Деви-махатмья (МП) 6

रचन: ऋषि मार्कण्डेय

Сражение с Дхумралочаной и его войском

शुम्भनिशुम्भसेनानीधूम्रलोचनवधो नाम षष्टो ध्यायः ॥
.. ṣaṣṭho'dhyāyaḥ ..
Глава 6

ध्यानं
नगाधीश्वर विष्त्रां फणि फणोत्त्ंसोरु रत्नावली
भास्वद् देह लतां निभौ नेत्रयोद्भासिताम् ।
माला कुम्भ कपाल नीरज करां चन्द्रा अर्ध चूढाम्बरां
सर्वेश्वर भैरवाङ्ग निलयां पद्मावतीचिन्तये ॥

dhyānaṁ
nagādhīśvara viṣtrāṁ phaṇi phaṇottṁsoru ratnāvalī
bhāsvad deha latāṁ nibhau netrayodbhāsitām |
mālā kumbha kapāla nīraja karāṁ candrā ardha cūḍhāmbarāṁ
sarveśvara bhairavāṅga nilayāṁ padmāvatīcintaye ||

ऋषिरुवाच ॥ १॥
oṁ ṛṣiruvāca .. 1..
Риши сказал:

इत्याकर्ण्य वचो देव्याः स दूतो‌உमर्षपूरितः ।
समाचष्ट समागम्य दैत्यराजाय विस्तरात् ॥ २ ॥
ityākarṇya vaco devyāḥ sa dūto'marṣapūritaḥ .
samācaṣṭa samāgamya daityarājāya vistarāt .. 2..
Услышав эту речь Деви, полный досады посланник вернулся и подробно изложил ее царю даитьев.

तस्य दूतस्य तद्वाक्यमाकर्ण्यासुरराट् ततः ।
स क्रोधः प्राह दैत्यानामधिपं धूम्रलोचनम् ॥ ३॥
tasya dūtasya tadvākyamākarṇyāsurarāṭ tataḥ .
sakrodhaḥ prāha daityānāmadhipaṁ dhūmralocanam .. 3..
И выслушав сказанное тем посланником, царь-асур в гневе повелел предводителю даитьев Дхумралочане:

हे धूम्रलोचनाशु त्वं स्वसैन्य परिवारितः।
तामानय बल्लाद्दुष्टां केशाकर्षण विह्वलाम् ॥ ४॥
he dhūmralocanāśu tvaṁ svasainyaparivāritaḥ .
tāmānaya balādduṣṭāṁ keśākarṣaṇavihvalām .. 4..
"О Дхумралочана, не медля взяв свое войско, силой Доставь сюда своевольную. Она станет послушна, когда Ее потащат за волосы!

तत्परित्राणदः कश्चिद्यदि वोत्तिष्ठते‌உपरः।
स हन्तव्यो‌உमरोवापि यक्षो गन्धर्व एव वा ॥ ५॥
tatparitrāṇadaḥ kaścidyadi vottiṣṭhate'paraḥ .
sa hantavyo'maro vāpi yakṣo gandharva eva vā .. 5..
Если же кто-то иной придет Ей на помощь, ты должен убить его, будь то бессмертный, гандхарв, или якша".

ऋषिरुवाच ॥ ६॥
ṛṣiruvāca .. 6..
Риши сказал:

तेनाज्ञप्तस्ततः शीघ्रं स दैत्यो धूम्रलोचनः।
वृतः षष्ट्या सहस्राणाम् असुराणान्द्रुतंयमौ ॥ ६॥
tenājñaptastataḥ śīghraṁ sa daityo dhūmralocanaḥ .
vṛtaḥ ṣaṣṭyā sahasrāṇāmasurāṇāṁ drutaṁ yayau .. 7..
Получив такой приказ и быстро выйдя в сопровождении шестидесяти тысяч асуров, даитья Дхумралочана.

न दृष्ट्वा तां ततो देवीं तुहिनाचल संस्थितां।
जगादोच्चैः प्रयाहीति मूलं शुम्बनिशुम्भयोः ॥ ८॥
sa dṛṣṭvā tāṁ tato devīṁ tuhinācalasaṁsthitām .
jagādoccaiḥ prayāhīti mūlaṁ śumbhaniśumbhayoḥ .. 8..
Нашел пребывавшую на снежной вершине Деви и громко обратился к Ней: "Следуй к Шумбхе и Нишумбхе.

न चेत्प्रीत्याद्य भवती मद्भर्तारमुपैष्यति|
ततो बलान्नयाम्येष केशाकर्षणविह्वलाम् ॥ ९॥
na cetprītyādya bhavatī madbhartāramupaiṣyati .
tato balānnayāmyeṣa keśākarṣaṇavihvalām .. 9..
Если же не пойдешь к царю добровольно, уведу Тебя силой. Ты покоришься, когда потащу Тебя за волосы".

देव्युवाच ॥ १०॥
devyuvāca .. 10..
Богиня сказала:

दैत्येश्वरेण प्रहितो बलवान्बलसंवृतः।
बलान्नयसि मामेवं ततः किं ते करोम्यहम् ॥ ११॥
daityeśvareṇa prahito balavānbalasaṁvṛtaḥ .
balānnayasi māmevaṁ tataḥ kiṁ te karomyaham .. 11..
Присланный царем даитьев доблестен и защищен войском; веди Меня силой, что Я сделаю тебе?

ऋषिरुवाच ॥ १२॥
ṛṣiruvāca .. 12..
Риши сказал:

इत्युक्तः सो‌உभ्यधावत्ताम् असुरो धूम्रलोचनः।
हूङ्कारेणैव तं भस्म सा चकाराम्बिका तदा ॥ १३॥
ityuktaḥ so'bhyadhāvattāmasuro dhūmralocanaḥ .
huṁkāreṇaiva taṁ bhasma sā cakārāmbikā tadā .. 13..
При таких словах асур Дхумралочана бросился к Амбике, но Она обратила его в пепел гневным криком "хум".

अथ क्रुद्धं महासैन्यम् असुराणां तथाम्बिका।
ववर्ष सायुकैस्तीक्ष्णैस्तथा शक्तिपरश्वधैः ॥ १४॥
atha kruddhaṁ mahāsainyamasurāṇāṁ tathāmbikā .
vavarṣa sāyakaistīkṣṇaistathā śaktiparaśvadhaiḥ .. 14..
И могучее войско рассвирепевших асуров осыпало Амбику дождем острых стрел, копий и топоров.

ततो धुतसटः कोपात्कृत्वा नादं सुभैरवम्।
पपातासुर सेनायां सिंहो देव्याः स्ववाहनः ॥ १५॥
tato dhutasaṭaḥ kopātkṛtvā nādaṁ subhairavam .
papātāsurasenāyāṁ siṁho devyāḥ svavāhanaḥ .. 15..
Тогда, в гневе потрясая гривой, издавая ужасный рев, лев – средство передвижения Деви, налетел на войско асуров.

कांश्चित्करप्रहारेण दैत्यानास्येन चापारान्।
आक्रान्त्या चाधरेण्यान् जघान स महासुरान् ॥ १६॥
kāṁścitkaraprahāreṇa daityānāsyena cāparān .
ākrāntyā cādhareṇānyān jaghāna sa mahāsurān .. 16..
Иных даитьев (он убил) ударом лапы, других - своей пастью, иных великих асуров - быстрым толчком своих задних лап.

केषाञ्चित्पाटयामास नखैः कोष्ठानि केसरी। तथा तलप्रहारेण शिरांसि कृतवान् पृथक् ॥ १७॥ keṣāṁcitpāṭayāmāsa nakhaiḥ koṣṭhāni kesarī . tathā talaprahāreṇa śirāṁsi kṛtavānpṛthak .. 17.. Некоторым лев разорвал живот когтями, иным сорвал с плеч голову ударом лапы.

विच्छिन्नबाहुशिरसः कृतास्तेन तथापरे।
पपौच रुधिरं कोष्ठादन्येषां धुतकेसरः ॥ १८॥
vicchinnabāhuśirasaḥ kṛtāstena tathāpare .
papau ca rudhiraṁ koṣṭhādanyeṣāṁ dhutakesaraḥ .. 18..
Иным отрывал головы и руки, и, потрясая гривой, пил кровь из сердец других (врагов).

क्षणेन तद्बलं सर्वं क्षयं नीतं महात्मना।
तेन केसरिणा देव्या वाहनेनातिकोपिना ॥ १९॥
kṣaṇena tadbalaṁ sarvaṁ kṣayaṁ nītaṁ mahātmanā .
tena kesariṇā devyā vāhanenātikopinā .. 19..
Так великая душа - лев, ездовое животное Деви, в страшной ярости вмиг истребил все воинство (асуров).

श्रुत्वा तमसुरं देव्या निहतं धूम्रलोचनम्।
बलं च क्षयितं कृत्स्नं देवी केसरिणा ततः ॥ २०॥
śrutvā tamasuraṁ devyā nihataṁ dhūmralocanam .
balaṁ ca kṣayitaṁ kṛtsnaṁ devīkesariṇā tataḥ .. 20..
И узнав, что асур Дхумралочана убит Деви, а все его войско истреблено львом.

चुकोप दैत्याधिपतिः शुम्भः प्रस्फुरिताधरः।
आज्ञापयामास च तौ चण्डमुण्डौ महासुरौ ॥ २१॥
cukopa daityādhipatiḥ śumbhaḥ prasphuritādharaḥ .
ājñāpayāmāsa ca tau caṇḍamuṇḍau mahāsurau .. 21..
Властелин даитьев Шумбха, в бешенстве дрожа нижней губой, сказал двум великим асурам Чанде и Мунде:

हेचण्ड हे मुण्ड बलैर्बहुभिः परिवारितौ|
तत्र गच्छत गत्वा च सा समानीयतां लघु ॥ २२॥
he caṇḍa he muṇḍa balairbahubhiḥ parivāritau . tatra gacchata gatvā ca sā samānīyatāṁ laghu .. 22.. О, Чанда и Мунда, следуйте туда в сопровождении рaзличных войск и быстро приведите Ее.

केशेष्वाकृष्य बद्ध्वा वा यदि वः संशयो युधि।
तदाशेषा युधैः सर्वैर् असुरैर्विनिहन्यतां ॥ २३॥
keśeṣvākṛṣya baddhvā vā yadi vaḥ saṁśayo yudhi .
tadāśeṣāyudhaiḥ sarvairasurairvinihanyatām .. 23..
Притащив за волосы или связав, а при сомнении в (исходе) битвы пусть асуры ударят по Ней всем без остатка оружием.

तस्यां हतायां दुष्टायां सिंहे च विनिपातिते।
शीघ्रमागम्यतां बद्वा गृहीत्वातामथाम्बिकाम् ॥ २४॥
tasyāṁ hatāyāṁ duṣṭāyāṁ siṁhe ca vinipātite .
śīghramāgamyatāṁ baddhvā gṛhītvā tāmathāmbikām .. 24..
Когда же злонравную ранят, а лев Ее будет убит, быстро схватив и связав Ту Амбику, ведите Ее сюда.

॥ स्वस्ति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निकेमन्वन्तरे देवि महत्म्ये शुम्भनिशुम्भसेनानीधूम्रलोचनवधो नाम षष्टो ध्यायः ॥
.. svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye śumbhaniśumbhasenānīdhūmralocanavadho nāma ṣaṣṭho'dhyāyaḥ .. 6..
Такова в Деви Махатмье Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) шестая глава, именуемая "Убиение Дхумралочаны".

आहुति ॐ क्लीं जयन्ती साङ्गायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ॥