| Текущая версия |
Ваш текст |
| Строка 120: |
Строка 120: |
| '''॥सौन्दर्यलहरी॥'''<br /> | | '''॥सौन्दर्यलहरी॥'''<br /> |
| '''.. saundaryalaharī ..''' | | '''.. saundaryalaharī ..''' |
|
| |
|
| |
|
| गतैर्माणिक्यत्वं गगनमणिभिः सान्द्रघटितम् किरीटं ते हैमं हिमगिरिसुते कीर्तयति यः।<br />स नीडेयच्छायाच्छुरणशबलं चन्द्रशकलम् धनुः शौनासीरं किमिति न निबध्नाति धिषणाम्॥४२॥<br />gatairmāṇikyatvaṃ gaganamaṇibhiḥ sāndraghaṭitam kirīṭaṃ tē haimaṃ himagirisutē kīrtayati yaḥ . <br />sa nīḍēyacchāyācchuraṇaśabalaṃ candraśakalam dhanuḥ śaunāsīraṃ kimiti na nibadhnāti dhiṣaṇām .. 42 .. | | गतैर्माणिक्यत्वं गगनमणिभिः सान्द्रघटितम् किरीटं ते हैमं हिमगिरिसुते कीर्तयति यः।<br /> |
| : О дочь, заснеженных вершин! Золотая корона на Твоей голове усыпана драгоценными камнями, состоящими из этих двенадцати солнц. Поэтому поэт, ослеплённый их многоцветным сиянием, думает, что видит радугу, тогда как это серп луны, венчающий Тебя.
| | स नीडेयच्छायाच्छुरणशबलं चन्द्रशकलम् धनुः शौनासीरं किमिति न निबध्नाति धिषणाम्॥४२॥<br /> |
| धुनोतु ध्वान्तं नस्तुलितदलितेन्दीवरवनम् घनस्निग्धश्लक्ष्णं चिकुरनिकुरम्बं तव शिवे।<br />यदीयं सौरभ्यं सहजमुपलब्धुं सुमनसो वसन्त्यस्मिन् मन्ये वलमथनवाटीविटपिनाम्॥४३॥<br />dhunōtu dhvāntaṃ nastulitadalitēndīvaravanam ghanasnigdhaślakṣṇaṃ cikuranikurambaṃ tava śivē . <br />yadīyaṃ saurabhyaṃ sahajamupalabdhuṃ sumanasō vasantyasmin manyē valamathanavāṭīviṭapinām .. 43 ..
| | gatairmāṇikyatvaṃ gaganamaṇibhiḥ sāndraghaṭitam kirīṭaṃ tē haimaṃ himagirisutē kīrtayati yaḥ . <br /> |
| : О Супруга Шивы! Твоя густая, шелковистая, умащённая маслом коса, подобно лесу распустившихся цветов голубого лотоса; удаляет темноту невежества из наших сердец. Цветы небесного сада Индры (Нандана) льнут к Твоим волосам, чтобы впитать немного естественного аромата их локонов.
| | sa nīḍēyacchāyācchuraṇaśabalaṃ candraśakalam dhanuḥ śaunāsīraṃ kimiti na nibadhnāti dhiṣaṇām .. 42 .. |
| तनोतु क्षेमं नस्तव वदनसौन्दर्यलहरी परीवाहस्रोतःसरणिरिव सीमन्तसरणिः।<br />वहन्ती सिन्दूरं प्रबलकबरीभारतिमिर द्विषां बृन्दैर्बन्दीकृतमिव नवीनार्ककिरणम्॥४४॥<br />tanōtu kṣēmaṃ nastava vadanasaundaryalaharī parīvāhasrōtaḥsaraṇiriva sīmantasaraṇiḥ . <br />vahantī sindūraṃ prabalakabarībhāratimira dviṣāṃ bṛndairbandīkṛtamiva navīnārkakiraṇam .. 44 ..
| |
| : Мы благословенны срединным пробором Твоих волос, кажущимся каналом, распространяющим льющийся через край океан красоты Твоего лица. Окрашенный киноварью, он напоминает луч восходящего солнца, заключенного, словно в темницу, в Твои густые волосы.
| |
| अरालैः स्वाभाव्यादलिकलभसश्रीभिरलकैः परीतं ते वक्त्रं परिहसति पङ्केरुहरुचिम्।<br />दरस्मेरे यस्मिन् दशनरुचिकिञ्जल्करुचिरे सुगन्धौ माद्यन्ति स्मरदहनचक्षुर्मधुलिहः॥४५॥<br />arālaiḥ svābhāvyādalikalabhasaśrībhiralakaiḥ parītaṃ tē vaktraṃ parihasati paṅkēruharucim . <br />darasmērē yasmin daśanarucikiñjalkarucirē sugandhau mādyanti smaradahanacakṣurmadhulihaḥ .. 45 ..
| |
| : Завитки Твоей чёлки, будто рой медоносных пчёл, кружащийся у Твоего лица, превосходящего своей красотой великолепие лотоса. Твоя пленительная улыбка очаровывает рядами красивых зубов и благоуханием, утоляя мёдом счастья очи Уничтожившего Каму (Шиву), словно [двух] шмелей.
| |
| ललाटं लावण्यद्युतिविमलमाभाति तव यत् द्वितीयं तन्मन्ये मकुटघटितं चन्द्रशकलम्।<br />विपर्यासन्यासादुभयमपि सम्भूय च मिथः सुधालेपस्यूतिः परिणमति राकाहिमकरः॥४६॥<br />lalāṭaṃ lāvaṇyadyutivimalamābhāti tava yat dvitīyaṃ tanmanyē makuṭaghaṭitaṃ candraśakalam . <br />viparyāsanyāsādubhayamapi sambhūya ca mithaḥ sudhālēpasyūtiḥ pariṇamati rākāhimakaraḥ .. 46 ..
| |
| : Твой лоб, освящённый чистым сиянием своей божественной красоты, – перевернутый полумесяц, зеркально расположенный с полумесяцем Твоей короны. Обращённые друг к другу «лицом», они стали бы полной осенней луной, источающей нектар.
| |
| भ्रुवौ भुग्ने किञ्चिद्भुवनभयभङ्गव्यसनिनि त्वदीये नेत्राभ्यां मधुकररुचिभ्यां धृतगुणम्।<br />धनुर्मन्ये सव्येतरकरगृहीतं रतिपतेः प्रकोष्ठे मुष्टौ च स्थगयति निगूढान्तरमुमे॥४७॥<br />bhruvau bhugnē kiñcidbhuvanabhayabhaṅgavyasanini tvadīyē nētrābhyāṃ madhukararucibhyāṃ dhṛtaguṇam . <br />dhanurmanyē savyētarakaragṛhītaṃ ratipatēḥ prakōṣṭhē muṣṭau ca sthagayati nigūḍhāntaramumē .. 47 ..
| |
| : О Ума! Изгиб Твоих бровей – лук Камадевы, а Твои, подобные медоносным пчёлам, глаза – натянутая тетива, чья средина скрыта стройным носовым гребнем, словно сжатым кулаком и предплечьем левой руки Камадевы.
| |
| अहः सूते सव्यं तव नयनमर्कात्मकतया त्रियामां वामं ते सृजति रजनीनायकतया।<br />तृतीया ते दृष्टिर्दरदलितहेमाम्बुजरुचिः समाधत्ते सन्ध्यां दिवसनिशयोरन्तरचरीम्॥४८॥<br />ahaḥ sūtē savyaṃ tava nayanamarkātmakatayā triyāmāṃ vāmaṃ tē sṛjati rajanīnāyakatayā . <br />tṛtīyā tē dṛṣṭirdaradalitahēmāmbujaruciḥ samādhattē sandhyāṃ divasaniśayōrantaracarīm .. 48 ..
| |
| : Твой правый глаз – солнце, зарождающее день; Твой левый глаз – луна, опускающая ночь; третий Твой глаз, напоминающий слегка распустившийся золотой лотос, – время сандхи, соединяющее их (день и ночь).
| |
| विशाला कल्याणी स्फुटरुचिरयोध्या कुवलयैः कृपाधाराधारा किमपि मधुरा भोगवतिका।<br />अवन्ती दृष्टिस्ते बहुनगरविस्तारविजया ध्रुवं तत्तन्नामव्यवहरणयोग्या विजयते॥४९॥<br />viśālā kalyāṇī sphuṭarucirayōdhyā kuvalayaiḥ kṛpādhārādhārā kimapi madhurā bhōgavatikā . <br />avantī dṛṣṭistē bahunagaravistāravijayā dhruvaṃ tattannāmavyavaharaṇayōgyā vijayatē .. 49 ..
| |
| : Неземная красота Твоих глаз, которые, будучи широкими (Вищала), благоприятными (Кальяни) в своей сияющей чистоте, не сражёнными (Айодхья) даже голубыми лилиями, проливающими нескончаемые потоки милости и всепрощения (Крпадхара-дхара), сладостными (Мадхура), раскосыми (Абхогавати), предлагающими защиту миру (Аванти); одерживает верх над уникальной славой и величием этих городов.
| |
| कवीनां सन्दर्भस्तबकमकरन्दैकरसिकम् कटाक्षव्याक्षेपभ्रमरकलभौ कर्णयुगलम्।<br />अमुञ्चन्तौ दृष्ट्वा तव नवरसास्वादतरलौ असूयासंसर्गादलिकनयनं किञ्चिदरुणम्॥५०॥<br />kavīnāṃ sandarbhastabakamakarandaikarasikam kaṭākṣavyākṣēpabhramarakalabhau karṇayugalam . <br />amuñcantau dṛṣṭvā tava navarasāsvādataralau asūyāsaṃsargādalikanayanaṃ kiñcidaruṇam .. 50 ..
| |
| : Твои огромные глаза, словно две медоносные пчелы, непрерывно парят поблизости от Твоих ушей, вкушая нектар с букета из девяти рас, наполненных сладостным ароматом гимнов, посвящённых Тебе Твоими преданными поэтами. Видя это благостное состояние двух глаз, третий, что во лбу, выглядит слегка красным от ревности.
| |
| शिवे शृङ्गारार्द्रा तदितरजने कुत्सनपरा सरोषा गङ्गायां गिरिशचरिते विस्मयवती।<br />हराहिभ्यो भीता सरसिरुहसौभाग्यजननी सखीषु स्मेरा ते मयि जननि दृष्टिः सकरुणा॥५१॥<br />śivē śṛṅgārārdrā taditarajanē kutsanaparā sarōṣā gaṅgāyāṃ giriśacaritē vismayavatī . <br />harāhibhyō bhītā sarasiruhasaubhāgyajananī sakhīṣu smērā tē mayi janani dṛṣṭiḥ sakaruṇā .. 51 ..
| |
| : О Мать! Твой взгляд имеет очарование красного лотоса, свидетельствующее о Твоей смелости. Устремлённый на Шиву, он преисполнен чувством любви, на других – равнодушия; обращённый на Его вторую жену, Гангу, он источает гнев. Слушая о доблестных поступках Своего Супруга, Твой взгляд выражает изумление, а когда останавливается на огромных змеях, украшающих Его тело, на нём запечатлевается страх. При виде Своих друзей Твой взгляд исполнен радости и несёт покровительствующую улыбку, когда же он падает на меня, Твоего преданного, он полон сострадания.
| |
| गते कर्णाभ्यर्णं गरुत इव पक्ष्माणि दधती पुरां भेत्तुश्चित्तप्रशमरसविद्रावणफले।<br />इमे नेत्रे गोत्राधरपतिकुलोत्तंसकलिके तवाकर्णाकृष्टस्मरशरविलासं कलयतः॥५२॥<br />gatē karṇābhyarṇaṃ garuta iva pakṣmāṇi dadhatī purāṃ bhēttuścittapraśamarasavidrāvaṇaphalē . <br />imē nētrē gōtrādharapatikulōttaṃsakalikē tavākarṇākṛṣṭasmaraśaravilāsaṃ kalayataḥ .. 52 ..
| |
| : О Мать! Ты распускающийся бутон на вершине Горы Королевской династии! Твои огромные раскосые глаза, доходящие до ушей, с ресницами, словно оперение стрел; всецело поглощенные спокойствием сознания Шивы, напоминают нацеленные стрелы Камадевы, натянутые от ушей.
| |
| विभक्तत्रैवर्ण्यं व्यतिकरितलीलाञ्जनतया विभाति त्वन्नेत्रत्रितयमिदमीशानदयिते।<br />पुनः स्रष्टुं देवान् द्रुहिणहरिरुद्रानुपरतान् रजः सत्त्वं बिभ्रत् तम इति गुणानां त्रयमिव॥५३॥<br />vibhaktatraivarṇyaṃ vyatikaritalīlāñjanatayā vibhāti tvannētratritayamidamīśānadayitē . <br />punaḥ sraṣṭuṃ dēvān druhiṇaharirudrānuparatān rajaḥ sattvaṃ bibhrat tama iti guṇānāṃ trayamiva .. 53 ..
| |
| : О Супруга Ишвары! Твои три глаза походят на триколор, когда подведённый черный сияет около их естественных красноватых и белых оттенков, сохраняя каждый свою ясность. Они – олицетворение трёх гунн, образ которых Ты принимаешь, дабы возродить к жизни Брахму, Вишну и Рудру по окончании очередной пралайи, и положить начало их новой творческой активности.
| |
| पवित्रीकर्तुं नः पशुपतिपराधीनहृदये दयामित्रैर्नेत्रैररुणधवलश्यामरुचिभिः।<br />नदः शोणो गङ्गा तपनतनयेति ध्रुवममुम् त्रयाणां तीर्थानामुपनयसि सम्भेदमनघम्॥५४॥<br />pavitrīkartuṃ naḥ paśupatiparādhīnahṛdayē dayāmitrairnētrairaruṇadhavalaśyāmarucibhiḥ . <br />nadaḥ śōṇō gaṅgā tapanatanayēti dhruvamamum trayāṇāṃ tīrthānāmupanayasi sambhēdamanagham .. 54 ..
| |
| : О Богиня, вручившая своё сердце Владыке Существ! Без всякого сомнения, Твои полные сочувствия глаза, несущие три цвета: красный, белый и чёрный, являют собой слияние священных рек Сарасвати, Ганги и Ямуны, очищают омывшихся в них.
| |
| निमेषोन्मेषाभ्यां प्रलयमुदयं याति जगती तवेत्याहुः सन्तो धरणिधरराजन्यतनये।<br />त्वदुन्मेषाज्जातं जगदिदमशेषं प्रलयतः परित्रातुं शङ्के परिहृतनिमेषास्तव दृशः॥५५॥<br />nimēṣōnmēṣābhyāṃ pralayamudayaṃ yāti jagatī tavētyāhuḥ santō dharaṇidhararājanyatanayē . <br />tvadunmēṣājjātaṃ jagadidamaśēṣaṃ pralayataḥ paritrātuṃ śaṅkē parihṛtanimēṣāstava dṛśaḥ .. 55 ..
| |
| : О дочь Властелина гор! Мудрецы говорят, что мир распадается с закрытием и воссоздаётся вновь с открытием Твоих глаз. Поэтому, дабы уберечь эту вселенную от исчезновения, [пожалуйста,] держите всегда Твои глаза открытыми.
| |
| तवापर्णे कर्णेजपनयनपैशुन्यचकिता निलीयन्ते तोये नियतमनिमेषाः शफरिकाः।<br />इयं च श्रीर्बद्धच्छदपुटकवाटं कुवलयम् जहाति प्रत्यूषे निशि च विघटय्य प्रविशति॥५६॥<br />tavāparṇē karṇējapanayanapaiśunyacakitā nilīyantē tōyē niyatamanimēṣāḥ śapharikāḥ . <br />iyaṃ ca śrīrbaddhacchadapuṭakavāṭaṃ kuvalayam jahāti pratyūṣē niśi ca vighaṭayya praviśati .. 56 ..
| |
| : О Извечная! Не моргающая женщина-рыба прячется в воде, напуганная молвой о Твоих несравненных глазах; а Богиня красоты Шри покидает днём закрытые лепестки голубой лилии, чтобы пребывать в Твоих, подобных лотосу, глазах, и возвращается к ним только ночью.
| |
| दृशा द्राघीयस्या दरदलितनीलोत्पलरुचा दवीयांसं दीनं स्नपय कृपया मामपि शिवे।<br />अनेनायं धन्यो भवति न च ते हानिरियता वने वा हर्म्ये वा समकरनिपातो हिमकरः॥५७॥<br />dṛśā drāghīyasyā daradalitanīlōtpalarucā davīyāṃsaṃ dīnaṃ snapaya kṛpayā māmapi śivē . <br />anēnāyaṃ dhanyō bhavati na ca tē hāniriyatā vanē vā harmyē vā samakaranipātō himakaraḥ .. 57 ..
| |
| : О Благоприятная! Удостой и меня, несчастного, несмотря на всё моё удаление от Тебя, всеохватывающим и сострадательным взглядом Своих, подобным слегка распустившимся голубым водяным лилиям, глаз. Ведь это ни составит для Тебя большого труда. Моя же смиренная душа станет благословлена (счастлива). Так свет луны одинаково проливается и на роскошный дворец, и на заброшенный пустырь.
| |
| अरालं ते पालीयुगलमगराजन्यतनये न केषामाधत्ते कुसुमशरकोदण्डकुतुकम्।<br />तिरश्चीनो यत्र श्रवणपथमुल्लङ्घ्य विलसन् अपाङ्गव्यासङ्गो दिशति शरसंधानधिषणाम्॥५८॥<br />arālaṃ tē pālīyugalamagarājanyatanayē na kēṣāmādhattē kusumaśarakōdaṇḍakutukam . <br />tiraścīnō yatra śravaṇapathamullaṅghya vilasan apāṅgavyāsaṅgō diśati śarasaṃdhānadhiṣaṇām .. 58 ..
| |
| : О Дочь Царя Гор! Изогнутое пространство между Твоими глазами и ушами воспринимается всеми как лук Камы. Когда приглядишься как следует, к углу Твоих глаз, пересекающего линию уха, создаётся впечатление стрелы, установленной на тетиву.
| |
| स्फुरद्गण्डाभोगप्रतिफलितताटङ्कयुगलम् चतुश्चक्रं मन्ये तव मुखमिदं मन्मथरथम्।<br />यमारुह्य द्रुह्यत्यवनिरथम् अर्केन्दुचरणं महावीरो मारः प्रमथपतये सज्जितवते॥५९॥<br />sphuradgaṇḍābhōgapratiphalitatāṭaṅkayugalam catuścakraṃ manyē tava mukhamidaṃ manmatharatham . <br />yamāruhya druhyatyavaniratham arkēnducaraṇaṃ mahāvīrō māraḥ pramathapatayē sajjitavatē .. 59 ..
| |
| : Воистину Твое лицо представляется мне четырёхколёсной возницей Манматха (бога любви), смущающего умы людей; когда я вижу Твои серьги и их отражения на Твоих сияющих щеках. Поэтому, обладая достаточно доблестным видом, оно способно причинить страдание даже непоколебимому Господу Праматхе (Шиве), устанавливающему для борьбы с Трипурой земную колесницу, где солнце и луна – её два колеса.
| |
| सरस्वत्याः सूक्तीरमृतलहरीकौशलहरीः पिबन्त्याः शर्वाणि श्रवणचुलुकाभ्यामविरलम्।<br />चमत्कारश्लाघाचलितशिरसः कुण्डलगणो झणत्कारैस्तारैः प्रतिवचनमाचष्ट इव ते॥६०॥<br />sarasvatyāḥ sūktīramṛtalaharīkauśalaharīḥ pibantyāḥ śarvāṇi śravaṇaculukābhyāmaviralam . <br />camatkāraślāghācalitaśirasaḥ kuṇḍalagaṇō jhaṇatkāraistāraiḥ prativacanamācaṣṭa iva tē .. 60 ..
| |
| : О Возлюбленная Шивы! Сарасвати, богиня познания, непрерывно вкушает из кубка своих ушей Вашу сладостную речь, которая принижает сладость нектара хвалы в Вашу честь. Вы же киваете в знак одобрения, и звонкое бренчание Ваших ушных украшений как будто подтверждает это аплодисментами.
| |
| असौ नासावंशस्तुहिनगिरिवंशध्वजपटि त्वदीयो नेदीयः फलतु फलमस्माकमुचितम्।<br />वहत्यन्तर्मुक्ताः शिशिरकरनिश्वासगलितम् समृद्ध्या यस्तासां बहिरपि च मुक्तामणिधरः॥६१॥<br />asau nāsāvaṃśastuhinagirivaṃśadhvajapaṭi tvadīyō nēdīyaḥ phalatu phalamasmākamucitam . <br />vahatyantarmuktāḥ śiśirakaraniśvāsagalitam samṛddhyā yastāsāṃ bahirapi ca muktāmaṇidharaḥ .. 61 ..
| |
| : О знамя племени Заснеженной Горы! Да одарит нас желанным плодом Ваш, подобный стройному бамбуковому посоху, носовой гребень, чья пустота до краёв заполнена жемчугом; так, что одна жемчужина, вытолкнутая наружу прохладным лунным дыханием левой ноздри, стала Вашим носовым украшением.
| |
| प्रकृत्याऽऽरक्तायास्तव सुदति दन्तच्छदरुचेः प्रवक्ष्ये सादृश्यं जनयतु फलं विद्रुमलता।<br />न बिम्बं त्वद्बिम्बप्रतिफलनरागादरुणितम् तुलामध्यारोढुं कथमिव विलज्जेत कलया॥६२॥<br />prakṛtyā''raktāyāstava sudati dantacchadarucēḥ pravakṣyē sādṛśyaṃ janayatu phalaṃ vidrumalatā . <br />na bimbaṃ tvadbimbapratiphalanarāgādaruṇitam tulāmadhyārōḍhuṃ kathamiva vilajjēta kalayā .. 62 ..
| |
| : O, Богиня с прекрасными зубами! Я хочу привести примеры сходства с великолепием Твоих естественно алых губ, но боюсь, что мне придётся долго ждать, пока коралловая ветвь породит плод более красный, чем она сама. Плод бимбы же чувствует себя пристыженным, ведь это отражение Твоих губ придало ему такой насыщенно-красный цвет.
| |
| स्मितज्योत्स्नाजालं तव वदनचन्द्रस्य पिबताम् चकोराणामासीदतिरसतया चञ्चुजडिमा।<br />अतस्ते शीतांशोरमृतलहरीमाम्लरुचयः पिबन्ति स्वच्छन्दं निशि निशि भृशं काञ्जिकधिया॥६३॥<br />smitajyōtsnājālaṃ tava vadanacandrasya pibatām cakōrāṇāmāsīdatirasatayā cañcujaḍimā . <br />atastē śītāṃśōramṛtalaharīmāmlarucayaḥ pibanti svacchandaṃ niśi niśi bhṛśaṃ kāñjikadhiyā .. 63 ..
| |
| : Из-за чрезмерной сытости, язык чакоры, вкусившей свет Твоей божественно сияющей улыбки, лишился чувствительности. Поэтому, каждую ночь она пьет волны лунного нектара, словно кислую сыворотку, в надежде, что это вернёт её вкусовые чувства.
| |
| अविश्रान्तं पत्युर्गुणगणकथाऽऽम्रेडनजपा जपापुष्पच्छाया तव जननि जिह्वा जयति सा।<br />यदग्रासीनायाः स्फटिकदृषदच्छच्छविमयी सरस्वत्या मूर्तिः परिणमति माणिक्यवपुषा॥६४॥<br />aviśrāntaṃ patyurguṇagaṇakathā''mrēḍanajapā japāpuṣpacchāyā tava janani jihvā jayati sā . <br />yadagrāsīnāyāḥ sphaṭikadṛṣadacchacchavimayī sarasvatyā mūrtiḥ pariṇamati māṇikyavapuṣā .. 64 ..
| |
| : О Мать! Слава Твоему языку, бросающему вызов ярко-красному цветку гибискуса и непрестанно повторяющёму слова хвалы Твоему супругу, что приносит Ему величайшую славу! Интенсивность цвета Твоего языка настолько велика, что кристально чистый белый облик Сарасвати (богини речи), пребывающей на его кончике, приобретает рубиновый оттенок.
| |
| रणे जित्वा दैत्यानपहृतशिरस्त्रैः कवचिभिः निवृत्तैश्चण्डांशत्रिपुरहरनिर्माल्यविमुखैः।<br />विशाखेन्द्रोपेन्द्रैः शशिविशदकर्पूरशकला विलीयन्ते मातस्तव वदनताम्बूलकबलाः॥६५॥<br />raṇē jitvā daityānapahṛtaśirastraiḥ kavacibhiḥ nivṛttaiścaṇḍāṃśatripuraharanirmālyavimukhaiḥ . <br />viśākhēndrōpēndraiḥ śaśiviśadakarpūraśakalā vilīyantē mātastava vadanatāmbūlakabalāḥ .. 65 ..
| |
| : Оставив часть прасада Нирмалйи, Разрушителя Трипуры преданным Чанди, небожители Кумара, Индра и Вишну после победы над демонами, облаченные в доспехи и держа в руках свои шлемы, прибыли к Тебе, дабы получить в качестве вознаграждения свертки бетеля и жевать его, пока листья бетеля и белоснежные, словно луна, частица камфары не растворятся.
| |
| विपञ्च्या गायन्ती विविधमपदानं पशुपतेः त्वयाऽऽरब्धे वक्तुं चलितशिरसा साधुवचने।<br />तदीयैर्माधुर्यैरपलपिततन्त्रीकलरवाम् निजां वीणां वाणी निचुलयति चोलेन निभृतम्॥६६॥<br />vipañcyā gāyantī vividhamapadānaṃ paśupatēḥ tvayā''rabdhē vaktuṃ calitaśirasā sādhuvacanē . <br />tadīyairmādhuryairapalapitatantrīkalaravām nijāṃ vīṇāṃ vāṇī niculayati cōlēna nibhṛtam .. 66 ..
| |
| : Когда Сарасвати, богиня знаний и искусств, поёт аккомпанемент вины о славе и величие Шивы; Ты, кивая головой, выражаешь слова одобрения, и сладость Твоего голоса, похоже, насмехается над мелодичностью этого музыкального инструмента. Поэтому Сарасвати незаметно от всех помещает его в футляр.
| |
| कराग्रेण स्पृष्टं तुहिनगिरिणा वत्सलतया गिरीशेनोदस्तं मुहुरधरपानाकुलतया।<br />करग्राह्यं शम्भोर्मुखमुकुरवृन्तं गिरिसुते कथङ्कारं ब्रूमस्तव चुबुकमौपम्यरहितम्॥६७॥<br />karāgrēṇa spṛṣṭaṃ tuhinagiriṇā vatsalatayā girīśēnōdastaṃ muhuradharapānākulatayā . <br />karagrāhyaṃ śambhōrmukhamukuravṛntaṃ girisutē kathaṅkāraṃ brūmastava cubukamaupamyarahitam .. 67 ..
| |
| : О Дочь Горы! Как можем мы, поэты описать непревзойденную красоту Твоего подбородка, к которому с такой любовью прикоснулся Твой отец, Властелин Гор. И который Твой Супруг Шамбху, из страстного желания поцеловать Тебя вновь и вновь, в очередной раз приподнимает (словно за ручку, зеркало Твоего лица), дабы удержать и насладиться его красотой.
| |
| भुजाश्लेषान् नित्यं पुरदमयितुः कण्टकवती तव ग्रीवा धत्ते मुखकमलनालश्रियमियम्।<br />स्वतः श्वेता कालागरुबहुलजम्बालमलिना मृणालीलालित्यम् वहति यदधो हारलतिका॥६८॥<br />bhujāślēṣān nityaṃ puradamayituḥ kaṇṭakavatī tava grīvā dhattē mukhakamalanālaśriyamiyam . <br />svataḥ śvētā kālāgarubahulajambālamalinā mṛṇālīlālityam vahati yadadhō hāralatikā .. 68 ..
| |
| : Твоя шея, всегда взволнованная объятием Разрушителя Трипуры, демонстрирует изящность стебля лотоса Твоего лица. Её волоски и безупречно белое жемчужное ожерелье, расположенное ниже, из-за пасты агару выглядят тёмными и несут обаяние волокнистого корня стебля этого лотоса.
| |
| गले रेखास्तिस्रो गतिगमकगीतैकनिपुणे विवाहव्यानद्धप्रगुणगुणसङ्ख्याप्रतिभुवः।<br />विराजन्ते नानाविधमधुररागाकरभुवाम् त्रयाणां ग्रामाणां स्थितिनियमसीमान इव ते॥६९॥<br />galē rēkhāstisrō gatigamakagītaikanipuṇē vivāhavyānaddhapraguṇaguṇasaṅkhyāpratibhuvaḥ . <br />virājantē nānāvidhamadhurarāgākarabhuvām trayāṇāṃ grāmāṇāṃ sthitiniyamasīmāna iva tē .. 69 ..
| |
| : О Повелительница музыкальных ладов, модуляций и песен! Эти три линии на Твоей шее, указывающие на число нитей в благоприятном шнуре, закрепленном во время Твоей свадьбы; сияют подобно границам, разделяющим три музыкальные гаммы (саджа, мадхьяма и гандхара) – источник разнообразных мелодий.
| |
| मृणालीमृद्वीनां तव भुजलतानां चतसृणाम् चतुर्भिः सौन्दर्यं सरसिजभवः स्तौति वदनैः।<br />नखेभ्यः संत्रस्यन् प्रथममथनादन्धकरिपोः चतुर्णां शीर्षाणां सममभयहस्तार्पणधिया॥७०॥<br />mṛṇālīmṛdvīnāṃ tava bhujalatānāṃ catasṛṇām caturbhiḥ saundaryaṃ sarasijabhavaḥ stauti vadanaiḥ . <br />nakhēbhyaḥ saṃtrasyan prathamamathanādandhakaripōḥ caturṇāṃ śīrṣāṇāṃ samamabhayahastārpaṇadhiyā .. 70 ..
| |
| : Лотосорожденный Брахма, напуганный однажды ногтём Садашивы, прищемившим его пятую голову, теперь восхваляет оставшимися четырьмя красоту Твоих, подобных стеблям лотоса, четырех рук; чтобы Ты оказала защиту его уцелевшим главам.
| |
| नखानामुद्द्योतैर्नवनलिनरागं विहसताम् कराणां ते कान्तिं कथय कथयामः कथमुमे।<br />कयाचिद्वा साम्यं भजतु कलया हन्त कमलम् यदि क्रीडल्लक्ष्मीचरणतललाक्षारसचणम्॥७१॥<br />nakhānāmuddyōtairnavanalinarāgaṃ vihasatām karāṇāṃ tē kāntiṃ kathaya kathayāmaḥ kathamumē . <br />kayācidvā sāmyaṃ bhajatu kalayā hanta kamalam yadi krīḍallakṣmīcaraṇatalalākṣārasacaṇam .. 71 ..
| |
| : О Ума! Прошу, подскажи, как описать нам великолепие Твоих рук, освещённых удивительным сиянием ногтей, превосходящим блеск распускающегося по уторам лотоса.. Только, соприкоснувшись со стопами богини Лакшми, лотосу, возможно, удастся обрести хотя бы некоторое сходство с их красотой.
| |
| समं देवि स्कन्दद्विपवदनपीतं स्तनयुगम् तवेदं नः खेदं हरतु सततं प्रस्नुतमुखम्।<br />यदालोक्याशङ्काऽऽकुलितहृदयो हासजनकः स्वकुम्भौ हेरम्बः परिमृशति हस्तेन झटिति॥७२॥<br />samaṃ dēvi skandadvipavadanapītaṃ stanayugam tavēdaṃ naḥ khēdaṃ haratu satataṃ prasnutamukham . <br />yadālōkyāśaṅkā''kulitahṛdayō hāsajanakaḥ svakumbhau hērambaḥ parimṛśati hastēna jhaṭiti .. 72 ..
| |
| : О Мать! Да, унесут прочь наши страдания Твои груди, всегда изобилующие молоком, к которым одновременно припадают Твои сыновья: Сканда и Ганеша. Лицезрея Твою грудь, Ганеша, как бы спохватываясь, прикасается к своей голове, пытаясь нащупать там свои лобные бугры, на месте ли? Безмерно веселя этим своих родителей.
| |
| अमू ते वक्षोजावमृतरसमाणिक्यकुतुपौ न संदेहस्पन्दो नगपतिपताके मनसि नः।<br />पिबन्तौ तौ यस्मादविदितवधूसङ्गरसिकौ कुमारावद्यापि द्विरदवदनक्रौञ्चदलनौ॥७३॥<br />amū tē vakṣōjāvamṛtarasamāṇikyakutupau na saṃdēhaspandō nagapatipatākē manasi naḥ . <br />pibantau tau yasmādaviditavadhūsaṅgarasikau kumārāvadyāpi dviradavadanakrauñcadalanau .. 73 ..
| |
| : О Знамя победы Властелина гор! Несомненно, Твои груди – два рубиновых кувшина, наполненные нектаром бессмертия. Твои сыновья, слоноголовый Винаяка и Кумара, уничтоживший демона Краунча; опьянены им и потому до сих пор молоды и невинны.
| |
| वहत्यम्ब स्तम्बेरमदनुजकुम्भप्रकृतिभिः समारब्धां मुक्तामणिभिरमलां हारलतिकाम्।<br />कुचाभोगो बिम्बाधररुचिभिरन्तः शबलिताम् प्रतापव्यामिश्रां पुरदमयितुः कीर्तिमिव ते॥७४॥<br />vahatyamba stambēramadanujakumbhaprakṛtibhiḥ samārabdhāṃ muktāmaṇibhiramalāṃ hāralatikām . <br />kucābhōgō bimbādhararucibhirantaḥ śabalitām pratāpavyāmiśrāṃ puradamayituḥ kīrtimiva tē .. 74 ..
| |
| : О Мать! На Твоей груди покоится, подобно лиане, жемчужное ожерелье с лобных бугров Гаджасуры (демона в обличие слона). Его несравненная белизна, оттенённая отражением Твоих, подобным плодам бимбы, губ, словно слияние славы (белый цвет) и доблести (красный цвет) Твоего Супруга, Разрушителя Трипуры.
| |
| तव स्तन्यं मन्ये धरणिधरकन्ये हृदयतः पयःपारावारः परिवहति सारस्वत इव।<br />दयावत्या दत्तं द्रविडशिशुरास्वाद्य तव यत् कवीनां प्रौढानामजनि कमनीयः कवयिता॥७५॥<br />tava stanyaṃ manyē dharaṇidharakanyē hṛdayataḥ payaḥpārāvāraḥ parivahati sārasvata iva . <br />dayāvatyā dattaṃ draviḍaśiśurāsvādya tava yat kavīnāṃ prauḍhānāmajani kamanīyaḥ kavayitā .. 75 ..
| |
| : О Дочь Властелина гор! Твое грудное молоко представляется мне молочным океаном поэтического вдохновения Твоего сердца, испив которого, Твоей милостью, Дитя дравидов стал известным поэтом среди выдающихся сочинителей.
| |
| हरक्रोधज्वालाऽऽवलिभिरवलीढेन वपुषा गभीरे ते नाभीसरसि कृतसङ्गो मनसिजः।<br />समुत्तस्थौ तस्मादचलतनये धूमलतिका जनस्तां जानीते तव जननि रोमावलिरिति॥७६॥<br />harakrōdhajvālā''valibhiravalīḍhēna vapuṣā gabhīrē tē nābhīsarasi kṛtasaṅgō manasijaḥ . <br />samuttasthau tasmādacalatanayē dhūmalatikā janastāṃ jānītē tava janani rōmāvaliriti .. 76 ..
| |
| : О Мать, рожденная Горой! Когда огонь гнева Шивы начал окружать Камадеву, он нашел убежище в глубоком озере Твоего пупка. Погасшее пламя же оставило едва различимый след дымка, подобный тонкой лиане, который [с тех пор] люди описывают как линию волосков, идущую вверх от Твоего пупка.
| |
| यदेतत् कालिन्दीतनुतरतरङ्गाकृति शिवे कृशे मध्ये किंचिज्जननि तव तद्भाति सुधियाम्।<br />विमर्दादन्योऽन्यं कुचकलशयोरन्तरगतम् तनूभूतं व्योम प्रविशदिव नाभिं कुहरिणीम्॥७७॥<br />yadētat kālindītanutarataraṅgākṛti śivē kṛśē madhyē kiṃcijjanani tava tadbhāti sudhiyām . <br />vimardādanyō'nyaṃ kucakalaśayōrantaragatam tanūbhūtaṃ vyōma praviśadiva nābhiṃ kuhariṇīm .. 77 ..
| |
| : О Возлюбленная Шивы! Эта тонкая линия волосков выше Твоей стройной талии, напоминающая едва уловимую волну на темной Калинди (Ямуна), представляется в глазах мудрых эфиром, струящимся из сжатого пространства между Твоими выпирающими грудями в глубокую впадину Твоего пупка.
| |
| स्थिरो गङ्गावर्तः स्तनमुकुलरोमावलिलता निजावालं कुण्डं कुसुमशरतेजोहुतभुजः।<br />रतेर्लीलागारं किमपि तव नाभिर्गिरिसुते बिलद्वारं सिद्धेर्गिरिशनयनानां विजयते॥७८॥<br />sthirō gaṅgāvartaḥ stanamukularōmāvalilatā nijāvālaṃ kuṇḍaṃ kusumaśaratējōhutabhujaḥ . <br />ratērlīlāgāraṃ kimapi tava nābhirgirisutē biladvāraṃ siddhērgiriśanayanānāṃ vijayatē .. 78 ..
| |
| : О Дочь Горы! Неописуема неземная красота Твоего пупка. Он – постоянный водоворот на поверхности Ганги; влажное земляное ложе для лианы волосков, исходящей из него и увенчанной двумя бутонами в форме Твоих грудей. Он – жертвенная кунда, в котором пылает огонь доблести Камадевы, дом наслаждений его супруги Рати. Он – вход в пещеру, где Шива обрёл совершенство в Йоге, практикуя суровую аскезу.
| |
| निसर्गक्षीणस्य स्तनतटभरेण क्लमजुषो नमन्मूर्तेर्नारीतिलक शनकैस्त्रुट्यत इव।<br />चिरं ते मध्यस्य त्रुटिततटिनीतीरतरुणा समावस्थास्थेम्नो भवतु कुशलं शैलतनये॥७९॥<br />nisargakṣīṇasya stanataṭabharēṇa klamajuṣō namanmūrtērnārītilaka śanakaistruṭyata iva . <br />ciraṃ tē madhyasya truṭitataṭinītīrataruṇā samāvasthāsthēmnō bhavatu kuśalaṃ śailatanayē .. 79 ..
| |
| : О Дочь Горы, идеал женственности! Позволь Твоей естественно стройной талии, утомленной весом грудей и потому слегка изогнутой, словно готовой сломаться, как дерево на размытом берегу, быть всегда невредимой!
| |
| कुचौ सद्यःस्विद्यत्तटघटितकूर्पासभिदुरौ कषन्तौ दोर्मूले कनककलशाभौ कलयता।<br />तव त्रातुं भङ्गादलमिति वलग्नं तनुभुवा त्रिधा नद्धं देवि त्रिवलि लवलीवल्लिभिरिव॥८०॥<br />kucau sadyaḥsvidyattaṭaghaṭitakūrpāsabhidurau kaṣantau dōrmūlē kanakakalaśābhau kalayatā . <br />tava trātuṃ bhaṅgādalamiti valagnaṃ tanubhuvā tridhā naddhaṃ dēvi trivali lavalīvallibhiriva .. 80 ..
| |
| : О Богиня! Три складки на Твоем животе, напоминающие три каната лианы лавали <ref>Averrhoa Acida – плодоносящее дерево</ref>, служат поддержкой Твоей талии, когда от козней Камадевы Твоя грудь мгновенно вздымается в истоме до размеров двух больших золотых горшков, грозя прорвать их плотно облегающие одежды, – лишь только Ты подумаешь о Шамбху.
| |
| गुरुत्वं विस्तारं क्षितिधरपतिः पार्वति निजात् नितम्बादाच्छिद्य त्वयि हरणरूपेण निदधे।<br />अतस्ते विस्तीर्णो गुरुरयमशेषां वसुमतीम् नितम्बप्राग्भारः स्थगयति लघुत्वं नयति च॥८१॥<br />gurutvaṃ vistāraṃ kṣitidharapatiḥ pārvati nijāt nitambādācchidya tvayi haraṇarūpēṇa nidadhē . <br />atastē vistīrṇō gururayamaśēṣāṃ vasumatīm nitambaprāgbhāraḥ sthagayati laghutvaṃ nayati ca .. 81 ..
| |
| : О Парвати! Твой отец, Владыка гор, дал Тебе в приданое всю тяжесть и простор своих владений. Поэтому Твои бедра тяжелы и громадны, что скрывает землю и делает её легче.
| |
| करीन्द्राणां शुण्डान् कनककदलीकाण्डपटलीम् उभाभ्यामूरुभ्यामुभयमपि निर्जित्य भवति।<br />सुवृत्ताभ्यां पत्युः प्रणतिकठिनाभ्यां गिरिसुते विधिज्ञे जानुभ्यां विबुधकरिकुम्भद्वयमसि॥८२॥<br />karīndrāṇāṃ śuṇḍān kanakakadalīkāṇḍapaṭalīm ubhābhyāmūrubhyāmubhayamapi nirjitya bhavati . <br />suvṛttābhyāṃ patyuḥ praṇatikaṭhinābhyāṃ girisutē vidhijñē jānubhyāṃ vibudhakarikumbhadvayamasi .. 82 ..
| |
| : О Дочь Горы! Красота Твоих бедер превосходит изящность хобота царственного слона и стройность золотой банановой пальмы. Твои колени, твердые и округлые от частого поклонения Своему Супругу, соперничают с лобными долями Айравата <ref>Небесный слон Индры.</ref>.
| |
| पराजेतुं रुद्रं द्विगुणशरगर्भौ गिरिसुते निषङ्गौ जङ्घे ते विषमविशिखो बाढमकृत।<br />यदग्रे दृश्यन्ते दश शरफलाः पादयुगली नखाग्रच्छद्मानः सुरमुकुटशाणैकनिशिताः॥८३॥<br />parājētuṃ rudraṃ dviguṇaśaragarbhau girisutē niṣaṅgau jaṅghē tē viṣamaviśikhō bāḍhamakṛta . <br />yadagrē dṛśyantē daśa śaraphalāḥ pādayugalī nakhāgracchadmānaḥ suramukuṭaśāṇaikaniśitāḥ .. 83 ..
| |
| : О Дочь Горы! Несомненно, чтобы одолеть Рудру, обладатель пяти стрел Камадева превратил Твои голени в два колчана, дабы удвоить количество своих стрел; поскольку ногти пальцев Твоих ног представляются десятью серповидными наконечниками, заточенными драгоценными камнями корон с голов, распростершихся у Твоих стоп небожителей.
| |
| श्रुतीनां मूर्धानो दधति तव यौ शेखरतया ममाप्येतौ मातः शिरसि दयया धेहि चरणौ।<br />ययोः पाद्यं पाथः पशुपतिजटाजूटतटिनी ययोर्लाक्षालक्ष्मीररुणहरिचूडामणिरुचिः॥८४॥<br />śrutīnāṃ mūrdhānō dadhati tava yau śēkharatayā mamāpyētau mātaḥ śirasi dayayā dhēhi caraṇau . <br />yayōḥ pādyaṃ pāthaḥ paśupatijaṭājūṭataṭinī yayōrlākṣālakṣmīraruṇaharicūḍāmaṇiruciḥ .. 84 ..
| |
| : О Мать! Соблаговоли разместить Свои стопы, которые Упанишады, являющиеся венценосной славой Вед, носят как драгоценное украшение своих корон, и на моей голове. Ганга, пребывающая в спутанных волосах Владыки существ, омывает их с благоговением, а рубин с короны Хари придаёт им ярко-красный цвет.
| |
| नमोवाकं ब्रूमो नयनरमणीयाय पदयोः तवास्मै द्वन्द्वाय स्फुटरुचिरसालक्तकवते।<br />असूयत्यत्यन्तं यदभिहननाय स्पृहयते पशूनामीशानः प्रमदवनकङ्केलितरवे॥८५॥<br />namōvākaṃ brūmō nayanaramaṇīyāya padayōḥ tavāsmai dvandvāya sphuṭarucirasālaktakavatē . <br />asūyatyatyantaṃ yadabhihananāya spṛhayatē paśūnāmīśānaḥ pramadavanakaṅkēlitaravē .. 85 ..
| |
| : Поклонение Твоим стопам, источнику наслаждения наших глаз! Их блеск – результат применения природных красок. Твой Супруг, Владыка существ, страстно желая их прикосновения, чрезвычайно ревнует к деревьям канкели<ref>Существует поверье, что деревья канкели (ашоки) зацветают, когда к ним прикасаются стопы молоденьких женщин. Шива, Божественный Любовник, настолько ревностно относится к своей возлюбленной, что не может вынести, видя, как стопы Богини прикасаются к деревьям в Её саду.</ref> Твоего сада наслаждений.
| |
| मृषा कृत्वा गोत्रस्खलनमथ वैलक्ष्यनमितम् ललाटे भर्तारं चरणकमले ताडयति ते।<br />चिरादन्तःशल्यं दहनकृतमुन्मूलितवता तुलाकोटिक्वाणैः किलिकिलितमीशानरिपुणा॥८६॥<br />mṛṣā kṛtvā gōtraskhalanamatha vailakṣyanamitam lalāṭē bhartāraṃ caraṇakamalē tāḍayati tē . <br />cirādantaḥśalyaṃ dahanakṛtamunmūlitavatā tulākōṭikvāṇaiḥ kilikilitamīśānaripuṇā .. 86 ..
| |
| : О Деви! Когда во время вашей любовной ссоры из-за того, что Твой Супруг нечаянно назвал Тебя именем другой женщины, Ты ударила Его, престыженно опустившего голову, по лбу Своей лотосоподобной стопой, Камадева окончательно избавился от своей затаённой обиды на Господа, испепелившего его, и провозгласил свою победу. О чём свидетельствовал звон Твоих ножных браслетов.
| |
| हिमानीहन्तव्यं हिमगिरिनिवासैकचतुरौ निशायां निद्राणां निशि चरमभागे च विशदौ।<br />वरं लक्ष्मीपात्रं श्रियमतिसृजन्तौ समयिनाम् सरोजं त्वत्पादौ जननि जयतश्चित्रमिह किम्॥८७॥<br />himānīhantavyaṃ himagirinivāsaikacaturau niśāyāṃ nidrāṇāṃ niśi caramabhāgē ca viśadau . <br />varaṃ lakṣmīpātraṃ śriyamatisṛjantau samayinām sarōjaṃ tvatpādau janani jayataścitramiha kim .. 87 ..
| |
| : О Мать Мира! Лотос Твоих стоп, всегда пребывающий на заснеженных вершинах Гималаев, цветёт день и ночь, даруя милость своим преданным. Несомненно, он превосходит обычный цветок лотоса, гибнущий от холода, закрывающий свои лепестки на ночь и обязанный своим изяществом богине Лакшми, чьё благословение так недолговечно.
| |
| पदं ते कीर्तीनां प्रपदमपदं देवि विपदाम् कथं नीतं सद्भिः कठिनकमठीकर्परतुलाम्।<br />कथं वा बाहुभ्यामुपयमनकाले पुरभिदा यदादाय न्यस्तं दृषदि दयमानेन मनसा॥८८॥<br />padaṃ tē kīrtīnāṃ prapadamapadaṃ dēvi vipadām kathaṃ nītaṃ sadbhiḥ kaṭhinakamaṭhīkarparatulām . <br />kathaṃ vā bāhubhyāmupayamanakālē purabhidā yadādāya nyastaṃ dṛṣadi dayamānēna manasā .. 88 ..
| |
| : О Деви! Как могут величайшие поэты сравнивать подъём Твоей стопы, это местонахождение славы, недосягаемое бедами, с огрубевшим панцирем (спиной) черепахи?<ref>«Черепашья спина» – обычное сравнение красивого подъёма стопы.</ref> И как мог Твой Супруг, Разрушитель Трипуры, Чьё сердце преисполнено нежности и любви к Тебе, поставить Твою ногу на острый гранитный щебень во время Вашего бракосочетания?<ref>Согласно ведийской традиции, непременная часть свадебной церемонии, в которой супруг предлагает невесте пройтись по битому камню.</ref>
| |
| नखैर्नाकस्त्रीणां करकमलसङ्कोचशशिभिः तरूणां दिव्यानां हसत इव ते चण्डि चरणौ।<br />फलानि स्वःस्थेभ्यः किसलयकराग्रेण ददतां दरिद्रेभ्यो भद्रां श्रियमनिशमह्नाय ददतौ॥८९॥<br />nakhairnākastrīṇāṃ karakamalasaṅkōcaśaśibhiḥ tarūṇāṃ divyānāṃ hasata iva tē caṇḍi caraṇau . <br />phalāni svaḥsthēbhyaḥ kisalayakarāgrēṇa dadatāṃ daridrēbhyō bhadrāṃ śriyamaniśamahnāya dadatau .. 89 ..
| |
| : О Богиня, уничтожившая демона Чанду! Твои стопы, с ногтями, подобными десяти лунам, заставляют сложиться лотосы-ладони поклоняющихся небесных дев. Мгновенно даруя процветание страждущим, они насмехаются над исполняющими желания небесными деревьями Кальпака, чьи побеги даруют плоды лишь небожителям, и без того пребывающих в достатке.
| |
| ददाने दीनेभ्यः श्रियमनिशमाशानुसदृशीम् अमन्दं सौन्दर्यप्रकरमकरन्दम् विकिरति।<br />तवास्मिन् मन्दारस्तबकसुभगे यातु चरणे निमज्जन् मज्जीवः करणचरणः षट्चरणताम्॥९०॥<br />dadānē dīnēbhyaḥ śriyamaniśamāśānusadṛśīm amandaṃ saundaryaprakaramakarandam vikirati . <br />tavāsmin mandārastabakasubhagē yātu caraṇē nimajjan majjīvaḥ karaṇacaraṇaḥ ṣaṭcaraṇatām .. 90 ..
| |
| : Твои стопы – настоящий букет цветов, источающий мёд безграничной красоты, щедрые податели богатства Своим преданным. Позвольте мне, со своими шестью органами чувств, стать шестиногой пчелой и навечно поселиться (исчезнуть) в лотосе Твоих стоп.
| |
| पदन्यासक्रीडापरिचयमिवारब्धुमनसः स्खलन्तस्ते खेलं भवनकलहंसा न जहति।<br />अतस्तेषां शिक्षां सुभगमणिमञ्जीररणितच्छलादाचक्षाणं चरणकमलं चारुचरिते॥९१॥<br />padanyāsakrīḍāparicayamivārabdhumanasaḥ skhalantastē khēlaṃ bhavanakalahaṃsā na jahati . <br />atastēṣāṃ śikṣāṃ subhagamaṇimañjīraraṇitacchalādācakṣāṇaṃ caraṇakamalaṃ cārucaritē .. 91 ..
| |
| : О Богиня изящной походки! Царственные лебеди в Твоем доме не перестают преследовать Тебя, дабы изучить Твою грациозную поступь и подрожать ей в дальнейшем. Поэтому кажется, что звон Твоих ножных браслетов, украшенных драгоценными камнями, – уроки красивой походки Твоих лотосоподобных ног.
| |
| गतास्ते मञ्चत्वं द्रुहिणहरिरुद्रेश्वरभृतः शिवः स्वच्छच्छायाघटितकपटप्रच्छदपटः।<br />त्वदीयानां भासां प्रतिफलनरागारुणतया शरीरी शृङ्गारो रस इव दृशां दोग्धि कुतुकम्॥९२॥<br />gatāstē mañcatvaṃ druhiṇaharirudrēśvarabhṛtaḥ śivaḥ svacchacchāyāghaṭitakapaṭapracchadapaṭaḥ . <br />tvadīyānāṃ bhāsāṃ pratiphalanarāgāruṇatayā śarīrī śṛṅgārō rasa iva dṛśāṃ dōgdhi kutukam .. 92 ..
| |
| : Брахма, Вишну, Рудра и Ишвара приняли форму четырех ножек Твоей кровати, чтобы всегда служить Тебе, находясь в предельной близости от Тебя, а Садашива стал её белоснежным покрывалом, отражающим Твое тёмно-красное сияние; что позволило Ему считать Себя самим воплощением страсти.
| |
| अराला केशेषु प्रकृतिसरला मन्दहसिते शिरीषाभा चित्ते दृषदुपलशोभा कुचतटे।<br />भृशं तन्वी मध्ये पृथुरुरसिजारोहविषये जगत्त्रातुं शम्भोर्जयति करुणा काचिदरुणा॥९३॥<br />arālā kēśēṣu prakṛtisaralā mandahasitē śirīṣābhā cittē dṛṣadupalaśōbhā kucataṭē . <br />bhṛśaṃ tanvī madhyē pṛthururasijārōhaviṣayē jagattrātuṃ śambhōrjayati karuṇā kācidaruṇā .. 93 ..
| |
| : С локонами в волосах, простодушной улыбкой, сердцем мягким, как цветок шириша, грудью упругой, точно жернова, в высшей степени изящной талией и пышными бёдрами, неописуемая Арунашакти, Милость Шамбхо сияет во благо этой вселенной.
| |
| कलङ्कः कस्तूरी रजनिकरबिम्बं जलमयम् कलाभिः कर्पूरैर्मरकतकरण्डं निबिडितम्।<br />अतस्त्वद्भोगेन प्रतिदिनमिदं रिक्तकुहरं विधिर्भूयो भूयो निबिडयति नूनं तव कृते॥९४॥<br />kalaṅkaḥ kastūrī rajanikarabimbaṃ jalamayam kalābhiḥ karpūrairmarakatakaraṇḍaṃ nibiḍitam . <br />atastvadbhōgēna pratidinamidaṃ riktakuharaṃ vidhirbhūyō bhūyō nibiḍayati nūnaṃ tava kṛtē .. 94 ..
| |
| : Темное пятно на луне – мускус, её бледно-водянистый диск – изумрудный кубок, до краёв наполненный осколками камфары, её лучами. Видя, как содержимое того сосуда осушается Тобой, Брахма наполняет его ради Тебя, снова и снова<ref>Поэт представляет убывание луны как использование Богиней её благоухающих вод в качестве Своих ежедневных ванн; и увеличение луны, – как пополнение этих вод Создателем (Брахмой).</ref>.
| |
| पुरारातेरन्तःपुरमसि ततस्त्वच्चरणयोः सपर्यामर्यादा तरलकरणानामसुलभा।<br />तथा ह्येते नीताः शतमखमुखाः सिद्धिमतुलाम् तव द्वारोपान्तस्थितिभिरणिमाद्याभिरमराः॥९५॥<br />purārātērantaḥpuramasi tatastvaccaraṇayōḥ saparyāmaryādā taralakaraṇānāmasulabhā . <br />tathā hyētē nītāḥ śatamakhamukhāḥ siddhimatulām tava dvārōpāntasthitibhiraṇimādyābhiramarāḥ .. 95 ..
| |
| : Ты – Супруга Разрушителя Трипуры, пребывающая в Его внутренних покоях, поэтому поклонение Твоим стопам – нелегкая задача для беспокойного ума. Даже боги, подобные Индре, не имеющему себе равных в аскетизме, – лишь хранители их врат, способны достичь только низшие сиддхи, такие как анима и другие.
| |
| कलत्रं वैधात्रं कति कति भजन्ते न कवयः श्रियो देव्याः को वा न भवति पतिः कैरपि धनैः।<br />महादेवं हित्वा तव सति सतीनामचरमे कुचाभ्यामासङ्गः कुरवकतरोरप्यसुलभः॥९६॥<br />kalatraṃ vaidhātraṃ kati kati bhajantē na kavayaḥ śriyō dēvyāḥ kō vā na bhavati patiḥ kairapi dhanaiḥ . <br />mahādēvaṃ hitvā tava sati satīnāmacaramē kucābhyāmāsaṅgaḥ kuravakatarōrapyasulabhaḥ .. 96 ..
| |
| : О Воплощение Целомудрия! Многочисленные поэты достигают богини познания и искусств, супруги Создателя. Многие богачи стали обладателями богини счастья и процветания, супруги Вишну. Но, о Образец женской чистоты! Никто, даже дерево Курувака, не смели обнимать Твой стан, только Великий Бог.
| |
| गिरामाहुर्देवीं द्रुहिणगृहिणीमागमविदो हरेः पत्नीं पद्मां हरसहचरीमद्रितनयाम्।<br />तुरीया काऽपि त्वं दुरधिगमनिःसीममहिमा महामाया विश्वं भ्रमयसि परब्रह्ममहिषि॥९७॥<br />girāmāhurdēvīṃ druhiṇagṛhiṇīmāgamavidō harēḥ patnīṃ padmāṃ harasahacarīmadritanayām . <br />turīyā kā'pi tvaṃ duradhigamaniḥsīmamahimā mahāmāyā viśvaṃ bhramayasi parabrahmamahiṣi .. 97 ..
| |
| : О Супруга Всевышнего Господа! Ученые, знатоки Агам (Священных писаний), описывают Тебя как Богиню Познания, супругу Создателя; как Рожденную-в-лотосе, супругу Хари; как Дочь Горы, Спутницу Хары. Но Ты – единственная в своём роде и непостижимая Четвертая Сила, имеющая невообразимое и безграничное величие, неопределимая Махамайя, вращающая колесо этого мира.
| |
| कदा काले मातः कथय कलितालक्तकरसम् पिबेयं विद्यार्थी तव चरणनिर्णेजनजलम्।<br />प्रकृत्या मूकानामपि च कविताकारणतया कदा धत्ते वाणीमुखकमलताम्बूलरसताम्॥९८॥<br />kadā kālē mātaḥ kathaya kalitālaktakarasam pibēyaṃ vidyārthī tava caraṇanirṇējanajalam . <br />prakṛtyā mūkānāmapi ca kavitākāraṇatayā kadā dhattē vāṇīmukhakamalatāmbūlarasatām .. 98 ..
| |
| : О Мать! Ответь мне, когда этот ученик, ищущий знания, возымеет счастье испить ту красноватую воду, что омыла Твои лотосные стопы; воду, что рождает поэтический гений даже в глухих от рождения; воду, напоминающую сок жёваного бетелевого листа во рту богини красноречия?!
| |
| सरस्वत्या लक्ष्म्या विधिहरिसपत्नो विहरते रतेः पातिव्रत्यं शिथिलयति रम्येण वपुषा।<br />चिरं जीवन्नेव क्षपितपशुपाशव्यतिकरः परानन्दाभिख्यं रसयति रसं त्वद्भजनवान्॥९९॥<br />sarasvatyā lakṣmyā vidhiharisapatnō viharatē ratēḥ pātivratyaṃ śithilayati ramyēṇa vapuṣā . <br />ciraṃ jīvannēva kṣapitapaśupāśavyatikaraḥ parānandābhikhyaṃ rasayati rasaṃ tvadbhajanavān .. 99 ..
| |
| : О Мать! Преданный Тебе развлекается с Сарасвати и Лакшми, заставляя ревновать их супругов. Своим ослепительным телом он прельщает сознание Рати, супруги Камадевы, лишая её покоя. И, свободный от рабства рождения и неведения, он живёт долго, наслаждаясь сущностью Высшего Блаженства.
| |
| समानीतः पद्भ्यां मणिमुकुरतामम्बरमणिः भयादास्यादन्तःस्तिमितकिरणश्रेणिमसृणः।<br />दधाति त्वद्वक्त्रप्रतिफलनमश्रान्तविकचम् निरातङ्कं चन्द्रान्निजहृदयपङ्केरुहमिव॥१००॥<br />samānītaḥ padbhyāṃ maṇimukuratāmambaramaṇiḥ bhayādāsyādantaḥstimitakiraṇaśrēṇimasṛṇaḥ . <br />dadhāti tvadvaktrapratiphalanamaśrāntavikacam nirātaṅkaṃ candrānnijahṛdayapaṅkēruhamiva .. 100 ..
| |
| : Также как нираджана – лишь предложение солнцу его собственного света; так же как аргхья с водой от лунного камня – возвращение того, что принадлежит луне; также как тарпана океану – лишь угождение ему его собственными водами; так же, о Источник Знания, и этот гимн, написанный в Твою честь, – составлен из слов, уже принадлежащих Тебе.
| |
|
| |
|
| |
|
| <center>॥ इति श्रीमच्छङ्कराचार्यविरचिता सौन्दर्यलहरी सम्पूर्णा॥<br />.. iti śrīmacchaṅkarācāryaviracitā saundaryalaharī sampūrṇā ..<br />Такова Саундарьялахари, написанная Шримад Шанкарачарьей.</center> | | धुनोतु ध्वान्तं नस्तुलितदलितेन्दीवरवनम् घनस्निग्धश्लक्ष्णं चिकुरनिकुरम्बं तव शिवे।<br /> |
| | यदीयं सौरभ्यं सहजमुपलब्धुं सुमनसो वसन्त्यस्मिन् मन्ये वलमथनवाटीविटपिनाम्॥४३॥<br /> |
| | dhunōtu dhvāntaṃ nastulitadalitēndīvaravanam ghanasnigdhaślakṣṇaṃ cikuranikurambaṃ tava śivē . <br /> |
| | yadīyaṃ saurabhyaṃ sahajamupalabdhuṃ sumanasō vasantyasmin manyē valamathanavāṭīviṭapinām .. 43 .. |
| | |
| | तनोतु क्षेमं नस्तव वदनसौन्दर्यलहरी परीवाहस्रोतःसरणिरिव सीमन्तसरणिः।<br /> |
| | वहन्ती सिन्दूरं प्रबलकबरीभारतिमिर द्विषां बृन्दैर्बन्दीकृतमिव नवीनार्ककिरणम्॥४४॥<br /> |
| | tanōtu kṣēmaṃ nastava vadanasaundaryalaharī parīvāhasrōtaḥsaraṇiriva sīmantasaraṇiḥ . <br /> |
| | vahantī sindūraṃ prabalakabarībhāratimira dviṣāṃ bṛndairbandīkṛtamiva navīnārkakiraṇam .. 44 .. |
| | |
| | अरालैः स्वाभाव्यादलिकलभसश्रीभिरलकैः परीतं ते वक्त्रं परिहसति पङ्केरुहरुचिम्।<br /> |
| | दरस्मेरे यस्मिन् दशनरुचिकिञ्जल्करुचिरे सुगन्धौ माद्यन्ति स्मरदहनचक्षुर्मधुलिहः॥४५॥<br /> |
| | arālaiḥ svābhāvyādalikalabhasaśrībhiralakaiḥ parītaṃ tē vaktraṃ parihasati paṅkēruharucim . <br /> |
| | darasmērē yasmin daśanarucikiñjalkarucirē sugandhau mādyanti smaradahanacakṣurmadhulihaḥ .. 45 .. |
| | |
| | ललाटं लावण्यद्युतिविमलमाभाति तव यत् द्वितीयं तन्मन्ये मकुटघटितं चन्द्रशकलम्।<br /> |
| | विपर्यासन्यासादुभयमपि सम्भूय च मिथः सुधालेपस्यूतिः परिणमति राकाहिमकरः॥४६॥<br /> |
| | lalāṭaṃ lāvaṇyadyutivimalamābhāti tava yat dvitīyaṃ tanmanyē makuṭaghaṭitaṃ candraśakalam . <br /> |
| | viparyāsanyāsādubhayamapi sambhūya ca mithaḥ sudhālēpasyūtiḥ pariṇamati rākāhimakaraḥ .. 46 .. |
| | |
| | भ्रुवौ भुग्ने किञ्चिद्भुवनभयभङ्गव्यसनिनि त्वदीये नेत्राभ्यां मधुकररुचिभ्यां धृतगुणम्।<br /> |
| | धनुर्मन्ये सव्येतरकरगृहीतं रतिपतेः प्रकोष्ठे मुष्टौ च स्थगयति निगूढान्तरमुमे॥४७॥<br /> |
| | bhruvau bhugnē kiñcidbhuvanabhayabhaṅgavyasanini tvadīyē nētrābhyāṃ madhukararucibhyāṃ dhṛtaguṇam . <br /> |
| | dhanurmanyē savyētarakaragṛhītaṃ ratipatēḥ prakōṣṭhē muṣṭau ca sthagayati nigūḍhāntaramumē .. 47 .. |
| | |
| | अहः सूते सव्यं तव नयनमर्कात्मकतया त्रियामां वामं ते सृजति रजनीनायकतया।<br /> |
| | तृतीया ते दृष्टिर्दरदलितहेमाम्बुजरुचिः समाधत्ते सन्ध्यां दिवसनिशयोरन्तरचरीम्॥४८॥<br /> |
| | ahaḥ sūtē savyaṃ tava nayanamarkātmakatayā triyāmāṃ vāmaṃ tē sṛjati rajanīnāyakatayā . <br /> |
| | tṛtīyā tē dṛṣṭirdaradalitahēmāmbujaruciḥ samādhattē sandhyāṃ divasaniśayōrantaracarīm .. 48 .. |
| | |
| | विशाला कल्याणी स्फुटरुचिरयोध्या कुवलयैः कृपाधाराधारा किमपि मधुरा भोगवतिका।<br /> |
| | अवन्ती दृष्टिस्ते बहुनगरविस्तारविजया ध्रुवं तत्तन्नामव्यवहरणयोग्या विजयते॥४९॥<br /> |
| | viśālā kalyāṇī sphuṭarucirayōdhyā kuvalayaiḥ kṛpādhārādhārā kimapi madhurā bhōgavatikā . <br /> |
| | avantī dṛṣṭistē bahunagaravistāravijayā dhruvaṃ tattannāmavyavaharaṇayōgyā vijayatē .. 49 .. |
| | |
| | कवीनां सन्दर्भस्तबकमकरन्दैकरसिकम् कटाक्षव्याक्षेपभ्रमरकलभौ कर्णयुगलम्।<br /> |
| | अमुञ्चन्तौ दृष्ट्वा तव नवरसास्वादतरलौ असूयासंसर्गादलिकनयनं किञ्चिदरुणम्॥५०॥<br /> |
| | kavīnāṃ sandarbhastabakamakarandaikarasikam kaṭākṣavyākṣēpabhramarakalabhau karṇayugalam . <br /> |
| | amuñcantau dṛṣṭvā tava navarasāsvādataralau asūyāsaṃsargādalikanayanaṃ kiñcidaruṇam .. 50 .. |
| | |
| | शिवे शृङ्गारार्द्रा तदितरजने कुत्सनपरा सरोषा गङ्गायां गिरिशचरिते विस्मयवती।<br /> |
| | हराहिभ्यो भीता सरसिरुहसौभाग्यजननी सखीषु स्मेरा ते मयि जननि दृष्टिः सकरुणा॥५१॥<br /> |
| | śivē śṛṅgārārdrā taditarajanē kutsanaparā sarōṣā gaṅgāyāṃ giriśacaritē vismayavatī . <br /> |
| | harāhibhyō bhītā sarasiruhasaubhāgyajananī sakhīṣu smērā tē mayi janani dṛṣṭiḥ sakaruṇā .. 51 .. |
| | |
| | गते कर्णाभ्यर्णं गरुत इव पक्ष्माणि दधती पुरां भेत्तुश्चित्तप्रशमरसविद्रावणफले।<br /> |
| | इमे नेत्रे गोत्राधरपतिकुलोत्तंसकलिके तवाकर्णाकृष्टस्मरशरविलासं कलयतः॥५२॥<br /> |
| | gatē karṇābhyarṇaṃ garuta iva pakṣmāṇi dadhatī purāṃ bhēttuścittapraśamarasavidrāvaṇaphalē . <br /> |
| | imē nētrē gōtrādharapatikulōttaṃsakalikē tavākarṇākṛṣṭasmaraśaravilāsaṃ kalayataḥ .. 52 .. |
| | |
| | विभक्तत्रैवर्ण्यं व्यतिकरितलीलाञ्जनतया विभाति त्वन्नेत्रत्रितयमिदमीशानदयिते।<br /> |
| | पुनः स्रष्टुं देवान् द्रुहिणहरिरुद्रानुपरतान् रजः सत्त्वं बिभ्रत् तम इति गुणानां त्रयमिव॥५३॥<br /> |
| | vibhaktatraivarṇyaṃ vyatikaritalīlāñjanatayā vibhāti tvannētratritayamidamīśānadayitē . <br /> |
| | punaḥ sraṣṭuṃ dēvān druhiṇaharirudrānuparatān rajaḥ sattvaṃ bibhrat tama iti guṇānāṃ trayamiva .. 53 .. |
| | |
| | पवित्रीकर्तुं नः पशुपतिपराधीनहृदये दयामित्रैर्नेत्रैररुणधवलश्यामरुचिभिः।<br /> |
| | नदः शोणो गङ्गा तपनतनयेति ध्रुवममुम् त्रयाणां तीर्थानामुपनयसि सम्भेदमनघम्॥५४॥<br /> |
| | pavitrīkartuṃ naḥ paśupatiparādhīnahṛdayē dayāmitrairnētrairaruṇadhavalaśyāmarucibhiḥ . <br /> |
| | nadaḥ śōṇō gaṅgā tapanatanayēti dhruvamamum trayāṇāṃ tīrthānāmupanayasi sambhēdamanagham .. 54 .. |
| | |
| | निमेषोन्मेषाभ्यां प्रलयमुदयं याति जगती तवेत्याहुः सन्तो धरणिधरराजन्यतनये।<br /> |
| | त्वदुन्मेषाज्जातं जगदिदमशेषं प्रलयतः परित्रातुं शङ्के परिहृतनिमेषास्तव दृशः॥५५॥<br /> |
| | nimēṣōnmēṣābhyāṃ pralayamudayaṃ yāti jagatī tavētyāhuḥ santō dharaṇidhararājanyatanayē . <br /> |
| | tvadunmēṣājjātaṃ jagadidamaśēṣaṃ pralayataḥ paritrātuṃ śaṅkē parihṛtanimēṣāstava dṛśaḥ .. 55 .. |
| | |
| | तवापर्णे कर्णेजपनयनपैशुन्यचकिता निलीयन्ते तोये नियतमनिमेषाः शफरिकाः।<br /> |
| | इयं च श्रीर्बद्धच्छदपुटकवाटं कुवलयम् जहाति प्रत्यूषे निशि च विघटय्य प्रविशति॥५६॥<br /> |
| | tavāparṇē karṇējapanayanapaiśunyacakitā nilīyantē tōyē niyatamanimēṣāḥ śapharikāḥ . <br /> |
| | iyaṃ ca śrīrbaddhacchadapuṭakavāṭaṃ kuvalayam jahāti pratyūṣē niśi ca vighaṭayya praviśati .. 56 .. |
| | |
| | दृशा द्राघीयस्या दरदलितनीलोत्पलरुचा दवीयांसं दीनं स्नपय कृपया मामपि शिवे।<br /> |
| | अनेनायं धन्यो भवति न च ते हानिरियता वने वा हर्म्ये वा समकरनिपातो हिमकरः॥५७॥<br /> |
| | dṛśā drāghīyasyā daradalitanīlōtpalarucā davīyāṃsaṃ dīnaṃ snapaya kṛpayā māmapi śivē . <br /> |
| | anēnāyaṃ dhanyō bhavati na ca tē hāniriyatā vanē vā harmyē vā samakaranipātō himakaraḥ .. 57 .. |
| | |
| | अरालं ते पालीयुगलमगराजन्यतनये न केषामाधत्ते कुसुमशरकोदण्डकुतुकम्।<br /> |
| | तिरश्चीनो यत्र श्रवणपथमुल्लङ्घ्य विलसन् अपाङ्गव्यासङ्गो दिशति शरसंधानधिषणाम्॥५८॥<br /> |
| | arālaṃ tē pālīyugalamagarājanyatanayē na kēṣāmādhattē kusumaśarakōdaṇḍakutukam . <br /> |
| | tiraścīnō yatra śravaṇapathamullaṅghya vilasan apāṅgavyāsaṅgō diśati śarasaṃdhānadhiṣaṇām .. 58 .. |
| | |
| | स्फुरद्गण्डाभोगप्रतिफलितताटङ्कयुगलम् चतुश्चक्रं मन्ये तव मुखमिदं मन्मथरथम्।<br /> |
| | यमारुह्य द्रुह्यत्यवनिरथम् अर्केन्दुचरणं महावीरो मारः प्रमथपतये सज्जितवते॥५९॥<br /> |
| | sphuradgaṇḍābhōgapratiphalitatāṭaṅkayugalam catuścakraṃ manyē tava mukhamidaṃ manmatharatham . <br /> |
| | yamāruhya druhyatyavaniratham arkēnducaraṇaṃ mahāvīrō māraḥ pramathapatayē sajjitavatē .. 59 .. |
| | |
| | सरस्वत्याः सूक्तीरमृतलहरीकौशलहरीः पिबन्त्याः शर्वाणि श्रवणचुलुकाभ्यामविरलम्।<br /> |
| | चमत्कारश्लाघाचलितशिरसः कुण्डलगणो झणत्कारैस्तारैः प्रतिवचनमाचष्ट इव ते॥६०॥<br /> |
| | sarasvatyāḥ sūktīramṛtalaharīkauśalaharīḥ pibantyāḥ śarvāṇi śravaṇaculukābhyāmaviralam . <br /> |
| | camatkāraślāghācalitaśirasaḥ kuṇḍalagaṇō jhaṇatkāraistāraiḥ prativacanamācaṣṭa iva tē .. 60 .. |
| | |
| | असौ नासावंशस्तुहिनगिरिवंशध्वजपटि त्वदीयो नेदीयः फलतु फलमस्माकमुचितम्।<br /> |
| | वहत्यन्तर्मुक्ताः शिशिरकरनिश्वासगलितम् समृद्ध्या यस्तासां बहिरपि च मुक्तामणिधरः॥६१॥<br /> |
| | asau nāsāvaṃśastuhinagirivaṃśadhvajapaṭi tvadīyō nēdīyaḥ phalatu phalamasmākamucitam . <br /> |
| | vahatyantarmuktāḥ śiśirakaraniśvāsagalitam samṛddhyā yastāsāṃ bahirapi ca muktāmaṇidharaḥ .. 61 .. |
| | |
| | प्रकृत्याऽऽरक्तायास्तव सुदति दन्तच्छदरुचेः प्रवक्ष्ये सादृश्यं जनयतु फलं विद्रुमलता।<br /> |
| | न बिम्बं त्वद्बिम्बप्रतिफलनरागादरुणितम् तुलामध्यारोढुं कथमिव विलज्जेत कलया॥६२॥<br /> |
| | prakṛtyā''raktāyāstava sudati dantacchadarucēḥ pravakṣyē sādṛśyaṃ janayatu phalaṃ vidrumalatā . <br /> |
| | na bimbaṃ tvadbimbapratiphalanarāgādaruṇitam tulāmadhyārōḍhuṃ kathamiva vilajjēta kalayā .. 62 .. |
| | |
| | स्मितज्योत्स्नाजालं तव वदनचन्द्रस्य पिबताम् चकोराणामासीदतिरसतया चञ्चुजडिमा।<br /> |
| | अतस्ते शीतांशोरमृतलहरीमाम्लरुचयः पिबन्ति स्वच्छन्दं निशि निशि भृशं काञ्जिकधिया॥६३॥<br /> |
| | smitajyōtsnājālaṃ tava vadanacandrasya pibatām cakōrāṇāmāsīdatirasatayā cañcujaḍimā . <br /> |
| | atastē śītāṃśōramṛtalaharīmāmlarucayaḥ pibanti svacchandaṃ niśi niśi bhṛśaṃ kāñjikadhiyā .. 63 .. |
| | |
| | अविश्रान्तं पत्युर्गुणगणकथाऽऽम्रेडनजपा जपापुष्पच्छाया तव जननि जिह्वा जयति सा।<br /> |
| | यदग्रासीनायाः स्फटिकदृषदच्छच्छविमयी सरस्वत्या मूर्तिः परिणमति माणिक्यवपुषा॥६४॥<br /> |
| | aviśrāntaṃ patyurguṇagaṇakathā''mrēḍanajapā japāpuṣpacchāyā tava janani jihvā jayati sā . <br /> |
| | yadagrāsīnāyāḥ sphaṭikadṛṣadacchacchavimayī sarasvatyā mūrtiḥ pariṇamati māṇikyavapuṣā .. 64 .. |
| | |
| | रणे जित्वा दैत्यानपहृतशिरस्त्रैः कवचिभिः निवृत्तैश्चण्डांशत्रिपुरहरनिर्माल्यविमुखैः।<br /> |
| | विशाखेन्द्रोपेन्द्रैः शशिविशदकर्पूरशकला विलीयन्ते मातस्तव वदनताम्बूलकबलाः॥६५॥<br /> |
| | raṇē jitvā daityānapahṛtaśirastraiḥ kavacibhiḥ nivṛttaiścaṇḍāṃśatripuraharanirmālyavimukhaiḥ . <br /> |
| | viśākhēndrōpēndraiḥ śaśiviśadakarpūraśakalā vilīyantē mātastava vadanatāmbūlakabalāḥ .. 65 .. |
| | |
| | विपञ्च्या गायन्ती विविधमपदानं पशुपतेः त्वयाऽऽरब्धे वक्तुं चलितशिरसा साधुवचने।<br /> |
| | तदीयैर्माधुर्यैरपलपिततन्त्रीकलरवाम् निजां वीणां वाणी निचुलयति चोलेन निभृतम्॥६६॥<br /> |
| | vipañcyā gāyantī vividhamapadānaṃ paśupatēḥ tvayā''rabdhē vaktuṃ calitaśirasā sādhuvacanē . <br /> |
| | tadīyairmādhuryairapalapitatantrīkalaravām nijāṃ vīṇāṃ vāṇī niculayati cōlēna nibhṛtam .. 66 .. |
| | |
| | कराग्रेण स्पृष्टं तुहिनगिरिणा वत्सलतया गिरीशेनोदस्तं मुहुरधरपानाकुलतया।<br /> |
| | करग्राह्यं शम्भोर्मुखमुकुरवृन्तं गिरिसुते कथङ्कारं ब्रूमस्तव चुबुकमौपम्यरहितम्॥६७॥<br /> |
| | karāgrēṇa spṛṣṭaṃ tuhinagiriṇā vatsalatayā girīśēnōdastaṃ muhuradharapānākulatayā . <br /> |
| | karagrāhyaṃ śambhōrmukhamukuravṛntaṃ girisutē kathaṅkāraṃ brūmastava cubukamaupamyarahitam .. 67 .. |
| | |
| | भुजाश्लेषान् नित्यं पुरदमयितुः कण्टकवती तव ग्रीवा धत्ते मुखकमलनालश्रियमियम्।<br /> |
| | स्वतः श्वेता कालागरुबहुलजम्बालमलिना मृणालीलालित्यम् वहति यदधो हारलतिका॥६८॥<br /> |
| | bhujāślēṣān nityaṃ puradamayituḥ kaṇṭakavatī tava grīvā dhattē mukhakamalanālaśriyamiyam . <br /> |
| | svataḥ śvētā kālāgarubahulajambālamalinā mṛṇālīlālityam vahati yadadhō hāralatikā .. 68 .. |
| | |
| | गले रेखास्तिस्रो गतिगमकगीतैकनिपुणे विवाहव्यानद्धप्रगुणगुणसङ्ख्याप्रतिभुवः।<br /> |
| | विराजन्ते नानाविधमधुररागाकरभुवाम् त्रयाणां ग्रामाणां स्थितिनियमसीमान इव ते॥६९॥<br /> |
| | galē rēkhāstisrō gatigamakagītaikanipuṇē vivāhavyānaddhapraguṇaguṇasaṅkhyāpratibhuvaḥ . <br /> |
| | virājantē nānāvidhamadhurarāgākarabhuvām trayāṇāṃ grāmāṇāṃ sthitiniyamasīmāna iva tē .. 69 .. |
| | |
| | मृणालीमृद्वीनां तव भुजलतानां चतसृणाम् चतुर्भिः सौन्दर्यं सरसिजभवः स्तौति वदनैः।<br /> |
| | नखेभ्यः संत्रस्यन् प्रथममथनादन्धकरिपोः चतुर्णां शीर्षाणां सममभयहस्तार्पणधिया॥७०॥<br /> |
| | mṛṇālīmṛdvīnāṃ tava bhujalatānāṃ catasṛṇām caturbhiḥ saundaryaṃ sarasijabhavaḥ stauti vadanaiḥ . <br /> |
| | nakhēbhyaḥ saṃtrasyan prathamamathanādandhakaripōḥ caturṇāṃ śīrṣāṇāṃ samamabhayahastārpaṇadhiyā .. 70 .. |
| | |
| | नखानामुद्द्योतैर्नवनलिनरागं विहसताम् कराणां ते कान्तिं कथय कथयामः कथमुमे।<br /> |
| | कयाचिद्वा साम्यं भजतु कलया हन्त कमलम् यदि क्रीडल्लक्ष्मीचरणतललाक्षारसचणम्॥७१॥<br /> |
| | nakhānāmuddyōtairnavanalinarāgaṃ vihasatām karāṇāṃ tē kāntiṃ kathaya kathayāmaḥ kathamumē . <br /> |
| | kayācidvā sāmyaṃ bhajatu kalayā hanta kamalam yadi krīḍallakṣmīcaraṇatalalākṣārasacaṇam .. 71 .. |
| | |
| | समं देवि स्कन्दद्विपवदनपीतं स्तनयुगम् तवेदं नः खेदं हरतु सततं प्रस्नुतमुखम्।<br /> |
| | यदालोक्याशङ्काऽऽकुलितहृदयो हासजनकः स्वकुम्भौ हेरम्बः परिमृशति हस्तेन झटिति॥७२॥<br /> |
| | samaṃ dēvi skandadvipavadanapītaṃ stanayugam tavēdaṃ naḥ khēdaṃ haratu satataṃ prasnutamukham . <br /> |
| | yadālōkyāśaṅkā''kulitahṛdayō hāsajanakaḥ svakumbhau hērambaḥ parimṛśati hastēna jhaṭiti .. 72 .. |
| | |
| | अमू ते वक्षोजावमृतरसमाणिक्यकुतुपौ न संदेहस्पन्दो नगपतिपताके मनसि नः।<br /> |
| | पिबन्तौ तौ यस्मादविदितवधूसङ्गरसिकौ कुमारावद्यापि द्विरदवदनक्रौञ्चदलनौ॥७३॥<br /> |
| | amū tē vakṣōjāvamṛtarasamāṇikyakutupau na saṃdēhaspandō nagapatipatākē manasi naḥ . <br /> |
| | pibantau tau yasmādaviditavadhūsaṅgarasikau kumārāvadyāpi dviradavadanakrauñcadalanau .. 73 .. |
| | |
| | वहत्यम्ब स्तम्बेरमदनुजकुम्भप्रकृतिभिः समारब्धां मुक्तामणिभिरमलां हारलतिकाम्।<br /> |
| | कुचाभोगो बिम्बाधररुचिभिरन्तः शबलिताम् प्रतापव्यामिश्रां पुरदमयितुः कीर्तिमिव ते॥७४॥<br /> |
| | vahatyamba stambēramadanujakumbhaprakṛtibhiḥ samārabdhāṃ muktāmaṇibhiramalāṃ hāralatikām . <br /> |
| | kucābhōgō bimbādhararucibhirantaḥ śabalitām pratāpavyāmiśrāṃ puradamayituḥ kīrtimiva tē .. 74 .. |
| | |
| | तव स्तन्यं मन्ये धरणिधरकन्ये हृदयतः पयःपारावारः परिवहति सारस्वत इव।<br /> |
| | दयावत्या दत्तं द्रविडशिशुरास्वाद्य तव यत् कवीनां प्रौढानामजनि कमनीयः कवयिता॥७५॥<br /> |
| | tava stanyaṃ manyē dharaṇidharakanyē hṛdayataḥ payaḥpārāvāraḥ parivahati sārasvata iva . <br /> |
| | dayāvatyā dattaṃ draviḍaśiśurāsvādya tava yat kavīnāṃ prauḍhānāmajani kamanīyaḥ kavayitā .. 75 .. |
| | |
| | हरक्रोधज्वालाऽऽवलिभिरवलीढेन वपुषा गभीरे ते नाभीसरसि कृतसङ्गो मनसिजः।<br /> |
| | समुत्तस्थौ तस्मादचलतनये धूमलतिका जनस्तां जानीते तव जननि रोमावलिरिति॥७६॥<br /> |
| | harakrōdhajvālā''valibhiravalīḍhēna vapuṣā gabhīrē tē nābhīsarasi kṛtasaṅgō manasijaḥ . <br /> |
| | samuttasthau tasmādacalatanayē dhūmalatikā janastāṃ jānītē tava janani rōmāvaliriti .. 76 .. |
| | |
| | यदेतत् कालिन्दीतनुतरतरङ्गाकृति शिवे कृशे मध्ये किंचिज्जननि तव तद्भाति सुधियाम्।<br /> |
| | विमर्दादन्योऽन्यं कुचकलशयोरन्तरगतम् तनूभूतं व्योम प्रविशदिव नाभिं कुहरिणीम्॥७७॥<br /> |
| | yadētat kālindītanutarataraṅgākṛti śivē kṛśē madhyē kiṃcijjanani tava tadbhāti sudhiyām . <br /> |
| | vimardādanyō'nyaṃ kucakalaśayōrantaragatam tanūbhūtaṃ vyōma praviśadiva nābhiṃ kuhariṇīm .. 77 .. |
| | |
| | स्थिरो गङ्गावर्तः स्तनमुकुलरोमावलिलता निजावालं कुण्डं कुसुमशरतेजोहुतभुजः।<br /> |
| | रतेर्लीलागारं किमपि तव नाभिर्गिरिसुते बिलद्वारं सिद्धेर्गिरिशनयनानां विजयते॥७८॥<br /> |
| | sthirō gaṅgāvartaḥ stanamukularōmāvalilatā nijāvālaṃ kuṇḍaṃ kusumaśaratējōhutabhujaḥ . <br /> |
| | ratērlīlāgāraṃ kimapi tava nābhirgirisutē biladvāraṃ siddhērgiriśanayanānāṃ vijayatē .. 78 .. |
| | |
| | निसर्गक्षीणस्य स्तनतटभरेण क्लमजुषो नमन्मूर्तेर्नारीतिलक शनकैस्त्रुट्यत इव।<br /> |
| | चिरं ते मध्यस्य त्रुटिततटिनीतीरतरुणा समावस्थास्थेम्नो भवतु कुशलं शैलतनये॥७९॥<br /> |
| | nisargakṣīṇasya stanataṭabharēṇa klamajuṣō namanmūrtērnārītilaka śanakaistruṭyata iva . <br /> |
| | ciraṃ tē madhyasya truṭitataṭinītīrataruṇā samāvasthāsthēmnō bhavatu kuśalaṃ śailatanayē .. 79 .. |
| | |
| | कुचौ सद्यःस्विद्यत्तटघटितकूर्पासभिदुरौ कषन्तौ दोर्मूले कनककलशाभौ कलयता।<br /> |
| | तव त्रातुं भङ्गादलमिति वलग्नं तनुभुवा त्रिधा नद्धं देवि त्रिवलि लवलीवल्लिभिरिव॥८०॥<br /> |
| | kucau sadyaḥsvidyattaṭaghaṭitakūrpāsabhidurau kaṣantau dōrmūlē kanakakalaśābhau kalayatā . <br /> |
| | tava trātuṃ bhaṅgādalamiti valagnaṃ tanubhuvā tridhā naddhaṃ dēvi trivali lavalīvallibhiriva .. 80 .. |
| | |
| | गुरुत्वं विस्तारं क्षितिधरपतिः पार्वति निजात् नितम्बादाच्छिद्य त्वयि हरणरूपेण निदधे।<br /> |
| | अतस्ते विस्तीर्णो गुरुरयमशेषां वसुमतीम् नितम्बप्राग्भारः स्थगयति लघुत्वं नयति च॥८१॥<br /> |
| | gurutvaṃ vistāraṃ kṣitidharapatiḥ pārvati nijāt nitambādācchidya tvayi haraṇarūpēṇa nidadhē . <br /> |
| | atastē vistīrṇō gururayamaśēṣāṃ vasumatīm nitambaprāgbhāraḥ sthagayati laghutvaṃ nayati ca .. 81 .. |
| | |
| | करीन्द्राणां शुण्डान् कनककदलीकाण्डपटलीम् उभाभ्यामूरुभ्यामुभयमपि निर्जित्य भवति।<br /> |
| | सुवृत्ताभ्यां पत्युः प्रणतिकठिनाभ्यां गिरिसुते विधिज्ञे जानुभ्यां विबुधकरिकुम्भद्वयमसि॥८२॥<br /> |
| | karīndrāṇāṃ śuṇḍān kanakakadalīkāṇḍapaṭalīm ubhābhyāmūrubhyāmubhayamapi nirjitya bhavati . <br /> |
| | suvṛttābhyāṃ patyuḥ praṇatikaṭhinābhyāṃ girisutē vidhijñē jānubhyāṃ vibudhakarikumbhadvayamasi .. 82 .. |
| | |
| | पराजेतुं रुद्रं द्विगुणशरगर्भौ गिरिसुते निषङ्गौ जङ्घे ते विषमविशिखो बाढमकृत।<br /> |
| | यदग्रे दृश्यन्ते दश शरफलाः पादयुगली नखाग्रच्छद्मानः सुरमुकुटशाणैकनिशिताः॥८३॥<br /> |
| | parājētuṃ rudraṃ dviguṇaśaragarbhau girisutē niṣaṅgau jaṅghē tē viṣamaviśikhō bāḍhamakṛta . <br /> |
| | yadagrē dṛśyantē daśa śaraphalāḥ pādayugalī nakhāgracchadmānaḥ suramukuṭaśāṇaikaniśitāḥ .. 83 .. |
| | |
| | श्रुतीनां मूर्धानो दधति तव यौ शेखरतया ममाप्येतौ मातः शिरसि दयया धेहि चरणौ।<br /> |
| | ययोः पाद्यं पाथः पशुपतिजटाजूटतटिनी ययोर्लाक्षालक्ष्मीररुणहरिचूडामणिरुचिः॥८४॥<br /> |
| | śrutīnāṃ mūrdhānō dadhati tava yau śēkharatayā mamāpyētau mātaḥ śirasi dayayā dhēhi caraṇau . <br /> |
| | yayōḥ pādyaṃ pāthaḥ paśupatijaṭājūṭataṭinī yayōrlākṣālakṣmīraruṇaharicūḍāmaṇiruciḥ .. 84 .. |
| | |
| | नमोवाकं ब्रूमो नयनरमणीयाय पदयोः तवास्मै द्वन्द्वाय स्फुटरुचिरसालक्तकवते।<br /> |
| | असूयत्यत्यन्तं यदभिहननाय स्पृहयते पशूनामीशानः प्रमदवनकङ्केलितरवे॥८५॥<br /> |
| | namōvākaṃ brūmō nayanaramaṇīyāya padayōḥ tavāsmai dvandvāya sphuṭarucirasālaktakavatē . <br /> |
| | asūyatyatyantaṃ yadabhihananāya spṛhayatē paśūnāmīśānaḥ pramadavanakaṅkēlitaravē .. 85 .. |
| | |
| | मृषा कृत्वा गोत्रस्खलनमथ वैलक्ष्यनमितम् ललाटे भर्तारं चरणकमले ताडयति ते।<br /> |
| | चिरादन्तःशल्यं दहनकृतमुन्मूलितवता तुलाकोटिक्वाणैः किलिकिलितमीशानरिपुणा॥८६॥<br /> |
| | mṛṣā kṛtvā gōtraskhalanamatha vailakṣyanamitam lalāṭē bhartāraṃ caraṇakamalē tāḍayati tē . <br /> |
| | cirādantaḥśalyaṃ dahanakṛtamunmūlitavatā tulākōṭikvāṇaiḥ kilikilitamīśānaripuṇā .. 86 .. |
| | |
| | हिमानीहन्तव्यं हिमगिरिनिवासैकचतुरौ निशायां निद्राणां निशि चरमभागे च विशदौ।<br /> |
| | वरं लक्ष्मीपात्रं श्रियमतिसृजन्तौ समयिनाम् सरोजं त्वत्पादौ जननि जयतश्चित्रमिह किम्॥८७॥<br /> |
| | himānīhantavyaṃ himagirinivāsaikacaturau niśāyāṃ nidrāṇāṃ niśi caramabhāgē ca viśadau . <br /> |
| | varaṃ lakṣmīpātraṃ śriyamatisṛjantau samayinām sarōjaṃ tvatpādau janani jayataścitramiha kim .. 87 .. |
| | |
| | पदं ते कीर्तीनां प्रपदमपदं देवि विपदाम् कथं नीतं सद्भिः कठिनकमठीकर्परतुलाम्।<br /> |
| | कथं वा बाहुभ्यामुपयमनकाले पुरभिदा यदादाय न्यस्तं दृषदि दयमानेन मनसा॥८८॥<br /> |
| | padaṃ tē kīrtīnāṃ prapadamapadaṃ dēvi vipadām kathaṃ nītaṃ sadbhiḥ kaṭhinakamaṭhīkarparatulām . <br /> |
| | kathaṃ vā bāhubhyāmupayamanakālē purabhidā yadādāya nyastaṃ dṛṣadi dayamānēna manasā .. 88 .. |
| | |
| | नखैर्नाकस्त्रीणां करकमलसङ्कोचशशिभिः तरूणां दिव्यानां हसत इव ते चण्डि चरणौ।<br /> |
| | फलानि स्वःस्थेभ्यः किसलयकराग्रेण ददतां दरिद्रेभ्यो भद्रां श्रियमनिशमह्नाय ददतौ॥८९॥<br /> |
| | nakhairnākastrīṇāṃ karakamalasaṅkōcaśaśibhiḥ tarūṇāṃ divyānāṃ hasata iva tē caṇḍi caraṇau . <br /> |
| | phalāni svaḥsthēbhyaḥ kisalayakarāgrēṇa dadatāṃ daridrēbhyō bhadrāṃ śriyamaniśamahnāya dadatau .. 89 .. |
| | |
| | ददाने दीनेभ्यः श्रियमनिशमाशानुसदृशीम् अमन्दं सौन्दर्यप्रकरमकरन्दम् विकिरति।<br /> |
| | तवास्मिन् मन्दारस्तबकसुभगे यातु चरणे निमज्जन् मज्जीवः करणचरणः षट्चरणताम्॥९०॥<br /> |
| | dadānē dīnēbhyaḥ śriyamaniśamāśānusadṛśīm amandaṃ saundaryaprakaramakarandam vikirati . <br /> |
| | tavāsmin mandārastabakasubhagē yātu caraṇē nimajjan majjīvaḥ karaṇacaraṇaḥ ṣaṭcaraṇatām .. 90 .. |
| | |
| | पदन्यासक्रीडापरिचयमिवारब्धुमनसः स्खलन्तस्ते खेलं भवनकलहंसा न जहति।<br /> |
| | अतस्तेषां शिक्षां सुभगमणिमञ्जीररणितच्छलादाचक्षाणं चरणकमलं चारुचरिते॥९१॥<br /> |
| | padanyāsakrīḍāparicayamivārabdhumanasaḥ skhalantastē khēlaṃ bhavanakalahaṃsā na jahati . <br /> |
| | atastēṣāṃ śikṣāṃ subhagamaṇimañjīraraṇitacchalādācakṣāṇaṃ caraṇakamalaṃ cārucaritē .. 91 .. |
| | |
| | गतास्ते मञ्चत्वं द्रुहिणहरिरुद्रेश्वरभृतः शिवः स्वच्छच्छायाघटितकपटप्रच्छदपटः।<br /> |
| | त्वदीयानां भासां प्रतिफलनरागारुणतया शरीरी शृङ्गारो रस इव दृशां दोग्धि कुतुकम्॥९२॥<br /> |
| | gatāstē mañcatvaṃ druhiṇaharirudrēśvarabhṛtaḥ śivaḥ svacchacchāyāghaṭitakapaṭapracchadapaṭaḥ . <br /> |
| | tvadīyānāṃ bhāsāṃ pratiphalanarāgāruṇatayā śarīrī śṛṅgārō rasa iva dṛśāṃ dōgdhi kutukam .. 92 .. |
| | |
| | अराला केशेषु प्रकृतिसरला मन्दहसिते शिरीषाभा चित्ते दृषदुपलशोभा कुचतटे।<br /> |
| | भृशं तन्वी मध्ये पृथुरुरसिजारोहविषये जगत्त्रातुं शम्भोर्जयति करुणा काचिदरुणा॥९३॥<br /> |
| | arālā kēśēṣu prakṛtisaralā mandahasitē śirīṣābhā cittē dṛṣadupalaśōbhā kucataṭē . <br /> |
| | bhṛśaṃ tanvī madhyē pṛthururasijārōhaviṣayē jagattrātuṃ śambhōrjayati karuṇā kācidaruṇā .. 93 .. |
| | |
| | कलङ्कः कस्तूरी रजनिकरबिम्बं जलमयम् कलाभिः कर्पूरैर्मरकतकरण्डं निबिडितम्।<br /> |
| | अतस्त्वद्भोगेन प्रतिदिनमिदं रिक्तकुहरं विधिर्भूयो भूयो निबिडयति नूनं तव कृते॥९४॥<br /> |
| | kalaṅkaḥ kastūrī rajanikarabimbaṃ jalamayam kalābhiḥ karpūrairmarakatakaraṇḍaṃ nibiḍitam . <br /> |
| | atastvadbhōgēna pratidinamidaṃ riktakuharaṃ vidhirbhūyō bhūyō nibiḍayati nūnaṃ tava kṛtē .. 94 .. |
| | |
| | पुरारातेरन्तःपुरमसि ततस्त्वच्चरणयोः सपर्यामर्यादा तरलकरणानामसुलभा।<br /> |
| | तथा ह्येते नीताः शतमखमुखाः सिद्धिमतुलाम् तव द्वारोपान्तस्थितिभिरणिमाद्याभिरमराः॥९५॥<br /> |
| | purārātērantaḥpuramasi tatastvaccaraṇayōḥ saparyāmaryādā taralakaraṇānāmasulabhā . <br /> |
| | tathā hyētē nītāḥ śatamakhamukhāḥ siddhimatulām tava dvārōpāntasthitibhiraṇimādyābhiramarāḥ .. 95 .. |
| | |
| | कलत्रं वैधात्रं कति कति भजन्ते न कवयः श्रियो देव्याः को वा न भवति पतिः कैरपि धनैः।<br /> |
| | महादेवं हित्वा तव सति सतीनामचरमे कुचाभ्यामासङ्गः कुरवकतरोरप्यसुलभः॥९६॥<br /> |
| | kalatraṃ vaidhātraṃ kati kati bhajantē na kavayaḥ śriyō dēvyāḥ kō vā na bhavati patiḥ kairapi dhanaiḥ . <br /> |
| | mahādēvaṃ hitvā tava sati satīnāmacaramē kucābhyāmāsaṅgaḥ kuravakatarōrapyasulabhaḥ .. 96 .. |
| | |
| | गिरामाहुर्देवीं द्रुहिणगृहिणीमागमविदो हरेः पत्नीं पद्मां हरसहचरीमद्रितनयाम्।<br /> |
| | तुरीया काऽपि त्वं दुरधिगमनिःसीममहिमा महामाया विश्वं भ्रमयसि परब्रह्ममहिषि॥९७॥<br /> |
| | girāmāhurdēvīṃ druhiṇagṛhiṇīmāgamavidō harēḥ patnīṃ padmāṃ harasahacarīmadritanayām . <br /> |
| | turīyā kā'pi tvaṃ duradhigamaniḥsīmamahimā mahāmāyā viśvaṃ bhramayasi parabrahmamahiṣi .. 97 .. |
| | |
| | कदा काले मातः कथय कलितालक्तकरसम् पिबेयं विद्यार्थी तव चरणनिर्णेजनजलम्।<br /> |
| | प्रकृत्या मूकानामपि च कविताकारणतया कदा धत्ते वाणीमुखकमलताम्बूलरसताम्॥९८॥<br /> |
| | kadā kālē mātaḥ kathaya kalitālaktakarasam pibēyaṃ vidyārthī tava caraṇanirṇējanajalam . <br /> |
| | prakṛtyā mūkānāmapi ca kavitākāraṇatayā kadā dhattē vāṇīmukhakamalatāmbūlarasatām .. 98 .. |
| | |
| | सरस्वत्या लक्ष्म्या विधिहरिसपत्नो विहरते रतेः पातिव्रत्यं शिथिलयति रम्येण वपुषा।<br /> |
| | चिरं जीवन्नेव क्षपितपशुपाशव्यतिकरः परानन्दाभिख्यं रसयति रसं त्वद्भजनवान्॥९९॥<br /> |
| | sarasvatyā lakṣmyā vidhiharisapatnō viharatē ratēḥ pātivratyaṃ śithilayati ramyēṇa vapuṣā . <br /> |
| | ciraṃ jīvannēva kṣapitapaśupāśavyatikaraḥ parānandābhikhyaṃ rasayati rasaṃ tvadbhajanavān .. 99 .. |
| | |
| | समानीतः पद्भ्यां मणिमुकुरतामम्बरमणिः भयादास्यादन्तःस्तिमितकिरणश्रेणिमसृणः।<br /> |
| | दधाति त्वद्वक्त्रप्रतिफलनमश्रान्तविकचम् निरातङ्कं चन्द्रान्निजहृदयपङ्केरुहमिव॥१००॥<br /> |
| | samānītaḥ padbhyāṃ maṇimukuratāmambaramaṇiḥ bhayādāsyādantaḥstimitakiraṇaśrēṇimasṛṇaḥ . <br /> |
| | dadhāti tvadvaktrapratiphalanamaśrāntavikacam nirātaṅkaṃ candrānnijahṛdayapaṅkēruhamiva .. 100 .. |
| | |
| | समुद्भूतस्थूलस्तनभरमुरश्चारु हसितम् कटाक्षे कन्दर्पः कतिचन कदम्बद्युति वपुः।<br /> |
| | हरस्य त्वद्भ्रान्तिं मनसि जनयाम् स्म विमला भवत्या ये भक्ताः परिणतिरमीषामियमुमे॥१०१॥<br /> |
| | samudbhūtasthūlastanabharamuraścāru hasitam kaṭākṣē kandarpaḥ katicana kadambadyuti vapuḥ . <br /> |
| | harasya tvadbhrāntiṃ manasi janayām sma vimalā bhavatyā yē bhaktāḥ pariṇatiramīṣāmiyamumē .. 101 .. |
| | |
| | निधे नित्यस्मेरे निरवधिगुणे नीतिनिपुणे निराघाटज्ञाने नियमपरचित्तैकनिलये।<br /> |
| | नियत्या निर्मुक्ते निखिलनिगमान्तस्तुतपदे निरातङ्के नित्ये निगमय ममापि स्तुतिमिमाम्॥१०२॥<br /> |
| | nidhē nityasmērē niravadhiguṇē nītinipuṇē nirāghāṭajñānē niyamaparacittaikanilayē . <br /> |
| | niyatyā nirmuktē nikhilanigamāntastutapadē nirātaṅkē nityē nigamaya mamāpi stutimimām .. 102 .. |
| | |
| | प्रदीपज्वालाभिर्दिवसकरनीराजनविधिः सुधासूतेश्चन्द्रोपलजललवैरर्घ्यरचना।<br /> |
| | स्वकीयैरम्भोभिः सलिलनिधिसौहित्यकरणम् त्वदीयाभिर्वाग्भिस्तव जननि वाचां स्तुतिरियम्॥१०३॥<br /> |
| | pradīpajvālābhirdivasakaranīrājanavidhiḥ sudhāsūtēścandrōpalajalalavairarghyaracanā . <br /> |
| | svakīyairambhōbhiḥ salilanidhisauhityakaraṇam tvadīyābhirvāgbhistava janani vācāṃ stutiriyam .. 103 .. |
| | |
| | ॥ इति श्रीमच्छङ्कराचार्यविरचिता सौन्दर्यलहरी सम्पूर्णा॥<br /> |
| | .. iti śrīmacchaṅkarācāryaviracitā saundaryalaharī sampūrṇā .. |
|
| |
|
| === Завершение === | | === Завершение === |
