Текущая версия |
Ваш текст |
Строка 685: |
Строка 685: |
|
| |
|
| == Глава 9 == | | == Глава 9 == |
| .. navamo'dhyāyaḥ .. <br /> <br />
| |
| .. kṣetrajñātṛjñeyavivekayogaḥ .. <br /> <br />
| |
| vareṇya uvāca ..<br />
| |
| ananyabhāvastvāṁ samyaṅmūrtimantamupāsate .<br />
| |
| yo'kṣaraṁ paramavyaktaṁ tayoḥ kaste mato'dhikaḥ ..1 ..<br />
| |
| asi tvaṁ sarvavitsākṣī bhūtabhāvana īśvaraḥ .<br />
| |
| atastvāṁ paripṛcchāmi vada me kṛpayā vibho ..2 ..<br />
| |
| śrīgajānana uvāca ..<br />
| |
| yo māṁ mūrtidharaṁ bhaktyā madbhaktaḥ parisevate .<br />
| |
| sa me mānyo'nanyabhaktirniyujya hṛdayaṁ mayi ..3 ..<br />
| |
| khagaṇaṁ svavaśaṁ kṛtvākhilabhūtahitārthakṛt .<br />
| |
| dhyeyamakṣaramavyaktaṁ sarvagaṁ kūṭagaṁ sthiram ..4 ..<br />
| |
| so'pi māmetyanirdeśyaṁ matparo ya upāsate .<br />
| |
| saṁsārasāgarādasmāduddharāmi tamapyaham ..5 ..<br />
| |
| avyaktopāsanādduḥkhamadhikaṁ tena labhyate .<br />
| |
| vyaktasyopāsanātsādhyaṁ tadevāvyaktabhaktitaḥ ..6 ..<br />
| |
| bhaktiścaivādaraścātra kāraṇaṁ paramaṁ matam .<br />
| |
| sarveṣāṁ viduṣāṁ śreṣṭho hyakiṁcijjño'pi bhaktimān ..7 ..<br />
| |
| bhajanbhaktyā vihīno yaḥ sa cāṇḍālo'bhidhīyate .<br />
| |
| cāṇḍālo'pi bhajanbhaktyā brāhmaṇebhyo'dhiko mataḥ ..8 ..<br />
| |
| śukādyāḥ sanakādyāśca purā muktā hi bhaktitaḥ .<br />
| |
| bhaktyaiva māmanuprāptā nāradādyāścirāyuṣaḥ ..9 ..<br />
| |
| ato bhaktyā mayi mano vidhehi buddhimeva ca .<br />
| |
| bhaktyā yajasva māṁ rājaṁstato māmeva yāsyasi ..10 ..<br />
| |
| asamartho'rpituṁ svāntaṁ evaṁ mayi narādhipa .<br />
| |
| abhyāsena ce yogena tato gantuṁ yatasva mām ..11 ..<br />
| |
| tatrāpi tvamaśaktaścetkuru karma madarpaṇam .<br />
| |
| māmanugrahataścaivaṁ parāṁ nirvṛtimeṣyasi ..12 ..<br />
| |
| athaitadapyanuṣṭhātuṁ na śakto'si tadā kuru .<br />
| |
| prayatnataḥ phalatyāgaṁ trividhānāṁ hi karmaṇām ..13 ..<br />
| |
| śreyasī buddhirāvṛttestato dhyānaṁ paraṁ matam .<br />
| |
| tato'khilaparityāgastataḥ śāntirgarīyasī ..14 ..<br />
| |
| nirahaṁmamatābuddhiradveṣaḥ śaraṇaḥ samaḥ .<br />
| |
| lābhālābhe sukhe duḥkhe mānāmāne sa me priyaḥ ..15 ..<br />
| |
| yaṁ vīkṣya na bhayaṁ yāti janastasmānna ca svayam .<br />
| |
| udvegabhīḥ kopamudbhīrahito yaḥ sa me priyaḥ ..16 ..<br />
| |
| ripau mitre'tha garhāyāṁ stutau śoke samaḥ samut .<br />
| |
| maunī niścaladhībhaktirasaṁgaḥ sa ca me priyaḥ ..17 ..<br />
| |
| saṁśīlayati yaścainamupadeśaṁ mayā kṛtam .<br />
| |
| sa vandyaḥ sarvalokeṣu muktātmā me priyaḥ sadā ..18 ..<br />
| |
| aniṣṭāptau ca na dveṣṭīṣṭaprāptau ca na tuṣyati .<br />
| |
| kṣetratajjñau ca yo vetti same priyatamo bhavet ..19 ..<br />
| |
| vareṇya uvāca ..<br />
| |
| kiṁ kṣetraṁ kaśca tadvetti kiṁ tajjñānaṁ gajānana .<br />
| |
| etadācakṣva mahyaṁ tvaṁ pṛcchate karuṇāmbudhe ..20 ..<br />
| |
| śrīgajānana uvāca ..<br />
| |
| pañca bhūtāni tanmātrāḥ pañca karmendriyāṇi ca .<br />
| |
| ahaṁkāro mano buddhiḥ pañca jñānendriyāṇi ca ..21 ..<br />
| |
| icchāvyaktaṁ dhṛtidveṣau sukhaduḥkhe tathaiva ca .<br />
| |
| cetanāsahitaścāyaṁ samūhaḥ kṣetramucyate ..22 ..<br />
| |
| tajjñaṁ tvaṁ viddhi māṁ bhūpa sarvāntaryāmiṇaṁ vibhum .<br />
| |
| ayaṁ samūho'haṁ cāpi yajjñānaviṣayau nṛpa ..23 ..<br />
| |
| ārjavaṁ guruśuśrūṣā viraktiścendriyārthataḥ .<br />
| |
| śaucaṁ kṣāntiradambhaśca janmādidoṣavīkṣaṇam ..24 ..<br />
| |
| samadṛṣṭirdṛḍhā bhaktirekāntitvaṁ śamo damaḥ .<br />
| |
| etairyacca yutaṁ jñānaṁ tajjñānaṁ viddhi bāhuja ..25 ..<br />
| |
| tajjñānaviṣayaṁ rājanbravīmi tvaṁ śṛṇuṣva me .<br />
| |
| yajjñātvaiti ca nirvāṇaṁ muktvā saṁsṛtisāgaram ..26 ..<br />
| |
| yadanādīndriyairhīnaṁ guṇabhugguṇavarjitam .<br />
| |
| avyaktaṁ sadasadbhinnamindriyārthāvabhāsakam .. 27 ..<br />
| |
| viśvabhṛccākhilavyāpi tvekaṁ nāneva bhāsate .<br />
| |
| bāhyābhyantarataḥ pūrṇamasaṁgaṁ tamasaḥ param ..28 ..<br />
| |
| durjñeyaṁ cātisūkṣmatvāddīptānāmapi bhāsakam .<br />
| |
| jñeyametādṛśaṁ viddhi jñānagamyaṁ purātanam ..29 ..<br />
| |
| etadeva paraṁ brahma jñeyamātmā paro'vyayaḥ .<br />
| |
| guṇānprakṛtijānbhuṅkte puruṣaḥ prakṛteḥ paraḥ ..30 ..<br />
| |
| guṇaistribhiriyaṁ dehe badhnāti puruṣaṁ dṛḍham .<br />
| |
| yadā prakāśaḥ śāntiśca vṛddhe sattvaṁ tadādhikam ..31 ..<br />
| |
| lobho'śamaḥ spṛhārambhaḥ karmaṇāṁ rajaso guṇaḥ .<br />
| |
| moho'pravṛttiścājñānaṁ pramādastamaso guṇaḥ ..32 ..<br />
| |
| sattvādhikaḥ sukhaṁ jñānaṁ karmasaṁgaṁ rajo'dhikaḥ .<br />
| |
| tamo'dhikaśca labhate nidrālasyaṁ sukhetarat ..33 ..<br />
| |
| eṣu triṣu pravṛddheṣu muktisaṁsṛtidurgatīḥ .<br />
| |
| prayānti mānavā rājaṁstasmātsattvayuto bhava ..34 ..<br />
| |
| tataśca sarvabhāvena bhaja tvaṁ māṁ nareśvara .<br />
| |
| bhaktyā cāvyabhicāriṇyā sarvatraiva ca saṁsthitam ..35 ..<br />
| |
| agnau sūrye tathā some yacca tārāsu saṁsthitam .<br />
| |
| viduṣi brāhmaṇe tejo viddhi tanmāmakaṁ nṛpa ..36 ..<br />
| |
| ahamevākhilaṁ viśvaṁ sṛjāmi visṛjāmi ca .<br />
| |
| auṣadhīstejasā sarvā viśvaṁ cāpyāyayāmyaham ..37 ..<br />
| |
| sarvendriyāṇyadhiṣṭhāya jāṭharaṁ ca dhanaṁjayam .<br />
| |
| bhunajmi cākhilānbhogānpuṇyapāpavivarjitaḥ ..38 ..<br />
| |
| ahaṁ viṣṇuśca rudraśca brahmā gaurī gaṇeśvaraḥ .<br />
| |
| indrādyā lokapālāśca mamaivāṁśasamudbhavāḥ ..39 ..<br />
| |
| yena yena hi rūpeṇa jano māṁ paryupāsate .<br />
| |
| tathā tathā darśayāmi tasmai rūpaṁ subhaktitaḥ ..40 ..<br />
| |
| iti kṣetraṁ tathā jñātā jñānaṁ jñeyaṁ mayeritam .<br />
| |
| akhilaṁ bhūpate samyagupapannāya pṛcchate ..41 ..<br /> <br />
| |
| iti śrīmadgaṇeśagītāsūpaniṣadarthagarbhāsu yogāmṛtārthaśāstre śrīgaṇeśapurāṇe uttarakhaṇḍe gajānanavareṇyasaṁvāde kṣetrajñātṛjñeyavivekayogo nāma navamo'dhyāyaḥ ..
| |
|
| |
| == Глава 10 == | | == Глава 10 == |
| .. daśamo'dhyāyaḥ .. <br /> <br /> | | .. daśamo'dhyāyaḥ .. <br /> <br /> |