достойной почитания всех девов и великих провидцев, мы кланяемся с преданностью: пусть Она пошлет нам благо! | 3. "Богине, собственной энергией простершей этот мир. Той, Чье тело без остатка вместило силы всего множества богов, Ей, Амбике, достойной почитания всех девов и великих провидцев, мы кланяемся с преданностью: пусть Она пошлет нам благо! | ||
यस्याः प्रभावमतुलं भगवाननन्तो | |||
ब्रह्मा हरश्च नहि वक्तुमलं बलं च । | |||
सा चण्डिकाஉखिल जगत्परिपालनाय | |||
नाशाय चाशुभभयस्य मतिं करोतु ॥ ४॥ | |||
yasyāḥ prabhāvamatulaṁ bhagavānananto | |||
brahmā haraśca na hi vaktumalaṁ balaṁ ca . | |||
sā caṇḍikākhilajagatparipālanāya | |||
nāśāya cāśubhabhayasya matiṁ karotu .. 4.. | |||
4. Пусть Та, Чье несравненное величие и силу неспособны истинно передать словами (даже) почитаемый Ананта, Брахма и Хара, пусть Она, Чандика, сосредоточит помыслы на защите мира и устранении страха зла. | |||
या श्रीः स्वयं सुकृतिनां भवनेष्वलक्ष्मीः | |||
पापात्मनां कृतधियां हृदयेषु बुद्धिः । | |||
श्रद्था सतां कुलजनप्रभवस्य लज्जा | |||
तां त्वां नताः स्म परिपालय देवि विश्वम् ॥ ५॥ | |||
yā śrīḥ svayaṁ sukṛtināṁ bhavaneṣvalakṣmīḥ | |||
pāpātmanāṁ kṛtadhiyāṁ hṛdayeṣu buddhiḥ . | |||
śraddhā satāṁ kulajanaprabhavasya lajjā | |||
tāṁ tvāṁ natāḥ sma paripālaya devi viśvam .. 5.. | |||
5. И перед Нею, богиней Шри в домах смиренных и богиней несчастий в домах порочных, и просветленным разумом в сердцах благоразумных людей, верою в достойных и скромностью в знатных, перед Нею - воистину Тобой, мы склоняемся: защити мир, о Богиня! | |||
किं वर्णयाम तवरूप मचिन्त्यमेतत् | |||
किञ्चातिवीर्यमसुरक्षयकारि भूरि । | |||
किं चाहवेषु चरितानि तवात्भुतानि | |||
सर्वेषु देव्यसुरदेवगणादिकेषु । ॥ ६॥ | |||
kiṁ varṇayāma tava rūpamacintyametat | |||
kiṁcātivīryamasurakṣayakāri bhūri . | |||
kiṁ cāhaveṣu caritāni tavāti yāni | |||
sarveṣu devyasuradevagaṇādikeṣu .. 6.. | |||
6. О Деви, как словами оценить Твою непостижимую форму, как – неистощимую доблесть, и как - удивительные подвиги, явленные Тобой в боях среди воинств асуров, девов и прочих? | |||
हेतुः समस्तजगतां त्रिगुणापि दोषैः | |||
न ज्ञायसे हरिहरादिभिरव्यपारा । | |||
सर्वाश्रयाखिलमिदं जगदंशभूतं | |||
अव्याकृता हि परमा प्रकृतिस्त्वमाद्या ॥ ६॥ | |||
hetuḥ samastajagatāṁ triguṇāpi doṣai- | |||
rna jñāyase hariharādibhirapyapārā . | |||
sarvāśrayākhilamidaṁ jagadaṁśabhūta- | |||
mavyākṛtā hi paramā prakṛtistvamādyā .. 7.. | |||
7. Ты - начало всех миров и трех гун, но не ведаешь их изъянов; Ты непознана (даже) Хари, Харой и прочими (богами); Ты прибежище всех, весь этот созданный из частицы мир, воистину - неизменная высшая предвечная природа. | |||
यस्याः समस्तसुरता समुदीरणेन | |||
तृप्तिं प्रयाति सकलेषु मखेषु देवि । | |||
स्वाहासि वै पितृ गणस्य च तृप्ति हेतु | |||
रुच्चार्यसे त्वमत एव जनैः स्वधाच ॥ ८॥ | |||
yasyāḥ samastasuratā samudīraṇena | |||
tṛptiṁ prayāti sakaleṣu makheṣu devi . | |||
svāhāsi vai pitṛgaṇasya ca tṛptihetu- | |||
ruccāryase tvamata eva janaiḥ svadhā ca .. 8.. | |||
8. О Деви, чья полная божественность находит удовлетворение в декламации (мантр) на всех жертвоприношениях, - Ты воистину Сваха! (Также, Ты) несешь удовлетворение множествам предков, отчего зовешься людьми "Свадха". | |||
या मुक्तिहेतुरविचिन्त्य महाव्रता त्वं | |||
अभ्यस्यसे सुनियतेन्द्रियतत्वसारैः । | |||
मोक्षार्थिभिर्मुनिभिरस्तसमस्तदोषै | |||
र्विद्याஉसि सा भगवती परमा हि देवि ॥ ९॥ | |||
yā muktiheturavicintyamahāvratā tvaṁ | |||
abhyasyase suniyatendriyatattvasāraiḥ . | |||
mokṣārthibhirmunibhirastasamastadoṣai- | |||
rvidyāsi sā bhagavatī paramā hi devi .. 9.. | |||
9. Источник освобождения, (совершающая) великие превосходящие мысль подвижничества, почитаемая Богиня, высшее знание, развиваемое посредством установившихся, ставших сущностью Таттвы чувств - искателями освобождения, избавившимися от изъянов подвижниками! | |||
शब्दात्मिका सुविमलर्ग्यजुषां निधानं | |||
मुद्गीथरम्यपदपाठवतां च साम्नाम् । | |||
देवी त्रयी भगवती भवभावनाय | |||
वार्तासि सर्व जगतां परमार्तिहन्त्री ॥ १०॥ | |||
śabdātmikā suvimala{gya}.rjuṣāṁ nidhāna- | |||
mudgītharamyapadapāṭhavatāṁ ca sāmnām . | |||
devi trayī bhagavatī bhavabhāvanāya | |||
vārtāsi sarvajagatāṁ paramā{ti}.rhantrī .. 10.. | |||
О | 10. О душа (всех видов) звука, сокровищница чистейших гимнов-Риков, и Яджус, и Саманов, сладостно декламируемых в сопровождении Удгитхи, О Деви, тройственная (Веда), Почитаемая, Ты действуешь ради существования и сотворения всех миров, Ты - высший спаситель их от страданий. | ||
मेधासि देवि विदिताखिलशास्त्रसारा | |||
दुर्गाஉसि दुर्गभवसागरसनौरसङ्गा । | |||
श्रीः कैट भारिहृदयैककृताधिवासा | |||
गौरी त्वमेव शशिमौलिकृत प्रतिष्ठा ॥ ११॥ | |||
medhāsi devi viditākhilaśāstrasārā | |||
durgāsi durgabhavasāgaranaurasaṅgā . | |||
śrīḥ kaiṭabhārihṛdayaikakṛtādhivāsā | |||
gaurī tvameva śaśimaulikṛtapratiṣṭhā .. 11.. | |||
11. О Деви, Ты - разум, коим постигается суть всех священных писаний, Ты Дурга, корабль преодоления страшного Океана Бытия; Ты свободна от привязанностей; Ты богиня Шри, избравшая своим единственным домом сердце Врага Каитабхи, Ты воистину богиня Гаури, избравшая своим прибежищем бога, венчанного полумесяцем! | |||
ईषत्सहासममलं परिपूर्ण चन्द्र | |||
बिम्बानुकारि कनकोत्तमकान्तिकान्तम् । | |||
अत्यद्भुतं प्रहृतमात्तरुषा तथापि | |||
वक्त्रं विलोक्य सहसा महिषासुरेण ॥ १२॥ | |||
īṣatsahāsamamalaṁ paripūrṇacandra- | |||
bimbānukāri kanakottamakāntikāntam . | |||
atyadbhutaṁ prahṛtamāttaruṣā tathāpi | |||
vaktraṁ vilokya sahasā mahiṣāsureṇa .. 12.. | |||
12. Озаренный легкой улыбкой, Твой прекрасный чистый лик был подобен полной луне, красив словно лучшее золото; как смог объятый гневом Махишасура нанести сильный удар, взглянув на Твое лицо? | |||
दृष्ट्वातु देवि कुपितं भ्रुकुटीकराल | |||
मुद्यच्छशाङ्कसदृशच्छवि यन्न सद्यः । | |||
प्राणान् मुमोच महिषस्तदतीव चित्रं | |||
कैर्जीव्यते हि कुपितान्तकदर्शनेन । ॥ १३॥ | |||
devi | dṛṣṭvā tu devi kupitaṁ bhrukuṭīkarāla- | ||
mudyacchaśāṅkasadṛśacchavi yanna sadyaḥ . | |||
prāṇān mumoca mahiṣastadatīva citraṁ | |||
kairjīvyate hi kupitāntakadarśanena .. 13.. | |||
13. И воистину странно, Деви, что увидев Твой страшный гневный лик, с нахмуренными бровями, сияющий подобно восходящей луне, тот Махиша тут же не расстался с жизнью; ведь кто может жить, узрев разгневанного Царя Смерти? | |||
ते सम्मता जनपदेषु धनानि तेषां | देविप्रसीद परमा भवती भवाय | ||
तेषां यशांसि न च सीदति धर्मवर्गः । | सद्यो विनाशयसि कोपवती कुलानि । | ||
धन्यास्तएव निभृतात्मजभृत्यदारा | विज्ञातमेतदधुनैव यदस्तमेतत् | ||
येषां सदाभ्युदयदा भवती प्रसन्ना ॥ १५॥ | न्नीतं बलं सुविपुलं महिषासुरस्य ॥ १४॥ | ||
te sammatā janapadeṣu dhanāni teṣāṁ | devi prasīda paramā bhavatī bhavāya | ||
teṣāṁ yaśāṁsi na ca sīdati bandhuvargaḥ . | sadyo vināśayasi kopavatī kulāni . | ||
dhanyāsta eva nibhṛtātmajabhṛtyadārā | vijñātametadadhunaiva yadastameta- | ||
yeṣāṁ sadābhyudayadā bhavatī prasannā .. 15.. | nnītaṁ balaṁ suvipulaṁ mahiṣāsurasya .. 14.. | ||
Те, к кому Ты благосклонна и всегда даруешь процветание, уважаемы среди народа, их - богатство, и их - слава, не истощается запас их заслуг; они - воистину счастливые обладатели любящих детей, слуг и жен. | 14. О, Высшая Богиня, будь удовлетворена живущими; разгневанная, Ты тотчас истребляешь целые роды, - так об этом узнали теперь, когда погибли великие орды Махишасуры! | ||
ते सम्मता जनपदेषु धनानि तेषां | |||
तेषां यशांसि न च सीदति धर्मवर्गः । | |||
धन्यास्तएव निभृतात्मजभृत्यदारा | |||
येषां सदाभ्युदयदा भवती प्रसन्ना ॥ १५॥ | |||
te sammatā janapadeṣu dhanāni teṣāṁ | |||
teṣāṁ yaśāṁsi na ca sīdati bandhuvargaḥ . | |||
dhanyāsta eva nibhṛtātmajabhṛtyadārā | |||
yeṣāṁ sadābhyudayadā bhavatī prasannā .. 15.. | |||
15. Те, к кому Ты благосклонна и всегда даруешь процветание, уважаемы среди народа, их - богатство, и их - слава, не истощается запас их заслуг; они - воистину счастливые обладатели любящих детей, слуг и жен. | |||
धर्म्याणि देवि सकलानि सदैव | धर्म्याणि देवि सकलानि सदैव कर्माण्यत्यादृतः प्रतिदिनं सुकृती करोति । | ||
कर्माण्यत्यादृतः प्रतिदिनं सुकृती करोति । | स्वर्गं प्रयाति च ततो भवती प्रसादाल्लोकत्रयेஉपि फलदा ननु देवि तेन ॥ १६॥ | ||
स्वर्गं प्रयाति च ततो भवती प्रसादाल्लोकत्रयेஉपि फलदा ननु देवि तेन ॥ १६॥ | dhamyārṇi devi sakalāni sadaiva karmāṇyatyādṛtaḥ pratidinaṁ sukṛtī karoti . | ||
dhamyārṇi devi sakalāni sadaiva | |||
karmāṇyatyādṛtaḥ pratidinaṁ sukṛtī karoti . | |||
svargaṁ prayāti ca tato bhavatī prasādāllokatraye'pi phaladā nanu devi tena .. 16.. | svargaṁ prayāti ca tato bhavatī prasādāllokatraye'pi phaladā nanu devi tena .. 16.. | ||
О, Деви, поистине только праведные деяния с полным вниманием ежедневно совершает добродетельный человек, а потом Твоей милостью достигает небес; так разве не Ты, о Богиня, даруешь награды во всех трех мирах? | 16. О, Деви, поистине только праведные деяния с полным вниманием ежедневно совершает добродетельный человек, а потом Твоей милостью достигает небес; так разве не Ты, о Богиня, даруешь награды во всех трех мирах? | ||
दुर्गे स्मृता हरसि भीति मशेश जन्तोः | दुर्गे स्मृता हरसि भीति मशेश जन्तोः | ||
स्वस्थैः स्मृता मतिमतीव शुभां ददासि । | स्वस्थैः स्मृता मतिमतीव शुभां ददासि । | ||
दारिद्र्यदुःखभयहारिणि का त्वदन्या | दारिद्र्यदुःखभयहारिणि का त्वदन्या | ||
सर्वोपकारकरणाय सदार्द्रचित्ता ॥ १७॥ | सर्वोपकारकरणाय सदार्द्रचित्ता ॥ १७॥ | ||
durge smṛtā harasi bhītimaśeṣajantoḥ | durge smṛtā harasi bhītimaśeṣajantoḥ | ||
svasthaiḥ smṛtā matimatīva śubhāṁ dadāsi . | svasthaiḥ smṛtā matimatīva śubhāṁ dadāsi . | ||
dāridraduḥkhabhayahāriṇi kā tvadanyā | dāridraduḥkhabhayahāriṇi kā tvadanyā | ||
sarvopakārakaraṇāya sadā{dra}.rcittā .. 17.. | sarvopakārakaraṇāya sadā{dra}.rcittā .. 17.. | ||
О Дурга, вспоминаемая (в беде), Ты избавляешь от страха любое создание, вспоминаемая благоденствующим, Ты даруешь совершенный и ясный ум; какая (богиня) помимо Тебя, о устранительница нищеты, страданий, страха, всегда питает благие помыслы о содействии и помощи каждому? | 17. О Дурга, вспоминаемая (в беде), Ты избавляешь от страха любое создание, вспоминаемая благоденствующим, Ты даруешь совершенный и ясный ум; какая (богиня) помимо Тебя, о устранительница нищеты, страданий, страха, всегда питает благие помыслы о содействии и помощи каждому? | ||
दृष्ट्वैव किं न भवती प्रकरोति भस्म | |||
सर्वासुरानरिषु यत्प्रहिणोषि शस्त्रम् । | एभिर्हतैर्जगदुपैति सुखं तथैते | ||
लोकान्प्रयान्तु रिपवोஉपि हि शस्त्रपूता | कुर्वन्तु नाम नरकाय चिराय पापम् । | ||
इत्थं मतिर्भवति तेष्वहि तेஉषुसाध्वी ॥ १९॥ | सङ्ग्राममृत्युमधिगम्य दिवम्प्रयान्तु | ||
dṛṣṭvaiva kiṁ na bhavatī prakaroti bhasma | मत्वेति नूनमहितान्विनिहंसि देवि ॥ १८॥ | ||
sarvāsurānariṣu yatprahiṇoṣi śastram . | ebhirhatairjagadupaiti sukhaṁ tathaite | ||
lokānprayāntu ripavo'pi hi śastrapūtā | kurvantu nāma narakāya cirāya pāpam . | ||
itthaṁ matirbhavati teṣvahiteṣusādhvī .. 19.. | saṁgrāmamṛtyumadhigamya divaṁ prayāntu | ||
Но почему (Ты) не превратишь в пепел всех асуров одним (Своим) взглядом, а направляешь на врагов Свое оружие? "Пусть даже враги, очистившись смертью от оружия, достигнут светлых миров" - таковы Твои думы о них! | matveti nūnamahitānvinihaṁsi devi .. 18.. | ||
18. "Убиением этих (недругов) мир достигает счастья; так пусть же они, воистину творившие зло и надолго бы нисшедшие в ад, поднимутся на небо, встретив смерть в битве", - рассудив так, о Деви, Ты неотвратимо уничтожаешь врагов! | |||
दृष्ट्वैव किं न भवती प्रकरोति भस्म | |||
सर्वासुरानरिषु यत्प्रहिणोषि शस्त्रम् । | |||
लोकान्प्रयान्तु रिपवोஉपि हि शस्त्रपूता | |||
इत्थं मतिर्भवति तेष्वहि तेஉषुसाध्वी ॥ १९॥ | |||
dṛṣṭvaiva kiṁ na bhavatī prakaroti bhasma | |||
sarvāsurānariṣu yatprahiṇoṣi śastram . | |||
lokānprayāntu ripavo'pi hi śastrapūtā | |||
itthaṁ matirbhavati teṣvahiteṣusādhvī .. 19.. | |||
19. Но почему (Ты) не превратишь в пепел всех асуров одним (Своим) взглядом, а направляешь на врагов Свое оружие? "Пусть даже враги, очистившись смертью от оружия, достигнут светлых миров" - таковы Твои думы о них! | |||
खड्ग प्रभानिकरविस्फुरणैस्तधोग्रैः | खड्ग प्रभानिकरविस्फुरणैस्तधोग्रैः | ||
शूलाग्रकान्तिनिवहेन दृशोஉसुराणाम् । | शूलाग्रकान्तिनिवहेन दृशोஉसुराणाम् । | ||
यन्नागता विलयमंशुमदिन्दुखण्ड | यन्नागता विलयमंशुमदिन्दुखण्ड | ||
योग्याननं तव विलोक यतां तदेतत् | योग्याननं तव विलोक यतां तदेतत् ॥ २०॥ | ||
khaḍgaprabhānikaravisphuraṇaistathograiḥ | khaḍgaprabhānikaravisphuraṇaistathograiḥ | ||
śūlāgrakāntinivahena dṛśo'surāṇām . | śūlāgrakāntinivahena dṛśo'surāṇām . | ||
yannāgatā vilayamaṁśumadindukhaṇḍa- | yannāgatā vilayamaṁśumadindukhaṇḍa- | ||
yogyānanaṁ tava vilokayatāṁ tadetat .. 20.. | yogyānanaṁ tava vilokayatāṁ tadetat .. 20.. | ||
Не ослепительное страшное сияние Твоего клинка, не великий блеск наконечника Твоего копья лишили зрения асуров; пристальный взгляд на Твой лик, изливающий лунный свет (ослепил их)! | 20. Не ослепительное страшное сияние Твоего клинка, не великий блеск наконечника Твоего копья лишили зрения асуров; пристальный взгляд на Твой лик, изливающий лунный свет (ослепил их)! | ||
दुर्वृत्त वृत्त शमनं तव देवि शीलं | दुर्वृत्त वृत्त शमनं तव देवि शीलं | ||
रूपं तथैतदविचिन्त्यमतुल्यमन्यैः । | रूपं तथैतदविचिन्त्यमतुल्यमन्यैः । | ||
वीर्यं च हन्तृ हृतदेवपराक्रमाणां | वीर्यं च हन्तृ हृतदेवपराक्रमाणां | ||
वैरिष्वपि प्रकटितैव दया त्वयेत्थम् ॥ २१॥ | वैरिष्वपि प्रकटितैव दया त्वयेत्थम् ॥ २१॥ | ||
durvṛttavṛttaśamanaṁ tava devi śīlaṁ | durvṛttavṛttaśamanaṁ tava devi śīlaṁ | ||
rūpaṁ tathaitadavicintyamatulyamanyaiḥ . | rūpaṁ tathaitadavicintyamatulyamanyaiḥ . | ||
vīryaṁ ca hantṛ hṛtadevaparākramāṇāṁ | vīryaṁ ca hantṛ hṛtadevaparākramāṇāṁ | ||
vairiṣvapi prakaṭitaiva dayā tvayettham .. 21.. | vairiṣvapi prakaṭitaiva dayā tvayettham .. 21.. | ||
21. ТвоЙ нрав, о Богиня, умиротворяет дурное поведение скверных людей, Твой облик непостижим и не знает равных, Твоя мощь сокрушает (асуров), - похитителей могущества девов; воистину, даже врагам Ты явила Свое сострадание! | |||
केनोपमा भवतु तेஉस्य पराक्रमस्य | केनोपमा भवतु तेஉस्य पराक्रमस्य | ||
रूपं च शतृभय कार्यतिहारि कुत्र । | रूपं च शतृभय कार्यतिहारि कुत्र । | ||
चित्तेकृपा समरनिष्टुरता च दृष्टा | चित्तेकृपा समरनिष्टुरता च दृष्टा | ||
त्वय्येव देवि वरदे भुवनत्रयेஉपि ॥ २२॥ | त्वय्येव देवि वरदे भुवनत्रयेஉपि ॥ २२॥ | ||
kenopamā bhavatu te'sya parākramasya | kenopamā bhavatu te'sya parākramasya | ||
rūpaṁ ca śatrubhayakāryatihāri kutra . | rūpaṁ ca śatrubhayakāryatihāri kutra . | ||
citte kṛpā samaraniṣṭhuratā ca dṛṣṭā | citte kṛpā samaraniṣṭhuratā ca dṛṣṭā | ||
tvayyeva devi varade bhuvanatraye'pi .. 22.. | tvayyeva devi varade bhuvanatraye'pi .. 22.. | ||
С чем сравнить Твою доблесть? Откуда Твой прекрасный облик, поражающий ужасом врагов? Нежность сердца и безжалостность в бою поистине видны в Тебе, о Богиня, дарующая благословения (всем) трем мирам! | 22. С чем сравнить Твою доблесть? Откуда Твой прекрасный облик, поражающий ужасом врагов? Нежность сердца и безжалостность в бою поистине видны в Тебе, о Богиня, дарующая благословения (всем) трем мирам! | ||
त्रैलोक्यमेतदखिलं रिपुनाशनेन | त्रैलोक्यमेतदखिलं रिपुनाशनेन | ||
त्रातं त्वया समरमूर्धनि तेஉपि हत्वा । | त्रातं त्वया समरमूर्धनि तेஉपि हत्वा । | ||
नीता दिवं रिपुगणा भयमप्यपास्तं | नीता दिवं रिपुगणा भयमप्यपास्तं | ||
अस्माकमुन्मदसुरारिभवं नमस्ते ॥ २३॥ | अस्माकमुन्मदसुरारिभवं नमस्ते ॥ २३॥ | ||
trailokyametadakhilaṁ ripunāśanena | trailokyametadakhilaṁ ripunāśanena | ||
trātaṁ tvayā samaramūrdhani te'pi hatvā . | trātaṁ tvayā samaramūrdhani te'pi hatvā . | ||
nītā divaṁ ripugaṇā bhayamapyapāstam | nītā divaṁ ripugaṇā bhayamapyapāstam | ||
asmākamunmadasurāribhavaṁ namaste .. 23.. | asmākamunmadasurāribhavaṁ namaste .. 23.. | ||
Уничтожением коварных врагов Тобою были спасены целиком три этих мира; убив врагов на поле боя и рассеяв наш трепет перед неистовыми противниками небожителей, Ты дала им во множестве достичь небес, приветствия Тебе! | 23. Уничтожением коварных врагов Тобою были спасены целиком три этих мира; убив врагов на поле боя и рассеяв наш трепет перед неистовыми противниками небожителей, Ты дала им во множестве достичь небес, приветствия Тебе! | ||
शूलेन पाहि नो देवि पाहि खड्गेन चाम्भिके । | शूलेन पाहि नो देवि पाहि खड्गेन चाम्भिके । | ||
घण्टास्वनेन नः पाहि चापज्यानिस्वनेन च ॥ २४॥ | घण्टास्वनेन नः पाहि चापज्यानिस्वनेन च ॥ २४॥ | ||
śūlena pāhi no devi pāhi khaḍgena cāmbike . | śūlena pāhi no devi pāhi khaḍgena cāmbike . | ||
ghaṇṭāsvanena naḥ pāhi cāpajyāniḥsvanena ca .. 24.. | ghaṇṭāsvanena naḥ pāhi cāpajyāniḥsvanena ca .. 24.. | ||
О Деви, защищай нас копьем, о Амбика, защищай нас мечом, охрани нас ударами колокола и звоном тетивы Своего лука! | 24. О Деви, защищай нас копьем, о Амбика, защищай нас мечом, охрани нас ударами колокола и звоном тетивы Своего лука! | ||
प्राच्यां रक्ष प्रतीच्यां च चण्डिके रक्ष दक्षिणे । | प्राच्यां रक्ष प्रतीच्यां च चण्डिके रक्ष दक्षिणे । | ||
भ्रामणेनात्मशूलस्य उत्तरस्यां तथेश्वरी ॥ २५॥ | भ्रामणेनात्मशूलस्य उत्तरस्यां तथेश्वरी ॥ २५॥ | ||
prācyāṁ rakṣa pratīcyāṁ ca caṇḍike rakṣa dakṣiṇe . | prācyāṁ rakṣa pratīcyāṁ ca caṇḍike rakṣa dakṣiṇe . | ||
bhrāmaṇenātmaśūlasya uttarasyāṁ tatheśvari .. 25.. | bhrāmaṇenātmaśūlasya uttarasyāṁ tatheśvari .. 25.. | ||
О Чандика, храни нас с востока и с запада, о Ишвари, защищай нас с юга, а взмахами Своего копья - также и с севера! | 25. О Чандика, храни нас с востока и с запада, о Ишвари, защищай нас с юга, а взмахами Своего копья - также и с севера! | ||
सौम्यानि यानि रूपाणि त्रैलोक्ये विचरन्तिते । | सौम्यानि यानि रूपाणि त्रैलोक्ये विचरन्तिते । | ||
यानि चात्यन्त घोराणि तैरक्षास्मांस्तथाभुवम् ॥ २६॥ | यानि चात्यन्त घोराणि तैरक्षास्मांस्तथाभुवम् ॥ २६॥ | ||
saumyāni yāni rūpāṇi trailokye vicaranti te . | saumyāni yāni rūpāṇi trailokye vicaranti te . | ||
yāni cātyantaghorāṇi tai rakṣāsmāṁstathā bhuvam .. 26.. | yāni cātyantaghorāṇi tai rakṣāsmāṁstathā bhuvam .. 26.. | ||
И какие бы Твои благосклонные формы ни странствовали по трем мирам, и какие бы ни существовали крайне страшные формы, ими защищай нас и землю. | 26. И какие бы Твои благосклонные формы ни странствовали по трем мирам, и какие бы ни существовали крайне страшные формы, ими защищай нас и землю. | ||
खड्गशूलगदादीनि यानि चास्त्राणि तेஉम्बिके । | खड्गशूलगदादीनि यानि चास्त्राणि तेஉम्बिके । | ||
करपल्लवसङ्गीनि तैरस्मान्रक्ष सर्वतः ॥ २७॥ | करपल्लवसङ्गीनि तैरस्मान्रक्ष सर्वतः ॥ २७॥ | ||
khaḍgaśūlagadādīni yāni cāstrāni te'mbike . | khaḍgaśūlagadādīni yāni cāstrāni te'mbike . | ||
karapallavasaṅgīni tairasmānrakṣa sarvataḥ .. 27.. | karapallavasaṅgīni tairasmānrakṣa sarvataḥ .. 27.. | ||
И какое бы оружие - меч, копье, палица или другое - ни находилось в Твоей подобной нежному ростку руке, тем (оружием) защищай нас со всех сторон". | 27. И какое бы оружие - меч, копье, палица или другое - ни находилось в Твоей подобной нежному ростку руке, тем (оружием) защищай нас со всех сторон". | ||
ऋषिरुवाच ॥ २८॥ | ऋषिरुवाच ॥ २८॥ | ||
ṛṣiruvāca .. 28.. | ṛṣiruvāca .. 28.. | ||
Риши сказал: | 28. Риши сказал: | ||
एवं स्तुता सुरैर्दिव्यैः कुसुमैर्नन्दनोद्भवैः । | |||
अर्चिता जगतां धात्री तथा गन्धानु लेपनैः ॥ २९॥ | |||
evaṁ stutā surairdivyaiḥ kusumairnandanodbhavaiḥ . | |||
arcitā jagatāṁ dhātrī tathā gandhānulepanaiḥ .. 29.. | |||
29. С небесными цветами из (рощи) Нандана, с духами и благоуханными пастами небожители поклонились воспетой (ими) Поддержательнице миров. | |||
भक्त्या समस्तैस्रि शैर्दिव्यैर्धूपैः सुधूपिता । | भक्त्या समस्तैस्रि शैर्दिव्यैर्धूपैः सुधूपिता । | ||
प्राह प्रसादसुमुखी समस्तान् प्रणतान् सुरान्। ॥ ३०॥ | प्राह प्रसादसुमुखी समस्तान् प्रणतान् सुरान्। ॥ ३०॥ | ||
bhaktyā samastaistridaśairdivyairdhūpaiḥ sudhūpitā . | bhaktyā samastaistridaśairdivyairdhūpaiḥ sudhūpitā . | ||
prāha prasādasumukhī samastān praṇatān surān .. 30.. | prāha prasādasumukhī samastān praṇatān surān .. 30.. | ||
И с преданностью все Тридцать (богов) овеяли Ее небесными благовониями; тогда, с благосклонным выражением прекрасного лица, Она сказала кланявшимся небожителям: | 30. И с преданностью все Тридцать (богов) овеяли Ее небесными благовониями; тогда, с благосклонным выражением прекрасного лица, Она сказала кланявшимся небожителям: | ||
देव्युवाच ॥ ३१॥ | देव्युवाच ॥ ३१॥ | ||
devyuvāca .. 31.. | devyuvāca .. 31.. | ||
Богиня сказала: | 31. Богиня сказала: | ||
व्रियतां त्रिदशाः सर्वे यदस्मत्तोஉभिवाञ्छितम् ॥ ३२॥ | |||
vriyatāṁ tridaśāḥ sarve yadasmatto'bhivāñchitam .. 32.. | |||
32. О все Тридцать (богов)! Просите у Меня того, к чему стремитесь, ведь прекрасно почтенная этими гимнами, Я дарую это с радостью. | |||
देवा ऊचु ॥ ३३॥ | देवा ऊचु ॥ ३३॥ | ||
devā ūcuḥ .. 33.. | devā ūcuḥ .. 33.. | ||
Боги сказали: | 33. Боги сказали: | ||
भगवत्या कृतं सर्वं न किञ्चिदवशिष्यते । | भगवत्या कृतं सर्वं न किञ्चिदवशिष्यते । | ||
यदयं निहतः शत्रु रस्माकं महिषासुरः ॥ ३४॥ | यदयं निहतः शत्रु रस्माकं महिषासुरः ॥ ३४॥ | ||
bhagavatyā kṛtaṁ sarvaṁ na kiṁcidavaśiṣyate .. 34.. | bhagavatyā kṛtaṁ sarvaṁ na kiṁcidavaśiṣyate .. 34.. | ||
yadayaṁ nihataḥ śatrurasmākaṁ mahiṣāsuraḥ . | yadayaṁ nihataḥ śatrurasmākaṁ mahiṣāsuraḥ . | ||
Убив нашего врага Махишасуру, почитаемая Бхагавати сделала все, ничего не осталось (желать)! | 34. Убив нашего врага Махишасуру, почитаемая Бхагавати сделала все, ничего не осталось (желать)! | ||
यदिचापि वरो देय स्त्वयाஉस्माकं महेश्वरि । | यदिचापि वरो देय स्त्वयाஉस्माकं महेश्वरि । | ||
संस्मृता संस्मृता त्वं नो हिं सेथाःपरमापदः॥ ३५॥ | संस्मृता संस्मृता त्वं नो हिं सेथाःपरमापदः॥ ३५॥ | ||
yadi cāpi varo deyastvayāsmākaṁ maheśvari .. 35.. | yadi cāpi varo deyastvayāsmākaṁ maheśvari .. 35.. | ||
saṁsmṛtā saṁsmṛtā tvaṁ no hiṁsethāḥ paramāpadaḥ . | saṁsmṛtā saṁsmṛtā tvaṁ no hiṁsethāḥ paramāpadaḥ . | ||
Если же хочешь дать нам благословение, то устраняй страшные бедствия всякий раз, когда мы вспомним Тебя, о Великая Повелительница! | 35. Если же хочешь дать нам благословение, то устраняй страшные бедствия всякий раз, когда мы вспомним Тебя, о Великая Повелительница! | ||
यश्च मर्त्यः स्तवैरेभिस्त्वां स्तोष्यत्यमलानने । | यश्च मर्त्यः स्तवैरेभिस्त्वां स्तोष्यत्यमलानने । | ||
तस्य वित्तर्द्धिविभवैर्धनदारादि सम्पदाम् ॥ ३६॥ | तस्य वित्तर्द्धिविभवैर्धनदारादि सम्पदाम् ॥ ३६॥ | ||
yaśca ma{tya}.rḥ stavairebhistvāṁ stoṣyatyamalānane .. 36.. | yaśca ma{tya}.rḥ stavairebhistvāṁ stoṣyatyamalānane .. 36.. | ||
tasya vitta{ddhi}.rvibhavairdhanadārādisampadām . | tasya vitta{ddhi}.rvibhavairdhanadārādisampadām . | ||
И смертному, прославляющему Тебя, прекрасноликая, этими гимнами, даруй богатство, жен и прочие блага, послав преуспевание, удачу и силу. | 36. И смертному, прославляющему Тебя, прекрасноликая, этими гимнами, даруй богатство, жен и прочие блага, послав преуспевание, удачу и силу. | ||
वृद्दयेஉ स्मत्प्रसन्ना त्वं भवेथाः सर्वदाम्भिके ॥ ३७॥ | वृद्दयेஉ स्मत्प्रसन्ना त्वं भवेथाः सर्वदाम्भिके ॥ ३७॥ | ||
vṛddhaye'smatprasannā tvaṁ bhavethāḥ sarvadāmbike .. 37.. | vṛddhaye'smatprasannā tvaṁ bhavethāḥ sarvadāmbike .. 37.. | ||
О Мать, да будешь Ты всегда благосклонна к нам, ради нашего процветания! | 37. О Мать, да будешь Ты всегда благосклонна к нам, ради нашего процветания! | ||
ऋषिरुवाच ॥ ३८॥ | ऋषिरुवाच ॥ ३८॥ | ||
ṛṣiruvāca .. 38.. | ṛṣiruvāca .. 38.. | ||
Риши сказал: | 38. Риши сказал: | ||
इति प्रसादिता देवैर्जगतोஉर्थे तथात्मनः । | इति प्रसादिता देवैर्जगतोஉर्थे तथात्मनः । | ||
तथेत्युक्त्वा भद्रकाली बभूवान्तर्हिता नृप ॥ ३९॥ | तथेत्युक्त्वा भद्रकाली बभूवान्तर्हिता नृप ॥ ३९॥ | ||
iti prasāditā devairjagato'rthe tathātmanaḥ . | iti prasāditā devairjagato'rthe tathātmanaḥ . | ||
tathetyuktvā bhadrakālī babhūvāntarhitā nṛpa .. 39.. | tathetyuktvā bhadrakālī babhūvāntarhitā nṛpa .. 39.. | ||
О правитель, так ублаготворенная богами ради всего мира и для их собственной пользы, Бхадракали сказала: "Быть по сему" и скрылась (с их глаз). | 39. О правитель, так ублаготворенная богами ради всего мира и для их собственной пользы, Бхадракали сказала: "Быть по сему" и скрылась (с их глаз). | ||
इत्येतत्कथितं भूप सम्भूता सा यथापुरा । | इत्येतत्कथितं भूप सम्भूता सा यथापुरा । | ||
देवी देवशरीरेभ्यो जगत्प्रयहितैषिणी ॥ ४०॥ | देवी देवशरीरेभ्यो जगत्प्रयहितैषिणी ॥ ४०॥ | ||
ityetatkathitaṁ bhūpa sambhūtā sā yathā purā . | ityetatkathitaṁ bhūpa sambhūtā sā yathā purā . | ||
devī devaśarīrebhyo jagattrayahitaiṣiṇī .. 40.. | devī devaśarīrebhyo jagattrayahitaiṣiṇī .. 40.. | ||
О властитель земли, так я поведал о явлении Ее, благосклонной к трем мирам Деви, в древности, из тел богов. | 40. О властитель земли, так я поведал о явлении Ее, благосклонной к трем мирам Деви, в древности, из тел богов. | ||
पुनश्च गौरी देहात्सा समुद्भूता यथाभवत् । | पुनश्च गौरी देहात्सा समुद्भूता यथाभवत् । | ||
वधाय दुष्ट दैत्यानां तथा शुम्भनिशुम्भयोः ॥ ४१॥ | वधाय दुष्ट दैत्यानां तथा शुम्भनिशुम्भयोः ॥ ४१॥ | ||
punaśca gaurīdehātsā samudbhūtā yathābhavat . | punaśca gaurīdehātsā samudbhūtā yathābhavat . | ||
vadhāya duṣṭadaityānāṁ tathā śumbhaniśumbhayoḥ .. 41.. | vadhāya duṣṭadaityānāṁ tathā śumbhaniśumbhayoḥ .. 41.. | ||
О том же, как Она явилась вновь, представ в виде богини Гаури, чтобы убить злобных даитьев Шумбху и Нишумбху, | 41. О том же, как Она явилась вновь, представ в виде богини Гаури, чтобы убить злобных даитьев Шумбху и Нишумбху, | ||
रक्षणाय च लोकानां देवानामुपकारिणी । | रक्षणाय च लोकानां देवानामुपकारिणी । | ||
तच्छृ णुष्व मयाख्यातं यथावत्कथयामिते | तच्छृ णुष्व मयाख्यातं यथावत्कथयामिते | ||
ह्रीम् ॐ ॥ ४२॥ | ह्रीम् ॐ ॥ ४२॥ | ||
rakṣaṇāya ca lokānāṁ devānāmupakāriṇī . | rakṣaṇāya ca lokānāṁ devānāmupakāriṇī . | ||
tacchṛṇuṣva mayākhyātaṁ yathāvatkathayāmi te .. 42.. | tacchṛṇuṣva mayākhyātaṁ yathāvatkathayāmi te .. 42.. | ||
. hrīṁ oṁ . | . hrīṁ oṁ . | ||
42. И ради спасения миров - Она, покровительница богов! - слушай, я расскажу тебе о том, как это было. | 42. И ради спасения миров - Она, покровительница богов! - слушай, я расскажу тебе о том, как это было. | ||
॥ जय जय श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये शक्रादिस्तुतिर्नाम चतुर्धोஉध्यायः समाप्तम् ॥ | ॥ जय जय श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये शक्रादिस्तुतिर्नाम चतुर्धोஉध्यायः समाप्तम् ॥ | ||
.. svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye | .. svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare | ||
śakrādistutirnāma caturtho'dhyāyaḥ .. 4.. | devīmāhātmye | ||
Такова в Деви Махатмье Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) четвертая глава, именуемая Прославление Богини Индрой и прочими (богами)". | śakrādistutirnāma caturtho'dhyāyaḥ .. 4.. | ||
Такова в Деви Махатмье Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) четвертая глава, именуемая Прославление Богини Индрой и прочими (богами)". | |||
आहुति | आहुति | ||
Строка 355: | Строка 396: | ||
[[Категория:Шактизм]] | [[Категория:Шактизм]] | ||
[[Категория:Деви-махатмья]] | [[Категория:Деви-махатмья]] | ||