Редактирование: Деви-махатмья (МП) 10

रचन: ऋषि मार्कण्डेय
[[Файл:Сражение с Шумбхой.jpeg|350px|thumb|<center>Сражение Богини с Шумбхой</center>]] 

ध्यानं<br />
ॐ उत्तप्त हेमरुद्रां रविचन्द्रवह्निनेत्रां धनुश्शरयुतां अङ्कुशपाशशूलां । <br />
रम्यैर्भुजैश्च दधतीं शिवशक्तिरूपां कामेश्वरीं हृदि भजामिधृतेन्दुलेखाम् ॥<br />

. dhyānam .<br />
oṁ uttapta hemarudrāṁ ravicandravahninetrāṁ dhanuśśarayutāṁ aṅkuśapāśaśūlāṁ .<br />
ramyairbhujaiśca dadhatīṁ śivaśaktirūpāṁ kāmeśvarīṁ hṛdi bhajāmidhṛtendulekhām .. <br />

== Глава 10. «Убиение Шумбхи» ==
शुम्भोवधो नाम दशमो‌உध्यायः ॥ <br />
.. daśamo'dhyāyaḥ ..
 
ऋषिरुवाच॥ १॥ <br />
oṁ ṛṣiruvāca .. 1..<br />
Риши сказал:
 
निशुम्भं निहतं दृष्ट्वा भ्रातरम्प्राणसम्मितं। <br />
हन्यमानं बलं चैव शुम्बः कृद्धो‌உब्रवीद्वचः ॥  २ ॥ <br />
niśumbhaṁ nihataṁ dṛṣṭvā bhrātaraṁ prāṇasammitam .<br />
hanyamānaṁ balaṁ caiva śumbhaḥ kruddho'bravīdvacaḥ .. 2..<br />
Тогда Шумбха, видя убитым дорогого (ему) как жизнь брата Нишумбху, а войско погибшим, в гневе произнес такие слова:
 
बलावलेपदुष्टे त्वं मा दुर्गे गर्व मावह। <br />
अन्यासां बलमाश्रित्य युद्द्यसे चातिमानिनी ॥ ३॥ <br />
balāvalepaduṣṭe tvaṁ mā durge garvamāvaha .<br />
anyāsāṁ balamāśritya yuddhyase cātimāninī .. 3..<br />
О, Дурга, возгордившаяся Своей силой, не выказывай высокомерия, - обманщица. Ты сражаешься, используя силу других!"
 
देव्युवाच ॥ ४॥ <br />
devyuvāca .. 4..<br />
Деви сказала:<br />
 
एकैवाहं जगत्यत्र द्वितीया का ममापरा। <br />
पश्यैता दुष्ट मय्येव विशन्त्यो मद्विभूतयः ॥ ५॥ <br />
ekaivāhaṁ jagatyatra dvitīyā kā mamāparā .<br />
paśyaitā duṣṭa mayyeva viśantyo madvibhūtayaḥ .. 5..<br />
Воистину Я одна здесь в мире, кто второй, помимо Меня? О негодный, смотри - (все) Мои силы-(богини) входят в Меня!
 
ततः समस्तास्ता देव्यो ब्रह्माणी प्रमुखालयम्। <br />
तस्या देव्यास्तनौ जग्मुरेकैवासीत्तदाम्बिका ॥ ६॥ <br />
tataḥ samastāstā devyo brahmāṇī pramukhālayam. <br />
tasyā devyāstanau jagmurekaivāsīttadāmbikā .. 6..<br />
И все богини, предводительствуемые Брахмани, растворились в теле Деви, - Амбика осталась одна.
 
देव्युवाच ॥ ६॥ <br />
devyuvāca .. 7..<br />
Деви сказала:
 
अहं विभूत्या बहुभिरिह रूपैर्यदास्थिता। <br />
तत्संहृतं मयैकैव तिष्टाम्याजौ स्थिरो भव ॥ ८॥ <br />
ahaṁ vibhūtyā bahubhiriha rūpairyadāsthitā .<br />
tatsaṁhṛtaṁ mayaikaiva tiṣṭhāmyājau sthiro bhava .. 8..<br />
Моею силой Я была здесь во многих формах - всех их Я вобрала в Себя; теперь Я одна, будь же храбр в бою!
 
ऋषिरुवाच ॥ ९॥ <br />
ṛṣiruvāca .. 9..<br />
Риши сказал:
 
ततः प्रववृते युद्धं देव्याः शुम्भस्य चोभयोः। <br />
पश्यतां सर्वदेवानाम् असुराणां च दारुणम् ॥ १०॥ <br />
tataḥ pravavṛte yuddhaṁ devyāḥ śumbhasya cobhayoḥ .<br />
paśyatāṁ sarvadevānāmasurāṇāṁ ca dāruṇam .. 10..<br />
И началась страшная битва между Деви и Шумбхой - все девы и асуры наблюдали за ней.
 
शर वर्षैः शितैः शस्त्रैस्तथा चास्त्रैः सुदारुणैः। <br />
तयोर्युद्दमभूद्भूयः सर्वलोकभयज्ञ्करम् ॥ ११॥ <br />
śaravarṣaiḥ śitaiḥ śastraistathā cāstraiḥ sudāruṇaiḥ .<br />
tayoryuddhamabhūdbhūyaḥ sarvalokabhayaṅkaram .. 11..<br />
Ливнями стрел, острым оружием и страшными орудиями они повели новую битву, поразившую страхом весь мир.
 
दिव्यान्यश्त्राणि शतशो मुमुचे यान्यथाम्बिका। <br />
बभज्ञ तानि दैत्येन्द्रस्तत्प्रतीघातकर्तृभिः ॥ १२॥ <br />
divyānyastrāṇi śataśo mumuce yānyathāmbikā .<br />
babhañja tāni daityendrastatpratīghātakartṛbhiḥ .. 12..<br />
И сотни божественных оружий, выпущенных Амбикой, властелин даитьев разбил собственными оборонительными орудиями.
 
मुक्तानि तेन चास्त्राणि दिव्यानि परमेश्वरी। <br />
बभञ्ज लीलयैवोग्र हूज्कारोच्चारणादिभिः॥ १३॥ <br />
muktāni tena cāstrāṇi divyāni parameśvarī .<br />
babhañja līlayaivograhuṅkāroccāraṇādibhiḥ .. 13..<br />
А затем, словно играя, гневным слогом "хум" и иными (мантрами), Высшая Владычица разбила пущенное им чудесное оружие.
 
ततः शरशतैर्देवीम् आच्चादयत सो‌உसुरः। <br />
सापि तत्कुपिता देवी धनुश्चिछ्चेद चेषुभिः॥ १४॥ <br />
tataḥ śaraśatairdevīmācchādayata so'suraḥ .<br />
sāpi tatkupitā devī dhanuściccheda ceṣubhiḥ .. 14..<br />
И асур накрыл Деви сотнями стрел; но воспылав гневом, Богиня разбила его лук (Своими) стрелами.
 
चिन्ने धनुषि दैत्येन्द्रस्तथा शक्तिमथाददे। <br />
चिछ्चेद देवी चक्रेण तामप्यस्य करेस्थिताम्॥ १५॥ <br />
chinne dhanuṣi daityendrastathā śaktimathādade .<br />
ciccheda devī cakreṇa tāmapyasya kare sthitām .. 15..<br />
Когда же был разбит лук, царь даитьев поднял дротик, но Деви рассекла тот (дротик) диском (прямо) в его руке.
 
ततः खड्ग मुपादाय शत चन्द्रं च भानुमत्। <br />
अभ्यधावत्तदा देवीं दैत्यानामधिपेश्वरः॥ १६॥ <br />
tataḥ khaḍgamupādāya śatacandraṁ ca bhānumat .<br />
abhyadhā vata tāṁ devīṁ daityānāmadhipeśvaraḥ .. 16..<br />
И схватив меч, (блистающий) как солнце, и (щит) с сотней (лун), высший владыка даитьев стремглав бросился к Деви.
 
तस्यापतत एवाशु खड्गं चिच्छेद चण्डिका। <br />
धनुर्मुक्तैः शितैर्बाणैश्चर्म चार्ककरामलम्॥ १७॥ <br />
tasyāpatata evāśu khaḍgaṁ ciccheda caṇḍikā .<br />
dhanurmuktaiḥ śitairbāṇaiścarma cārkakarāmalam .<br />
(aśvāṁśca pātayāmāsa rathaṁ sārathinā saha) .. 17..<br />
А когда он приблизился, Чандика острыми стрелами из лука тут же разбила его щит и меч, сияющий словно солнце.
 
हताश्वः पतत एवाशु खड्गं चिछ्चेद चण्डिका। <br />
जग्राह मुद्गरं घोरम् अम्बिकानिधनोद्यतः॥ १८॥ <br />
hatāśvaḥ sa tadā daityaśchinnadhanvā visārathiḥ .<br />
jagrāha mudgaraṁ ghoramambikānidhanodyataḥ .. 18..<br />
(Оставшись) с убитым конем, расщепленным луком, без Колесничего, готовясь убить Амбику, даитья взял свою страшную палицу.
 
चिच्छेदापततस्तस्य मुद्गरं निशितैः शरैः। <br />
तथापि सो‌உभ्यधावत्तं मुष्टिमुद्यम्यवेगवान्॥ १९॥ <br />
cicchedāpatatastasya mudgaraṁ niśitaiḥ śaraiḥ .<br />
tathāpi so'bhyadhāvattāṁ muṣṭimudyamya vegavān .. 19..<br />
Острыми стрелами Она расщепила палицу бросившегося (к Ней асура); тогда он кинулся к Ней с поднятым кулаком.
 
स मुष्टिं पातयामास हृदये दैत्य पुङ्गवः। <br />
देव्यास्तं चापि सा देवी तले नो रस्य ताडयत्॥ २०॥ <br />
sa muṣṭiṁ pātayāmāsa hṛdaye daityapuṅgavaḥ .<br />
devyāstaṁ cāpi sā devī talenorasyatāḍayat .. 20..<br />
И бесстрашный даитья обрушил свой кулак на сердце Деви, Деви же ладонью ударила его в грудь.
 
तलप्रहाराभिहतो निपपात महीतले। 
स दैत्यराजः सहसा पुनरेव तथोत्थितः ॥ २१॥ 
talaprahārābhihato nipapāta mahītale .
sa daityarājaḥ sahasā punareva tathotthitaḥ .. 21..
Поверженный ударом ладони царь-даитья упал на землю, но тут же поднялся вновь.
 
उत्पत्य च प्रगृह्योच्चैर् देवीं गगनमास्थितः। <br />
तत्रापि सा निराधारा युयुधे तेन चण्डिका॥ २२॥ <br />
utpatya ca pragṛhyoccairdevīṁ gaganamāsthitaḥ .<br />
tatrāpi sā nirādhārā yuyudhe tena caṇḍikā .. 22..<br />
И схватив Деви, в высоком прыжке взмыл в небо, и там, без опоры, Чандика продолжила бой с ним. 
[[Файл:Завершающая битва с Шумбхой.jpeg|350px|thumb|<center>Битва Богини с Шумбхой в воздухе</center>]]
नियुद्धं खे तदा दैत्य श्चण्डिका च परस्परम्। <br />
चक्रतुः प्रधमं सिद्ध मुनिविस्मयकारकम्॥ २३॥ <br />
niyuddhaṁ khe tadā daityaścaṇḍikā ca parasparam .<br />
cakratuḥ prathamaṁ siddhamunivismayakārakam .. 23..<br />
Так Чандика и даитья повели рукопашный бой в небе, наполнивший изумлением сиддхов и отшельников.
 
ततो नियुद्धं सुचिरं कृत्वा तेनाम्बिका सह। <br />
उत्पाट्य भ्रामयामास चिक्षेप धरणीतले॥ २४॥ <br />
tato niyuddhaṁ suciraṁ kṛtvā tenāmbikā saha .<br />
utpāṭya bhrāmayāmāsa cikṣepa dharaṇītale .. 24..<br />
И после долгой рукопашной схватки Амбика подняла врага, и, закружив, бросила его оземь.
 
सक्षिप्तोधरणीं प्राप्य मुष्टिमुद्यम्य वेगवान्। <br />
अभ्यधावत दुष्टात्मा चण्डिकानिधनेच्छया॥ २५॥ <br />
sa kṣipto dharaṇīṁ prāpya muṣṭimudyamya vegavān .<br />
abhyadhāvata duṣṭātmā caṇḍikānidhanecchayā .. 25..<br />
Сброшенный на землю низменный (асур) поднял кулак и устремился вперед, пытаясь убить Чандику.
 
तमायन्तं ततो देवी सर्वदैत्यजनेशर्वम्। <br />
जगत्यां पातयामास भित्वा शूलेन वक्षसि॥ २६॥ <br />
tamāyāntaṁ tato devī sarvadaityajaneśvaram .<br />
jagatyāṁ pātayāmāsa bhittvā śūlena vakṣasi .. 26..<br />
Но при виде бегущего к Ней владыки всего рода даитьев, Деви повергла его на землю, пронзив ему грудь копьем.
 
स गतासुः पपातोर्व्यां देवीशूलाग्रविक्षतः। <br />
चालयन् सकलां पृथ्वीं साब्दिद्वीपां सपर्वताम् ॥ २७॥ <br />
sa gatāsuḥ papātorvyāṁ devī śūlāgravikṣataḥ .
cālayan sakalāṁ pṛthvīṁ sābdhidvīpāṁ saparvatām .. 27..
И пронзенный острым копьем Богини, он мертвым пал наземь, содрогнув всю землю с горами, островами и океанами.
 
ततः प्रसन्न मखिलं हते तस्मिन् दुरात्मनि। <br />
जगत्स्वास्थ्यमतीवाप निर्मलं चाभवन्नभः ॥ २८॥ <br />
tataḥ prasannamakhilaṁ hate tasmin durātmani .
jagatsvāsthyamatīvāpa nirmalaṁ cābhavannabhaḥ .. 28..
Когда же был убит тот низкий (асур), Вселенной вернулись счастье и совершенный покой, а небо стало ясным.
 
उत्पातमेघाः सोल्का येप्रागासंस्ते शमं ययुः। <br />
सरितो मार्गवाहिन्यस्तथासंस्तत्र पातिते ॥ २९॥ <br />
utpātameghāḥ solkā ye prāgāsaṁste śamaṁ yayuḥ .<br />
sarito mārgavāhinyastathāsaṁstatra pātite .. 29..<br />
Успокоились и исчезли дурные предзнаменования - зарева-облака, а реки вернулись в свои берега, когда был убит (асур Шумбха).
 
ततो देव गणाः सर्वे हर्ष निर्भरमानसाः। <br />
बभूवुर्निहते तस्मिन् गन्दर्वा ललितं जगुः॥ ३०॥ <br />
tato devagaṇāḥ sarve harṣanirbharamānasāḥ .<br />
babhūvurnihate tasmin gandharvā lalitaṁ jaguḥ .. 30..<br />
И с его гибелью исполнились радости сердца всех множеств богов, гандхарвы сладко запели.
 
अवादयं स्तथैवान्ये ननृतुश्चाप्सरोगणाः। <br />
ववुः पुण्यास्तथा वाताः सुप्रभो‌உ भूद्धिवाकरः॥ ३१॥ <br />
avādayaṁstathaivānye nanṛtuścāpsarogaṇāḥ .<br />
vavuḥ puṇyāstathā vātāḥ suprabho'bhūddivākaraḥ .. 31..<br />
А прочие заиграли, и сонмы апсар начали танцевать; повеяли благоприятные ветры, солнце засияло безупречным светом.
 
जज्वलुश्चाग्नयः शान्ताः शान्तदिग्जनितस्वनाः॥ ३२॥ <br />
jajvaluścāgnayaḥ śāntāḥ śāntā digjanitasvanāḥ .. 32..<br />
Спокойно горел (священный) огонь и стихли странные звуки, прежде наполнявшие пространство.

॥  स्वस्ति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निकेमन्वन्तरे देवि महत्म्ये शुम्भोवधो नाम दशमो ध्यायः समाप्तम् ॥ <br />
.. svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare
devīmāhātmye śumbhavadho nāma daśamo'dhyāyaḥ .. 10..<br />
Такова в Деви Махатмье Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) десятая глава, именуемая "Убиение Шумбхи".

आहुति <br />
ॐ क्लीं जयन्ती साङ्गायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै कामेश्वर्यै महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ॥

== Примечания ==
{{примечания|2}}


{{Деви-махатмья}}

[[Категория:Пураны]]
[[Категория:Гимны к Деви]]
[[Категория:Шактизм]]
[[Категория:Деви-махатмья]]
[[Категория:Махатмья]]