Деви-става (Харивамша)

॥ देवीस्तवम् ॥
.. devīstavam ..
Деви-ставам

Перевод с санскрита: Юлия Шугрина.

हरिवंशे अनुबन्धम् – अध्याय-८
harivaṃśe anubandham – adhyāya-8
Дополнение к Харивамше, глава 8.

वैशम्पायन उवाच
आर्या कात्यायनी देवी कौशिकी ब्रह्मचारिणी ।
जननी सिद्धसेनस्य दुर्गा वीरा महातपाः ॥ १॥
vaiśampāyana uvāca
āryā kātyāyanī devī kauśikī brahmacāriṇī .
jananī siddhasenasya durgā vīrā mahātapāḥ .. 1..

Ваишампаяна сказал:
Арья, богиня Катьяяни, Каушики, Брахмачарини,
Прародительница, Та, у которой божественное войско,

जया च विजया चैव पुष्टिश्च त्वं क्षमा दया ।
ज्येष्ठा यमस्य भगिनी नीलकौशेयवासिनी ॥ २॥
jayā ca vijayā caiva puṣṭiśca tvaṃ kṣamā dayā .
jyeṣṭhā yamasya bhaginī nīlakauśeyavāsinī .. 2..

Джая и Виджая, и Кормилица, даруй нам милость,
Старшая сестра Ямы, Бхагавати, сидящая на темной подстилке из травы куша,

बहुरूपा विरूपा च अनेकविधरूपिणी ।
विरूपाक्षी विशालाक्षी भक्तानां परिरक्षणी ॥ ३॥
bahurūpā virūpā ca anekavidharūpiṇī .
virūpākṣī viśālākṣī bhaktānāṃ parirakṣaṇī .. 3..

Со множеством обликов и без облика, принимающая не один, но разнообразные облики,
С поразительными глазами, с большими очами, та, что спасает своих почитателей,

पर्वताग्रेषु घोरेषु नदीषु च गुहासु च ।
वासस्तव महादेवि वनेषूपवनेषु च ॥ ४॥
parvatāgreṣu ghoreṣu nadīṣu ca guhāsu ca .
vāsastava mahādevi vaneṣūpavaneṣu ca .. 4..

На вершинах ужасных гор, в реках, в домах,
Обитель твоя, Махадеви, как и в диких лесах.

शबरैर्बर्बरैश्चैव पुलिन्दैश्च सुपूजिता ।
मयूरपक्षध्वजिनी लोकान् क्रामसि सर्वशः ॥ ५॥
śabarairbarbaraiścaiva pulindaiśca supūjitā .
mayūrapakṣadhvajinī lokān krāmasi sarvaśaḥ .. 5..

Почитают тебя шабары, горцы и прочие дикари,
На флаге твоем крылья павлина, ты проходишь через все миры.

कुक्कुटैश्चागलैर्मेषैः सिंहैर्व्याघ्रैः समाकुला ।
घण्टानिनादबहुला विश्रुता विन्ध्यवासिनी ॥ ६॥
kukkuṭaiścāgalairmeṣaiḥ siṃhairvyāghraiḥ samākulā .
ghaṇṭāninādabahulā viśrutā vindhyavāsinī .. 6..

Петухи, бараны, львы, тигры окружают Тебя,
Разные колокольчики громко звенят, о Та, что обитает в горах Виндхья,

त्रिशूलपट्टिसधरा सूर्यचन्द्रपताकिनी ।
नवमी कृष्णपक्षस्य शुक्लस्यैकादशी प्रिया ॥ ७ ॥
triśūlapaṭṭisadharā sūryacandrapatākinī .
navamī kṛṣṇapakṣasya śuklasyaikādaśī priyā .. 7 ..

Держащая трезубец с грозными остриями, украшенная флагами солнца и луны,
Та, которой дороги девятый день темной половины месяца, а также светлой экадаши.

भगिनी वासुदेवस्य रजनी कलहप्रिया ।
आवासः सर्वभूतानां निष्ठा च परमा गतिः ॥ ८ ॥
bhaginī vāsudevasya rajanī kalahapriyā .
āvāsaḥ sarvabhūtānāṃ niṣṭhā ca paramā gatiḥ .. 8 ..

Бхагавати, царица Васудевы, Та, кому дороги битвы,
Пребывающая во всех существах, связанная с ними, и Высшая Обитель.

नन्दगोपसुता चैव देवानां विजयावहा ।
चीरवासाः सुवासाश्च रौद्री सन्ध्या त्वमेव च ॥ ९॥
nandagopasutā caiva devānāṃ vijayāvahā .
cīravāsāḥ suvāsāśca raudrī sandhyā tvameva ca .. 9..

Дочь пастуха Нанды, богам приносящая победу,
Носящая жемчужное ожерелье и прекрасные одежды, Раудри, Ты и Мысль,

प्रकीर्णकेशी मृत्युश्च तथा मांसौदनप्रिया ।
लक्ष्मीरलक्ष्मीरूपेण दानवानां वधाय च ॥ १०॥
prakīrṇakeśī mṛtyuśca tathā māṃsaudanapriyā .
lakṣmīralakṣmīrūpeṇa dānavānāṃ vadhāya ca .. 10..

С распущенными волосами, Ты и Смерть, та, кому нравится, когда ей поклоняются (жертвуют) мясом,
В облике и Лакшми, и Алакшми, и Та, что раздает дары, и та, что убивает.

सावित्री चापि देवानां माता भूतगणस्य च ।
अन्तर्वेदी च यज्ञानामृत्विजां चैव दक्षिणा ॥ ११॥
sāvitrī cāpi devānāṃ mātā bhūtagaṇasya ca .
antarvedī ca yajñānāmṛtvijāṃ caiva dakṣiṇā .. 11..

Савитри и мать богов, также и мать множества живых существ,
Место для жертвоприношения, та, что из жертвоприношения производит амриту, Дакшина.

सिद्धिः सांयात्रिकाणां च वेला सागरयायिनाम् ।
यक्षाणां प्रथमा यक्षी नागानां सुरसेति च ॥ १२॥
siddhiḥ sāṃyātrikāṇāṃ ca velā sāgarayāyinām .
yakṣāṇāṃ prathamā yakṣī nāgānāṃ suraseti ca .. 12..

Та, что равновелика в трёх сиддхи, Та, что идёт вместе со временем,
Первая Якши среди Якшей, также среди нагов и суров.

कन्यानां ब्रह्मचर्या च सौभाग्यं प्रमदासु च ।
ब्रह्मवादिन्यथो दीक्षा शोभा च परमा तथा ।
ज्योतिषां त्वं प्रभा देवि नक्षत्राणां च रोहिणी ॥ १३॥
kanyānāṃ brahmacaryā ca saubhāgyaṃ pramadāsu ca .
brahmavādinyatho dīkṣā śobhā ca paramā tathā .
jyotiṣāṃ tvaṃ prabhā devi nakṣatrāṇāṃ ca rohiṇī .. 13..

Среди дев – брахмачарья, среди прекраснейших – самая благая.
Знаток веданты, дикша, Красота, Наивысшая,
Астрология, Ты, о Богиня, сияние, среди звёзд – Рохини.

राजद्वारेषु तीर्थेषु नदीनां सङ्गमेषु च ।
पूर्णे च पूर्णिमाचन्द्रे कृत्तिवासा इति स्मृता ॥ १४॥
rājadvāreṣu tīrtheṣu nadīnāṃ saṅgameṣu ca .
pūrṇe ca pūrṇimācandre kṛttivāsā iti smṛtā .. 14..

У дверей царя, среди тиртх, рек, в собраниях,
При полной луне на месяц карттика, вспоминают тебя,

सरस्वती च वाल्मीकेः स्मृतिर्द्वैपायने तथा ।
सुरदेवी च भूतेषु स्तूयसे त्वं स्वकर्मभिः ॥ १५॥
sarasvatī ca vālmīkeḥ smṛtirdvaipāyane tathā .
suradevī ca bhūteṣu stūyase tvaṃ svakarmabhiḥ .. 15..

Сарасвати, Вальмики и Двайпаяна вспоминают тебя,
О Богиня суров, славишься Ты во всем сущем деяниями своими,

इन्द्रस्य चारुदृष्टिस्त्वं सहस्रनयनेति च ।
ऋषीणां धर्मबुद्धिस्तु देवानामदितिस्तथा ॥ १६॥
indrasya cārudṛṣṭistvaṃ sahasranayaneti ca .
ṛṣīṇāṃ dharmabuddhistu devānāmaditistathā .. 16..

Наилучшая, прекраснейшая для взора, Та, что идёт вперёд,
Среди риши ты высший приверженец дхармы, среди богов Ты бесконечность,

कर्षकानां च सीतेति भूतानां धरणीति च ।
तापसानां च देवी त्वमरणी चाग्निहोत्रिणाम् ॥ १७॥
karṣakānāṃ ca sīteti bhūtānāṃ dharaṇīti ca .
tāpasānāṃ ca devī tvamaraṇī cāgnihotriṇām .. 17..

Ты – та, кто пашет, Ты Сита, Ты – та, что поддерживает живые существа,
Ты Аскеза, Ты Богиня, Ты Мать, Ты Агнихотрин.

क्षुधा च सर्वभूतानां तृप्तिस्त्वं च दिवौकसाम् ।
स्वाहा तुष्टिर्धृतिर्मेधा वसूनां त्वं वसूमती ॥ १८॥
kṣudhā ca sarvabhūtānāṃ tṛptistvaṃ ca divaukasām .
svāhā tuṣṭirdhṛtirmedhā vasūnāṃ tvaṃ vasūmatī .. 18..

Ты голод всех живых существ, Ты насыщение, Ты обитаешь в небе,
Сваха, удовлетворение, мужество, мудрость, среди васу Ты мать васу,

आशा त्वं मानुषाणां तु तुष्टिश्च कृतकर्मणाम् ।
दिशश्च विदिशश्चैव तथा ह्यग्निशिखा प्रभा ॥ १९॥
āśā tvaṃ mānuṣāṇāṃ tu tuṣṭiśca kṛtakarmaṇām .
diśaśca vidiśaścaiva tathā hyagniśikhā prabhā .. 19..

Среди людей ты Аша (надежда, дочь Ману), среди совершенных дел ты удовлетворение,

Ты и сторона света и область, что находится посередине, ты и сияние на кончике пламени огня.
शकुनी पूतना च त्वं रेवती च सुदारुणा ।
निद्रा च सर्वभूतानां मोहनी क्षत्रिया तथा ॥ २०॥
śakunī pūtanā ca tvaṃ revatī ca sudāruṇā .
nidrā ca sarvabhūtānāṃ mohanī kṣatriyā tathā .. 20..

Ты Шакуни (Соколица), Путана (Демоница), Ревати, Жесточайшая,
Ты Нидра (Дрёма) всех живых существ, Та, что зачаровывает, Правительница,

विद्यानां ब्रह्मविद्या त्वमोङ्कारोऽस्थ वषट् तथा ।
नारीणां पार्वती च त्वं पौराणीमृषयो विदुः ॥ २१॥
vidyānāṃ brahmavidyā tvamoṅkāro'stha vaṣaṭ tathā .
nārīṇāṃ pārvatī ca tvaṃ paurāṇīmṛṣayo viduḥ .. 21..

Среди наук – ты Брахмавидья, в священном звук Ом Ты Вашат.
Нараяни, Ты Парвати, Древняя Риши, Мудрая,

अरुन्धत्येकभर्तॄणां प्रजापतिवचो यथा ।
भेदो विवादशीलानं त्वमिन्द्राणीति विश्रुता ।
पर्यायनामभिर्दिव्यैरिन्द्राणी चेति विश्रुता ॥ २२॥
arundhatyekabhartṝṇāṃ prajāpativaco yathā .
bhedo vivādaśīlānaṃ tvamindrāṇīti viśrutā .
paryāyanāmabhirdivyairindrāṇī ceti viśrutā .. 22..

Арундхати, среди людей единственный правитель, Праджапати, Речь,
Различие, сведущая в почитании, ты известна как Индрани,
Тебя, Индрани, окружают небожители, так ты известна.

त्वया व्याप्तमिदं सर्वं जगत् स्थावरजङ्गमम् ।
सङ्ग्रामेषु च सर्वेषु अग्निप्रज्वलितेषु च ॥ २३ ॥
tvayā vyāptamidaṃ sarvaṃ jagat sthāvarajaṅgamam .
saṅgrāmeṣu ca sarveṣu agniprajvaliteṣu ca .. 23 ..

Тобою пронизан весь мир, все движимое и неподвижное,
В битвах, во всем сиянии огненном,

नदीतीरेषु घोरेषु कान्तारेषु भयेषु च ।
प्रवासे राजबन्धे च शत्रूणां च प्रमर्दने ॥ २४ ॥
nadītīreṣu ghoreṣu kāntāreṣu bhayeṣu ca .
pravāse rājabandhe ca śatrūṇāṃ ca pramardane .. 24 ..

На берегах рек, в дремучих лесах, в опасностях,
В чужой стране, в царской темнице, среди врагов и в невзгодах,

प्राणात्ययेषु सर्वेषु त्वं हि रक्षा न संशयः ।
त्वयि मे हृदयं देवि त्वयि बुद्धिर्मनस्त्वयि ॥ २५॥
prāṇātyayeṣu sarveṣu tvaṃ hi rakṣā na saṃśayaḥ .
tvayi me hṛdayaṃ devi tvayi buddhirmanastvayi .. 25..

Среди всякой опасности для жизни ты спасаешь, несомненно
Мое сердце в тебе, о Богиня, мой разум и рассудок.

रक्ष मां सर्वपापेभ्यः प्रसादं च करिष्यसि ।
इमं देव्याः स्तवं दिव्यमितिहाससमन्वितम् ॥ २६॥
rakṣa māṃ sarvapāpebhyaḥ prasādaṃ ca kariṣyasi .
imaṃ devyāḥ stavaṃ divyamitihāsasamanvitam .. 26..
यः पठेत् प्रातरुत्थाय शुचिः प्रयतमानसः ।
त्रिभिश्च काङ्क्षितं मासैः फलं वै सम्प्रयच्छति ॥ २७ ॥
yaḥ paṭhet prātarutthāya śuciḥ prayatamānasaḥ .
tribhiśca kāṅkṣitaṃ māsaiḥ phalaṃ vai samprayacchati .. 27 ..

Спаси меня от всех грехов, и будешь ты милостива ко мне,
Тот, кто читает рано утром, будучи безгрешным и благочестивым
Этот божественный гимн, содержащийся в божественной итихасе, в течение трёх месяцев получает плод желаемого,

षड्भिर्मासैर्वरिष्ठं तु वरमेकं प्रयच्छति ।
षण्मासान् पठते यस्तु काङ्क्षितं च लभेत सः ।
अर्चिता नवभिर्मासैर्दिव्यं चक्षुः प्रयच्छति ॥ २८ ॥
ṣaḍbhirmāsairvariṣṭhaṃ tu varamekaṃ prayacchati .
ṣaṇmāsān paṭhate yastu kāṅkṣitaṃ ca labheta saḥ .
arcitā navabhirmāsairdivyaṃ cakṣuḥ prayacchati .. 28 ..

Тот, кто произносит его в течение шести месяцев, тот получает наилучший дар,
Тот, кто читает его на шмашане, обретает желаемое,
Тот, что читает его девять месяцев, обретает божественное зрение.

संवत्सरेण सिद्धिं तु यथाकामं प्रयच्छति ।
सत्यं च ब्रह्मचर्यं च द्वैपायनवचो यथा ॥ २९ ॥
saṃvatsareṇa siddhiṃ tu yathākāmaṃ prayacchati .
satyaṃ ca brahmacaryaṃ ca dvaipāyanavaco yathā .. 29 ..

Тот, кто читает его год, тот обретает желаемые сиддхи,
Как и истину, целомудрие, речь Двайпаяны

इति हरिवंशानुबन्धं अन्तर्गतं देवीस्तवं सम्पूर्णम् ॥
iti harivaṃśānubandhaṃ antargataṃ devīstavaṃ sampūrṇam ..
Это весь гимн Деви, включенный в дополнение к Харивамше.