Редактирование: Деви-махатмья (МП) 2

== Мадхьяма чарита ==
[[Файл:Махалакшми.jpeg|300px|thumb]] 
विनियोगः
अस्य श्री मध्यमचरित्रस्य विष्णुरृषिः .
श्रीमहालक्ष्मीर्देवता .
उष्णिक् छन्दः . शाकम्भरी शक्तिः . दुर्गा बीजम् .
वायुस्तत्त्वम् .
यजुर्वेदः स्वरूपम् . श्रीमहालक्ष्मीप्रीत्यर्थे
मध्यमचरित्रजपे विनियोगः .

viniyogaḥ
asya śrī madhyamacaritrasya viṣṇurṛṣiḥ .
śrīmahālakṣmīrdevatā .
uṣṇik chandaḥ . śākambharī śaktiḥ . durgā bījam .
vāyustattvam .
yajurvedaḥ svarūpam . śrīmahālakṣmīprītyarthe
madhyamacaritrajape viniyogaḥ .

У этой серединной чариты Вишну - риши. Благословенная Махалакшми - божество. Стихотворный размер - ушник. Шакамбари - шакти. Дурга - биджа. Воздух - таттва. Истинная форма - Яджурведа. Винийога - удовлетворение Благостной Махалакшми при рецитации серединной чариты.

ध्यानं
ॐ अक्षस्रक्परशुं गदेषुकुलिशं पद्मं धनुः कुण्डिकां
दण्डं शक्तिमसिं च चर्म जलजं घण्टां सुराभाजनम् ।
शूलं पाशसुदर्शने च दधतीं हस्तैः प्रवाल प्रभां
सेवे सैरिभमर्दिनीमिह महलक्ष्मीं सरोजस्थिताम् ॥

. dhyānam .
oṁ akṣasrakparaśū gadeṣukuliśaṁ padmaṁ dhanuḥ kuṇḍikāṁ
daṇḍaṁ śaktimasiṁ ca carma jalajaṁ ghaṇṭāṁ surābhājanam .
śūlaṁ pāśasudarśane ca dadhatīṁ hastaiḥ pravālaprabhāṁ
seve sairibhamardinīmiha mahālakṣmīṁ sarojasthitām ..

Образ для медитации:
Я поклоняюсь Махалакшми, пребывающей на небесном лотосе, держащей в руках чётки, гирлянду, топор, палицу, молнию, лотос, лук, кувшин, посох, дротик, меч, шкуру, раковину, колокольчик, чашу с вином, трезубец, аркан, диск сударшану, сияющей красным сиянием. 

== Глава 2. «Истребление воинств Махишасуры» ==

[[Файл:Явление Дурги.jpeg|350px|thumb|<center>Явление Дурги</center>]] 
.. द्वितीयोऽध्यायः ..<br />
.. dvitīyo'dhyāyaḥ ..
  
ऋषिरुवाच ॥१॥<br />
oṁ hrīṁ ṛṣiruvāca .. 1..<br />
1. Мудрец сказал:

देवासुरमभूद्युद्धं पूर्णमब्दशतं पुरा।<br />
महिषे‌உसुराणाम् अधिपे देवानाञ्च पुरन्दरे ॥२॥<br />
devāsuramabhūdyuddhaṁ pūrṇamabdaśataṁ purā .<br />
mahiṣe'surāṇāmadhipe devānāṁ ca purandare .. 2..<br />
В древности целую сотню лет шла битва девов и асуров; тогда Махиша был царем асуров, Индра - царем девов.
 
तत्रासुरैर्महावीर्यिर्देवसैन्यं पराजितं।<br />
जित्वा च सकलान् देवान् इन्द्रो‌உभून्महिषासुरः ॥३॥<br />
tatrāsurairmahāvīryairdevasainyaṁ  parājitam .<br />
jitvā ca sakalān devānindro'bhūnmahiṣāsuraḥ .. <br />3..
И великой мощью асуров было сокрушено войско девов; победив всех девов, Махишасура (сам) стал индрой (царем небес).

 
ततः पराजिता देवाः पद्मयोनिं प्रजापतिम्।<br />
पुरस्कृत्यगतास्तत्र यत्रेश गरुडध्वजौ ॥४॥<br />
tataḥ parājitā devāḥ padmayoniṁ prajāpatim .<br />
puraskṛtya gatāstatra yatreśagaruḍadhvajau .. 4..<br />
А побежденные девы, выдвинув вперед рожденного в лотосе Брахму, и придя к Шиве и Вишну.


यथावृत्तं तयोस्तद्वन् महिषासुरचेष्टितम्।<br />
त्रिदशाः कथयामासुर्देवाभिभवविस्तरम् ॥५॥<br />
yathāvṛttaṁ tayostadvanmahiṣāsuraceṣṭitam .<br />
tridaśāḥ kathayāmāsurdevābhibhavavistaram .. 5..<br />
5. Подробно поведали о происшедшем, о победе над девами злого Махишасуры:
  
सूर्येन्द्राग्न्यनिलेन्दूनां यमस्य वरुणस्य च<br />
अन्येषां चाधिकारान्स स्वयमेवाधितिष्टति ॥६॥<br />
sūryendrāgnyanilendūnāṁ yamasya varuṇasya ca .<br />
anyeṣāṁ cādhikārānsa svayamevādhitiṣṭhati .. 6..<br />
"Он присвоил власть Сурьи, Индры, Агни, Вайю, Чандры, Ямы и Варуны, и прочих (девов).
 
स्वर्गान्निराकृताः सर्वे तेन देव गणा भुविः।<br />
विचरन्ति यथा मर्त्या महिषेण दुरात्मना ॥७॥<br />
svargānnirākṛtāḥ sarve tena devagaṇā bhuvi .<br />
vicaranti yathā martyā mahiṣeṇa durātmanā .. 7..<br />
Изгнанные с небес злонравным Махишей, сонмы богов бродят по земле подобно смертным.
 
एतद्वः कथितं सर्वम् अमरारिविचेष्टितम्।<br />
शरणं वः प्रपन्नाः स्मो वधस्तस्य विचिन्त्यताम् ॥८॥<br />
etadvaḥ kathitaṁ sarvamamarāriviceṣṭitam .<br />
śaraṇaṁ vaḥ prapannāḥ smo vadhastasya vicintyatām .. 8..<br />
Вот наш рассказ о всех делах врага бессмертных; просим у вас прибежища, благоволите найти средство убить его".

इत्थं निशम्य देवानां वचांसि मधुसूधनः<br />
चकार कोपं शम्भुश्च भ्रुकुटीकुटिलाननौ ॥९॥<br />
itthaṁ niśamya devānāṁ vacāṁsi madhusūdanaḥ .<br />
cakāra kopaṁ śambhuśca bhrukuṭīkuṭilānanau .. 9..<br />
Услышав такие слова девов, Вишну и Шива исполнились гнева, свели брови, и лица их стали грозны.
 
ततो‌உतिकोपपूर्णस्य चक्रिणो वदनात्ततः।<br />
निश्चक्राम महत्तेजो ब्रह्मणः शङ्करस्य च ॥१०॥ <br />
tato'tikopapūrṇasya  cakriṇo vadanāttataḥ .<br />
niścakrāma mahattejo brahmaṇaḥ śaṅkarasya ca .. 10..<br />
И от полного неистового гнева лика Держателя диска, а также лиц Брахмы и Шивы истек великий свет.
 
अन्येषां चैव देवानां शक्रादीनां शरीरतः। <br />
निर्गतं सुमहत्तेजः स्तच्चैक्यं समगच्छत ॥ ११॥ <br />
anyeṣāṁ caiva devānāṁ śakrādīnāṁ śarīrataḥ .<br />
nirgataṁ sumahattejastaccaikyaṁ samagacchata .. 11..<br />
И от тел других, возглавляемых Индрой, девов, истекло великое сияние, и то (сияние) сгустилось воедино.
   
अतीव तेजसः कूटं ज्वलन्तमिव पर्वतम्। <br />
ददृशुस्ते सुरास्तत्र ज्वालाव्याप्तदिगन्तरम् ॥ १२॥ <br />
atīva tejasaḥ kūṭaṁ jvalantamiva parvatam .<br />
dadṛśuste surāstatra jvālāvyāptadigantaram .. 12..<br />
Девы видели пред собой столб света - воистину ослепительно сиявшую гору, объявшую огнем все пространство.
 
अतुलं तत्र तत्तेजः सर्वदेव शरीरजम्। <br />
एकस्थं तदभून्नारी व्याप्तलोकत्रयं त्विषा ॥ १३॥ <br />
atulaṁ tatra tattejaḥ sarvadevaśarīrajam .<br />
ekasthaṁ tadabhūnnārī vyāptalokatrayaṁ tviṣā .. 13..<br />
И невиданный объединенный свет, рожденный из тел всех девов, стал Женщиной, озарившей сиянием три мира.
 
यदभूच्छाम्भवं तेजः स्तेनाजायत तन्मुखम्। <br />
याम्येन चाभवन् केशा बाहवो विष्णुतेजसा ॥ १४॥ <br />
yadabhūcchāmbhavaṁ tejastenājāyata tanmukham .<br />
yāmyena cābhavan keśā bāhavo viṣṇutejasā .. 14..<br />
Ее лик возник из сияния Шивы, волосы - из сияния Ямы, руки - из сияния Вишну.

सौम्येन स्तनयोर्युग्मं मध्यं चैन्द्रेण चाभवत्। <br />
वारुणेन च जङ्घोरू नितम्बस्तेजसा भुवः ॥ १५॥ <br />
saumyena stanayoryugmaṁ madhyaṁ caindreṇa cābhavat .<br />
vāruṇena ca jaṅghorū nitambastejasā bhuvaḥ .. 15..<br />
Грудь - из сияния Луны, талия - из сияния Индры, голени и бедра – из сияния Варуны, поясница - из сияния Земли.
 
ब्रह्मणस्तेजसा पादौ तदङ्गुल्यो‌உर्क तेजसा। <br />
वसूनां च कराङ्गुल्यः कौबेरेण च नासिका ॥ १६॥ <br />
brahmaṇastejasā pādau tadaṅgulyo'rkatejasā .<br />
vasūnāṁ ca karāṅgulyaḥ kaubereṇa ca nāsikā .. 16..<br />
Ступни - из сияния Брахмы, пальцы ног - из сияния Сурьи, пальцы рук – из сияния Васу, нос - из сияния Куберы.
 
तस्यास्तु दन्ताः सम्भूता प्राजापत्येन तेजसा ।<br />
नयनत्रितयं जज्ञे तथा पावकतेजसा ॥ १७॥ <br />
tasyāstu dantāḥ sambhūtāḥ prājāpatyena tejasā .<br />
nayanatritayaṁ jajñe tathā pāvakatejasā .. 17..<br />
Ее зубы были созданы светом Праджапати, а три глаза – светом Очистителя-Агни.
 
भ्रुवौ च सन्ध्ययोस्तेजः श्रवणावनिलस्य च ।<br />
अन्येषां चैव देवानां सम्भवस्तेजसां शिव ॥ १८॥ <br />
bhruvau ca saṁdhyayostejaḥ śravaṇāvanilasya ca .<br />
anyeṣāṁ caiva devānāṁ sambhavastejasāṁ śivā .. 18..<br />
18. Брови - сиянием (утренних и вечерних) Сумерек, уши возникли из сияния Вайю, и сияние прочих девов (также) стало Благой (богиней).
 
ततः समस्त देवानां तेजोराशिसमुद्भवाम्। <br />
तां विलोक्य मुदं प्रापुः अमरा महिषार्दिताः ॥ १९॥ <br />
tataḥ samastadevānāṁ tejorāśisamudbhavām .<br />
tāṁ vilokya mudaṁ prāpuramarā mahiṣārditāḥ .. 19..<br />
 
И угнетенные Махишей небожители ликовали, глядя на Нее, рожденную общим сиянием всех девов.
 
शूलं शूलाद्विनिष्कृष्य ददौ तस्यै पिनाकधृक्। <br />
चक्रं च दत्तवान् कृष्णः समुत्पाट्य स्वचक्रतः ॥ २०॥<br />
śūlaṁ śūlādviniṣkṛṣya dadau tasyai pinākadhṛk .<br />
cakraṁ ca dattavān kṛṣṇaḥ samutpāṭya svacakrataḥ .. 20..<br />
Носящий (лук) Пинака (т.е. Шива) даровал Ей трезубец, извлеченный из собственного своего трезубца, и Кришна дал (боевой) диск, извлеченный из своего диска.

शङ्खं च वरुणः शक्तिं ददौ तस्यै हुताशनः ।<br />
मारुतो दत्तवांश्चापं बाणपूर्णे तथेषुधी ॥21॥<br />
śaṅkhaṁ ca varuṇaḥ śaktiṁ dadau tasyai hutāśanaḥ .<br />
māruto dattavāṁścāpaṁ bāṇapūrṇe tatheṣudhī .. 21..<br />
Варуна преподнес Ей раковину, Пожиратель жертв (Агни) - дротик, а Вайю дал лук и два полных колчана стрел.

वज्रमिन्द्रः समुत्पाट्य कुलिशादमराधिपः।<br />
ददौ तस्यै सहस्राक्षो घण्टामैरावताद्गजात् ॥22॥<br />
vajramindraḥ samutpāṭya kuliśādamarādhipaḥ .<br />
dadau tasyai sahasrākṣo ghaṇṭāmairāvatādgajāt .. 22..<br />
Индра дал молнию, извлеченную из своей собственной молнии; также тысячеглазый (Индра) преподнес Ей колокол (своего) слона Айраваты.

कालदण्डाद्यमो दण्डं पाशं चाम्बुपतिर्ददौ।<br />
प्रजापतिश्चाक्षमालां ददौ ब्रह्मा कमण्डलं ॥23॥<br />
kāladaṇḍādyamo daṇḍaṁ pāśaṁ cāmbupatirdadau .<br />
prajāpatiścākṣamālāṁ dadau brahmā kamaṇḍalum .. 23..<br />
Яма дал посох из своего собственного смертного посоха, Варуна - аркан, Праджапати дал гирлянду четок, и Брахма - кувшин для воды.
   
समस्तरोमकूपेषु निज रश्मीन् दिवाकरः।<br />
कालश्च दत्तवान् खड्गं तस्याः श्चर्म च निर्मलम् ॥24॥<br />
samastaromakūpeṣu nijaraśmīn divākaraḥ .<br />
kālaśca dattavān khaḍgaṁ tasyai carma ca nirmalam .. 24..<br />
Сурья даровал лучи, вошедшие во все поры Ее тела, а Кала – безупречные меч и щит.
 
क्षीरोदश्चामलं हारम् अजरे च तथाम्बरे । <br />
चूडामणिं तथादिव्यं कुण्डले कटकानिच ॥25॥<br />
kṣīrodaścāmalaṁ hāramajare ca tathāmbare .<br />
cūḍāmaṇiṁ tathā divyaṁ kuṇḍale kaṭakāni ca .. 25..<br />
25. Молочный океан дал блистающее ожерелье, пару нетленных одежд, небесный камень на венец, серьги и браслеты.
 
अर्धचन्द्रं तधा शुभ्रं केयूरान् सर्व बाहुषु ।<br />
नूपुरौ विमलौ तद्व द्ग्रैवेयकमनुत्तमम् ॥26॥<br />
ardhacandraṁ tathā śubhraṁ keyūrān sarvabāhuṣu .<br />
nūpurau vimalau tadvad graiveyakamanuttamam .. 26..<br />
Сияющее ожерелье в виде полумесяца, браслеты на все руки, два сверкающих ножных браслета, несравненное ожерелье.
 
अङ्गुलीयकरत्नानि समस्तास्वङ्गुलीषु च ।<br />
विश्व कर्मा ददौ तस्यै परशुं चाति निर्मलं ॥27॥<br />
aṅgulīyakaratnāni samastāsvaṅgulīṣu ca .<br />
viśvakarmā dadau tasyai paraśuṁ cātinirmalam .. 27..<br />
И превосходные кольца на все пальцы; Вишвакарма даровал Ей сияющую секиру.
 
अस्त्राण्यनेकरूपाणि तथा‌உभेद्यं च दंशनम् ।<br />
अम्लान पङ्कजां मालां शिरस्यु रसि चापराम्॥28॥<br />
astrāṇyanekarūpāṇi tathābhedyaṁ ca daṁśanam .<br />
amlānapaṅkajāṁ mālāṁ śirasyurasi cāparām .. 28..<br />
Оружие различных видов и несокрушимые доспехи; Океан дал головную гирлянду вечно свежих лотосов, еще одну на грудь.
 
अददज्जलधिस्तस्यै पङ्कजं चातिशोभनम् ।<br />
हिमवान् वाहनं सिंहं रत्नानि विविधानिच ॥29॥<br />
adadajjaladhistasyai paṅkajaṁ cātiśobhanam .<br />
himavān vāhanaṁ siṁhaṁ ratnāni vividhāni ca .. 29..<br />
И прекрасный лотос в руку; Хималайя даровал средство передвижения - льва, и драгоценности разных видов.
 
ददावशून्यं सुरया पानपात्रं दनाधिपः ।<br />
शेषश्च सर्व नागेशो महामणि विभूषितम् ॥30॥<br />
dadāvaśūnyaṁ surayā pānapātraṁ dhanādhipaḥ .<br />
śeṣaśca sarvanāgeśo mahāmaṇivibhūṣitam .. 30..<br />
Владыка сокровищ (Кубера) дал кубок особого напитка, а поддержатель Земли, властелин всех змеев Шеша.
 
नागहारं ददौ तस्यै धत्ते यः पृथिवीमिमाम् । <br />
अन्यैरपि सुरैर्देवी भूषणैः आयुधैस्तथाः ॥ ३१॥ <br />
nāgahāraṁ dadau tasyai dhatte yaḥ pṛthivīmimām .<br />
anyairapi surairdevī bhūṣaṇairāyudhaistathā .. 31..<br />
Дал Ей украшенное лучшими камнями змеиное ожерелье; и другие небожители поднесли Деви украшения и оружие.
 
सम्मानिता ननादोच्चैः साट्टहासं मुहुर्मुहु । <br />
तस्यानादेन घोरेण कृत्स्न मापूरितं नभः ॥ ३२॥ <br />
sammānitā nanādoccaiḥ sāṭṭahāsaṁ muhurmuhuḥ .<br />
tasyā nādena ghoreṇa kṛtsnamāpūritaṁ nabhaḥ .. 32..<br />
Тогда Она разразилась неистовым смехом, еще и еще раз, и Ее нескончаемый, страшный, безгранично великий рев объял все пространство.
 
अमायतातिमहता प्रतिशब्दो महानभूत् । <br />
चुक्षुभुः सकलालोकाः समुद्राश्च चकम्पिरे ॥ ३३॥ <br />
amāyatātimahatā pratiśabdo mahānabhūt .<br />
cukṣubhuḥ sakalā lokāḥ samudrāśca cakampire .. 33..<br />
Раздалось великое грозное эхо, все миры содрогнулись и всколыхнулись моря.
 
चचाल वसुधा चेलुः सकलाश्च महीधराः । <br />
जयेति देवाश्च मुदा तामूचुः सिंहवाहिनीम् ॥ ३४॥ <br />
cacāla vasudhā celuḥ sakalāśca mahīdharāḥ .<br />
jayeti devāśca mudā tāmūcuḥ siṁhavāhinīm .. 34..<br />
Сотряслась земля и покачнулись горы; "Победа тебе!" в радости воскликнули Ей, восседавшей на льве, боги.
 
तुष्टुवुर्मुनयश्चैनां भक्तिनम्रात्ममूर्तयः। <br />
दृष्ट्वा समस्तं सङ्क्षुब्धं त्रैलोक्यम् अमरारयः ॥ ३५॥ <br />
tuṣṭuvurmunayaścaināṁ bhaktinamrātmamūrtayaḥ .<br />
dṛṣṭvā samastaṁ saṁkṣubdhaṁ trailokyamamarārayaḥ .. 35..<br />
А провидцы вознесли Ей хвалу, склоняясь в преданности; и при виде трех взволновавшихся миров все враги небожителей поднялись.

सन्नद्धाखिलसैन्यास्ते समुत्तस्थुरुदायुदाः। <br />
आः किमेतदिति क्रोधादाभाष्य महिषासुरः ॥ ३६॥ <br />
sannaddhākhilasainyāste samuttasthurudāyudhāḥ .<br />
āḥ kimetaditi krodhādābhāṣya mahiṣāsuraḥ .. 36..<br />
Собрав все силы и воздев оружие. В гневе вскричав: "О! Что это?", Махишасура.
 
अभ्यधावत तं शब्दम् अशेषैरसुरैर्वृतः। <br />
स ददर्ष ततो देवीं व्याप्तलोकत्रयां त्विषा ॥ ३७॥ <br />
abhyadhāvata taṁ śabdamaśeṣairasurairvṛtaḥ .<br />
sa dadarśa tato devīṁ vyāptalokatrayāṁ tviṣā .. 37..<br />
В окружении всех демонов бросился на звук того рева; (приблизившись) он увидел Деви, озарявшую сиянием три мира.
[[Файл:Истребление воинств Махишасуры.jpeg|350px|thumb|<center>Истребление воинств Махишасуры</center>]] 

पादाक्रान्त्या नतभुवं किरीटोल्लिखिताम्बराम्। <br />
क्षोभिताशेषपातालां धनुर्ज्यानिःस्वनेन ताम् ॥ ३८॥ <br />
pādākrāntyā natabhuvaṁ kirīṭollikhitāmbarām .<br />
kṣobhitāśeṣapātālāṁ dhanurjyāniḥsvanena tām .. 38..<br />
Пригнувшую землю Своим весом, касавшуюся небес остроконечным венцом, содрогавшую нижний мир звоном тетивы.
 
दिशो भुजसहस्रेण समन्ताद्व्याप्य संस्थिताम् । <br />
ततः प्रववृते युद्धं तया देव्या सुरद्विषां ॥ ३९॥ <br />
diśo bhujasahasreṇa samantādvyāpya saṁsthitām .<br />
tataḥ pravavṛte yuddhaṁ tayā devyā suradviṣām .. 39..<br />
Объявшую все стороны (света) тысячей (Своих) рук; и между Той Деви и ненавистниками богов вспыхнула битва.

शस्त्रास्त्रैर्भहुधा मुक्तैरादीपितदिगन्तरम् । <br />
महिषासुरसेनानीश्चिक्षुराख्यो महासुरः ॥ ४०॥<br />
śastrāstrairbahudhā muktairādīpitadigantaram .<br />
mahiṣāsurasenānīścikṣurākhyo mahāsuraḥ .. 40..<br />
Ослепившая стороны света пламенем выпущенного оружия; вступил в бой предводитель войск Махишасуры - великий асур Чикшура.

युयुधे चमरश्चान्यैश्चतुरङ्गबलान्वितः । <br />
रथानामयुतैः षड्भिः रुदग्राख्यो महासुरः ॥ ४१॥ <br />
yuyudhe cāmaraścānyaiścaturaṅgabalānvitaḥ .<br />
rathānāmayutaiḥ ṣaḍbhirudagrākhyo mahāsuraḥ .. 41..<br />
Сопровождаемый четырьмя родами войск, сражался Чамара; окруженный шестьюдесятью тысячами колесниц, бился великий асур Удагра.
 
अयुध्यतायुतानां च सहस्रेण महाहनुः । <br />
पञ्चाशद्भिश्च नियुतैरसिलोमा महासुरः ॥ ४२॥ <br />
ayudhyatāyutānāṁ ca sahasreṇa mahāhanuḥ .<br />
pañcāśadbhiśca niyutairasilomā mahāsuraḥ .. 42..<br />
Вошли в бой Махахану, с десятью миллионами, и великий асур Асилома с пятнадцатимиллионным войском.
 
अयुतानां शतैः षड्भिःर्भाष्कलो युयुधे रणे । <br />
गजवाजि सहस्रौघै रनेकैः परिवारितः ॥ ४३॥ <br />
ayutānāṁ śataiḥ ṣaḍbhirbāṣkalo yuyudhe raṇe .<br />
gajavājisahasraughairanekaiḥ parivāritaḥ .. 43..<br />
В битве сражался Башкала с шестимиллионным войском; и Париварита, со множеством тысяч слонов и коней.
 
वृतो रथानां कोट्या च युद्धे तस्मिन्नयुध्यत । <br />
बिडालाख्यो‌உयुतानां च पञ्चाशद्भिरथायुतैः ॥ ४४॥ <br />
vṛto rathānāṁ koṭyā ca yuddhe tasminnayudhyata .<br />
biḍālākhyo'yutānāṁ ca pañcāśadbhirathāyutaiḥ .. 44..<br />
Воевал там, окруженный миллионами колесниц; и Бидала, окруженный пятью миллиардами колесниц.
 
युयुधे संयुगे तत्र रथानां परिवारितः। <br />
अन्ये च तत्रायुतशो रथनागहयैर्वृताः ॥ ४५॥ <br />
yuyudhe saṁyuge tatra rathānāṁ parivāritaḥ .<br />
anye ca tatrāyutaśo rathanāgahayairvṛtāḥ .. 45..<br />
Сражался в той сече; и тысячи иных великих асуров, сопровождаемые множеством колесниц, слонов и коней.
 
युयुधुः संयुगे देव्या सह तत्र महासुराः। <br />
कोटिकोटिसहस्त्रैस्तु रथानां दन्तिनां तथा ॥ ४६॥ <br />
yuyudhuḥ saṁyuge devyā saha tatra mahāsurāḥ .<br />
koṭikoṭisahasraistu rathānāṁ dantināṁ tathā .. 46..<br />
Сообща сражались в той битве с Деви; многими миллиардами сопровождавших его колесниц, слонов.
 
हयानां च वृतो युद्धे तत्राभून्महिषासुरः। <br />
तोमरैर्भिन्धिपालैश्च शक्तिभिर्मुसलैस्तथा ॥ ४७॥ <br />
hayānāṁ ca vṛto yuddhe tatrābhūnmahiṣāsuraḥ .<br />
tomarairbhindipālaiśca śaktibhirmusalaistathā .. 47..<br />
И коней был окружен в той битве Махишасура; и копьями, пиками, дротиками и палицами.
 
युयुधुः संयुगे देव्या खड्गैः परसुपट्टिसैः। <br />
केचिच्छ चिक्षिपुः शक्तीः केचित् पाशांस्तथापरे ॥ ४८॥ <br />
yuyudhuḥ saṁyuge devyā khaḍgaiḥ paraśupaṭṭiśaiḥ .<br />
kecicca cikṣipuḥ śaktīḥ kecit pāśāṁstathāpare .. 48..<br />
Мечами, топорами и острогами асуры стали биться с Деви; иные метали дротики, иные арканы.
 
देवीं खड्गप्रहारैस्तु ते तां हन्तुं प्रचक्रमुः। <br />
सापि देवी ततस्तानि शस्त्राण्यस्त्राणि चण्डिका ॥ ४९॥ <br />
devīṁ khaḍgaprahāraistu te tāṁ hantuṁ pracakramuḥ .<br />
sāpi devī tatastāni śastrāṇyastrāṇi caṇḍikā .. 49..<br />
Иные направили в Деви сокрушительные удары мечей; но Та богиня Чандика, ливнями Своего оружия.
 
लील यैव प्रचिच्छेद निजशस्त्रास्त्रवर्षिणी । <br />
अनायस्तानना देवी स्तूयमाना सुरर्षिभिः ॥ ५०॥<br />
līlayaiva praciccheda nijaśastrāstravarṣiṇī .<br />
anāyastānanā devī stūyamānā surarṣibhiḥ .. 50..<br />
Прославляемая богами и провидцами, воистину - словно играя, разбивала оружие врагов.
  
मुमोचासुरदेहेषु शस्त्राण्यस्त्राणि चेश्वरी । <br />
सो‌உपि क्रुद्धो धुतसटो देव्या वाहनकेसरी ॥ ५१॥ <br />
mumocāsuradeheṣu śastrāṇyastrāṇi ceśvarī .<br />
so'pi kruddho dhutasaṭo devyā vāhanakesarī .. 51..<br />
И без усилия на лице Ишвари направляла в асуров вихрь Своего оружия, а лев - средство передвижения Деви, в ярости потрясая гривой.
 
चचारासुर सैन्येषु वनेष्विव हुताशनः। <br />
निःश्वासान् मुमुचेयांश्च युध्यमानारणे‌உम्बिका॥ ५२॥ <br />
cacārāsurasainyeṣu vaneṣviva hutāśanaḥ .<br />
niḥśvāsān mumuce yāṁśca yudhyamānā raṇe'mbikā .. 52..<br />
Несся среди асуров, подобно пламени пожара, (свирепствующему) в лесу; и дыхание, переводимое в (той) битве Амбикой,

त एव सध्यसम्भूता गणाः शतसहस्रशः । <br />
युयुधुस्ते परशुभिर्भिन्दिपालासिपट्टिशैः ॥ ५३॥ <br />
ta eva sadyaḥ sambhūtā gaṇāḥ śatasahasraśaḥ .<br />
yuyudhuste paraśubhirbhindipālāsipaṭṭiśaiḥ .. 53..<br />
Тотчас становилось воинствами сотен и тысяч бойцов, бившихся топорами мечами и острогами.
 
नाशयन्तो‌உअसुरगणान् देवीशक्त्युपबृंहिताः । <br />
अवादयन्ता पटहान् गणाः शङां स्तथापरे ॥ ५४॥ <br />
nāśayanto'suragaṇān devīśaktyupabṛṁhitāḥ .<br />
avādayanta paṭahān gaṇāḥ śaṅkhāṁstathāpare .. 54..<br />
Вдохновляемые мощью Деви, те воины Деви истребляли полчища асуров, с боем в барабаны и дуя в раковины.
 
मृदङ्गांश्च तथैवान्ये तस्मिन्युद्ध महोत्सवे । <br />
ततोदेवी त्रिशूलेन गदया शक्तिवृष्टिभिः॥ ५५॥ <br />
mṛdaṅgāṁśca tathaivānye tasmin yuddhamahotsave .<br />
tato devī triśūlena gadayā śaktivṛṣṭibhiḥ .. 55..<br />
А иные оглашали празднество битвы (ударами) в мриданги; трезубцем и палицей, ливнями копий
 
खड्गादिभिश्च शतशो निजघान महासुरान् । <br />
पातयामास चैवान्यान् घण्टास्वनविमोहितान् ॥ ५६॥ <br />
khaḍgādibhiśca śataśo nijaghāna mahāsurān .<br />
pātayāmāsa caivānyān ghaṇṭāsvanavimohitān .. 56..<br />
Мечей и иного (оружия), Деви истребляла сотни великих асуров и сметала (наземь) других, оглушенных звоном колокола.
 
असुरान् भुविपाशेन बध्वाचान्यानकर्षयत् । <br />
केचिद् द्विधाकृता स्तीक्ष्णैः खड्गपातैस्तथापरे ॥ ५७॥ <br />
asurān bhuvi pāśena baddhvā cānyānakarṣayat .<br />
kecid dvidhākṛtāstīkṣṇaiḥ khaḍgapātaistathāpare .. 57..<br />
Иных асуров связывала арканом и тащила по земле, иных рассекала надвое быстрым ударом меча
 
विपोथिता निपातेन गदया भुवि शेरते । <br />
वेमुश्च केचिद्रुधिरं मुसलेन भृशं हताः ॥ ५८॥ <br />
vipothitā nipātena gadayā bhuvi śerate .<br />
vemuśca kecidrudhiraṁ musalena bhṛśaṁ hatāḥ .. 58..<br />
Иных повергала наземь, сокрушив ударами палицы; иных, ушибленных жестоким ударом булавы, рвало кровью.
 
केचिन्निपतिता भूमौ भिन्नाः शूलेन वक्षसि । <br />
निरन्तराः शरौघेन कृताः केचिद्रणाजिरे ॥ ५९॥ <br />
kecinnipatitā bhūmau bhinnāḥ śūlena vakṣasi .<br />
nirantarāḥ śaraugheṇa kṛtāḥ kecidraṇājire .. 59..<br />
Иные пали на землю с грудью, пронзенной копьем; пораженные непрестанным ливнем Ее стрел
 
शल्यानुकारिणः प्राणान् ममुचुस्त्रिदशार्दनाः । <br />
केषाञ्चिद्बाहवश्चिन्नाश्चिन्नग्रीवास्तथापरे ॥ ६०॥ <br />
śyenānukāriṇaḥ prāṇān mumucustridaśārdanāḥ .<br />
keṣāṁcid bāhavaśchinnāśchinnagrīvāstathāpare .. 60..<br />
Иные мучители Тридцати (богов) казались дикобразами, отдавшими жизнь на поле битвы; иным отсекло руки, иным перебило шею
 
शिरांसि पेतुरन्येषाम् अन्ये मध्ये विदारिताः। <br />
विच्छिन्नजज्घास्वपरे पेतुरुर्व्यां महासुराः ॥ ६१॥ <br />
śirāṁsi peturanyeṣāmanye madhye vidāritāḥ .<br />
vicchinnajaṅghāstvapare petururvyāṁ mahāsurāḥ .. 61..<br />
У иных скатились (на землю) головы, иных рассекло посредине (туловища), иные из великих асуров пали наземь с отсеченными ногами.

 
एकबाह्वक्षिचरणाः केचिद्देव्या द्विधाकृताः। <br />
छिन्नेपि चान्ये शिरसि पतिताः पुनरुत्थिताः ॥ ६२॥ <br />
ekabāhvakṣicaraṇāḥ keciddevyā dvidhākṛtāḥ .<br />
chinne'pi cānye śirasi patitāḥ punarutthitāḥ .. 62..<br />
Кто-то стал одноруким, одноглазым, одноногим, рассеченный надвое (ударом) Деви: иные, павшие с отрубленной головой, восставали вновь.
 
कबन्धा युयुधुर्देव्या गृहीतपरमायुधाः। <br />
ननृतुश्चापरे तत्र युद्दे तूर्यलयाश्रिताः ॥ ६३॥ <br />
kabandhā yuyudhurdevyā gṛhītaparamāyudhāḥ .<br />
nanṛtuścāpare tatra yuddhe tūryalayāśritāḥ .. 63..<br />
И, схватив лучшее оружие, безголовыми продолжали бой с Деви; иные из них плясали на поле боя, увлеченные ритмом и звуками турьи.
 
कबन्धाश्चिन्नशिरसः खड्गशक्य्तृष्टिपाणयः। <br />
तिष्ठ तिष्ठेति भाषन्तो देवी मन्ये महासुराः ॥ ६४॥ <br />
kabandhāśchinnaśirasaḥ khaḍgaśaktyṛṣṭipāṇayaḥ .<br />
tiṣṭha tiṣṭheti bhāṣanto devīmanye mahāsurāḥ .. 64..<br />
Туловища иных обезглавленных воздели мечи, дротики и остроги, а иные из великих асуров кричали Деви "Стой, стой!
 
पातितै रथनागाश्वैः आसुरैश्च वसुन्धरा। <br />
अगम्या साभवत्तत्र यत्राभूत् स महारणः ॥ ६५॥ <br />
pātitai rathanāgāśvairasuraiśca vasundharā .<br />
agamyā sābhavattatra yatrābhūt sa mahāraṇaḥ .. 65..<br />
Устланное колесницами, павшими слонами, конями и асурами, место великой битвы стало непроходимым.
 
शोणितौघा महानद्यस्सद्यस्तत्र विसुस्रुवुः। <br />
मध्ये चासुरसैन्यस्य वारणासुरवाजिनाम् ॥ ६६॥ <br />
śoṇitaughā mahānadyaḥ sadyastatra prasusruvuḥ .<br />
madhye cāsurasainyasya vāraṇāsuravājinām .. 66..<br />
И ручьи крови слонов, асуров и коней потекли среди войск асуров, образуя великие реки.
 
क्षणेन तन्महासैन्यमसुराणां तथा‌உम्बिका। <br />
निन्ये क्षयं यथा वह्निस्तृणदारु महाचयम् ॥ ६७॥ <br />
kṣaṇena tanmahāsainyamasurāṇāṁ tathāmbikā .<br />
ninye kṣayaṁ yathā vahnistṛṇadārumahācayam .. 67..<br />
Как огонь - огромную груду травы и дров, так Амбика во мгновение истребила несметное полчище асуров
  
सच सिंहो महानादमुत्सृजन् धुतकेसरः। <br />
शरीरेभ्यो‌உमरारीणामसूनिव विचिन्वति ॥ ६८॥ <br />
sa ca siṁho mahānādamutsṛjan dhutakesaraḥ .<br />
śarīrebhyo'marārīṇāmasūniva vicinvati .. 68..<br />
А Ее лев, издавая громовой рык и потрясая гривой, рыскал среди тел врагов бессмертных.
 
देव्या गणैश्च तैस्तत्र कृतं युद्धं तथासुरैः। <br />
यथैषां तुष्टुवुर्देवाः पुष्पवृष्टिमुचो दिवि ॥ ६९॥ <br />
devyā gaṇaiśca taistatra kṛtaṁ yuddhaṁ tathāsuraiḥ .<br />
yathaiṣāṁ tutuṣurdevāḥ puṣpavṛṣṭimuco divi .. 69..<br />
И боги с небес осыпали цветочным дождем и гимнами прославляли воинства Деви, бившиеся с асурами на том поле битвы.

इति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये महिषासुरसैन्यवधो नाम द्वितीयो‌உध्यायः॥ <br />
iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
mahiṣāsurasainyavadho nāma dvitīyo'dhyāyaḥ .. 2.. <br />
Такова в Деви Махатмъе Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) вторая глава, именуемая "Истребление воинств Махишасуры".

आहुति
ॐ ह्रीं साङ्गायै सायुधायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै अष्टाविंशति वर्णात्मिकायै लक्श्मी बीजादिष्टायै महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ।

== Примечания ==
{{примечания|2}}


{{Деви-махатмья}}

[[Категория:Пураны]]
[[Категория:Гимны к Деви]]
[[Категория:Шактизм]]
[[Категория:Деви-махатмья]]
[[Категория:Махатмья]]