Деви-махатмья (МП) 2: различия между версиями

Материал из Шайвавики
Перейти к: навигация, поиск
Строка 1: Строка 1:
'''Мадхьяма чарита'''
== Мадхьяма чарита ==
 
[[Файл:Махалакшми.jpeg|250px|thumb]]
विनियोगः
विनियोगः
अस्य श्री मध्यमचरित्रस्य विष्णुरृषिः .
अस्य श्री मध्यमचरित्रस्य विष्णुरृषिः .
Строка 8: Строка 8:
यजुर्वेदः स्वरूपम् . श्रीमहालक्ष्मीप्रीत्यर्थे
यजुर्वेदः स्वरूपम् . श्रीमहालक्ष्मीप्रीत्यर्थे
मध्यमचरित्रजपे विनियोगः .
मध्यमचरित्रजपे विनियोगः .
ध्यानं
ॐ अक्षस्रक्परशुं गदेषुकुलिशं पद्मं धनुः कुण्डिकां
दण्डं शक्तिमसिं च चर्म जलजं घण्टां सुराभाजनम् ।
शूलं पाशसुदर्शने च दधतीं हस्तैः प्रवाल प्रभां
सेवे सैरिभमर्दिनीमिह महलक्ष्मीं सरोजस्थिताम् ॥


viniyogaḥ
viniyogaḥ
Строка 22: Строка 16:
yajurvedaḥ svarūpam . śrīmahālakṣmīprītyarthe
yajurvedaḥ svarūpam . śrīmahālakṣmīprītyarthe
madhyamacaritrajape viniyogaḥ .
madhyamacaritrajape viniyogaḥ .
У этой серединной чариты Вишну - риши. Благословенная Махалакшми - божество. Стихотворный размер - ушник. Шакамбари - шакти. Дурга - биджа. Воздух - таттва. Истинная форма - Яджурведа. Винийога - удовлетворение Благостной Махалакшми при рецитации серединной чариты.
ध्यानं
ॐ अक्षस्रक्परशुं गदेषुकुलिशं पद्मं धनुः कुण्डिकां
दण्डं शक्तिमसिं च चर्म जलजं घण्टां सुराभाजनम् ।
शूलं पाशसुदर्शने च दधतीं हस्तैः प्रवाल प्रभां
सेवे सैरिभमर्दिनीमिह महलक्ष्मीं सरोजस्थिताम् ॥
. dhyānam .
. dhyānam .
oṁ akṣasrakparaśū gadeṣukuliśaṁ padmaṁ dhanuḥ kuṇḍikāṁ
oṁ akṣasrakparaśū gadeṣukuliśaṁ padmaṁ dhanuḥ kuṇḍikāṁ
Строка 27: Строка 30:
śūlaṁ pāśasudarśane ca dadhatīṁ hastaiḥ pravālaprabhāṁ
śūlaṁ pāśasudarśane ca dadhatīṁ hastaiḥ pravālaprabhāṁ
seve sairibhamardinīmiha mahālakṣmīṁ sarojasthitām ..
seve sairibhamardinīmiha mahālakṣmīṁ sarojasthitām ..
Образ для медитации:
Я поклоняюсь Махалакшми, пребывающей на небесном лотосе, держащей в руках чётки, гирлянду, топор, палицу, молнию, лотос, лук, кувшин, посох, дротик, меч, шкуру, раковину, колокольчик, чашу с вином, трезубец, аркан, диск сударшану, сияющей красным сиянием.
[[Файл:Истребление воинств Махишасуры.jpeg|350px|thumb|<center>Истребление воинств Махишасуры</center>]]  
[[Файл:Истребление воинств Махишасуры.jpeg|350px|thumb|<center>Истребление воинств Махишасуры</center>]]  


Строка 41: Строка 48:




देवासुरमभूद्युद्धं पूर्णमब्दशतं पुरा।
देवासुरमभूद्युद्धं पूर्णमब्दशतं पुरा।<br />
महिषे‌உसुराणाम् अधिपे देवानाञ्च पुरन्दरे
महिषे‌உसुराणाम् अधिपे देवानाञ्च पुरन्दरे<br />
devāsuramabhūdyuddhaṁ pūrṇamabdaśataṁ purā .
devāsuramabhūdyuddhaṁ pūrṇamabdaśataṁ purā .<br />
mahiṣe'surāṇāmadhipe devānāṁ ca purandare .. 2..
mahiṣe'surāṇāmadhipe devānāṁ ca purandare .. 2..<br />
2. В древности целую сотню лет шла битва девов и асуров; тогда Махиша был царем асуров, Индра - царем девов.
В древности целую сотню лет шла битва девов и асуров; тогда Махиша был царем асуров, Индра - царем девов.
 
   
   
तत्रासुरैर्महावीर्यिर्देवसैन्यं पराजितं।
तत्रासुरैर्महावीर्यिर्देवसैन्यं पराजितं।<br />
जित्वा च सकलान् देवान् इन्द्रो‌உभून्महिषासुरः ॥3॥
जित्वा च सकलान् देवान् इन्द्रो‌உभून्महिषासुरः ॥3॥<br />
tatrāsurairmahāvīryairdevasainyaṁ  parājitam .
tatrāsurairmahāvīryairdevasainyaṁ  parājitam .<br />
jitvā ca sakalān devānindro'bhūnmahiṣāsuraḥ .. 3..
jitvā ca sakalān devānindro'bhūnmahiṣāsuraḥ .. <br />3..
3. И великой мощью асуров было сокрушено войско девов; победив всех девов, Махишасура (сам) стал индрой (царем небес).
И великой мощью асуров было сокрушено войско девов; победив всех девов, Махишасура (сам) стал индрой (царем небес).


   
   
ततः पराजिता देवाः पद्मयोनिं प्रजापतिम्।
ततः पराजिता देवाः पद्मयोनिं प्रजापतिम्।<br />
पुरस्कृत्यगतास्तत्र यत्रेश गरुडध्वजौ ॥4॥
पुरस्कृत्यगतास्तत्र यत्रेश गरुडध्वजौ ॥4॥<br />
tataḥ parājitā devāḥ padmayoniṁ prajāpatim .
tataḥ parājitā devāḥ padmayoniṁ prajāpatim .<br />
puraskṛtya gatāstatra yatreśagaruḍadhvajau .. 4..
puraskṛtya gatāstatra yatreśagaruḍadhvajau .. 4..<br />
4. А побежденные девы, выдвинув вперед рожденного в лотосе Брахму, и придя к Шиве и Вишну.
А побежденные девы, выдвинув вперед рожденного в лотосе Брахму, и придя к Шиве и Вишну.




यथावृत्तं तयोस्तद्वन् महिषासुरचेष्टितम्।
यथावृत्तं तयोस्तद्वन् महिषासुरचेष्टितम्।<br />
त्रिदशाः कथयामासुर्देवाभिभवविस्तरम् ॥5॥
त्रिदशाः कथयामासुर्देवाभिभवविस्तरम् ॥5॥<br />
yathāvṛttaṁ tayostadvanmahiṣāsuraceṣṭitam .
yathāvṛttaṁ tayostadvanmahiṣāsuraceṣṭitam .<br />
tridaśāḥ kathayāmāsurdevābhibhavavistaram .. 5..
tridaśāḥ kathayāmāsurdevābhibhavavistaram .. 5..<br />
5. Подробно поведали о происшедшем, о победе над девами злого Махишасуры:
5. Подробно поведали о происшедшем, о победе над девами злого Махишасуры:
    
    
सूर्येन्द्राग्न्यनिलेन्दूनां यमस्य वरुणस्य च
सूर्येन्द्राग्न्यनिलेन्दूनां यमस्य वरुणस्य च<br />
अन्येषां चाधिकारान्स स्वयमेवाधितिष्टति ॥6॥
अन्येषां चाधिकारान्स स्वयमेवाधितिष्टति ॥6॥<br />
sūryendrāgnyanilendūnāṁ yamasya varuṇasya ca .
sūryendrāgnyanilendūnāṁ yamasya varuṇasya ca .<br />
anyeṣāṁ cādhikārānsa svayamevādhitiṣṭhati .. 6..
anyeṣāṁ cādhikārānsa svayamevādhitiṣṭhati .. 6..<br />
6. "Он присвоил власть Сурьи, Индры, Агни, Вайю, Чандры, Ямы и Варуны, и прочих (девов).
"Он присвоил власть Сурьи, Индры, Агни, Вайю, Чандры, Ямы и Варуны, и прочих (девов).
 
   
   
स्वर्गान्निराकृताः सर्वे तेन देव गणा भुविः।
स्वर्गान्निराकृताः सर्वे तेन देव गणा भुविः।<br />
विचरन्ति यथा मर्त्या महिषेण दुरात्मना ॥6॥
विचरन्ति यथा मर्त्या महिषेण दुरात्मना ॥6॥<br />
svargānnirākṛtāḥ sarve tena devagaṇā bhuvi .
svargānnirākṛtāḥ sarve tena devagaṇā bhuvi .<br />
vicaranti yathā martyā mahiṣeṇa durātmanā .. 7..
vicaranti yathā martyā mahiṣeṇa durātmanā .. 7..<br />
7. Изгнанные с небес злонравным Махишей, сонмы богов бродят по земле подобно смертным.
Изгнанные с небес злонравным Махишей, сонмы богов бродят по земле подобно смертным.
 
   
   
एतद्वः कथितं सर्वम् अमरारिविचेष्टितम्।
एतद्वः कथितं सर्वम् अमरारिविचेष्टितम्।<br />
शरणं वः प्रपन्नाः स्मो वधस्तस्य विचिन्त्यताम् ॥8॥
शरणं वः प्रपन्नाः स्मो वधस्तस्य विचिन्त्यताम् ॥8॥<br />
etadvaḥ kathitaṁ sarvamamarāriviceṣṭitam .
etadvaḥ kathitaṁ sarvamamarāriviceṣṭitam .<br />
śaraṇaṁ vaḥ prapannāḥ smo vadhastasya vicintyatām .. 8..
śaraṇaṁ vaḥ prapannāḥ smo vadhastasya vicintyatām .. 8..<br />
8. Вот наш рассказ о всех делах врага бессмертных; просим у вас прибежища, благоволите найти средство убить его".
Вот наш рассказ о всех делах врага бессмертных; просим у вас прибежища, благоволите найти средство убить его".
 


इत्थं निशम्य देवानां वचांसि मधुसूधनः
इत्थं निशम्य देवानां वचांसि मधुसूधनः<br />
चकार कोपं शम्भुश्च भ्रुकुटीकुटिलाननौ ॥9॥
चकार कोपं शम्भुश्च भ्रुकुटीकुटिलाननौ ॥9॥<br />
itthaṁ niśamya devānāṁ vacāṁsi madhusūdanaḥ .
itthaṁ niśamya devānāṁ vacāṁsi madhusūdanaḥ .<br />
cakāra kopaṁ śambhuśca bhrukuṭīkuṭilānanau .. 9..
cakāra kopaṁ śambhuśca bhrukuṭīkuṭilānanau .. 9..<br />
9. Услышав такие слова девов, Вишну и Шива исполнились гнева, свели брови, и лица их стали грозны.
Услышав такие слова девов, Вишну и Шива исполнились гнева, свели брови, и лица их стали грозны.
 
ततो‌உतिकोपपूर्णस्य चक्रिणो वदनात्ततः।
निश्चक्राम महत्तेजो ब्रह्मणः शङ्करस्य च ॥10॥
tato'tikopapūrṇasya  cakriṇo vadanāttataḥ .
niścakrāma mahattejo brahmaṇaḥ śaṅkarasya ca .. 10..
10. И от полного неистового гнева лика Держателя диска, а также лиц Брахмы и Шивы истек великий свет.
   
   
ततो‌உतिकोपपूर्णस्य चक्रिणो वदनात्ततः।<br />
निश्चक्राम महत्तेजो ब्रह्मणः शङ्करस्य च ॥10॥ <br />
tato'tikopapūrṇasya  cakriṇo vadanāttataḥ .<br />
niścakrāma mahattejo brahmaṇaḥ śaṅkarasya ca .. 10..<br />
И от полного неистового гнева лика Держателя диска, а также лиц Брахмы и Шивы истек великий свет.
   
   
अन्येषां चैव देवानां शक्रादीनां शरीरतः।  
अन्येषां चैव देवानां शक्रादीनां शरीरतः। <br />
निर्गतं सुमहत्तेजः स्तच्चैक्यं समगच्छत ॥ ११॥  
निर्गतं सुमहत्तेजः स्तच्चैक्यं समगच्छत ॥ ११॥ <br />
anyeṣāṁ caiva devānāṁ śakrādīnāṁ śarīrataḥ .
anyeṣāṁ caiva devānāṁ śakrādīnāṁ śarīrataḥ .<br />
nirgataṁ sumahattejastaccaikyaṁ samagacchata .. 11..
nirgataṁ sumahattejastaccaikyaṁ samagacchata .. 11..<br />
11. И от тел других, возглавляемых Индрой, девов, истекло великое сияние, и то (сияние) сгустилось воедино.
И от тел других, возглавляемых Индрой, девов, истекло великое сияние, и то (сияние) сгустилось воедино.
 
    
    
अतीव तेजसः कूटं ज्वलन्तमिव पर्वतम्।  
अतीव तेजसः कूटं ज्वलन्तमिव पर्वतम्। <br />
ददृशुस्ते सुरास्तत्र ज्वालाव्याप्तदिगन्तरम् ॥ १२॥  
ददृशुस्ते सुरास्तत्र ज्वालाव्याप्तदिगन्तरम् ॥ १२॥ <br />
atīva tejasaḥ kūṭaṁ jvalantamiva parvatam .
atīva tejasaḥ kūṭaṁ jvalantamiva parvatam .<br />
dadṛśuste surāstatra jvālāvyāptadigantaram .. 12..
dadṛśuste surāstatra jvālāvyāptadigantaram .. 12..<br />
12. Девы видели пред собой столб света - воистину ослепительно сиявшую гору, объявшую огнем все пространство.
Девы видели пред собой столб света - воистину ослепительно сиявшую гору, объявшую огнем все пространство.
 
   
   
अतुलं तत्र तत्तेजः सर्वदेव शरीरजम्।  
अतुलं तत्र तत्तेजः सर्वदेव शरीरजम्। <br />
एकस्थं तदभून्नारी व्याप्तलोकत्रयं त्विषा ॥ १३॥  
एकस्थं तदभून्नारी व्याप्तलोकत्रयं त्विषा ॥ १३॥ <br />
atulaṁ tatra tattejaḥ sarvadevaśarīrajam .
atulaṁ tatra tattejaḥ sarvadevaśarīrajam .<br />
ekasthaṁ tadabhūnnārī vyāptalokatrayaṁ tviṣā .. 13..
ekasthaṁ tadabhūnnārī vyāptalokatrayaṁ tviṣā .. 13..<br />
13. И невиданный объединенный свет, рожденный из тел всех девов, стал Женщиной, озарившей сиянием три мира.
И невиданный объединенный свет, рожденный из тел всех девов, стал Женщиной, озарившей сиянием три мира.
 
   
   
यदभूच्छाम्भवं तेजः स्तेनाजायत तन्मुखम्।  
यदभूच्छाम्भवं तेजः स्तेनाजायत तन्मुखम्। <br />
याम्येन चाभवन् केशा बाहवो विष्णुतेजसा ॥ १४॥  
याम्येन चाभवन् केशा बाहवो विष्णुतेजसा ॥ १४॥ <br />
yadabhūcchāmbhavaṁ tejastenājāyata tanmukham .
yadabhūcchāmbhavaṁ tejastenājāyata tanmukham .<br />
yāmyena cābhavan keśā bāhavo viṣṇutejasā .. 14..
yāmyena cābhavan keśā bāhavo viṣṇutejasā .. 14..<br />
14. Ее лик возник из сияния Шивы, волосы - из сияния Ямы, руки - из сияния Вишну.
Ее лик возник из сияния Шивы, волосы - из сияния Ямы, руки - из сияния Вишну.
 
 
सौम्येन स्तनयोर्युग्मं मध्यं चैन्द्रेण चाभवत्।
वारुणेन च जङ्घोरू नितम्बस्तेजसा भुवः ॥ १५॥
saumyena stanayoryugmaṁ madhyaṁ caindreṇa cābhavat .
vāruṇena ca jaṅghorū nitambastejasā bhuvaḥ .. 15..
15. Грудь - из сияния Луны, талия - из сияния Индры, голени и бедра – из сияния Варуны, поясница - из сияния Земли.


सौम्येन स्तनयोर्युग्मं मध्यं चैन्द्रेण चाभवत्। <br />
वारुणेन च जङ्घोरू नितम्बस्तेजसा भुवः ॥ १५॥ <br />
saumyena stanayoryugmaṁ madhyaṁ caindreṇa cābhavat .<br />
vāruṇena ca jaṅghorū nitambastejasā bhuvaḥ .. 15..<br />
Грудь - из сияния Луны, талия - из сияния Индры, голени и бедра – из сияния Варуны, поясница - из сияния Земли.
   
   
ब्रह्मणस्तेजसा पादौ तदङ्गुल्यो‌உर्क तेजसा।  
ब्रह्मणस्तेजसा पादौ तदङ्गुल्यो‌உर्क तेजसा। <br />
वसूनां च कराङ्गुल्यः कौबेरेण च नासिका ॥ १६॥  
वसूनां च कराङ्गुल्यः कौबेरेण च नासिका ॥ १६॥ <br />
brahmaṇastejasā pādau tadaṅgulyo'rkatejasā .
brahmaṇastejasā pādau tadaṅgulyo'rkatejasā .<br />
vasūnāṁ ca karāṅgulyaḥ kaubereṇa ca nāsikā .. 16..
vasūnāṁ ca karāṅgulyaḥ kaubereṇa ca nāsikā .. 16..<br />
16. Ступни - из сияния Брахмы, пальцы ног - из сияния Сурьи, пальцы рук – из сияния Васу, нос - из сияния Куберы.
Ступни - из сияния Брахмы, пальцы ног - из сияния Сурьи, пальцы рук – из сияния Васу, нос - из сияния Куберы.
 
   
   
तस्यास्तु दन्ताः सम्भूता प्राजापत्येन तेजसा
तस्यास्तु दन्ताः सम्भूता प्राजापत्येन तेजसा<br />
नयनत्रितयं जज्ञे तथा पावकतेजसा ॥ १७॥  
नयनत्रितयं जज्ञे तथा पावकतेजसा ॥ १७॥ <br />
tasyāstu dantāḥ sambhūtāḥ prājāpatyena tejasā .
tasyāstu dantāḥ sambhūtāḥ prājāpatyena tejasā .<br />
nayanatritayaṁ jajñe tathā pāvakatejasā .. 17..
nayanatritayaṁ jajñe tathā pāvakatejasā .. 17..<br />
17. Ее зубы были созданы светом Праджапати, а три глаза – светом Очистителя-Агни.
Ее зубы были созданы светом Праджапати, а три глаза – светом Очистителя-Агни.
 
   
   
भ्रुवौ च सन्ध्ययोस्तेजः श्रवणावनिलस्य च
भ्रुवौ च सन्ध्ययोस्तेजः श्रवणावनिलस्य च<br />
अन्येषां चैव देवानां सम्भवस्तेजसां शिव ॥ १८॥  
अन्येषां चैव देवानां सम्भवस्तेजसां शिव ॥ १८॥ <br />
bhruvau ca saṁdhyayostejaḥ śravaṇāvanilasya ca .
bhruvau ca saṁdhyayostejaḥ śravaṇāvanilasya ca .<br />
anyeṣāṁ caiva devānāṁ sambhavastejasāṁ śivā .. 18..
anyeṣāṁ caiva devānāṁ sambhavastejasāṁ śivā .. 18..<br />
18. Брови - сиянием (утренних и вечерних) Сумерек, уши возникли из сияния Вайю, и сияние прочих девов (также) стало Благой (богиней).
18. Брови - сиянием (утренних и вечерних) Сумерек, уши возникли из сияния Вайю, и сияние прочих девов (также) стало Благой (богиней).
   
   
ततः समस्त देवानां तेजोराशिसमुद्भवाम्।  
ततः समस्त देवानां तेजोराशिसमुद्भवाम्। <br />
तां विलोक्य मुदं प्रापुः अमरा महिषार्दिताः ॥ १९॥  
तां विलोक्य मुदं प्रापुः अमरा महिषार्दिताः ॥ १९॥ <br />
tataḥ samastadevānāṁ tejorāśisamudbhavām .
tataḥ samastadevānāṁ tejorāśisamudbhavām .<br />
tāṁ vilokya mudaṁ prāpuramarā mahiṣārditāḥ .
tāṁ vilokya mudaṁ prāpuramarā mahiṣārditāḥ .<br />
  .. 19..
  .. 19..
19. И угнетенные Махишей небожители ликовали, глядя на Нее, рожденную общим сиянием всех девов.
И угнетенные Махишей небожители ликовали, глядя на Нее, рожденную общим сиянием всех девов.
 
   
   
शूलं शूलाद्विनिष्कृष्य ददौ तस्यै पिनाकधृक्।  
शूलं शूलाद्विनिष्कृष्य ददौ तस्यै पिनाकधृक्। <br />
चक्रं च दत्तवान् कृष्णः समुत्पाट्य स्वचक्रतः ॥ २०॥
चक्रं च दत्तवान् कृष्णः समुत्पाट्य स्वचक्रतः ॥ २०॥<br />
śūlaṁ śūlādviniṣkṛṣya dadau tasyai pinākadhṛk .
śūlaṁ śūlādviniṣkṛṣya dadau tasyai pinākadhṛk .<br />
cakraṁ ca dattavān kṛṣṇaḥ samutpāṭya svacakrataḥ .. 20..
cakraṁ ca dattavān kṛṣṇaḥ samutpāṭya svacakrataḥ .. 20..<br />
20. Носящий (лук) Пинака (т.е. Шива) даровал Ей трезубец, извлеченный из собственного своего трезубца, и Кришна дал (боевой) диск, извлеченный из своего диска.
Носящий (лук) Пинака (т.е. Шива) даровал Ей трезубец, извлеченный из собственного своего трезубца, и Кришна дал (боевой) диск, извлеченный из своего диска.


शङ्खं च वरुणः शक्तिं ददौ तस्यै हुताशनः<br />
मारुतो दत्तवांश्चापं बाणपूर्णे तथेषुधी ॥21॥<br />
śaṅkhaṁ ca varuṇaḥ śaktiṁ dadau tasyai hutāśanaḥ .<br />
māruto dattavāṁścāpaṁ bāṇapūrṇe tatheṣudhī .. 21..<br />
Варуна преподнес Ей раковину, Пожиратель жертв (Агни) - дротик, а Вайю дал лук и два полных колчана стрел.


शङ्खं च वरुणः शक्तिं ददौ तस्यै हुताशनः
वज्रमिन्द्रः समुत्पाट्य कुलिशादमराधिपः।<br />
मारुतो दत्तवांश्चापं बाणपूर्णे तथेषुधी ॥21॥
ददौ तस्यै सहस्राक्षो घण्टामैरावताद्गजात् ॥22॥<br />
śaṅkhaṁ ca varuṇaḥ śaktiṁ dadau tasyai hutāśanaḥ .
vajramindraḥ samutpāṭya kuliśādamarādhipaḥ .<br />
māruto dattavāṁścāpaṁ bāṇapūrṇe tatheṣudhī .. 21..
dadau tasyai sahasrākṣo ghaṇṭāmairāvatādgajāt .. 22..<br />
21. Варуна преподнес Ей раковину, Пожиратель жертв (Агни) - дротик, а Вайю дал лук и два полных колчана стрел.
Индра дал молнию, извлеченную из своей собственной молнии; также тысячеглазый (Индра) преподнес Ей колокол (своего) слона Айраваты.
 
वज्रमिन्द्रः समुत्पाट्य कुलिशादमराधिपः।
ददौ तस्यै सहस्राक्षो घण्टामैरावताद्गजात् ॥22॥
vajramindraḥ samutpāṭya kuliśādamarādhipaḥ .
dadau tasyai sahasrākṣo ghaṇṭāmairāvatādgajāt .. 22..
22. Индра дал молнию, извлеченную из своей собственной молнии; также тысячеглазый (Индра) преподнес Ей колокол (своего) слона Айраваты.
 
 
कालदण्डाद्यमो दण्डं पाशं चाम्बुपतिर्ददौ।
प्रजापतिश्चाक्षमालां ददौ ब्रह्मा कमण्डलं ॥23॥
kāladaṇḍādyamo daṇḍaṁ pāśaṁ cāmbupatirdadau .
prajāpatiścākṣamālāṁ dadau brahmā kamaṇḍalum .. 23..
23. Яма дал посох из своего собственного смертного посоха, Варуна - аркан, Праджапати дал гирлянду четок, и Брахма - кувшин для воды.


कालदण्डाद्यमो दण्डं पाशं चाम्बुपतिर्ददौ।<br />
प्रजापतिश्चाक्षमालां ददौ ब्रह्मा कमण्डलं ॥23॥<br />
kāladaṇḍādyamo daṇḍaṁ pāśaṁ cāmbupatirdadau .<br />
prajāpatiścākṣamālāṁ dadau brahmā kamaṇḍalum .. 23..<br />
Яма дал посох из своего собственного смертного посоха, Варуна - аркан, Праджапати дал гирлянду четок, и Брахма - кувшин для воды.
    
    
समस्तरोमकूपेषु निज रश्मीन् दिवाकरः
समस्तरोमकूपेषु निज रश्मीन् दिवाकरः।<br />
कालश्च दत्तवान् खड्गं तस्याः श्चर्म च निर्मलम् ॥24॥
कालश्च दत्तवान् खड्गं तस्याः श्चर्म च निर्मलम् ॥24॥<br />
samastaromakūpeṣu nijaraśmīn divākaraḥ .
samastaromakūpeṣu nijaraśmīn divākaraḥ .<br />
kālaśca dattavān khaḍgaṁ tasyai carma ca nirmalam .. 24..
kālaśca dattavān khaḍgaṁ tasyai carma ca nirmalam .. 24..<br />
24. Сурья даровал лучи, вошедшие во все поры Ее тела, а Кала – безупречные меч и щит.
Сурья даровал лучи, вошедшие во все поры Ее тела, а Кала – безупречные меч и щит.
 
   
   
क्षीरोदश्चामलं हारम् अजरे च तथाम्बरे
क्षीरोदश्चामलं हारम् अजरे च तथाम्बरे <br />
चूडामणिं तथादिव्यं कुण्डले कटकानिच ॥25॥
चूडामणिं तथादिव्यं कुण्डले कटकानिच ॥25॥<br />
kṣīrodaścāmalaṁ hāramajare ca tathāmbare .
kṣīrodaścāmalaṁ hāramajare ca tathāmbare .<br />
cūḍāmaṇiṁ tathā divyaṁ kuṇḍale kaṭakāni ca .. 25..
cūḍāmaṇiṁ tathā divyaṁ kuṇḍale kaṭakāni ca .. 25..<br />
25. Молочный океан дал блистающее ожерелье, пару нетленных одежд, небесный камень на венец, серьги и браслеты.
25. Молочный океан дал блистающее ожерелье, пару нетленных одежд, небесный камень на венец, серьги и браслеты.
   
   
अर्धचन्द्रं तधा शुभ्रं केयूरान् सर्व बाहुषु
अर्धचन्द्रं तधा शुभ्रं केयूरान् सर्व बाहुषु <br />
नूपुरौ विमलौ तद्व द्ग्रैवेयकमनुत्तमम् ॥26॥
नूपुरौ विमलौ तद्व द्ग्रैवेयकमनुत्तमम् ॥26॥<br />
ardhacandraṁ tathā śubhraṁ keyūrān sarvabāhuṣu .
ardhacandraṁ tathā śubhraṁ keyūrān sarvabāhuṣu .<br />
nūpurau vimalau tadvad graiveyakamanuttamam .. 26..
nūpurau vimalau tadvad graiveyakamanuttamam .. 26..<br />
26. Сияющее ожерелье в виде полумесяца, браслеты на все руки, два сверкающих ножных браслета, несравненное ожерелье.
Сияющее ожерелье в виде полумесяца, браслеты на все руки, два сверкающих ножных браслета, несравненное ожерелье.
 
   
   
अङ्गुलीयकरत्नानि समस्तास्वङ्गुलीषु च
अङ्गुलीयकरत्नानि समस्तास्वङ्गुलीषु च <br />
विश्व कर्मा ददौ तस्यै परशुं चाति निर्मलं ॥27॥
विश्व कर्मा ददौ तस्यै परशुं चाति निर्मलं ॥27॥<br />
aṅgulīyakaratnāni samastāsvaṅgulīṣu ca .
aṅgulīyakaratnāni samastāsvaṅgulīṣu ca .<br />
viśvakarmā dadau tasyai paraśuṁ cātinirmalam .. 27..
viśvakarmā dadau tasyai paraśuṁ cātinirmalam .. 27..<br />
27. И превосходные кольца на все пальцы; Вишвакарма даровал Ей сияющую секиру.
И превосходные кольца на все пальцы; Вишвакарма даровал Ей сияющую секиру.
 
   
   
अस्त्राण्यनेकरूपाणि तथा‌உभेद्यं च दंशनम्।
अस्त्राण्यनेकरूपाणि तथा‌உभेद्यं च दंशनम्।<br />
अम्लान पङ्कजां मालां शिरस्यु रसि चापराम्॥28॥
अम्लान पङ्कजां मालां शिरस्यु रसि चापराम्॥28॥<br />
astrāṇyanekarūpāṇi tathābhedyaṁ ca daṁśanam .
astrāṇyanekarūpāṇi tathābhedyaṁ ca daṁśanam .<br />
amlānapaṅkajāṁ mālāṁ śirasyurasi cāparām .. 28..
amlānapaṅkajāṁ mālāṁ śirasyurasi cāparām .. 28..<br />
28. Оружие различных видов и несокрушимые доспехи; Океан дал головную гирлянду вечно свежих лотосов, еще одну на грудь.
Оружие различных видов и несокрушимые доспехи; Океан дал головную гирлянду вечно свежих лотосов, еще одну на грудь.
 
   
   
अददज्जलधिस्तस्यै पङ्कजं चातिशोभनम्।
अददज्जलधिस्तस्यै पङ्कजं चातिशोभनम्।<br />
हिमवान् वाहनं सिंहं रत्नानि विविधानिच ॥29॥
हिमवान् वाहनं सिंहं रत्नानि विविधानिच ॥29॥<br />
adadajjaladhistasyai paṅkajaṁ cātiśobhanam .
adadajjaladhistasyai paṅkajaṁ cātiśobhanam .<br />
himavān vāhanaṁ siṁhaṁ ratnāni vividhāni ca .. 29..
himavān vāhanaṁ siṁhaṁ ratnāni vividhāni ca .. 29..<br />
29. И прекрасный лотос в руку; Хималайя даровал средство передвижения - льва, и драгоценности разных видов.
И прекрасный лотос в руку; Хималайя даровал средство передвижения - льва, и драгоценности разных видов.
 
   
   
ददावशून्यं सुरया पानपात्रं दनाधिपः।
ददावशून्यं सुरया पानपात्रं दनाधिपः।<br />
शेषश्च सर्व नागेशो महामणि विभूषितम् ॥30॥
शेषश्च सर्व नागेशो महामणि विभूषितम् ॥30॥<br />
dadāvaśūnyaṁ surayā pānapātraṁ dhanādhipaḥ .
dadāvaśūnyaṁ surayā pānapātraṁ dhanādhipaḥ .<br />
śeṣaśca sarvanāgeśo mahāmaṇivibhūṣitam .. 30..
śeṣaśca sarvanāgeśo mahāmaṇivibhūṣitam .. 30..<br />
30. Владыка сокровищ (Кубера) дал кубок особого напитка, а поддержатель Земли, властелин всех змеев Шеша.
Владыка сокровищ (Кубера) дал кубок особого напитка, а поддержатель Земли, властелин всех змеев Шеша.
   
   
नागहारं ददौ तस्यै धत्ते यः पृथिवीमिमाम्।  
नागहारं ददौ तस्यै धत्ते यः पृथिवीमिमाम्। <br />
अन्यैरपि सुरैर्देवी भूषणैः आयुधैस्तथाः ॥ ३१॥  
अन्यैरपि सुरैर्देवी भूषणैः आयुधैस्तथाः ॥ ३१॥ <br />
nāgahāraṁ dadau tasyai dhatte yaḥ pṛthivīmimām .
nāgahāraṁ dadau tasyai dhatte yaḥ pṛthivīmimām .<br />
anyairapi surairdevī bhūṣaṇairāyudhaistathā .. 31..
anyairapi surairdevī bhūṣaṇairāyudhaistathā .. 31..<br />
31. Дал Ей украшенное лучшими камнями змеиное ожерелье; и другие небожители поднесли Деви украшения и оружие.
Дал Ей украшенное лучшими камнями змеиное ожерелье; и другие небожители поднесли Деви украшения и оружие.
 
   
   
सम्मानिता ननादोच्चैः साट्टहासं मुहुर्मुहु।  
सम्मानिता ननादोच्चैः साट्टहासं मुहुर्मुहु। <br />
तस्यानादेन घोरेण कृत्स्न मापूरितं नभः ॥ ३२॥  
तस्यानादेन घोरेण कृत्स्न मापूरितं नभः ॥ ३२॥ <br />
sammānitā nanādoccaiḥ sāṭṭahāsaṁ muhurmuhuḥ .
sammānitā nanādoccaiḥ sāṭṭahāsaṁ muhurmuhuḥ .<br />
tasyā nādena ghoreṇa kṛtsnamāpūritaṁ nabhaḥ .. 32..
tasyā nādena ghoreṇa kṛtsnamāpūritaṁ nabhaḥ .. 32..<br />
32. Тогда Она разразилась неистовым смехом, еще и еще раз, и Ее нескончаемый, страшный, безгранично великий рев объял все пространство.
Тогда Она разразилась неистовым смехом, еще и еще раз, и Ее нескончаемый, страшный, безгранично великий рев объял все пространство.
 
   
   
अमायतातिमहता प्रतिशब्दो महानभूत्।  
अमायतातिमहता प्रतिशब्दो महानभूत्। <br />
चुक्षुभुः सकलालोकाः समुद्राश्च चकम्पिरे ॥ ३३॥  
चुक्षुभुः सकलालोकाः समुद्राश्च चकम्पिरे ॥ ३३॥ <br />
amāyatātimahatā pratiśabdo mahānabhūt .
amāyatātimahatā pratiśabdo mahānabhūt .<br />
cukṣubhuḥ sakalā lokāḥ samudrāśca cakampire .. 33..
cukṣubhuḥ sakalā lokāḥ samudrāśca cakampire .. 33..<br />
33. Раздалось великое грозное эхо, все миры содрогнулись и всколыхнулись моря.
Раздалось великое грозное эхо, все миры содрогнулись и всколыхнулись моря.
 
   
   
चचाल वसुधा चेलुः सकलाश्च महीधराः।  
चचाल वसुधा चेलुः सकलाश्च महीधराः। <br />
जयेति देवाश्च मुदा तामूचुः सिंहवाहिनीम् ॥ ३४॥  
जयेति देवाश्च मुदा तामूचुः सिंहवाहिनीम् ॥ ३४॥ <br />
cacāla vasudhā celuḥ sakalāśca mahīdharāḥ .
cacāla vasudhā celuḥ sakalāśca mahīdharāḥ .<br />
jayeti devāśca mudā tāmūcuḥ siṁhavāhinīm .. 34..
jayeti devāśca mudā tāmūcuḥ siṁhavāhinīm .. 34..<br />
34. Сотряслась земля и покачнулись горы; "Победа тебе!" в радости воскликнули Ей, восседавшей на льве, боги.
Сотряслась земля и покачнулись горы; "Победа тебе!" в радости воскликнули Ей, восседавшей на льве, боги.
 
   
   
तुष्टुवुर्मुनयश्चैनां भक्तिनम्रात्ममूर्तयः।  
तुष्टुवुर्मुनयश्चैनां भक्तिनम्रात्ममूर्तयः। <br />
दृष्ट्वा समस्तं सङ्क्षुब्धं त्रैलोक्यम् अमरारयः ॥ ३५॥  
दृष्ट्वा समस्तं सङ्क्षुब्धं त्रैलोक्यम् अमरारयः ॥ ३५॥ <br />
tuṣṭuvurmunayaścaināṁ bhaktinamrātmamūrtayaḥ .
tuṣṭuvurmunayaścaināṁ bhaktinamrātmamūrtayaḥ .<br />
dṛṣṭvā samastaṁ saṁkṣubdhaṁ trailokyamamarārayaḥ .. 35..
dṛṣṭvā samastaṁ saṁkṣubdhaṁ trailokyamamarārayaḥ .. 35..<br />
35. А провидцы вознесли Ей хвалу, склоняясь в преданности; и при виде трех взволновавшихся миров все враги небожителей поднялись.
А провидцы вознесли Ей хвалу, склоняясь в преданности; и при виде трех взволновавшихся миров все враги небожителей поднялись.
 
 
सन्नद्धाखिलसैन्यास्ते समुत्तस्थुरुदायुदाः।
आः किमेतदिति क्रोधादाभाष्य महिषासुरः ॥ ३६॥
sannaddhākhilasainyāste samuttasthurudāyudhāḥ .
āḥ kimetaditi krodhādābhāṣya mahiṣāsuraḥ .. 36..
36. Собрав все силы и воздев оружие. В гневе вскричав: "О! Что это?", Махишасура.


सन्नद्धाखिलसैन्यास्ते समुत्तस्थुरुदायुदाः। <br />
आः किमेतदिति क्रोधादाभाष्य महिषासुरः ॥ ३६॥ <br />
sannaddhākhilasainyāste samuttasthurudāyudhāḥ .<br />
āḥ kimetaditi krodhādābhāṣya mahiṣāsuraḥ .. 36..<br />
Собрав все силы и воздев оружие. В гневе вскричав: "О! Что это?", Махишасура.
   
   
अभ्यधावत तं शब्दम् अशेषैरसुरैर्वृतः।  
अभ्यधावत तं शब्दम् अशेषैरसुरैर्वृतः। <br />
स ददर्ष ततो देवीं व्याप्तलोकत्रयां त्विषा ॥ ३७॥  
स ददर्ष ततो देवीं व्याप्तलोकत्रयां त्विषा ॥ ३७॥ <br />
abhyadhāvata taṁ śabdamaśeṣairasurairvṛtaḥ .
abhyadhāvata taṁ śabdamaśeṣairasurairvṛtaḥ .<br />
sa dadarśa tato devīṁ vyāptalokatrayāṁ tviṣā .. 37..
sa dadarśa tato devīṁ vyāptalokatrayāṁ tviṣā .. 37..<br />
37. В окружении всех демонов бросился на звук того рева; (приблизившись) он увидел Деви, озарявшую сиянием три мира.
В окружении всех демонов бросился на звук того рева; (приблизившись) он увидел Деви, озарявшую сиянием три мира.
 
   
   
पादाक्रान्त्या नतभुवं किरीटोल्लिखिताम्बराम्।  
पादाक्रान्त्या नतभुवं किरीटोल्लिखिताम्बराम्। <br />
क्षोभिताशेषपातालां धनुर्ज्यानिःस्वनेन ताम् ॥ ३८॥  
क्षोभिताशेषपातालां धनुर्ज्यानिःस्वनेन ताम् ॥ ३८॥ <br />
pādākrāntyā natabhuvaṁ kirīṭollikhitāmbarām .
pādākrāntyā natabhuvaṁ kirīṭollikhitāmbarām .<br />
kṣobhitāśeṣapātālāṁ dhanurjyāniḥsvanena tām .. 38..
kṣobhitāśeṣapātālāṁ dhanurjyāniḥsvanena tām .. 38..<br />
38. Пригнувшую землю Своим весом, касавшуюся небес остроконечным венцом, содрогавшую нижний мир звоном тетивы.
Пригнувшую землю Своим весом, касавшуюся небес остроконечным венцом, содрогавшую нижний мир звоном тетивы.
 
   
   
दिशो भुजसहस्रेण समन्ताद्व्याप्य संस्थिताम्।  
दिशो भुजसहस्रेण समन्ताद्व्याप्य संस्थिताम्। <br />
ततः प्रववृते युद्धं तया देव्या सुरद्विषां ॥ ३९॥  
ततः प्रववृते युद्धं तया देव्या सुरद्विषां ॥ ३९॥ <br />
diśo bhujasahasreṇa samantādvyāpya saṁsthitām .
diśo bhujasahasreṇa samantādvyāpya saṁsthitām .<br />
tataḥ pravavṛte yuddhaṁ tayā devyā suradviṣām .. 39..
tataḥ pravavṛte yuddhaṁ tayā devyā suradviṣām .. 39..<br />
39. Объявшую все стороны (света) тысячей (Своих) рук; и между Той Деви и ненавистниками богов вспыхнула битва.
Объявшую все стороны (света) тысячей (Своих) рук; и между Той Деви и ненавистниками богов вспыхнула битва.


शस्त्रास्त्रैर्भहुधा मुक्तैरादीपितदिगन्तरम्। <br />
महिषासुरसेनानीश्चिक्षुराख्यो महासुरः ॥ ४०॥<br />
śastrāstrairbahudhā muktairādīpitadigantaram .<br />
mahiṣāsurasenānīścikṣurākhyo mahāsuraḥ .. 40..<br />
Ослепившая стороны света пламенем выпущенного оружия; вступил в бой предводитель войск Махишасуры - великий асур Чикшура.


शस्त्रास्त्रैर्भहुधा मुक्तैरादीपितदिगन्तरम्।
युयुधे चमरश्चान्यैश्चतुरङ्गबलान्वितः। <br />
महिषासुरसेनानीश्चिक्षुराख्यो महासुरः ॥ ४०॥
रथानामयुतैः षड्भिः रुदग्राख्यो महासुरः ॥ ४१॥ <br />
śastrāstrairbahudhā muktairādīpitadigantaram .
yuyudhe cāmaraścānyaiścaturaṅgabalānvitaḥ .<br />
mahiṣāsurasenānīścikṣurākhyo mahāsuraḥ .. 40..
rathānāmayutaiḥ ṣaḍbhirudagrākhyo mahāsuraḥ .. 41..<br />
40. Ослепившая стороны света пламенем выпущенного оружия; вступил в бой предводитель войск Махишасуры - великий асур Чикшура.
Сопровождаемый четырьмя родами войск, сражался Чамара; окруженный шестьюдесятью тысячами колесниц, бился великий асур Удагра.
 
 
युयुधे चमरश्चान्यैश्चतुरङ्गबलान्वितः।  
रथानामयुतैः षड्भिः रुदग्राख्यो महासुरः ॥ ४१॥  
yuyudhe cāmaraścānyaiścaturaṅgabalānvitaḥ .
rathānāmayutaiḥ ṣaḍbhirudagrākhyo mahāsuraḥ .. 41..
41. Сопровождаемый четырьмя родами войск, сражался Чамара; окруженный шестьюдесятью тысячами колесниц, бился великий асур Удагра.
 
   
   
अयुध्यतायुतानां च सहस्रेण महाहनुः।  
अयुध्यतायुतानां च सहस्रेण महाहनुः। <br />
पञ्चाशद्भिश्च नियुतैरसिलोमा महासुरः ॥ ४२॥  
पञ्चाशद्भिश्च नियुतैरसिलोमा महासुरः ॥ ४२॥ <br />
ayudhyatāyutānāṁ ca sahasreṇa mahāhanuḥ .
ayudhyatāyutānāṁ ca sahasreṇa mahāhanuḥ .<br />
pañcāśadbhiśca niyutairasilomā mahāsuraḥ .. 42..
pañcāśadbhiśca niyutairasilomā mahāsuraḥ .. 42..<br />
42. Вошли в бой Махахану, с десятью миллионами, и великий асур Асилома с пятнадцатимиллионным войском.
Вошли в бой Махахану, с десятью миллионами, и великий асур Асилома с пятнадцатимиллионным войском.
 
   
   
अयुतानां शतैः षड्भिःर्भाष्कलो युयुधे रणे।  
अयुतानां शतैः षड्भिःर्भाष्कलो युयुधे रणे। <br />
गजवाजि सहस्रौघै रनेकैः परिवारितः ॥ ४३॥  
गजवाजि सहस्रौघै रनेकैः परिवारितः ॥ ४३॥ <br />
ayutānāṁ śataiḥ ṣaḍbhirbāṣkalo yuyudhe raṇe .
ayutānāṁ śataiḥ ṣaḍbhirbāṣkalo yuyudhe raṇe .<br />
gajavājisahasraughairanekaiḥ parivāritaḥ .. 43..
gajavājisahasraughairanekaiḥ parivāritaḥ .. 43..<br />
43. В битве сражался Башкала с шестимиллионным войском; и Париварита, со множеством тысяч слонов и коней.
В битве сражался Башкала с шестимиллионным войском; и Париварита, со множеством тысяч слонов и коней.
 
   
   
वृतो रथानां कोट्या च युद्धे तस्मिन्नयुध्यत।  
वृतो रथानां कोट्या च युद्धे तस्मिन्नयुध्यत। <br />
बिडालाख्यो‌உयुतानां च पञ्चाशद्भिरथायुतैः ॥ ४४॥  
बिडालाख्यो‌உयुतानां च पञ्चाशद्भिरथायुतैः ॥ ४४॥ <br />
vṛto rathānāṁ koṭyā ca yuddhe tasminnayudhyata .
vṛto rathānāṁ koṭyā ca yuddhe tasminnayudhyata .<br />
biḍālākhyo'yutānāṁ ca pañcāśadbhirathāyutaiḥ .. 44..
biḍālākhyo'yutānāṁ ca pañcāśadbhirathāyutaiḥ .. 44..<br />
44. Воевал там, окруженный миллионами колесниц; и Бидала, окруженный пятью миллиардами колесниц.
Воевал там, окруженный миллионами колесниц; и Бидала, окруженный пятью миллиардами колесниц.
 
   
   
युयुधे संयुगे तत्र रथानां परिवारितः।  
युयुधे संयुगे तत्र रथानां परिवारितः। <br />
अन्ये च तत्रायुतशो रथनागहयैर्वृताः ॥ ४५॥  
अन्ये च तत्रायुतशो रथनागहयैर्वृताः ॥ ४५॥ <br />
yuyudhe saṁyuge tatra rathānāṁ parivāritaḥ .
yuyudhe saṁyuge tatra rathānāṁ parivāritaḥ .<br />
anye ca tatrāyutaśo rathanāgahayairvṛtāḥ .. 45..
anye ca tatrāyutaśo rathanāgahayairvṛtāḥ .. 45..<br />
45. Сражался в той сече; и тысячи иных великих асуров, сопровождаемые множеством колесниц, слонов и коней.
Сражался в той сече; и тысячи иных великих асуров, сопровождаемые множеством колесниц, слонов и коней.
 
   
   
युयुधुः संयुगे देव्या सह तत्र महासुराः।  
युयुधुः संयुगे देव्या सह तत्र महासुराः। <br />
कोटिकोटिसहस्त्रैस्तु रथानां दन्तिनां तथा ॥ ४६॥  
कोटिकोटिसहस्त्रैस्तु रथानां दन्तिनां तथा ॥ ४६॥ <br />
yuyudhuḥ saṁyuge devyā saha tatra mahāsurāḥ .
yuyudhuḥ saṁyuge devyā saha tatra mahāsurāḥ .<br />
koṭikoṭisahasraistu rathānāṁ dantināṁ tathā .. 46..
koṭikoṭisahasraistu rathānāṁ dantināṁ tathā .. 46..<br />
46. Сообща сражались в той битве с Деви; многими миллиардами сопровождавших его колесниц, слонов.
Сообща сражались в той битве с Деви; многими миллиардами сопровождавших его колесниц, слонов.
 
   
   
हयानां च वृतो युद्धे तत्राभून्महिषासुरः।  
हयानां च वृतो युद्धे तत्राभून्महिषासुरः। <br />
तोमरैर्भिन्धिपालैश्च शक्तिभिर्मुसलैस्तथा ॥ ४७॥  
तोमरैर्भिन्धिपालैश्च शक्तिभिर्मुसलैस्तथा ॥ ४७॥ <br />
hayānāṁ ca vṛto yuddhe tatrābhūnmahiṣāsuraḥ .
hayānāṁ ca vṛto yuddhe tatrābhūnmahiṣāsuraḥ .<br />
tomarairbhindipālaiśca śaktibhirmusalaistathā .. 47..
tomarairbhindipālaiśca śaktibhirmusalaistathā .. 47..<br />
47. И коней был окружен в той битве Махишасура; и копьями, пиками, дротиками и палицами.
И коней был окружен в той битве Махишасура; и копьями, пиками, дротиками и палицами.
 
   
   
युयुधुः संयुगे देव्या खड्गैः परसुपट्टिसैः।  
युयुधुः संयुगे देव्या खड्गैः परसुपट्टिसैः। <br />
केचिच्छ चिक्षिपुः शक्तीः केचित् पाशांस्तथापरे ॥ ४८॥  
केचिच्छ चिक्षिपुः शक्तीः केचित् पाशांस्तथापरे ॥ ४८॥ <br />
yuyudhuḥ saṁyuge devyā khaḍgaiḥ paraśupaṭṭiśaiḥ .
yuyudhuḥ saṁyuge devyā khaḍgaiḥ paraśupaṭṭiśaiḥ .<br />
kecicca cikṣipuḥ śaktīḥ kecit pāśāṁstathāpare .. 48..
kecicca cikṣipuḥ śaktīḥ kecit pāśāṁstathāpare .. 48..<br />
48. Мечами, топорами и острогами асуры стали биться с Деви; иные метали дротики, иные арканы.
Мечами, топорами и острогами асуры стали биться с Деви; иные метали дротики, иные арканы.
 
   
   
देवीं खड्गप्रहारैस्तु ते तां हन्तुं प्रचक्रमुः।  
देवीं खड्गप्रहारैस्तु ते तां हन्तुं प्रचक्रमुः। <br />
सापि देवी ततस्तानि शस्त्राण्यस्त्राणि चण्डिका ॥ ४९॥  
सापि देवी ततस्तानि शस्त्राण्यस्त्राणि चण्डिका ॥ ४९॥ <br />
devīṁ khaḍgaprahāraistu te tāṁ hantuṁ pracakramuḥ .
devīṁ khaḍgaprahāraistu te tāṁ hantuṁ pracakramuḥ .<br />
sāpi devī tatastāni śastrāṇyastrāṇi caṇḍikā .. 49..
sāpi devī tatastāni śastrāṇyastrāṇi caṇḍikā .. 49..<br />
49. Иные направили в Деви сокрушительные удары мечей; но Та богиня Чандика, ливнями Своего оружия.
Иные направили в Деви сокрушительные удары мечей; но Та богиня Чандика, ливнями Своего оружия.
 
   
   
लील यैव प्रचिच्छेद निजशस्त्रास्त्रवर्षिणी।  
लील यैव प्रचिच्छेद निजशस्त्रास्त्रवर्षिणी। <br />
अनायस्तानना देवी स्तूयमाना सुरर्षिभिः ॥ ५०॥
अनायस्तानना देवी स्तूयमाना सुरर्षिभिः ॥ ५०॥<br />
līlayaiva praciccheda nijaśastrāstravarṣiṇī .
līlayaiva praciccheda nijaśastrāstravarṣiṇī .<br />
anāyastānanā devī stūyamānā surarṣibhiḥ .. 50..
anāyastānanā devī stūyamānā surarṣibhiḥ .. 50..<br />
50. Прославляемая богами и провидцами, воистину - словно играя, разбивала оружие врагов.
Прославляемая богами и провидцами, воистину - словно играя, разбивала оружие врагов.
 
मुमोचासुरदेहेषु शस्त्राण्यस्त्राणि चेश्वरी। <br />
सो‌உपि क्रुद्धो धुतसटो देव्या वाहनकेसरी ॥ ५१॥ <br />
mumocāsuradeheṣu śastrāṇyastrāṇi ceśvarī .<br />
so'pi kruddho dhutasaṭo devyā vāhanakesarī .. 51..<br />
И без усилия на лице Ишвари направляла в асуров вихрь Своего оружия, а лев - средство передвижения Деви, в ярости потрясая гривой.
   
   
चचारासुर सैन्येषु वनेष्विव हुताशनः। <br />
मुमोचासुरदेहेषु शस्त्राण्यस्त्राणि चेश्वरी।
निःश्वासान् मुमुचेयांश्च युध्यमानारणे‌உम्बिका॥ ५२॥ <br />
सो‌உपि क्रुद्धो धुतसटो देव्या वाहनकेसरी ॥ ५१॥
cacārāsurasainyeṣu vaneṣviva hutāśanaḥ .<br />
mumocāsuradeheṣu śastrāṇyastrāṇi ceśvarī .
niḥśvāsān mumuce yāṁśca yudhyamānā raṇe'mbikā .. 52..<br />
so'pi kruddho dhutasaṭo devyā vāhanakesarī .. 51..
Несся среди асуров, подобно пламени пожара, (свирепствующему) в лесу; и дыхание, переводимое в (той) битве Амбикой,
51. И без усилия на лице Ишвари направляла в асуров вихрь Своего оружия, а лев - средство передвижения Деви, в ярости потрясая гривой.


त एव सध्यसम्भूता गणाः शतसहस्रशः। <br />
युयुधुस्ते परशुभिर्भिन्दिपालासिपट्टिशैः ॥ ५३॥ <br />
ta eva sadyaḥ sambhūtā gaṇāḥ śatasahasraśaḥ .<br />
yuyudhuste paraśubhirbhindipālāsipaṭṭiśaiḥ .. 53..<br />
Тотчас становилось воинствами сотен и тысяч бойцов, бившихся топорами мечами и острогами.
   
   
चचारासुर सैन्येषु वनेष्विव हुताशनः।
नाशयन्तो‌உअसुरगणान् देवीशक्त्युपबृंहिताः। <br />
निःश्वासान् मुमुचेयांश्च युध्यमानारणे‌உम्बिका॥ ५२॥
अवादयन्ता पटहान् गणाः शङां स्तथापरे ॥ ५४॥ <br />
cacārāsurasainyeṣu vaneṣviva hutāśanaḥ .
nāśayanto'suragaṇān devīśaktyupabṛṁhitāḥ .<br />
niḥśvāsān mumuce yāṁśca yudhyamānā raṇe'mbikā .. 52..
avādayanta paṭahān gaṇāḥ śaṅkhāṁstathāpare .. 54..<br />
52. Несся среди асуров, подобно пламени пожара, (свирепствующему) в лесу; и дыхание, переводимое в (той) битве Амбикой,
Вдохновляемые мощью Деви, те воины Деви истребляли полчища асуров, с боем в барабаны и дуя в раковины.
 
त एव सध्यसम्भूता गणाः शतसहस्रशः।
युयुधुस्ते परशुभिर्भिन्दिपालासिपट्टिशैः ॥ ५३॥
ta eva sadyaḥ sambhūtā gaṇāḥ śatasahasraśaḥ .
yuyudhuste paraśubhirbhindipālāsipaṭṭiśaiḥ .. 53..
53. Тотчас становилось воинствами сотен и тысяч бойцов, бившихся топорами мечами и острогами.
 
नाशयन्तो‌உअसुरगणान् देवीशक्त्युपबृंहिताः।  
अवादयन्ता पटहान् गणाः शङां स्तथापरे ॥ ५४॥  
nāśayanto'suragaṇān devīśaktyupabṛṁhitāḥ .
avādayanta paṭahān gaṇāḥ śaṅkhāṁstathāpare .. 54..
54. Вдохновляемые мощью Деви, те воины Деви истребляли полчища асуров, с боем в барабаны и дуя в раковины.
 
   
   
मृदङ्गांश्च तथैवान्ये तस्मिन्युद्ध महोत्सवे।  
मृदङ्गांश्च तथैवान्ये तस्मिन्युद्ध महोत्सवे। <br />
ततोदेवी त्रिशूलेन गदया शक्तिवृष्टिभिः॥ ५५॥  
ततोदेवी त्रिशूलेन गदया शक्तिवृष्टिभिः॥ ५५॥ <br />
mṛdaṅgāṁśca tathaivānye tasmin yuddhamahotsave .
mṛdaṅgāṁśca tathaivānye tasmin yuddhamahotsave .<br />
tato devī triśūlena gadayā śaktivṛṣṭibhiḥ .. 55..
tato devī triśūlena gadayā śaktivṛṣṭibhiḥ .. 55..<br />
55. А иные оглашали празднество битвы (ударами) в мриданги; трезубцем и палицей, ливнями копий
А иные оглашали празднество битвы (ударами) в мриданги; трезубцем и палицей, ливнями копий
 
   
   
खड्गादिभिश्च शतशो निजघान महासुरान्।  
खड्गादिभिश्च शतशो निजघान महासुरान्। <br />
पातयामास चैवान्यान् घण्टास्वनविमोहितान् ॥ ५६॥  
पातयामास चैवान्यान् घण्टास्वनविमोहितान् ॥ ५६॥ <br />
khaḍgādibhiśca śataśo nijaghāna mahāsurān .
khaḍgādibhiśca śataśo nijaghāna mahāsurān .<br />
pātayāmāsa caivānyān ghaṇṭāsvanavimohitān .. 56..
pātayāmāsa caivānyān ghaṇṭāsvanavimohitān .. 56..<br />
56. Мечей и иного (оружия), Деви истребляла сотни великих асуров и сметала (наземь) других, оглушенных звоном колокола.
Мечей и иного (оружия), Деви истребляла сотни великих асуров и сметала (наземь) других, оглушенных звоном колокола.
 
   
   
असुरान् भुविपाशेन बध्वाचान्यानकर्षयत्।  
असुरान् भुविपाशेन बध्वाचान्यानकर्षयत्। <br />
केचिद् द्विधाकृता स्तीक्ष्णैः खड्गपातैस्तथापरे ॥ ५७॥  
केचिद् द्विधाकृता स्तीक्ष्णैः खड्गपातैस्तथापरे ॥ ५७॥ <br />
asurān bhuvi pāśena baddhvā cānyānakarṣayat .
asurān bhuvi pāśena baddhvā cānyānakarṣayat .<br />
kecid dvidhākṛtāstīkṣṇaiḥ khaḍgapātaistathāpare .. 57..
kecid dvidhākṛtāstīkṣṇaiḥ khaḍgapātaistathāpare .. 57..<br />
57. Иных асуров связывала арканом и тащила по земле, иных рассекала надвое быстрым ударом меча
Иных асуров связывала арканом и тащила по земле, иных рассекала надвое быстрым ударом меча
 
   
   
विपोथिता निपातेन गदया भुवि शेरते।  
विपोथिता निपातेन गदया भुवि शेरते। <br />
वेमुश्च केचिद्रुधिरं मुसलेन भृशं हताः ॥ ५८॥  
वेमुश्च केचिद्रुधिरं मुसलेन भृशं हताः ॥ ५८॥ <br />
vipothitā nipātena gadayā bhuvi śerate .
vipothitā nipātena gadayā bhuvi śerate .<br />
vemuśca kecidrudhiraṁ musalena bhṛśaṁ hatāḥ .. 58..
vemuśca kecidrudhiraṁ musalena bhṛśaṁ hatāḥ .. 58..<br />
58. Иных повергала наземь, сокрушив ударами палицы; иных, ушибленных жестоким ударом булавы, рвало кровью.
Иных повергала наземь, сокрушив ударами палицы; иных, ушибленных жестоким ударом булавы, рвало кровью.
 
   
   
केचिन्निपतिता भूमौ भिन्नाः शूलेन वक्षसि।  
केचिन्निपतिता भूमौ भिन्नाः शूलेन वक्षसि। <br />
निरन्तराः शरौघेन कृताः केचिद्रणाजिरे ॥ ५९॥  
निरन्तराः शरौघेन कृताः केचिद्रणाजिरे ॥ ५९॥ <br />
kecinnipatitā bhūmau bhinnāḥ śūlena vakṣasi .
kecinnipatitā bhūmau bhinnāḥ śūlena vakṣasi .<br />
nirantarāḥ śaraugheṇa kṛtāḥ kecidraṇājire .. 59..
nirantarāḥ śaraugheṇa kṛtāḥ kecidraṇājire .. 59..<br />
59. Иные пали на землю с грудью, пронзенной копьем; пораженные непрестанным ливнем Ее стрел
Иные пали на землю с грудью, пронзенной копьем; пораженные непрестанным ливнем Ее стрел
 
   
   
शल्यानुकारिणः प्राणान् ममुचुस्त्रिदशार्दनाः।  
शल्यानुकारिणः प्राणान् ममुचुस्त्रिदशार्दनाः। <br />
केषाञ्चिद्बाहवश्चिन्नाश्चिन्नग्रीवास्तथापरे ॥ ६०॥  
केषाञ्चिद्बाहवश्चिन्नाश्चिन्नग्रीवास्तथापरे ॥ ६०॥ <br />
śyenānukāriṇaḥ prāṇān mumucustridaśārdanāḥ .
śyenānukāriṇaḥ prāṇān mumucustridaśārdanāḥ .<br />
keṣāṁcid bāhavaśchinnāśchinnagrīvāstathāpare .. 60..
keṣāṁcid bāhavaśchinnāśchinnagrīvāstathāpare .. 60..<br />
60. Иные мучители Тридцати (богов) казались дикобразами, отдавшими жизнь на поле битвы; иным отсекло руки, иным перебило шею
Иные мучители Тридцати (богов) казались дикобразами, отдавшими жизнь на поле битвы; иным отсекло руки, иным перебило шею
 
   
   
शिरांसि पेतुरन्येषाम् अन्ये मध्ये विदारिताः।  
शिरांसि पेतुरन्येषाम् अन्ये मध्ये विदारिताः। <br />
विच्छिन्नजज्घास्वपरे पेतुरुर्व्यां महासुराः ॥ ६१॥  
विच्छिन्नजज्घास्वपरे पेतुरुर्व्यां महासुराः ॥ ६१॥ <br />
śirāṁsi peturanyeṣāmanye madhye vidāritāḥ .
śirāṁsi peturanyeṣāmanye madhye vidāritāḥ .<br />
vicchinnajaṅghāstvapare petururvyāṁ mahāsurāḥ .. 61..
vicchinnajaṅghāstvapare petururvyāṁ mahāsurāḥ .. 61..<br />
61. У иных скатились (на землю) головы, иных рассекло посредине (туловища), иные из великих асуров пали наземь с отсеченными ногами.
У иных скатились (на землю) головы, иных рассекло посредине (туловища), иные из великих асуров пали наземь с отсеченными ногами.


   
   
एकबाह्वक्षिचरणाः केचिद्देव्या द्विधाकृताः।  
एकबाह्वक्षिचरणाः केचिद्देव्या द्विधाकृताः। <br />
छिन्नेपि चान्ये शिरसि पतिताः पुनरुत्थिताः ॥ ६२॥  
छिन्नेपि चान्ये शिरसि पतिताः पुनरुत्थिताः ॥ ६२॥ <br />
ekabāhvakṣicaraṇāḥ keciddevyā dvidhākṛtāḥ .
ekabāhvakṣicaraṇāḥ keciddevyā dvidhākṛtāḥ .<br />
chinne'pi cānye śirasi patitāḥ punarutthitāḥ .. 62..
chinne'pi cānye śirasi patitāḥ punarutthitāḥ .. 62..<br />
62. Кто-то стал одноруким, одноглазым, одноногим, рассеченный надвое (ударом) Деви: иные, павшие с отрубленной головой, восставали вновь.
Кто-то стал одноруким, одноглазым, одноногим, рассеченный надвое (ударом) Деви: иные, павшие с отрубленной головой, восставали вновь.
 
   
   
कबन्धा युयुधुर्देव्या गृहीतपरमायुधाः।  
कबन्धा युयुधुर्देव्या गृहीतपरमायुधाः। <br />
ननृतुश्चापरे तत्र युद्दे तूर्यलयाश्रिताः ॥ ६३॥  
ननृतुश्चापरे तत्र युद्दे तूर्यलयाश्रिताः ॥ ६३॥ <br />
kabandhā yuyudhurdevyā gṛhītaparamāyudhāḥ .
kabandhā yuyudhurdevyā gṛhītaparamāyudhāḥ .<br />
nanṛtuścāpare tatra yuddhe tūryalayāśritāḥ .. 63..
nanṛtuścāpare tatra yuddhe tūryalayāśritāḥ .. 63..<br />
63. И, схватив лучшее оружие, безголовыми продолжали бой с Деви; иные из них плясали на поле боя, увлеченные ритмом и звуками турьи.
И, схватив лучшее оружие, безголовыми продолжали бой с Деви; иные из них плясали на поле боя, увлеченные ритмом и звуками турьи.
 
   
   
कबन्धाश्चिन्नशिरसः खड्गशक्य्तृष्टिपाणयः।  
कबन्धाश्चिन्नशिरसः खड्गशक्य्तृष्टिपाणयः। <br />
तिष्ठ तिष्ठेति भाषन्तो देवी मन्ये महासुराः ॥ ६४॥  
तिष्ठ तिष्ठेति भाषन्तो देवी मन्ये महासुराः ॥ ६४॥ <br />
kabandhāśchinnaśirasaḥ khaḍgaśaktyṛṣṭipāṇayaḥ .
kabandhāśchinnaśirasaḥ khaḍgaśaktyṛṣṭipāṇayaḥ .<br />
tiṣṭha tiṣṭheti bhāṣanto devīmanye mahāsurāḥ .. 64..
tiṣṭha tiṣṭheti bhāṣanto devīmanye mahāsurāḥ .. 64..<br />
64. Туловища иных обезглавленных воздели мечи, дротики и остроги, а иные из великих асуров кричали Деви "Стой, стой!
Туловища иных обезглавленных воздели мечи, дротики и остроги, а иные из великих асуров кричали Деви "Стой, стой!
 
   
   
पातितै रथनागाश्वैः आसुरैश्च वसुन्धरा।  
पातितै रथनागाश्वैः आसुरैश्च वसुन्धरा। <br />
अगम्या साभवत्तत्र यत्राभूत् स महारणः ॥ ६५॥  
अगम्या साभवत्तत्र यत्राभूत् स महारणः ॥ ६५॥ <br />
pātitai rathanāgāśvairasuraiśca vasundharā .
pātitai rathanāgāśvairasuraiśca vasundharā .<br />
agamyā sābhavattatra yatrābhūt sa mahāraṇaḥ .. 65..
agamyā sābhavattatra yatrābhūt sa mahāraṇaḥ .. 65..<br />
65. Устланное колесницами, павшими слонами, конями и асурами, место великой битвы стало непроходимым.
Устланное колесницами, павшими слонами, конями и асурами, место великой битвы стало непроходимым.
 
   
   
शोणितौघा महानद्यस्सद्यस्तत्र विसुस्रुवुः।  
शोणितौघा महानद्यस्सद्यस्तत्र विसुस्रुवुः। <br />
मध्ये चासुरसैन्यस्य वारणासुरवाजिनाम् ॥ ६६॥  
मध्ये चासुरसैन्यस्य वारणासुरवाजिनाम् ॥ ६६॥ <br />
śoṇitaughā mahānadyaḥ sadyastatra prasusruvuḥ .
śoṇitaughā mahānadyaḥ sadyastatra prasusruvuḥ .<br />
madhye cāsurasainyasya vāraṇāsuravājinām .. 66..
madhye cāsurasainyasya vāraṇāsuravājinām .. 66..<br />
66. И ручьи крови слонов, асуров и коней потекли среди войск асуров, образуя великие реки.
И ручьи крови слонов, асуров и коней потекли среди войск асуров, образуя великие реки.
 
   
   
क्षणेन तन्महासैन्यमसुराणां तथा‌உम्बिका।  
क्षणेन तन्महासैन्यमसुराणां तथा‌உम्बिका। <br />
निन्ये क्षयं यथा वह्निस्तृणदारु महाचयम् ॥ ६७॥  
निन्ये क्षयं यथा वह्निस्तृणदारु महाचयम् ॥ ६७॥ <br />
kṣaṇena tanmahāsainyamasurāṇāṁ tathāmbikā .
kṣaṇena tanmahāsainyamasurāṇāṁ tathāmbikā .<br />
ninye kṣayaṁ yathā vahnistṛṇadārumahācayam .. 67..
ninye kṣayaṁ yathā vahnistṛṇadārumahācayam .. 67..<br />
67. Как огонь - огромную груду травы и дров, так Амбика во мгновение истребила несметное полчище асуров
Как огонь - огромную груду травы и дров, так Амбика во мгновение истребила несметное полчище асуров
 
    
    
सच सिंहो महानादमुत्सृजन् धुतकेसरः।  
सच सिंहो महानादमुत्सृजन् धुतकेसरः। <br />
शरीरेभ्यो‌உमरारीणामसूनिव विचिन्वति ॥ ६८॥  
शरीरेभ्यो‌உमरारीणामसूनिव विचिन्वति ॥ ६८॥ <br />
sa ca siṁho mahānādamutsṛjan dhutakesaraḥ .
sa ca siṁho mahānādamutsṛjan dhutakesaraḥ .<br />
śarīrebhyo'marārīṇāmasūniva vicinvati .. 68..
śarīrebhyo'marārīṇāmasūniva vicinvati .. 68..<br />
68. А Ее лев, издавая громовой рык и потрясая гривой, рыскал среди тел врагов бессмертных.
А Ее лев, издавая громовой рык и потрясая гривой, рыскал среди тел врагов бессмертных.
 
   
   
देव्या गणैश्च तैस्तत्र कृतं युद्धं तथासुरैः।  
देव्या गणैश्च तैस्तत्र कृतं युद्धं तथासुरैः। <br />
यथैषां तुष्टुवुर्देवाः पुष्पवृष्टिमुचो दिवि ॥ ६९॥  
यथैषां तुष्टुवुर्देवाः पुष्पवृष्टिमुचो दिवि ॥ ६९॥ <br />
devyā gaṇaiśca taistatra kṛtaṁ yuddhaṁ tathāsuraiḥ .
devyā gaṇaiśca taistatra kṛtaṁ yuddhaṁ tathāsuraiḥ .<br />
yathaiṣāṁ tutuṣurdevāḥ puṣpavṛṣṭimuco divi .. 69..
yathaiṣāṁ tutuṣurdevāḥ puṣpavṛṣṭimuco divi .. 69..<br />
69. И боги с небес осыпали цветочным дождем и гимнами прославляли воинства Деви, бившиеся с асурами на том поле битвы.
И боги с небес осыпали цветочным дождем и гимнами прославляли воинства Деви, бившиеся с асурами на том поле битвы.


 
इति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये महिषासुरसैन्यवधो नाम द्वितीयो‌உध्यायः॥ <br />
इति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये महिषासुरसैन्यवधो नाम द्वितीयो‌உध्यायः॥  
iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
mahiṣāsurasainyavadho nāma dvitīyo'dhyāyaḥ .. 2..  
mahiṣāsurasainyavadho nāma dvitīyo'dhyāyaḥ .. 2.. <br />
 
Такова в Деви Махатмъе Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) вторая глава, именуемая "Истребление воинств Махишасуры".
Такова в Деви Махатмъе Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) вторая глава, именуемая "Истребление воинств Махишасуры".



Версия 11:30, 8 апреля 2016

Мадхьяма чарита

Махалакшми.jpeg

विनियोगः अस्य श्री मध्यमचरित्रस्य विष्णुरृषिः . श्रीमहालक्ष्मीर्देवता . उष्णिक् छन्दः . शाकम्भरी शक्तिः . दुर्गा बीजम् . वायुस्तत्त्वम् . यजुर्वेदः स्वरूपम् . श्रीमहालक्ष्मीप्रीत्यर्थे मध्यमचरित्रजपे विनियोगः .

viniyogaḥ asya śrī madhyamacaritrasya viṣṇurṛṣiḥ . śrīmahālakṣmīrdevatā . uṣṇik chandaḥ . śākambharī śaktiḥ . durgā bījam . vāyustattvam . yajurvedaḥ svarūpam . śrīmahālakṣmīprītyarthe madhyamacaritrajape viniyogaḥ .

У этой серединной чариты Вишну - риши. Благословенная Махалакшми - божество. Стихотворный размер - ушник. Шакамбари - шакти. Дурга - биджа. Воздух - таттва. Истинная форма - Яджурведа. Винийога - удовлетворение Благостной Махалакшми при рецитации серединной чариты.

ध्यानं ॐ अक्षस्रक्परशुं गदेषुकुलिशं पद्मं धनुः कुण्डिकां दण्डं शक्तिमसिं च चर्म जलजं घण्टां सुराभाजनम् । शूलं पाशसुदर्शने च दधतीं हस्तैः प्रवाल प्रभां सेवे सैरिभमर्दिनीमिह महलक्ष्मीं सरोजस्थिताम् ॥

. dhyānam . oṁ akṣasrakparaśū gadeṣukuliśaṁ padmaṁ dhanuḥ kuṇḍikāṁ daṇḍaṁ śaktimasiṁ ca carma jalajaṁ ghaṇṭāṁ surābhājanam . śūlaṁ pāśasudarśane ca dadhatīṁ hastaiḥ pravālaprabhāṁ seve sairibhamardinīmiha mahālakṣmīṁ sarojasthitām ..

Образ для медитации: Я поклоняюсь Махалакшми, пребывающей на небесном лотосе, держащей в руках чётки, гирлянду, топор, палицу, молнию, лотос, лук, кувшин, посох, дротик, меч, шкуру, раковину, колокольчик, чашу с вином, трезубец, аркан, диск сударшану, сияющей красным сиянием.

Истребление воинств Махишасуры
Явление Дурги

.. द्वितीयोऽध्यायः .. .. dvitīyo'dhyāyaḥ .. Глава 2 "Истребление воинств Махишасуры"


ऋषिरुवाच ॥1॥ oṁ hrīṁ ṛṣiruvāca .. 1.. 1. Риши сказал:


देवासुरमभूद्युद्धं पूर्णमब्दशतं पुरा।
महिषे‌உसुराणाम् अधिपे देवानाञ्च पुरन्दरे
devāsuramabhūdyuddhaṁ pūrṇamabdaśataṁ purā .
mahiṣe'surāṇāmadhipe devānāṁ ca purandare .. 2..
В древности целую сотню лет шла битва девов и асуров; тогда Махиша был царем асуров, Индра - царем девов.

तत्रासुरैर्महावीर्यिर्देवसैन्यं पराजितं।
जित्वा च सकलान् देवान् इन्द्रो‌உभून्महिषासुरः ॥3॥
tatrāsurairmahāvīryairdevasainyaṁ parājitam .
jitvā ca sakalān devānindro'bhūnmahiṣāsuraḥ ..
3.. И великой мощью асуров было сокрушено войско девов; победив всех девов, Махишасура (сам) стал индрой (царем небес).


ततः पराजिता देवाः पद्मयोनिं प्रजापतिम्।
पुरस्कृत्यगतास्तत्र यत्रेश गरुडध्वजौ ॥4॥
tataḥ parājitā devāḥ padmayoniṁ prajāpatim .
puraskṛtya gatāstatra yatreśagaruḍadhvajau .. 4..
А побежденные девы, выдвинув вперед рожденного в лотосе Брахму, и придя к Шиве и Вишну.


यथावृत्तं तयोस्तद्वन् महिषासुरचेष्टितम्।
त्रिदशाः कथयामासुर्देवाभिभवविस्तरम् ॥5॥
yathāvṛttaṁ tayostadvanmahiṣāsuraceṣṭitam .
tridaśāḥ kathayāmāsurdevābhibhavavistaram .. 5..
5. Подробно поведали о происшедшем, о победе над девами злого Махишасуры:

सूर्येन्द्राग्न्यनिलेन्दूनां यमस्य वरुणस्य च
अन्येषां चाधिकारान्स स्वयमेवाधितिष्टति ॥6॥
sūryendrāgnyanilendūnāṁ yamasya varuṇasya ca .
anyeṣāṁ cādhikārānsa svayamevādhitiṣṭhati .. 6..
"Он присвоил власть Сурьи, Индры, Агни, Вайю, Чандры, Ямы и Варуны, и прочих (девов).

स्वर्गान्निराकृताः सर्वे तेन देव गणा भुविः।
विचरन्ति यथा मर्त्या महिषेण दुरात्मना ॥6॥
svargānnirākṛtāḥ sarve tena devagaṇā bhuvi .
vicaranti yathā martyā mahiṣeṇa durātmanā .. 7..
Изгнанные с небес злонравным Махишей, сонмы богов бродят по земле подобно смертным.

एतद्वः कथितं सर्वम् अमरारिविचेष्टितम्।
शरणं वः प्रपन्नाः स्मो वधस्तस्य विचिन्त्यताम् ॥8॥
etadvaḥ kathitaṁ sarvamamarāriviceṣṭitam .
śaraṇaṁ vaḥ prapannāḥ smo vadhastasya vicintyatām .. 8..
Вот наш рассказ о всех делах врага бессмертных; просим у вас прибежища, благоволите найти средство убить его".

इत्थं निशम्य देवानां वचांसि मधुसूधनः
चकार कोपं शम्भुश्च भ्रुकुटीकुटिलाननौ ॥9॥
itthaṁ niśamya devānāṁ vacāṁsi madhusūdanaḥ .
cakāra kopaṁ śambhuśca bhrukuṭīkuṭilānanau .. 9..
Услышав такие слова девов, Вишну и Шива исполнились гнева, свели брови, и лица их стали грозны.

ततो‌உतिकोपपूर्णस्य चक्रिणो वदनात्ततः।
निश्चक्राम महत्तेजो ब्रह्मणः शङ्करस्य च ॥10॥
tato'tikopapūrṇasya cakriṇo vadanāttataḥ .
niścakrāma mahattejo brahmaṇaḥ śaṅkarasya ca .. 10..
И от полного неистового гнева лика Держателя диска, а также лиц Брахмы и Шивы истек великий свет.

अन्येषां चैव देवानां शक्रादीनां शरीरतः।
निर्गतं सुमहत्तेजः स्तच्चैक्यं समगच्छत ॥ ११॥
anyeṣāṁ caiva devānāṁ śakrādīnāṁ śarīrataḥ .
nirgataṁ sumahattejastaccaikyaṁ samagacchata .. 11..
И от тел других, возглавляемых Индрой, девов, истекло великое сияние, и то (сияние) сгустилось воедино.

अतीव तेजसः कूटं ज्वलन्तमिव पर्वतम्।
ददृशुस्ते सुरास्तत्र ज्वालाव्याप्तदिगन्तरम् ॥ १२॥
atīva tejasaḥ kūṭaṁ jvalantamiva parvatam .
dadṛśuste surāstatra jvālāvyāptadigantaram .. 12..
Девы видели пред собой столб света - воистину ослепительно сиявшую гору, объявшую огнем все пространство.

अतुलं तत्र तत्तेजः सर्वदेव शरीरजम्।
एकस्थं तदभून्नारी व्याप्तलोकत्रयं त्विषा ॥ १३॥
atulaṁ tatra tattejaḥ sarvadevaśarīrajam .
ekasthaṁ tadabhūnnārī vyāptalokatrayaṁ tviṣā .. 13..
И невиданный объединенный свет, рожденный из тел всех девов, стал Женщиной, озарившей сиянием три мира.

यदभूच्छाम्भवं तेजः स्तेनाजायत तन्मुखम्।
याम्येन चाभवन् केशा बाहवो विष्णुतेजसा ॥ १४॥
yadabhūcchāmbhavaṁ tejastenājāyata tanmukham .
yāmyena cābhavan keśā bāhavo viṣṇutejasā .. 14..
Ее лик возник из сияния Шивы, волосы - из сияния Ямы, руки - из сияния Вишну.

सौम्येन स्तनयोर्युग्मं मध्यं चैन्द्रेण चाभवत्।
वारुणेन च जङ्घोरू नितम्बस्तेजसा भुवः ॥ १५॥
saumyena stanayoryugmaṁ madhyaṁ caindreṇa cābhavat .
vāruṇena ca jaṅghorū nitambastejasā bhuvaḥ .. 15..
Грудь - из сияния Луны, талия - из сияния Индры, голени и бедра – из сияния Варуны, поясница - из сияния Земли.

ब्रह्मणस्तेजसा पादौ तदङ्गुल्यो‌உर्क तेजसा।
वसूनां च कराङ्गुल्यः कौबेरेण च नासिका ॥ १६॥
brahmaṇastejasā pādau tadaṅgulyo'rkatejasā .
vasūnāṁ ca karāṅgulyaḥ kaubereṇa ca nāsikā .. 16..
Ступни - из сияния Брахмы, пальцы ног - из сияния Сурьи, пальцы рук – из сияния Васу, нос - из сияния Куберы.

तस्यास्तु दन्ताः सम्भूता प्राजापत्येन तेजसा
नयनत्रितयं जज्ञे तथा पावकतेजसा ॥ १७॥
tasyāstu dantāḥ sambhūtāḥ prājāpatyena tejasā .
nayanatritayaṁ jajñe tathā pāvakatejasā .. 17..
Ее зубы были созданы светом Праджапати, а три глаза – светом Очистителя-Агни.

भ्रुवौ च सन्ध्ययोस्तेजः श्रवणावनिलस्य च
अन्येषां चैव देवानां सम्भवस्तेजसां शिव ॥ १८॥
bhruvau ca saṁdhyayostejaḥ śravaṇāvanilasya ca .
anyeṣāṁ caiva devānāṁ sambhavastejasāṁ śivā .. 18..
18. Брови - сиянием (утренних и вечерних) Сумерек, уши возникли из сияния Вайю, и сияние прочих девов (также) стало Благой (богиней).

ततः समस्त देवानां तेजोराशिसमुद्भवाम्।
तां विलोक्य मुदं प्रापुः अमरा महिषार्दिताः ॥ १९॥
tataḥ samastadevānāṁ tejorāśisamudbhavām .
tāṁ vilokya mudaṁ prāpuramarā mahiṣārditāḥ .

.. 19..

И угнетенные Махишей небожители ликовали, глядя на Нее, рожденную общим сиянием всех девов.

शूलं शूलाद्विनिष्कृष्य ददौ तस्यै पिनाकधृक्।
चक्रं च दत्तवान् कृष्णः समुत्पाट्य स्वचक्रतः ॥ २०॥
śūlaṁ śūlādviniṣkṛṣya dadau tasyai pinākadhṛk .
cakraṁ ca dattavān kṛṣṇaḥ samutpāṭya svacakrataḥ .. 20..
Носящий (лук) Пинака (т.е. Шива) даровал Ей трезубец, извлеченный из собственного своего трезубца, и Кришна дал (боевой) диск, извлеченный из своего диска.

शङ्खं च वरुणः शक्तिं ददौ तस्यै हुताशनः
मारुतो दत्तवांश्चापं बाणपूर्णे तथेषुधी ॥21॥
śaṅkhaṁ ca varuṇaḥ śaktiṁ dadau tasyai hutāśanaḥ .
māruto dattavāṁścāpaṁ bāṇapūrṇe tatheṣudhī .. 21..
Варуна преподнес Ей раковину, Пожиратель жертв (Агни) - дротик, а Вайю дал лук и два полных колчана стрел.

वज्रमिन्द्रः समुत्पाट्य कुलिशादमराधिपः।
ददौ तस्यै सहस्राक्षो घण्टामैरावताद्गजात् ॥22॥
vajramindraḥ samutpāṭya kuliśādamarādhipaḥ .
dadau tasyai sahasrākṣo ghaṇṭāmairāvatādgajāt .. 22..
Индра дал молнию, извлеченную из своей собственной молнии; также тысячеглазый (Индра) преподнес Ей колокол (своего) слона Айраваты.

कालदण्डाद्यमो दण्डं पाशं चाम्बुपतिर्ददौ।
प्रजापतिश्चाक्षमालां ददौ ब्रह्मा कमण्डलं ॥23॥
kāladaṇḍādyamo daṇḍaṁ pāśaṁ cāmbupatirdadau .
prajāpatiścākṣamālāṁ dadau brahmā kamaṇḍalum .. 23..
Яма дал посох из своего собственного смертного посоха, Варуна - аркан, Праджапати дал гирлянду четок, и Брахма - кувшин для воды.

समस्तरोमकूपेषु निज रश्मीन् दिवाकरः।
कालश्च दत्तवान् खड्गं तस्याः श्चर्म च निर्मलम् ॥24॥
samastaromakūpeṣu nijaraśmīn divākaraḥ .
kālaśca dattavān khaḍgaṁ tasyai carma ca nirmalam .. 24..
Сурья даровал лучи, вошедшие во все поры Ее тела, а Кала – безупречные меч и щит.

क्षीरोदश्चामलं हारम् अजरे च तथाम्बरे
चूडामणिं तथादिव्यं कुण्डले कटकानिच ॥25॥
kṣīrodaścāmalaṁ hāramajare ca tathāmbare .
cūḍāmaṇiṁ tathā divyaṁ kuṇḍale kaṭakāni ca .. 25..
25. Молочный океан дал блистающее ожерелье, пару нетленных одежд, небесный камень на венец, серьги и браслеты.

अर्धचन्द्रं तधा शुभ्रं केयूरान् सर्व बाहुषु
नूपुरौ विमलौ तद्व द्ग्रैवेयकमनुत्तमम् ॥26॥
ardhacandraṁ tathā śubhraṁ keyūrān sarvabāhuṣu .
nūpurau vimalau tadvad graiveyakamanuttamam .. 26..
Сияющее ожерелье в виде полумесяца, браслеты на все руки, два сверкающих ножных браслета, несравненное ожерелье.

अङ्गुलीयकरत्नानि समस्तास्वङ्गुलीषु च
विश्व कर्मा ददौ तस्यै परशुं चाति निर्मलं ॥27॥
aṅgulīyakaratnāni samastāsvaṅgulīṣu ca .
viśvakarmā dadau tasyai paraśuṁ cātinirmalam .. 27..
И превосходные кольца на все пальцы; Вишвакарма даровал Ей сияющую секиру.

अस्त्राण्यनेकरूपाणि तथा‌உभेद्यं च दंशनम्।
अम्लान पङ्कजां मालां शिरस्यु रसि चापराम्॥28॥
astrāṇyanekarūpāṇi tathābhedyaṁ ca daṁśanam .
amlānapaṅkajāṁ mālāṁ śirasyurasi cāparām .. 28..
Оружие различных видов и несокрушимые доспехи; Океан дал головную гирлянду вечно свежих лотосов, еще одну на грудь.

अददज्जलधिस्तस्यै पङ्कजं चातिशोभनम्।
हिमवान् वाहनं सिंहं रत्नानि विविधानिच ॥29॥
adadajjaladhistasyai paṅkajaṁ cātiśobhanam .
himavān vāhanaṁ siṁhaṁ ratnāni vividhāni ca .. 29..
И прекрасный лотос в руку; Хималайя даровал средство передвижения - льва, и драгоценности разных видов.

ददावशून्यं सुरया पानपात्रं दनाधिपः।
शेषश्च सर्व नागेशो महामणि विभूषितम् ॥30॥
dadāvaśūnyaṁ surayā pānapātraṁ dhanādhipaḥ .
śeṣaśca sarvanāgeśo mahāmaṇivibhūṣitam .. 30..
Владыка сокровищ (Кубера) дал кубок особого напитка, а поддержатель Земли, властелин всех змеев Шеша.

नागहारं ददौ तस्यै धत्ते यः पृथिवीमिमाम्।
अन्यैरपि सुरैर्देवी भूषणैः आयुधैस्तथाः ॥ ३१॥
nāgahāraṁ dadau tasyai dhatte yaḥ pṛthivīmimām .
anyairapi surairdevī bhūṣaṇairāyudhaistathā .. 31..
Дал Ей украшенное лучшими камнями змеиное ожерелье; и другие небожители поднесли Деви украшения и оружие.

सम्मानिता ननादोच्चैः साट्टहासं मुहुर्मुहु।
तस्यानादेन घोरेण कृत्स्न मापूरितं नभः ॥ ३२॥
sammānitā nanādoccaiḥ sāṭṭahāsaṁ muhurmuhuḥ .
tasyā nādena ghoreṇa kṛtsnamāpūritaṁ nabhaḥ .. 32..
Тогда Она разразилась неистовым смехом, еще и еще раз, и Ее нескончаемый, страшный, безгранично великий рев объял все пространство.

अमायतातिमहता प्रतिशब्दो महानभूत्।
चुक्षुभुः सकलालोकाः समुद्राश्च चकम्पिरे ॥ ३३॥
amāyatātimahatā pratiśabdo mahānabhūt .
cukṣubhuḥ sakalā lokāḥ samudrāśca cakampire .. 33..
Раздалось великое грозное эхо, все миры содрогнулись и всколыхнулись моря.

चचाल वसुधा चेलुः सकलाश्च महीधराः।
जयेति देवाश्च मुदा तामूचुः सिंहवाहिनीम् ॥ ३४॥
cacāla vasudhā celuḥ sakalāśca mahīdharāḥ .
jayeti devāśca mudā tāmūcuḥ siṁhavāhinīm .. 34..
Сотряслась земля и покачнулись горы; "Победа тебе!" в радости воскликнули Ей, восседавшей на льве, боги.

तुष्टुवुर्मुनयश्चैनां भक्तिनम्रात्ममूर्तयः।
दृष्ट्वा समस्तं सङ्क्षुब्धं त्रैलोक्यम् अमरारयः ॥ ३५॥
tuṣṭuvurmunayaścaināṁ bhaktinamrātmamūrtayaḥ .
dṛṣṭvā samastaṁ saṁkṣubdhaṁ trailokyamamarārayaḥ .. 35..
А провидцы вознесли Ей хвалу, склоняясь в преданности; и при виде трех взволновавшихся миров все враги небожителей поднялись.

सन्नद्धाखिलसैन्यास्ते समुत्तस्थुरुदायुदाः।
आः किमेतदिति क्रोधादाभाष्य महिषासुरः ॥ ३६॥
sannaddhākhilasainyāste samuttasthurudāyudhāḥ .
āḥ kimetaditi krodhādābhāṣya mahiṣāsuraḥ .. 36..
Собрав все силы и воздев оружие. В гневе вскричав: "О! Что это?", Махишасура.

अभ्यधावत तं शब्दम् अशेषैरसुरैर्वृतः।
स ददर्ष ततो देवीं व्याप्तलोकत्रयां त्विषा ॥ ३७॥
abhyadhāvata taṁ śabdamaśeṣairasurairvṛtaḥ .
sa dadarśa tato devīṁ vyāptalokatrayāṁ tviṣā .. 37..
В окружении всех демонов бросился на звук того рева; (приблизившись) он увидел Деви, озарявшую сиянием три мира.

पादाक्रान्त्या नतभुवं किरीटोल्लिखिताम्बराम्।
क्षोभिताशेषपातालां धनुर्ज्यानिःस्वनेन ताम् ॥ ३८॥
pādākrāntyā natabhuvaṁ kirīṭollikhitāmbarām .
kṣobhitāśeṣapātālāṁ dhanurjyāniḥsvanena tām .. 38..
Пригнувшую землю Своим весом, касавшуюся небес остроконечным венцом, содрогавшую нижний мир звоном тетивы.

दिशो भुजसहस्रेण समन्ताद्व्याप्य संस्थिताम्।
ततः प्रववृते युद्धं तया देव्या सुरद्विषां ॥ ३९॥
diśo bhujasahasreṇa samantādvyāpya saṁsthitām .
tataḥ pravavṛte yuddhaṁ tayā devyā suradviṣām .. 39..
Объявшую все стороны (света) тысячей (Своих) рук; и между Той Деви и ненавистниками богов вспыхнула битва.

शस्त्रास्त्रैर्भहुधा मुक्तैरादीपितदिगन्तरम्।
महिषासुरसेनानीश्चिक्षुराख्यो महासुरः ॥ ४०॥
śastrāstrairbahudhā muktairādīpitadigantaram .
mahiṣāsurasenānīścikṣurākhyo mahāsuraḥ .. 40..
Ослепившая стороны света пламенем выпущенного оружия; вступил в бой предводитель войск Махишасуры - великий асур Чикшура.

युयुधे चमरश्चान्यैश्चतुरङ्गबलान्वितः।
रथानामयुतैः षड्भिः रुदग्राख्यो महासुरः ॥ ४१॥
yuyudhe cāmaraścānyaiścaturaṅgabalānvitaḥ .
rathānāmayutaiḥ ṣaḍbhirudagrākhyo mahāsuraḥ .. 41..
Сопровождаемый четырьмя родами войск, сражался Чамара; окруженный шестьюдесятью тысячами колесниц, бился великий асур Удагра.

अयुध्यतायुतानां च सहस्रेण महाहनुः।
पञ्चाशद्भिश्च नियुतैरसिलोमा महासुरः ॥ ४२॥
ayudhyatāyutānāṁ ca sahasreṇa mahāhanuḥ .
pañcāśadbhiśca niyutairasilomā mahāsuraḥ .. 42..
Вошли в бой Махахану, с десятью миллионами, и великий асур Асилома с пятнадцатимиллионным войском.

अयुतानां शतैः षड्भिःर्भाष्कलो युयुधे रणे।
गजवाजि सहस्रौघै रनेकैः परिवारितः ॥ ४३॥
ayutānāṁ śataiḥ ṣaḍbhirbāṣkalo yuyudhe raṇe .
gajavājisahasraughairanekaiḥ parivāritaḥ .. 43..
В битве сражался Башкала с шестимиллионным войском; и Париварита, со множеством тысяч слонов и коней.

वृतो रथानां कोट्या च युद्धे तस्मिन्नयुध्यत।
बिडालाख्यो‌உयुतानां च पञ्चाशद्भिरथायुतैः ॥ ४४॥
vṛto rathānāṁ koṭyā ca yuddhe tasminnayudhyata .
biḍālākhyo'yutānāṁ ca pañcāśadbhirathāyutaiḥ .. 44..
Воевал там, окруженный миллионами колесниц; и Бидала, окруженный пятью миллиардами колесниц.

युयुधे संयुगे तत्र रथानां परिवारितः।
अन्ये च तत्रायुतशो रथनागहयैर्वृताः ॥ ४५॥
yuyudhe saṁyuge tatra rathānāṁ parivāritaḥ .
anye ca tatrāyutaśo rathanāgahayairvṛtāḥ .. 45..
Сражался в той сече; и тысячи иных великих асуров, сопровождаемые множеством колесниц, слонов и коней.

युयुधुः संयुगे देव्या सह तत्र महासुराः।
कोटिकोटिसहस्त्रैस्तु रथानां दन्तिनां तथा ॥ ४६॥
yuyudhuḥ saṁyuge devyā saha tatra mahāsurāḥ .
koṭikoṭisahasraistu rathānāṁ dantināṁ tathā .. 46..
Сообща сражались в той битве с Деви; многими миллиардами сопровождавших его колесниц, слонов.

हयानां च वृतो युद्धे तत्राभून्महिषासुरः।
तोमरैर्भिन्धिपालैश्च शक्तिभिर्मुसलैस्तथा ॥ ४७॥
hayānāṁ ca vṛto yuddhe tatrābhūnmahiṣāsuraḥ .
tomarairbhindipālaiśca śaktibhirmusalaistathā .. 47..
И коней был окружен в той битве Махишасура; и копьями, пиками, дротиками и палицами.

युयुधुः संयुगे देव्या खड्गैः परसुपट्टिसैः।
केचिच्छ चिक्षिपुः शक्तीः केचित् पाशांस्तथापरे ॥ ४८॥
yuyudhuḥ saṁyuge devyā khaḍgaiḥ paraśupaṭṭiśaiḥ .
kecicca cikṣipuḥ śaktīḥ kecit pāśāṁstathāpare .. 48..
Мечами, топорами и острогами асуры стали биться с Деви; иные метали дротики, иные арканы.

देवीं खड्गप्रहारैस्तु ते तां हन्तुं प्रचक्रमुः।
सापि देवी ततस्तानि शस्त्राण्यस्त्राणि चण्डिका ॥ ४९॥
devīṁ khaḍgaprahāraistu te tāṁ hantuṁ pracakramuḥ .
sāpi devī tatastāni śastrāṇyastrāṇi caṇḍikā .. 49..
Иные направили в Деви сокрушительные удары мечей; но Та богиня Чандика, ливнями Своего оружия.

लील यैव प्रचिच्छेद निजशस्त्रास्त्रवर्षिणी।
अनायस्तानना देवी स्तूयमाना सुरर्षिभिः ॥ ५०॥
līlayaiva praciccheda nijaśastrāstravarṣiṇī .
anāyastānanā devī stūyamānā surarṣibhiḥ .. 50..
Прославляемая богами и провидцами, воистину - словно играя, разбивала оружие врагов.

मुमोचासुरदेहेषु शस्त्राण्यस्त्राणि चेश्वरी।
सो‌உपि क्रुद्धो धुतसटो देव्या वाहनकेसरी ॥ ५१॥
mumocāsuradeheṣu śastrāṇyastrāṇi ceśvarī .
so'pi kruddho dhutasaṭo devyā vāhanakesarī .. 51..
И без усилия на лице Ишвари направляла в асуров вихрь Своего оружия, а лев - средство передвижения Деви, в ярости потрясая гривой.

चचारासुर सैन्येषु वनेष्विव हुताशनः।
निःश्वासान् मुमुचेयांश्च युध्यमानारणे‌உम्बिका॥ ५२॥
cacārāsurasainyeṣu vaneṣviva hutāśanaḥ .
niḥśvāsān mumuce yāṁśca yudhyamānā raṇe'mbikā .. 52..
Несся среди асуров, подобно пламени пожара, (свирепствующему) в лесу; и дыхание, переводимое в (той) битве Амбикой,

त एव सध्यसम्भूता गणाः शतसहस्रशः।
युयुधुस्ते परशुभिर्भिन्दिपालासिपट्टिशैः ॥ ५३॥
ta eva sadyaḥ sambhūtā gaṇāḥ śatasahasraśaḥ .
yuyudhuste paraśubhirbhindipālāsipaṭṭiśaiḥ .. 53..
Тотчас становилось воинствами сотен и тысяч бойцов, бившихся топорами мечами и острогами.

नाशयन्तो‌உअसुरगणान् देवीशक्त्युपबृंहिताः।
अवादयन्ता पटहान् गणाः शङां स्तथापरे ॥ ५४॥
nāśayanto'suragaṇān devīśaktyupabṛṁhitāḥ .
avādayanta paṭahān gaṇāḥ śaṅkhāṁstathāpare .. 54..
Вдохновляемые мощью Деви, те воины Деви истребляли полчища асуров, с боем в барабаны и дуя в раковины.

मृदङ्गांश्च तथैवान्ये तस्मिन्युद्ध महोत्सवे।
ततोदेवी त्रिशूलेन गदया शक्तिवृष्टिभिः॥ ५५॥
mṛdaṅgāṁśca tathaivānye tasmin yuddhamahotsave .
tato devī triśūlena gadayā śaktivṛṣṭibhiḥ .. 55..
А иные оглашали празднество битвы (ударами) в мриданги; трезубцем и палицей, ливнями копий

खड्गादिभिश्च शतशो निजघान महासुरान्।
पातयामास चैवान्यान् घण्टास्वनविमोहितान् ॥ ५६॥
khaḍgādibhiśca śataśo nijaghāna mahāsurān .
pātayāmāsa caivānyān ghaṇṭāsvanavimohitān .. 56..
Мечей и иного (оружия), Деви истребляла сотни великих асуров и сметала (наземь) других, оглушенных звоном колокола.

असुरान् भुविपाशेन बध्वाचान्यानकर्षयत्।
केचिद् द्विधाकृता स्तीक्ष्णैः खड्गपातैस्तथापरे ॥ ५७॥
asurān bhuvi pāśena baddhvā cānyānakarṣayat .
kecid dvidhākṛtāstīkṣṇaiḥ khaḍgapātaistathāpare .. 57..
Иных асуров связывала арканом и тащила по земле, иных рассекала надвое быстрым ударом меча

विपोथिता निपातेन गदया भुवि शेरते।
वेमुश्च केचिद्रुधिरं मुसलेन भृशं हताः ॥ ५८॥
vipothitā nipātena gadayā bhuvi śerate .
vemuśca kecidrudhiraṁ musalena bhṛśaṁ hatāḥ .. 58..
Иных повергала наземь, сокрушив ударами палицы; иных, ушибленных жестоким ударом булавы, рвало кровью.

केचिन्निपतिता भूमौ भिन्नाः शूलेन वक्षसि।
निरन्तराः शरौघेन कृताः केचिद्रणाजिरे ॥ ५९॥
kecinnipatitā bhūmau bhinnāḥ śūlena vakṣasi .
nirantarāḥ śaraugheṇa kṛtāḥ kecidraṇājire .. 59..
Иные пали на землю с грудью, пронзенной копьем; пораженные непрестанным ливнем Ее стрел

शल्यानुकारिणः प्राणान् ममुचुस्त्रिदशार्दनाः।
केषाञ्चिद्बाहवश्चिन्नाश्चिन्नग्रीवास्तथापरे ॥ ६०॥
śyenānukāriṇaḥ prāṇān mumucustridaśārdanāḥ .
keṣāṁcid bāhavaśchinnāśchinnagrīvāstathāpare .. 60..
Иные мучители Тридцати (богов) казались дикобразами, отдавшими жизнь на поле битвы; иным отсекло руки, иным перебило шею

शिरांसि पेतुरन्येषाम् अन्ये मध्ये विदारिताः।
विच्छिन्नजज्घास्वपरे पेतुरुर्व्यां महासुराः ॥ ६१॥
śirāṁsi peturanyeṣāmanye madhye vidāritāḥ .
vicchinnajaṅghāstvapare petururvyāṁ mahāsurāḥ .. 61..
У иных скатились (на землю) головы, иных рассекло посредине (туловища), иные из великих асуров пали наземь с отсеченными ногами.


एकबाह्वक्षिचरणाः केचिद्देव्या द्विधाकृताः।
छिन्नेपि चान्ये शिरसि पतिताः पुनरुत्थिताः ॥ ६२॥
ekabāhvakṣicaraṇāḥ keciddevyā dvidhākṛtāḥ .
chinne'pi cānye śirasi patitāḥ punarutthitāḥ .. 62..
Кто-то стал одноруким, одноглазым, одноногим, рассеченный надвое (ударом) Деви: иные, павшие с отрубленной головой, восставали вновь.

कबन्धा युयुधुर्देव्या गृहीतपरमायुधाः।
ननृतुश्चापरे तत्र युद्दे तूर्यलयाश्रिताः ॥ ६३॥
kabandhā yuyudhurdevyā gṛhītaparamāyudhāḥ .
nanṛtuścāpare tatra yuddhe tūryalayāśritāḥ .. 63..
И, схватив лучшее оружие, безголовыми продолжали бой с Деви; иные из них плясали на поле боя, увлеченные ритмом и звуками турьи.

कबन्धाश्चिन्नशिरसः खड्गशक्य्तृष्टिपाणयः।
तिष्ठ तिष्ठेति भाषन्तो देवी मन्ये महासुराः ॥ ६४॥
kabandhāśchinnaśirasaḥ khaḍgaśaktyṛṣṭipāṇayaḥ .
tiṣṭha tiṣṭheti bhāṣanto devīmanye mahāsurāḥ .. 64..
Туловища иных обезглавленных воздели мечи, дротики и остроги, а иные из великих асуров кричали Деви "Стой, стой!

पातितै रथनागाश्वैः आसुरैश्च वसुन्धरा।
अगम्या साभवत्तत्र यत्राभूत् स महारणः ॥ ६५॥
pātitai rathanāgāśvairasuraiśca vasundharā .
agamyā sābhavattatra yatrābhūt sa mahāraṇaḥ .. 65..
Устланное колесницами, павшими слонами, конями и асурами, место великой битвы стало непроходимым.

शोणितौघा महानद्यस्सद्यस्तत्र विसुस्रुवुः।
मध्ये चासुरसैन्यस्य वारणासुरवाजिनाम् ॥ ६६॥
śoṇitaughā mahānadyaḥ sadyastatra prasusruvuḥ .
madhye cāsurasainyasya vāraṇāsuravājinām .. 66..
И ручьи крови слонов, асуров и коней потекли среди войск асуров, образуя великие реки.

क्षणेन तन्महासैन्यमसुराणां तथा‌உम्बिका।
निन्ये क्षयं यथा वह्निस्तृणदारु महाचयम् ॥ ६७॥
kṣaṇena tanmahāsainyamasurāṇāṁ tathāmbikā .
ninye kṣayaṁ yathā vahnistṛṇadārumahācayam .. 67..
Как огонь - огромную груду травы и дров, так Амбика во мгновение истребила несметное полчище асуров

सच सिंहो महानादमुत्सृजन् धुतकेसरः।
शरीरेभ्यो‌உमरारीणामसूनिव विचिन्वति ॥ ६८॥
sa ca siṁho mahānādamutsṛjan dhutakesaraḥ .
śarīrebhyo'marārīṇāmasūniva vicinvati .. 68..
А Ее лев, издавая громовой рык и потрясая гривой, рыскал среди тел врагов бессмертных.

देव्या गणैश्च तैस्तत्र कृतं युद्धं तथासुरैः।
यथैषां तुष्टुवुर्देवाः पुष्पवृष्टिमुचो दिवि ॥ ६९॥
devyā gaṇaiśca taistatra kṛtaṁ yuddhaṁ tathāsuraiḥ .
yathaiṣāṁ tutuṣurdevāḥ puṣpavṛṣṭimuco divi .. 69..
И боги с небес осыпали цветочным дождем и гимнами прославляли воинства Деви, бившиеся с асурами на том поле битвы.

इति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये महिषासुरसैन्यवधो नाम द्वितीयो‌உध्यायः॥
iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye mahiṣāsurasainyavadho nāma dvitīyo'dhyāyaḥ .. 2..
Такова в Деви Махатмъе Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) вторая глава, именуемая "Истребление воинств Махишасуры".

आहुति ॐ ह्रीं साङ्गायै सायुधायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै अष्टाविंशति वर्णात्मिकायै लक्श्मी बीजादिष्टायै महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ।

Примечания