Деви-махатмья (МП) 5: различия между версиями
Satya (обсуждение | вклад) м |
Satya (обсуждение | вклад) |
||
Строка 1: | Строка 1: | ||
रचन: ऋषि मार्कण्डेय | रचन: ऋषि मार्कण्डेय | ||
देव्या दूत संवादो नाम पञ्चमो ध्यायः ॥ | देव्या दूत संवादो नाम पञ्चमो ध्यायः ॥ | ||
अस्य श्री उत्तरचरित्रस्य रुद्र ऋषिः । श्री महासरस्वती देवता । अनुष्टुप्छन्धः | अस्य श्री उत्तरचरित्रस्य रुद्र ऋषिः । श्री महासरस्वती देवता । अनुष्टुप्छन्धः । भीमा शक्तिः । भ्रामरी बीजम् । सूर्यस्तत्वम् । सामवेदः । स्वरूपम् । श्री महासरस्वतिप्रीत्यर्थे । उत्तरचरित्रपाठे विनियोगः ॥ | ||
ध्यानं | ध्यानं | ||
Строка 9: | Строка 9: | ||
हस्ताब्जैर्धदतीं घनान्तविलसच्छीतांशुतुल्यप्रभां | हस्ताब्जैर्धदतीं घनान्तविलसच्छीतांशुतुल्यप्रभां | ||
गौरी देह समुद्भवां त्रिजगताम् आधारभूतां महा | गौरी देह समुद्भवां त्रिजगताम् आधारभूतां महा | ||
पूर्वामत्र सरस्वती मनुभजे शुम्भादिदैत्यार्दिनीं॥ | पूर्वामत्र सरस्वती मनुभजे शुम्भादिदैत्यार्दिनीं॥ | ||
॥ ऋषिरुवाच॥ ॥ १ ॥ | |||
पुरा शुम्भनिशुम्भाभ्यामसुराभ्यां शचीपतेः | पुरा शुम्भनिशुम्भाभ्यामसुराभ्यां शचीपतेः | ||
त्रैलोक्यं यज्ञ्य भागाश्च हृता मदबलाश्रयात् | त्रैलोक्यं यज्ञ्य भागाश्च हृता मदबलाश्रयात् ॥ २॥ | ||
तावेव सूर्यताम् तद्वदधिकारं तथैन्दवं | तावेव सूर्यताम् तद्वदधिकारं तथैन्दवं | ||
कौबेरमथ याम्यं चक्रान्ते वरुणस्य च | कौबेरमथ याम्यं चक्रान्ते वरुणस्य च | ||
तावेव पवनर्द्धिஉं च चक्रतुर्वह्नि कर्मच | तावेव पवनर्द्धिஉं च चक्रतुर्वह्नि कर्मच | ||
ततो देवा विनिर्धूता भ्रष्टराज्याः पराजिताः | ततो देवा विनिर्धूता भ्रष्टराज्याः पराजिताः ॥ ३॥ | ||
हृताधिकारास्त्रिदशास्ताभ्यां सर्वे निराकृता। | हृताधिकारास्त्रिदशास्ताभ्यां सर्वे निराकृता। | ||
महासुराभ्यां तां देवीं संस्मरन्त्यपराजितां | महासुराभ्यां तां देवीं संस्मरन्त्यपराजितां ॥ ४॥ | ||
तयास्माकं वरो दत्तो यधापत्सु स्मृताखिलाः। | तयास्माकं वरो दत्तो यधापत्सु स्मृताखिलाः। | ||
भवतां नाशयिष्यामि तत्क्षणात्परमापदः | भवतां नाशयिष्यामि तत्क्षणात्परमापदः ॥ ५॥ | ||
इतिकृत्वा मतिं देवा हिमवन्तं नगेश्वरं। | इतिकृत्वा मतिं देवा हिमवन्तं नगेश्वरं। | ||
जग्मुस्तत्र ततो देवीं विष्णुमायां प्रतुष्टुवुः | जग्मुस्तत्र ततो देवीं विष्णुमायां प्रतुष्टुवुः ॥ ६॥ | ||
देवा ऊचुः | देवा ऊचुः | ||
नमो देव्यै महादेव्यै शिवायै सततं नमः। | नमो देव्यै महादेव्यै शिवायै सततं नमः। | ||
नमः प्रकृत्यै भद्रायै नियताः प्रणताः स्मतां | नमः प्रकृत्यै भद्रायै नियताः प्रणताः स्मतां ॥ ६॥ | ||
रौद्राय नमो नित्यायै गौर्यै धात्र्यै नमो नमः | रौद्राय नमो नित्यायै गौर्यै धात्र्यै नमो नमः | ||
ज्योत्स्नायै चेन्दुरूपिण्यै सुखायै सततं नमः | ज्योत्स्नायै चेन्दुरूपिण्यै सुखायै सततं नमः ॥ ८॥ | ||
कल्याण्यै प्रणता वृद्ध्यै सिद्ध्यै कुर्मो नमो नमः। | कल्याण्यै प्रणता वृद्ध्यै सिद्ध्यै कुर्मो नमो नमः। | ||
नैरृत्यै भूभृतां लक्ष्मै शर्वाण्यै ते नमो नमः | नैरृत्यै भूभृतां लक्ष्मै शर्वाण्यै ते नमो नमः ॥ ९॥ | ||
दुर्गायै दुर्गपारायै सारायै सर्वकारिण्यै | दुर्गायै दुर्गपारायै सारायै सर्वकारिण्यै | ||
ख्यात्यै तथैव कृष्णायै धूम्रायै सततं नमः | ख्यात्यै तथैव कृष्णायै धूम्रायै सततं नमः ॥ १०॥ | ||
अतिसौम्यतिरौद्रायै नतास्तस्यै नमो नमः | अतिसौम्यतिरौद्रायै नतास्तस्यै नमो नमः | ||
नमो जगत्प्रतिष्ठायै देव्यै कृत्यै नमो नमः | नमो जगत्प्रतिष्ठायै देव्यै कृत्यै नमो नमः ॥ ११॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू विष्णुमायेति शब्धिता। | यादेवी सर्वभूतेषू विष्णुमायेति शब्धिता। | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १२ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू चेतनेत्यभिधीयते। | यादेवी सर्वभूतेषू चेतनेत्यभिधीयते। | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १३॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू बुद्धिरूपेण संस्थिता। | यादेवी सर्वभूतेषू बुद्धिरूपेण संस्थिता। | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १४॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू निद्रारूपेण संस्थिता। | यादेवी सर्वभूतेषू निद्रारूपेण संस्थिता। | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १५॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू क्षुधारूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू क्षुधारूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १६॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू छायारूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू छायारूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १७॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू शक्तिरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू शक्तिरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १८॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू तृष्णारूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू तृष्णारूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १९॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू क्षान्तिरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू क्षान्तिरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २०॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू जातिरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू जातिरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २१॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू लज्जारूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू लज्जारूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २२॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू शान्तिरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू शान्तिरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २३॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू श्रद्धारूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू श्रद्धारूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २४॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू कान्तिरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू कान्तिरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २५॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू लक्ष्मीरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू लक्ष्मीरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २६॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू वृत्तिरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू वृत्तिरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २७॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू स्मृतिरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू स्मृतिरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २८॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू दयारूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू दयारूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २९॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू तुष्टिरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू तुष्टिरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ ३०॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू मातृरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू मातृरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ ३१॥ | ||
यादेवी सर्वभूतेषू भ्रान्तिरूपेण संस्थिता | यादेवी सर्वभूतेषू भ्रान्तिरूपेण संस्थिता | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ ३२॥ | ||
इन्द्रियाणामधिष्ठात्री भूतानां चाखिलेषु या। | इन्द्रियाणामधिष्ठात्री भूतानां चाखिलेषु या। | ||
भूतेषु सततं तस्यै व्याप्ति देव्यै नमो नमः | भूतेषु सततं तस्यै व्याप्ति देव्यै नमो नमः ॥ ३३॥ | ||
चितिरूपेण या कृत्स्नमेत द्व्याप्य स्थिता जगत् | चितिरूपेण या कृत्स्नमेत द्व्याप्य स्थिता जगत् | ||
नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः | नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ ३४॥ | ||
स्तुतासुरैः पूर्वमभीष्ट संश्रयात्तथा | स्तुतासुरैः पूर्वमभीष्ट संश्रयात्तथा | ||
सुरेन्द्रेण दिनेषुसेविता। | सुरेन्द्रेण दिनेषुसेविता। | ||
करोतुसा नः शुभहेतुरीश्वरी | करोतुसा नः शुभहेतुरीश्वरी | ||
शुभानि भद्राण्य भिहन्तु चापदः | शुभानि भद्राण्य भिहन्तु चापदः ॥ ३५॥ | ||
या साम्प्रतं चोद्धतदैत्यतापितै | या साम्प्रतं चोद्धतदैत्यतापितै | ||
रस्माभिरीशाचसुरैर्नमश्यते। | रस्माभिरीशाचसुरैर्नमश्यते। | ||
याच स्मता | याच स्मता तत्क्षण मेव हन्ति नः | ||
सर्वा पदोभक्तिविनम्रमूर्तिभिः | सर्वा पदोभक्तिविनम्रमूर्तिभिः ॥ ३६॥ | ||
ऋषिरुवाच॥ | ऋषिरुवाच॥ | ||
एवं स्तवाभि युक्तानां देवानां तत्र पार्वती। | एवं स्तवाभि युक्तानां देवानां तत्र पार्वती। | ||
स्नातुमभ्याययौ तोये जाह्नव्या नृपनन्दन | स्नातुमभ्याययौ तोये जाह्नव्या नृपनन्दन ॥ ३७॥ | ||
साब्रवीत्तान् सुरान् सुभ्रूर्भवद्भिः स्तूयतेஉत्र का | साब्रवीत्तान् सुरान् सुभ्रूर्भवद्भिः स्तूयतेஉत्र का | ||
शरीरकोशतश्चास्याः समुद्भूताஉ ब्रवीच्छिवा | शरीरकोशतश्चास्याः समुद्भूताஉ ब्रवीच्छिवा ॥ ३८॥ | ||
स्तोत्रं ममैतत्क्रियते शुम्भदैत्य निराकृतैः | स्तोत्रं ममैतत्क्रियते शुम्भदैत्य निराकृतैः | ||
देवैः समेतैः समरे निशुम्भेन पराजितैः | देवैः समेतैः समरे निशुम्भेन पराजितैः ॥ ३९॥ | ||
शरीरकोशाद्यत्तस्याः पार्वत्या निःसृताम्बिका। | शरीरकोशाद्यत्तस्याः पार्वत्या निःसृताम्बिका। | ||
कौशिकीति समस्तेषु ततो लोकेषु गीयते | कौशिकीति समस्तेषु ततो लोकेषु गीयते ॥ ४०॥ | ||
तस्यांविनिर्गतायां तु कृष्णाभूत्सापि पार्वती। | तस्यांविनिर्गतायां तु कृष्णाभूत्सापि पार्वती। | ||
कालिकेति समाख्याता हिमाचलकृताश्रया | कालिकेति समाख्याता हिमाचलकृताश्रया ॥ ४१॥ | ||
ततोஉम्बिकां परं रूपं बिभ्राणां सुमनोहरम् । | ततोஉम्बिकां परं रूपं बिभ्राणां सुमनोहरम् । | ||
ददर्श चण्दो मुण्दश्च भृत्यौ शुम्भनिशुम्भयोः | ददर्श चण्दो मुण्दश्च भृत्यौ शुम्भनिशुम्भयोः ॥ ४२॥ | ||
ताभ्यां शुम्भाय चाख्याता सातीव सुमनोहरा। | ताभ्यां शुम्भाय चाख्याता सातीव सुमनोहरा। | ||
काप्यास्ते स्त्री महाराज भास यन्ती हिमाचलम् | काप्यास्ते स्त्री महाराज भास यन्ती हिमाचलम् ॥ ४३॥ | ||
नैव तादृक् क्वचिद्रूपं दृष्टं केनचिदुत्तमम्। | नैव तादृक् क्वचिद्रूपं दृष्टं केनचिदुत्तमम्। | ||
ज्ञायतां काप्यसौ देवी गृह्यतां चासुरेश्वर | ज्ञायतां काप्यसौ देवी गृह्यतां चासुरेश्वर ॥ ४४॥ | ||
स्त्री रत्न मतिचार्वञ्ज्गी द्योतयन्तीदिशस्त्विषा। | स्त्री रत्न मतिचार्वञ्ज्गी द्योतयन्तीदिशस्त्विषा। | ||
सातुतिष्टति दैत्येन्द्र तां भवान् द्रष्टु मर्हति | सातुतिष्टति दैत्येन्द्र तां भवान् द्रष्टु मर्हति ॥ ४५॥ | ||
यानि रत्नानि मणयो गजाश्वादीनि वै प्रभो। | यानि रत्नानि मणयो गजाश्वादीनि वै प्रभो। | ||
त्रै लोक्येतु समस्तानि साम्प्रतं भान्तिते गृहे | त्रै लोक्येतु समस्तानि साम्प्रतं भान्तिते गृहे ॥ ४६॥ | ||
ऐरावतः समानीतो गजरत्नं पुनर्दरात्। | ऐरावतः समानीतो गजरत्नं पुनर्दरात्। | ||
पारिजात तरुश्चायं तथैवोच्चैः श्रवा हयः | पारिजात तरुश्चायं तथैवोच्चैः श्रवा हयः ॥ ४७॥ | ||
विमानं हंससंयुक्तमेतत्तिष्ठति तेஉङ्गणे। | विमानं हंससंयुक्तमेतत्तिष्ठति तेஉङ्गणे। | ||
रत्नभूत मिहानीतं यदासीद्वेधसोஉद्भुतं | रत्नभूत मिहानीतं यदासीद्वेधसोஉद्भुतं ॥ ४८॥ | ||
निधिरेष महा पद्मः समानीतो धनेश्वरात्। | निधिरेष महा पद्मः समानीतो धनेश्वरात्। | ||
किञ्जल्किनीं ददौ चाब्धिर्मालामम्लानपज्कजां | किञ्जल्किनीं ददौ चाब्धिर्मालामम्लानपज्कजां ॥ ४९॥ | ||
छत्रं तेवारुणं गेहे काञ्चनस्रावि तिष्ठति। | छत्रं तेवारुणं गेहे काञ्चनस्रावि तिष्ठति। | ||
तथायं स्यन्दनवरो यः पुरासीत्प्रजापतेः | तथायं स्यन्दनवरो यः पुरासीत्प्रजापतेः ॥ ५०॥ | ||
मृत्योरुत्क्रान्तिदा नाम शक्तिरीश त्वया हृता। | मृत्योरुत्क्रान्तिदा नाम शक्तिरीश त्वया हृता। | ||
पाशः सलिल राजस्य भ्रातुस्तव परिग्रहे | पाशः सलिल राजस्य भ्रातुस्तव परिग्रहे ॥ ५१॥ | ||
निशुम्भस्याब्धिजाताश्च समस्ता रत्न जातयः। | निशुम्भस्याब्धिजाताश्च समस्ता रत्न जातयः। | ||
वह्निश्चापि ददौ तुभ्य मग्निशौचे च वाससी | वह्निश्चापि ददौ तुभ्य मग्निशौचे च वाससी ॥ ५२॥ | ||
एवं दैत्येन्द्र रत्नानि समस्तान्याहृतानि ते | एवं दैत्येन्द्र रत्नानि समस्तान्याहृतानि ते | ||
स्त्र्री रत्न मेषा कल्याणी त्वया कस्मान्न गृह्यते | स्त्र्री रत्न मेषा कल्याणी त्वया कस्मान्न गृह्यते ॥ ५३॥ | ||
ऋषिरुवाच। | ऋषिरुवाच। | ||
निशम्येति वचः शुम्भः स तदा चण्डमुण्डयोः। | निशम्येति वचः शुम्भः स तदा चण्डमुण्डयोः। | ||
प्रेषयामास सुग्रीवं दूतं देव्या महासुरं | प्रेषयामास सुग्रीवं दूतं देव्या महासुरं ॥ ५४॥ | ||
इति चेति च वक्तव्या सा गत्वा वचनान्मम। | इति चेति च वक्तव्या सा गत्वा वचनान्मम। | ||
यथा चाभ्येति सम्प्रीत्या तथा कार्यं त्वया लघु | यथा चाभ्येति सम्प्रीत्या तथा कार्यं त्वया लघु ॥ ५५॥ | ||
सतत्र गत्वा यत्रास्ते शैलोद्दोशेஉतिशोभने। | सतत्र गत्वा यत्रास्ते शैलोद्दोशेஉतिशोभने। | ||
सादेवी तां ततः प्राह श्लक्ष्णं मधुरया गिरा | सादेवी तां ततः प्राह श्लक्ष्णं मधुरया गिरा ॥ ५६॥ | ||
दूत उवाच॥ | दूत उवाच॥ | ||
देवि दैत्येश्वरः शुम्भस्त्रेलोक्ये परमेश्वरः। | देवि दैत्येश्वरः शुम्भस्त्रेलोक्ये परमेश्वरः। | ||
दूतोஉहं प्रेषि तस्तेन त्वत्सकाशमिहागतः | दूतोஉहं प्रेषि तस्तेन त्वत्सकाशमिहागतः ॥ ५७॥ | ||
अव्याहताज्ञः सर्वासु यः सदा देवयोनिषु। | अव्याहताज्ञः सर्वासु यः सदा देवयोनिषु। | ||
निर्जिताखिल दैत्यारिः स यदाह शृणुष्व तत् | निर्जिताखिल दैत्यारिः स यदाह शृणुष्व तत् ॥ ५८॥ | ||
ममत्रैलोक्य मखिलं ममदेवा वशानुगाः। | ममत्रैलोक्य मखिलं ममदेवा वशानुगाः। | ||
यज्ञभागानहं सर्वानुपाश्नामि पृथक् पृथक् | यज्ञभागानहं सर्वानुपाश्नामि पृथक् पृथक् ॥ ५९॥ | ||
त्रैलोक्येवररत्नानि मम वश्यान्यशेषतः। | त्रैलोक्येवररत्नानि मम वश्यान्यशेषतः। | ||
तथैव गजरत्नं च हृतं देवेन्द्रवाहनं | तथैव गजरत्नं च हृतं देवेन्द्रवाहनं ॥ ६०॥ | ||
क्षीरोदमथनोद्भूत मश्वरत्नं ममामरैः। | क्षीरोदमथनोद्भूत मश्वरत्नं ममामरैः। | ||
उच्चैःश्रवससञ्ज्ञं तत्प्रणिपत्य समर्पितं | उच्चैःश्रवससञ्ज्ञं तत्प्रणिपत्य समर्पितं ॥ ६१॥ | ||
यानिचान्यानि देवेषु गन्धर्वेषूरगेषु च । | यानिचान्यानि देवेषु गन्धर्वेषूरगेषु च । | ||
रत्नभूतानि भूतानि तानि मय्येव शोभने | रत्नभूतानि भूतानि तानि मय्येव शोभने ॥ ६२॥ | ||
स्त्री रत्नभूतां तां देवीं लोके मन्या महे वयं। | स्त्री रत्नभूतां तां देवीं लोके मन्या महे वयं। | ||
सा त्वमस्मानुपागच्छ यतो रत्नभुजो वयं | सा त्वमस्मानुपागच्छ यतो रत्नभुजो वयं ॥ ६३॥ | ||
मांवा ममानुजं वापि निशुम्भमुरुविक्रमम्। | मांवा ममानुजं वापि निशुम्भमुरुविक्रमम्। | ||
भजत्वं चञ्चलापाज्गि रत्न भूतासि वै यतः | भजत्वं चञ्चलापाज्गि रत्न भूतासि वै यतः ॥ ६४॥ | ||
परमैश्वर्य मतुलं प्राप्स्यसे मत्परिग्रहात्। | परमैश्वर्य मतुलं प्राप्स्यसे मत्परिग्रहात्। | ||
एतद्भुद्थ्या समालोच्य मत्परिग्रहतां व्रज | एतद्भुद्थ्या समालोच्य मत्परिग्रहतां व्रज ॥ ६५॥ | ||
ऋषिरुवाच॥ | ऋषिरुवाच॥ | ||
इत्युक्ता सा तदा देवी गम्भीरान्तःस्मिता जगौ। | इत्युक्ता सा तदा देवी गम्भीरान्तःस्मिता जगौ। | ||
दुर्गा भगवती भद्रा ययेदं धार्यते जगत् | दुर्गा भगवती भद्रा ययेदं धार्यते जगत् ॥ ६६॥ | ||
देव्युवाच॥ | देव्युवाच॥ | ||
सत्य मुक्तं त्वया नात्र मिथ्याकिञ्चित्त्वयोदितम्। | सत्य मुक्तं त्वया नात्र मिथ्याकिञ्चित्त्वयोदितम्। | ||
त्रैलोक्याधिपतिः शुम्भो निशुम्भश्चापि तादृशः | त्रैलोक्याधिपतिः शुम्भो निशुम्भश्चापि तादृशः ॥ ६७॥ | ||
किं त्वत्र यत्प्रतिज्ञातं मिथ्या तत्क्रियते कथम्। | किं त्वत्र यत्प्रतिज्ञातं मिथ्या तत्क्रियते कथम्। | ||
श्रूयतामल्पभुद्धित्वात् त्प्रतिज्ञा या कृता पुरा | श्रूयतामल्पभुद्धित्वात् त्प्रतिज्ञा या कृता पुरा ॥ ६८॥ | ||
योमाम् जयति सज्ग्रामे यो मे दर्पं व्यपोहति। | योमाम् जयति सज्ग्रामे यो मे दर्पं व्यपोहति। | ||
योमे प्रतिबलो लोके स मे भर्ता भविष्यति | योमे प्रतिबलो लोके स मे भर्ता भविष्यति ॥ ६९॥ | ||
तदागच्छतु शुम्भोஉत्र निशुम्भो वा महासुरः। | तदागच्छतु शुम्भोஉत्र निशुम्भो वा महासुरः। | ||
मां जित्वा किं चिरेणात्र पाणिङ्गृह्णातुमेलघु | मां जित्वा किं चिरेणात्र पाणिङ्गृह्णातुमेलघु ॥ ७०॥ | ||
दूत उवाच॥ | दूत उवाच॥ | ||
अवलिप्तासि मैवं त्वं देवि ब्रूहि ममाग्रतः। | अवलिप्तासि मैवं त्वं देवि ब्रूहि ममाग्रतः। | ||
त्रैलोक्येकः पुमांस्तिष्टेद् अग्रे शुम्भनिशुम्भयोः | त्रैलोक्येकः पुमांस्तिष्टेद् अग्रे शुम्भनिशुम्भयोः ॥ ७१॥ | ||
अन्येषामपि दैत्यानां सर्वे देवा न वै युधि। | अन्येषामपि दैत्यानां सर्वे देवा न वै युधि। | ||
किं तिष्ठन्ति सुम्मुखे देवि पुनः स्त्री त्वमेकिका | किं तिष्ठन्ति सुम्मुखे देवि पुनः स्त्री त्वमेकिका ॥ ७२॥ | ||
इन्द्राद्याः सकला देवास्तस्थुर्येषां न संयुगे। | इन्द्राद्याः सकला देवास्तस्थुर्येषां न संयुगे। | ||
शुम्भादीनां कथं तेषां स्त्री प्रयास्यसि सम्मुखम् | शुम्भादीनां कथं तेषां स्त्री प्रयास्यसि सम्मुखम् ॥ ७३॥ | ||
सात्वं गच्छ मयैवोक्ता पार्श्वं शुम्भनिशुम्भयोः। | सात्वं गच्छ मयैवोक्ता पार्श्वं शुम्भनिशुम्भयोः। | ||
केशाकर्षण निर्धूत गौरवा मा | केशाकर्षण निर्धूत गौरवा मा गमिष्यसि॥ ७४॥ | ||
देव्युवाच। | देव्युवाच। | ||
एवमेतद् बली शुम्भो निशुम्भश्चातिवीर्यवान्। | एवमेतद् बली शुम्भो निशुम्भश्चातिवीर्यवान्। | ||
किं करोमि प्रतिज्ञा मे यदनालोचितापुरा | किं करोमि प्रतिज्ञा मे यदनालोचितापुरा ॥ ७५॥ | ||
सत्वं गच्छ मयोक्तं ते यदेतत्त्सर्व मादृतः। | सत्वं गच्छ मयोक्तं ते यदेतत्त्सर्व मादृतः। | ||
तदाचक्ष्वा सुरेन्द्राय स च युक्तं करोतु यत् | तदाचक्ष्वा सुरेन्द्राय स च युक्तं करोतु यत् ॥ ७६॥ | ||
॥ इति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये देव्या दूत संवादो नाम पञ्चमो ध्यायः समाप्तम् ॥ | ॥ इति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये देव्या दूत संवादो नाम पञ्चमो ध्यायः समाप्तम् ॥ | ||
आहुति | आहुति | ||
क्लीं जयन्ती साङ्गायै सायुधायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै धूम्राक्ष्यै विष्णुमायादि चतुर्विंशद् देवताभ्यो महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ॥ | क्लीं जयन्ती साङ्गायै सायुधायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै धूम्राक्ष्यै विष्णुमायादि चतुर्विंशद् देवताभ्यो महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ॥ | ||
Уттама чарита | Уттама чарита | ||
Версия 08:23, 17 января 2016
रचन: ऋषि मार्कण्डेय
देव्या दूत संवादो नाम पञ्चमो ध्यायः ॥
अस्य श्री उत्तरचरित्रस्य रुद्र ऋषिः । श्री महासरस्वती देवता । अनुष्टुप्छन्धः । भीमा शक्तिः । भ्रामरी बीजम् । सूर्यस्तत्वम् । सामवेदः । स्वरूपम् । श्री महासरस्वतिप्रीत्यर्थे । उत्तरचरित्रपाठे विनियोगः ॥
ध्यानं घण्टाशूलहलानि शङ्ख मुसले चक्रं धनुः सायकं हस्ताब्जैर्धदतीं घनान्तविलसच्छीतांशुतुल्यप्रभां गौरी देह समुद्भवां त्रिजगताम् आधारभूतां महा पूर्वामत्र सरस्वती मनुभजे शुम्भादिदैत्यार्दिनीं॥
॥ ऋषिरुवाच॥ ॥ १ ॥
पुरा शुम्भनिशुम्भाभ्यामसुराभ्यां शचीपतेः त्रैलोक्यं यज्ञ्य भागाश्च हृता मदबलाश्रयात् ॥ २॥
तावेव सूर्यताम् तद्वदधिकारं तथैन्दवं कौबेरमथ याम्यं चक्रान्ते वरुणस्य च तावेव पवनर्द्धिஉं च चक्रतुर्वह्नि कर्मच ततो देवा विनिर्धूता भ्रष्टराज्याः पराजिताः ॥ ३॥
हृताधिकारास्त्रिदशास्ताभ्यां सर्वे निराकृता। महासुराभ्यां तां देवीं संस्मरन्त्यपराजितां ॥ ४॥
तयास्माकं वरो दत्तो यधापत्सु स्मृताखिलाः। भवतां नाशयिष्यामि तत्क्षणात्परमापदः ॥ ५॥
इतिकृत्वा मतिं देवा हिमवन्तं नगेश्वरं। जग्मुस्तत्र ततो देवीं विष्णुमायां प्रतुष्टुवुः ॥ ६॥
देवा ऊचुः
नमो देव्यै महादेव्यै शिवायै सततं नमः। नमः प्रकृत्यै भद्रायै नियताः प्रणताः स्मतां ॥ ६॥
रौद्राय नमो नित्यायै गौर्यै धात्र्यै नमो नमः ज्योत्स्नायै चेन्दुरूपिण्यै सुखायै सततं नमः ॥ ८॥
कल्याण्यै प्रणता वृद्ध्यै सिद्ध्यै कुर्मो नमो नमः। नैरृत्यै भूभृतां लक्ष्मै शर्वाण्यै ते नमो नमः ॥ ९॥
दुर्गायै दुर्गपारायै सारायै सर्वकारिण्यै ख्यात्यै तथैव कृष्णायै धूम्रायै सततं नमः ॥ १०॥
अतिसौम्यतिरौद्रायै नतास्तस्यै नमो नमः नमो जगत्प्रतिष्ठायै देव्यै कृत्यै नमो नमः ॥ ११॥
यादेवी सर्वभूतेषू विष्णुमायेति शब्धिता। नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १२
यादेवी सर्वभूतेषू चेतनेत्यभिधीयते। नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १३॥
यादेवी सर्वभूतेषू बुद्धिरूपेण संस्थिता। नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १४॥
यादेवी सर्वभूतेषू निद्रारूपेण संस्थिता। नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १५॥
यादेवी सर्वभूतेषू क्षुधारूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १६॥
यादेवी सर्वभूतेषू छायारूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १७॥
यादेवी सर्वभूतेषू शक्तिरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १८॥
यादेवी सर्वभूतेषू तृष्णारूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ १९॥
यादेवी सर्वभूतेषू क्षान्तिरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २०॥
यादेवी सर्वभूतेषू जातिरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २१॥
यादेवी सर्वभूतेषू लज्जारूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २२॥
यादेवी सर्वभूतेषू शान्तिरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २३॥
यादेवी सर्वभूतेषू श्रद्धारूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २४॥
यादेवी सर्वभूतेषू कान्तिरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २५॥
यादेवी सर्वभूतेषू लक्ष्मीरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २६॥
यादेवी सर्वभूतेषू वृत्तिरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २७॥
यादेवी सर्वभूतेषू स्मृतिरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २८॥
यादेवी सर्वभूतेषू दयारूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ २९॥
यादेवी सर्वभूतेषू तुष्टिरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ ३०॥
यादेवी सर्वभूतेषू मातृरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ ३१॥
यादेवी सर्वभूतेषू भ्रान्तिरूपेण संस्थिता नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ ३२॥
इन्द्रियाणामधिष्ठात्री भूतानां चाखिलेषु या। भूतेषु सततं तस्यै व्याप्ति देव्यै नमो नमः ॥ ३३॥
चितिरूपेण या कृत्स्नमेत द्व्याप्य स्थिता जगत् नमस्तस्यै, नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमोनमः ॥ ३४॥
स्तुतासुरैः पूर्वमभीष्ट संश्रयात्तथा सुरेन्द्रेण दिनेषुसेविता। करोतुसा नः शुभहेतुरीश्वरी शुभानि भद्राण्य भिहन्तु चापदः ॥ ३५॥
या साम्प्रतं चोद्धतदैत्यतापितै रस्माभिरीशाचसुरैर्नमश्यते। याच स्मता तत्क्षण मेव हन्ति नः सर्वा पदोभक्तिविनम्रमूर्तिभिः ॥ ३६॥
ऋषिरुवाच॥
एवं स्तवाभि युक्तानां देवानां तत्र पार्वती। स्नातुमभ्याययौ तोये जाह्नव्या नृपनन्दन ॥ ३७॥
साब्रवीत्तान् सुरान् सुभ्रूर्भवद्भिः स्तूयतेஉत्र का शरीरकोशतश्चास्याः समुद्भूताஉ ब्रवीच्छिवा ॥ ३८॥
स्तोत्रं ममैतत्क्रियते शुम्भदैत्य निराकृतैः देवैः समेतैः समरे निशुम्भेन पराजितैः ॥ ३९॥
शरीरकोशाद्यत्तस्याः पार्वत्या निःसृताम्बिका। कौशिकीति समस्तेषु ततो लोकेषु गीयते ॥ ४०॥
तस्यांविनिर्गतायां तु कृष्णाभूत्सापि पार्वती। कालिकेति समाख्याता हिमाचलकृताश्रया ॥ ४१॥
ततोஉम्बिकां परं रूपं बिभ्राणां सुमनोहरम् । ददर्श चण्दो मुण्दश्च भृत्यौ शुम्भनिशुम्भयोः ॥ ४२॥
ताभ्यां शुम्भाय चाख्याता सातीव सुमनोहरा। काप्यास्ते स्त्री महाराज भास यन्ती हिमाचलम् ॥ ४३॥
नैव तादृक् क्वचिद्रूपं दृष्टं केनचिदुत्तमम्। ज्ञायतां काप्यसौ देवी गृह्यतां चासुरेश्वर ॥ ४४॥
स्त्री रत्न मतिचार्वञ्ज्गी द्योतयन्तीदिशस्त्विषा। सातुतिष्टति दैत्येन्द्र तां भवान् द्रष्टु मर्हति ॥ ४५॥
यानि रत्नानि मणयो गजाश्वादीनि वै प्रभो। त्रै लोक्येतु समस्तानि साम्प्रतं भान्तिते गृहे ॥ ४६॥
ऐरावतः समानीतो गजरत्नं पुनर्दरात्। पारिजात तरुश्चायं तथैवोच्चैः श्रवा हयः ॥ ४७॥
विमानं हंससंयुक्तमेतत्तिष्ठति तेஉङ्गणे। रत्नभूत मिहानीतं यदासीद्वेधसोஉद्भुतं ॥ ४८॥
निधिरेष महा पद्मः समानीतो धनेश्वरात्। किञ्जल्किनीं ददौ चाब्धिर्मालामम्लानपज्कजां ॥ ४९॥
छत्रं तेवारुणं गेहे काञ्चनस्रावि तिष्ठति। तथायं स्यन्दनवरो यः पुरासीत्प्रजापतेः ॥ ५०॥
मृत्योरुत्क्रान्तिदा नाम शक्तिरीश त्वया हृता। पाशः सलिल राजस्य भ्रातुस्तव परिग्रहे ॥ ५१॥
निशुम्भस्याब्धिजाताश्च समस्ता रत्न जातयः। वह्निश्चापि ददौ तुभ्य मग्निशौचे च वाससी ॥ ५२॥
एवं दैत्येन्द्र रत्नानि समस्तान्याहृतानि ते स्त्र्री रत्न मेषा कल्याणी त्वया कस्मान्न गृह्यते ॥ ५३॥
ऋषिरुवाच।
निशम्येति वचः शुम्भः स तदा चण्डमुण्डयोः। प्रेषयामास सुग्रीवं दूतं देव्या महासुरं ॥ ५४॥
इति चेति च वक्तव्या सा गत्वा वचनान्मम। यथा चाभ्येति सम्प्रीत्या तथा कार्यं त्वया लघु ॥ ५५॥
सतत्र गत्वा यत्रास्ते शैलोद्दोशेஉतिशोभने। सादेवी तां ततः प्राह श्लक्ष्णं मधुरया गिरा ॥ ५६॥
दूत उवाच॥
देवि दैत्येश्वरः शुम्भस्त्रेलोक्ये परमेश्वरः। दूतोஉहं प्रेषि तस्तेन त्वत्सकाशमिहागतः ॥ ५७॥
अव्याहताज्ञः सर्वासु यः सदा देवयोनिषु। निर्जिताखिल दैत्यारिः स यदाह शृणुष्व तत् ॥ ५८॥
ममत्रैलोक्य मखिलं ममदेवा वशानुगाः। यज्ञभागानहं सर्वानुपाश्नामि पृथक् पृथक् ॥ ५९॥
त्रैलोक्येवररत्नानि मम वश्यान्यशेषतः। तथैव गजरत्नं च हृतं देवेन्द्रवाहनं ॥ ६०॥
क्षीरोदमथनोद्भूत मश्वरत्नं ममामरैः। उच्चैःश्रवससञ्ज्ञं तत्प्रणिपत्य समर्पितं ॥ ६१॥
यानिचान्यानि देवेषु गन्धर्वेषूरगेषु च । रत्नभूतानि भूतानि तानि मय्येव शोभने ॥ ६२॥
स्त्री रत्नभूतां तां देवीं लोके मन्या महे वयं। सा त्वमस्मानुपागच्छ यतो रत्नभुजो वयं ॥ ६३॥
मांवा ममानुजं वापि निशुम्भमुरुविक्रमम्। भजत्वं चञ्चलापाज्गि रत्न भूतासि वै यतः ॥ ६४॥
परमैश्वर्य मतुलं प्राप्स्यसे मत्परिग्रहात्। एतद्भुद्थ्या समालोच्य मत्परिग्रहतां व्रज ॥ ६५॥
ऋषिरुवाच॥
इत्युक्ता सा तदा देवी गम्भीरान्तःस्मिता जगौ। दुर्गा भगवती भद्रा ययेदं धार्यते जगत् ॥ ६६॥
देव्युवाच॥
सत्य मुक्तं त्वया नात्र मिथ्याकिञ्चित्त्वयोदितम्। त्रैलोक्याधिपतिः शुम्भो निशुम्भश्चापि तादृशः ॥ ६७॥
किं त्वत्र यत्प्रतिज्ञातं मिथ्या तत्क्रियते कथम्। श्रूयतामल्पभुद्धित्वात् त्प्रतिज्ञा या कृता पुरा ॥ ६८॥
योमाम् जयति सज्ग्रामे यो मे दर्पं व्यपोहति। योमे प्रतिबलो लोके स मे भर्ता भविष्यति ॥ ६९॥
तदागच्छतु शुम्भोஉत्र निशुम्भो वा महासुरः। मां जित्वा किं चिरेणात्र पाणिङ्गृह्णातुमेलघु ॥ ७०॥
दूत उवाच॥
अवलिप्तासि मैवं त्वं देवि ब्रूहि ममाग्रतः। त्रैलोक्येकः पुमांस्तिष्टेद् अग्रे शुम्भनिशुम्भयोः ॥ ७१॥
अन्येषामपि दैत्यानां सर्वे देवा न वै युधि। किं तिष्ठन्ति सुम्मुखे देवि पुनः स्त्री त्वमेकिका ॥ ७२॥
इन्द्राद्याः सकला देवास्तस्थुर्येषां न संयुगे। शुम्भादीनां कथं तेषां स्त्री प्रयास्यसि सम्मुखम् ॥ ७३॥
सात्वं गच्छ मयैवोक्ता पार्श्वं शुम्भनिशुम्भयोः। केशाकर्षण निर्धूत गौरवा मा गमिष्यसि॥ ७४॥
देव्युवाच।
एवमेतद् बली शुम्भो निशुम्भश्चातिवीर्यवान्। किं करोमि प्रतिज्ञा मे यदनालोचितापुरा ॥ ७५॥
सत्वं गच्छ मयोक्तं ते यदेतत्त्सर्व मादृतः। तदाचक्ष्वा सुरेन्द्राय स च युक्तं करोतु यत् ॥ ७६॥
॥ इति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये देव्या दूत संवादो नाम पञ्चमो ध्यायः समाप्तम् ॥
आहुति क्लीं जयन्ती साङ्गायै सायुधायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै धूम्राक्ष्यै विष्णुमायादि चतुर्विंशद् देवताभ्यो महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ॥
Уттама чарита
Глава 5
1. Риши сказал:
2. В глубокой древности асуры Шумбха и Нишумбха, силой своей безумной мощи, лишили супруга Шачи трех миров и его доли жертвоприношений.
3. Те два (асура) присвоили себе власть богов Солнца и Луны, и Куберы, и Ямы, и Варуны.
4. Завладели правами Вайю и делом Агни, а лишенные власти небожители были разбиты и рассеяны.
5. И все смещенные и изгнанные теми великими асурами Тридцать (богов) вспомнили о Непобедимой Богине:
6. "Она дала нам благословение - Всякий раз, когда вспомните Меня в горе, тотчас положу конец худшим вашим бедам!"
7. Возымев такую мысль и придя к властелину гор Химаванту, боги восславили богиню Вишнумайю:
8. Боги сказали:
9. Приветствие Деви, великой Деви, нескончаемые приветствия Благосклонной! Приветствие Предвечной, Благой, смиренно кланяемся Ей!
10. Приветствия Грозной, Неизменной, богине Гаури, Поддержательнице приветствия снова и снова! Ясному лунному свету, Проявившейся в форме Луны, Радости, приветствия еще и еще!
11. Кланяемся Доброй, Процветанию, Успеху, божественной Черепахе, Наиррите, Лакшми земных владык, Тебе, Шарвани - супруга Шивы - приветствия, приветствия!
12. Труднодостижимой, Малодоступному берегу. Сути, Делающей все, а также Славе - Ей, Иссиня-черной, Дымчатотемной, нескончаемые приветствия!
13. Кланяясь вновь и вновь, приветствуем Самую нежную и Самую грозную! Приветствия Опоре мира, богине-Действию - приветствия, приветствия!
14-16. Той Деви, что во всех живых существах известна как Майя Вишну, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
17-19. Той Деви, что во всех живых существах именуется Сознанием, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
20-22. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме просветленного разума, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
23-25. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме сна, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
26-28. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме голода, приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
29-31. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме тени, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
32-34. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме энергии, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
35-37. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме жажды, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
38-40. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме прощения, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
41-43. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме происхождения, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
44-46. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме скромности, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
47-49. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме безмятежности, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
50-52. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме веры, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
53-55. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме красоты, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
56-58. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме счастья, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
59-61. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме деятельности, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
62-64. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме памяти, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
65-67. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме сострадания, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
68-70. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме удовлетворенности, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
71-73. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме Матери, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
74-76. Той Деви, что во всех существах пребывает в форме заблуждения, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
77. Ей, направляющей чувства существ, вечно существующей во всех созданиях. Ей, Всепроникающей Богине, приветствия, приветствия!
78-80. Той, Кто, пребывая в форме разума, наполняет весь мир, Приветствия Ей, приветствия Ей, приветствия Ей еще и еще!
81. Воспетая небожителями в прошлом ради желанной защиты, день за днем почитавшаяся царем небожителей, пусть Та Владычица, источник счастья, совершит для нас прекрасное и благое, Устранит (наши) бедствия!
82. И Та, Кому ныне кланяемся, Кого почитаем как Царицу мы, терзаемые могучими даитьями, Та, к Кому обращены (наши) помыслы, пусть сей же час устранит все наши беды!
83. Риши сказал:
84. О царский сын, в то время как боги сосредоточились на гимнах и прочих (обрядах поклонения), Парвати пришла туда ради священного омовения в водах Ганги.
85. Прекраснобровая, Она спросила небожителей: "Кто восславляется здесь вами?" И дала ответ благая (богиня), явившаяся из оболочки Ее тела:
86. "Этот гимн обращен ко Мне собравшимися здесь богами, (согнутыми даитьей Шумбхой и побежденными Нишумбхой".
87. И поскольку Та Амбика вышла из телесной оболочки (коша) Парвати, по всем мирам о Ней поют как о Каушики.
88. Когда же Она вышла, сама Парвати стала черна и Она, избравшая своей обителью Химачалу, ныне зовется "Калика".
89. Тогда, увидев богиню Амбику, имевшую в высшей степени пленительный и чарующий облик, Чанда и Мунда, приближенные Шумбхи и Нишумбхи.
90. Оба сказали Шумбхе: "О великий государь, некая женщина, превзошедшая прочих очарованием, пребывает здесь, озаряя сиянием Гималаи.
91. О, владыка асуров, никогда и никем не видана столь возвышенная красота; выяснив, кто Эта богиня, забери Ее себе!
92. О, царь даитьев, изволь взглянуть - там драгоценность среди женщин, превзошедшая всех красотой тела, озарившая блеском стороны света.
93. О, властелин, какие бы прекрасные камни, слоны, кони и прочие (редкости) ни были в трех мирах, все они воссияли в твоем дворце.
94. Сокровище среди слонов, Айравата, был доставлен от Индры, также как дерево Париджата и конь Уччаихшравас.
95. Здесь, на твоем дворе, стоит лучшее из всего чудесного – влекомый лебедями небесный корабль, прежде бывший у Брахмы.
96. Тут и доставленное от владыки богатств сокровище Махападма, а Океан дал тебе гирлянду неблекнущих лотосов - Кинджалкини.
97. В твоем дворце - проливающий золото зонт Варуны, и здесь же лучшая колесница, раньше принадлежавшая Праджапати.
98. Тобой унесено оружие-шакти бога Смерти, известное как "Дарующее уход"; аркан Владыки Вод - в собственности твоего брата.
99. У Нишумбхи - все сокровища, рожденные в океане; и даже Агни дал тебе пару очищенных огнем одежд.
100. О царь даитьев, ты забираешь себе все сокровища, отчего же Той красавице, сокровищу среди женщин, не быть в твоей власти?"
101. Риши сказал:
102. Выслушав эти слова Чанды и Мунды, Шумбха направил к Богине посланником великого асура Сугриву.
103. (Сказав): "Пойди и скажи Ей так-то и так, моими словами, и, не откладывая, сделай, чтобы Она с радостью пришла ко мне".
104. Он отбыл туда, где в красивейшей горной местности находилась Деви, и обратился к Ней с мягкою и сладостной речью:
105. Посланник сказал:
106. О, Богиня! Повелитель даитьев Шумбха - высший правитель трех миров; избранный им посланник, я прибыл к Тебе сюда.
107. Выслушай сказанное тем, чьей воле неизменно покорны РоЖденные среди богов, одолевшим всех врагов даитьев:
108. "Мои - все три мира, мне повинуются боги; я принимаю все доли жертв, предложенные им по-отдельности.
109. В моей власти все без остатка редкости трех миров; так я увел лучшего слона - средство передвижения царя небожителей.
110. И бессмертные с поклонами предложили мне лучшего коня Уччаихшраваса, возникшего при сбивании Молочного океана.
111. О, прекрасная! Каких бы иных, столь же превосходных, редкостей не было еще у девов, гандхарвов и змеев, все они ныне принадлежат мне.
112. О, богиня, в Тебе мы видим сокровище среди женщин мира, и Ты тоже перейди к нам, ведь мы наслаждаемся лучшим!
113. О, радостно взирающая, Ты воистину сокровище, так что предпочти меня или моего младшего брата - великого героя Нишумбху.
114. Выбрав в мужья меня, получишь бесподобную верховную власть; внимательно рассмотрев все это, становись моей женой!"
115. Риши сказал:
116. Но, улыбаясь про себя, почитаемая и благая Дурга, поддерживающая сей мир, ответила на его слова:
117. Богиня сказала:
118. Ты сказал правду, в твоих речах нет обмана; Шумбха - властелин трех миров, и таков же Нишумбха.
119. Но как отвергнуть взятый обет? Выслушай, в чем по неопытности Я поклялась прежде:
120. Кто победит Меня в битве, кто умерит Мою гордость, кто в этом мире равен Мне по силам, - тот станет Моим мужем!
121. Так что пусть Шумбха, или великий асур Нишумбха, придя сюда и победив Меня в битве, тут же получит Мою руку; к чему медлить?
122. Посланник сказал:
123. О, богиня, Ты высокомерна, не говори так предо мной; кто в трех мирах сможет противостоять Шумбхе и Нишумбхе?
124. О Деви, воистину все боги не устоят даже в бою с другими даитьями, что же говорить о Тебе, одинокой женщине?
125. Все боги во главе с Индрой не могли выстоять в битве с Шумбхой и прочими, как же Ты, женщина, пытаешься противостоять им?
126. Говорю Тебе - иди к Шумбхе и Нишумбхе, чтобы не идти с позором, когда потащат за волосы!
127. Богиня сказала:
128. Это так, ведь силен Шумбха и весьма доблестен Нишумбха; что же Мне делать? Когда-то Я безрассудно приняла обет!
129. Иди и тщательно передай царю асуров все Мои слова; пусть он сделает, что сочтет лучшим.
Такова в Деви Махатмье Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) пятая глава, именуемая "Беседа Деви с посланником".