Текущая версия |
Ваш текст |
Строка 264: |
Строка 264: |
|
| |
|
| == Глава 3 == | | == Глава 3 == |
| .. tṛtīyo'dhyāyaḥ .. <br /> <br />
| |
| .. vijñānapratipādana .. <br /> <br />
| |
| śrīgajānana uvāca ..<br />
| |
| purā sargādisamaye traiguṇyaṁ tritanūruham .<br />
| |
| nirmāya cainamavadaṁ viṣṇave yogamuttamam ..1 ..<br />
| |
| aryamṇe so'bravītso'pi manave nijasūnave .<br />
| |
| tataḥ paramparāyātaṁ vidurenaṁ maharṣayaḥ ..2 ..<br />
| |
| kālena bahunā cāyaṁ naṣṭaḥ syāccarame yuge .<br />
| |
| aśraddheyo hyaviśvāsyo vigītavyaśca bhūmipa ..3 ..<br />
| |
| evaṁ purātanaṁ yogaṁ śrutavānasi manmukhāt .<br />
| |
| guhyādguhyataraṁ vedarahasyaṁ paramaṁ śubham ..4 ..<br />
| |
| vareṇya uvāca ..<br />
| |
| sāṁprataṁ cāvatīrṇo'si garbhatastvaṁ gajānana .<br />
| |
| proktavānkathametaṁ tvaṁ viṣṇave yogamuttamam ..5 ..<br />
| |
| gaṇeśa uvāca ..<br />
| |
| anekāni ca te janmānyatītāni mamāpi ca .<br />
| |
| saṁsmare tāni sarvāṇi na smṛtistava vartate ..6 ..<br />
| |
| matta eva mahābāho jātā viṣṇvādayaḥ surāḥ .<br />
| |
| mayyeva ca layaṁ yānti pralayeṣu yuge yuge ..7 ..<br />
| |
| ahameva paro brahma mahārudro'hameva ca .<br />
| |
| ahameva jagatsarvaṁ sthāvaraṁ jaṅgamaṁ ca yat ..8 ..<br />
| |
| ajo'vyayo'haṁ bhūtātmā'nādirīśvara eva ca .<br />
| |
| āsthāya triguṇāṁ māyāṁ bhavāmi bahuyoniṣu ..9 ..<br />
| |
| adharmopacayo dharmāpacayo hi yadā bhavet .<br />
| |
| sādhūnsaṁrakṣituṁ duṣṭāṁstāḍituṁ saṁbhavāmyaham ..10 ..<br />
| |
| ucchidyādharmanicayaṁ dharmaṁ saṁsthāpayāmi ca .<br />
| |
| hanmi duṣṭāṁśca daityāṁśca nānālīlākaro mudā ..11 ..<br />
| |
| varṇāśramānmunīnsādhūnpālaye bahurūpadhṛk .<br />
| |
| evaṁ yo vetti saṁbhūtirmama divyā yuge yuge ..12 ..<br />
| |
| tattatkarma ca vīryaṁ ca mama rūpaṁ samāsataḥ .<br />
| |
| tyaktāhaṁmamatābuddhiṁ na punarbhūḥ sa jāyate ..13 ..<br />
| |
| nirīhā nirbhiyoroṣā matparā madvyapāśrayāḥ .<br />
| |
| vijñānatapasā śuddhā aneke māmupāgatāḥ ..14 ..<br />
| |
| yena yena hi bhāvena saṁsevante narottamāḥ .<br />
| |
| tathā tathā phalaṁ tebhyaḥ prayacchāmyavyayaḥ sphuṭam ..15 ..<br />
| |
| janāḥ syuritare rājanmama mārgānuyāyinaḥ .<br />
| |
| tathaiva vyavahāraṁ te sveṣu cānyeṣu kurvate ..16 ..<br />
| |
| kurvanti devatāprītiṁ kāṅkṣantaḥ karmaṇāṁ phalam .<br />
| |
| prāpnubaṁtīha te loke śīghraṁ siddhiṁ hi karmajām ..17 ..<br />
| |
| catvāro hi mayā varṇā rajaḥsattvatamoṁ'śataḥ .<br />
| |
| karmāṁśataśca saṁsṛṣṭā mṛtyuloke mayānagha ..18 ..<br />
| |
| kartāramapi teṣāṁ māmakartāraṁ vidurbudhāḥ .<br />
| |
| anādimīśvaraṁ nityamaliptaṁ karmajairguṇaiḥ ..19 ..<br />
| |
| nirīhaṁ yo'bhijānāti karma badhnāti naiva tam .<br />
| |
| cakruḥ karmāṇi buddhyaivaṁ pūrvaṁ pūrvaṁ mumukṣavaḥ ..20 ..<br />
| |
| vāsanāsahitādādyātsaṁsārakāraṇāddṛḍhāt .<br />
| |
| ajñānabandhanājjanturbuddhvāyaṁ mucyate'khilāt ..21 ..<br />
| |
| tadakarma ca karmāpi kathayāmyadhunā tava .<br />
| |
| yatra maunaṁ gatā mohādṛṣayo buddhiśālinaḥ ..22 ..<br />
| |
| tattvaṁ mumukṣuṇā jñeyaṁ karmākarmavikarmaṇām .<br />
| |
| trividhānīha karmāṇi sunimnaiṣāṁ gatiḥ priya ..23 ..<br />
| |
| kriyāyāmakriyājñānamakriyāyāṁ kriyāmatiḥ .<br />
| |
| yasya syātsa hi martye'smim̐lloke mukto'khilārthakṛt ..24 ..<br />
| |
| karmāṁkuraviyogena yaḥ karmāṇyārabhennaraḥ .<br />
| |
| tattvadarśananirdagdhakriyamāhurbudhā budham ..25 ..<br />
| |
| phalatṛṣṇāṁ vihāya syātsadā tṛpto visādhanaḥ .<br />
| |
| udyukto'pi kriyāṁ kartuṁ kiṁcinnaiva karoti saḥ ..26 ..<br />
| |
| nirīho nigṛhītātmā parityaktaparigrahaḥ .<br />
| |
| kevalaṁ vai gṛhaṁ karmācarannāyāti pātakam ..27 ..<br />
| |
| advandvo'matsaro bhūtvā siddhyasiddhyoḥ samaśca yaḥ .<br />
| |
| yathāprāptyeha saṁtuṣṭaḥ kurvankarma na badhyate ..28 ..<br />
| |
| akhilairviṣayairmukto jñānavijñānavānapi .<br />
| |
| yajñārthaṁ tasya sakalaṁ kṛtaṁ karma vilīyate ..29 ..<br />
| |
| ahamagnirhavirhotā hutaṁ yanmayi cārpitam .<br />
| |
| brahmāptavyaṁ ca tenātha brahmaṇyeva yato rataḥ ..30 ..<br />
| |
| yoginaḥ kecidapare diṣṭaṁ yajñaṁ vadanti ca .<br />
| |
| brahmāgnireva yajño vai iti kecana menire ..31 ..<br />
| |
| saṁyamāgnau pare bhūpa indriyāṇyupajuhvati .<br />
| |
| khāgniṣvanye tadviṣayāṁśchabdādīnupajuhvati ..32 ..<br />
| |
| prāṇānāmindriyāṇāṁ ca pare karmāṇi kṛtsnaśaḥ .<br />
| |
| nijātmaratirūpe'gnau jñānadīpte prajuhvati ..33 ..<br />
| |
| dravyeṇa tapasā vāpi svādhyāyenāpi kecana .<br />
| |
| tīvravratena yatino jñānenāpi yajanti mām ..34 ..<br />
| |
| prāṇe'pānaṁ tathā prāṇamapāne prakṣipanti ye .<br />
| |
| ruddhvā gatīścobhayaste prāṇāyāmaparāyaṇāḥ ..35 ..<br />
| |
| jitvā prāṇānprāṇagatīrupajuhvati teṣu ca .<br />
| |
| evaṁ nānāyajñaratā yajñadhvaṁsitapātakāḥ ..36 ..<br />
| |
| nityaṁ brahma prayāntyete yajñaśiṣṭāmṛtāśinaḥ .<br />
| |
| ayajñakāriṇo loko nāyamanyaḥ kuto bhavet ..37 ..<br />
| |
| kāyikāditridhābhūtānyajñānvede pratiṣṭhitān .<br />
| |
| jñātvā tānakhilānbhūpa mokṣyase'khilabandhanāt ..38 ..<br />
| |
| sarveṣāṁ bhūpa yajñānāṁ jñānayajñaḥ paro mataḥ .<br />
| |
| akhilaṁ līyate karma jñāne mokṣasya sādhane ..39 ..<br />
| |
| tajjñeyaṁ puruṣavyāghra praśnena natitaḥ satām .<br />
| |
| śuśrūṣayā vadiṣyanti saṁtastattvaviśāradāḥ ..40 ..<br />
| |
| nānāsaṁgāñjanaḥ kurvannaikaṁ sādhusamāgamam .<br />
| |
| karoti tena saṁsāre bandhanaṁ samupaiti saḥ ..41 ..<br />
| |
| satsaṁgādguṇasaṁbhūtirāpadāṁ laya eva ca .<br />
| |
| svahitaṁ prāpyate sarvairiha loke paratra ca ..42 ..<br />
| |
| itaratsulabhaṁ rājansatsaṁgo'tīva durlabhaḥ .<br />
| |
| yajjñātvā punarvedhameti jñeyaṁ tatastataḥ ..43 ..<br />
| |
| tataḥ sarvāṇi bhūtāni svātmanyevābhipaśyati .<br />
| |
| atipāparato jaṁtustatastasmātpramucyate ..44 ..<br />
| |
| dvividhānyapi karmāṇi jñānāgnirdahati kṣaṇāt .<br />
| |
| prasiddho'gniryathā sarvaṁ bhasmatāṁ nayati kṣaṇāt ..45 ..<br />
| |
| na jñānasamatāmeti pavitramitarannṛpa .<br />
| |
| ātmanyevāvagacchanti yogātkālena yoginaḥ ..46 ..<br />
| |
| bhaktimānindriyajayī tatparo jñānamāpnuyāt .<br />
| |
| labdhvā tatparamaṁ mokṣaṁ svalpakālena yātyasau ..47 ..<br />
| |
| bhaktihīno'śraddadhānaḥ sarvatra saṁśayī tu yaḥ .<br />
| |
| tasya śaṁ nāpi vijñānamiha loko'tha vā paraḥ ..48 ..<br />
| |
| ātmajñānarataṁ jñānanāśitākhilasaṁśayam .<br />
| |
| yogāstākhilakarmāṇaṁ badhnanti bhūpa tāni na ..49 ..<br />
| |
| jñānakhaḍgaprahāreṇa saṁbhūtāmajñatāṁ balāt .<br />
| |
| chitvāntaḥsaṁśayaṁ tasmādyogayukto bhavennaraḥ ..50 ..<br /> <br />
| |
| iti śrīmadgaṇeśagītāsūpaniṣadarthagarbhāsu yogāmṛtārthaśāstre śrīgaṇeśapurāṇe uttarakhaṇḍe gajānanavareṇyasaṁvāde vijñānapratipādano nāma tṛtīyo'dhyāyaḥ ..
| |
|
| |
| == Глава 4 == | | == Глава 4 == |
| .. caturtho'dhyāyaḥ .. <br /> <br /> | | .. caturtho'dhyāyaḥ .. <br /> <br /> |