Деви-махатмья (МП) 8: различия между версиями

Материал из Шайвавики
Перейти к: навигация, поиск
м
Строка 1: Строка 1:
रचन: ऋषि मार्कण्डेय
रचन: ऋषि मार्कण्डेय
[[Файл:Шивадути.jpeg|350px|thumb|<center>Богиня отправляет Шиву в качестве посла к демонам</center>]]
रक्तबीजवधो नाम अष्टमोध्याय ॥ <br />
[[Файл:Убиение Рактабиджи.jpeg|350px|thumb|<center>Убиение Рактабиджи</center>]]
.. aṣṭamo'dhyāyaḥ ..<br />
[[Файл:Явление 8 матерей.jpeg|350px|thumb|<center>Явление восьми Матерей</center>]]
रक्तबीजवधो नाम अष्टमोध्याय ॥  
.. aṣṭamo'dhyāyaḥ ..
Глава 8
Глава 8
   
   
ध्यानं
ध्यानं<br />
अरुणां करुणा तरङ्गिताक्षीं धृतपाशाङ्कुश पुष्पबाणचापाम् ।  
अरुणां करुणा तरङ्गिताक्षीं धृतपाशाङ्कुश पुष्पबाणचापाम् । <br />
अणिमाधिभिरावृतां मयूखै रहमित्येव विभावये भवानीम् ॥  
अणिमाधिभिरावृतां मयूखै रहमित्येव विभावये भवानीम् ॥  


ऋषिरुवाच ॥ १॥  
ऋषिरुवाच ॥ १॥ <br />
oṁ ṛṣiruvāca .. 1..
oṁ ṛṣiruvāca .. 1..<br />
1. Риши сказал:
Риши сказал:
 
   
   
चण्डे च निहते दैत्ये मुण्डे च विनिपातिते ।  
चण्डे च निहते दैत्ये मुण्डे च विनिपातिते । <br />
बहुलेषु च सैन्येषु क्षयितेष्वसुरेश्वरः ॥  २ ॥  
बहुलेषु च सैन्येषु क्षयितेष्वसुरेश्वरः ॥  २ ॥ <br />
caṇḍe ca nihate daitye muṇḍe ca vinipātite .
caṇḍe ca nihate daitye muṇḍe ca vinipātite .<br />
bahuleṣu ca sainyeṣu kṣayiteṣvasureśvaraḥ .. 2..
bahuleṣu ca sainyeṣu kṣayiteṣvasureśvaraḥ .. 2..<br />
2. Когда был убит даитья Чанда и встретил смерть Мунда, и были уничтожены (их) многочисленные войска, тогда царь асуров.
Когда был убит даитья Чанда и встретил смерть Мунда, и были уничтожены (их) многочисленные войска, тогда царь асуров.
 
   
   
ततः कोपपराधीनचेताः शुम्भः प्रतापवान् ।  
ततः कोपपराधीनचेताः शुम्भः प्रतापवान् । <br />
उद्योगं सर्व सैन्यानां दैत्यानामादिदेश ह ॥ ३॥  
उद्योगं सर्व सैन्यानां दैत्यानामादिदेश ह ॥ ३॥ <br />
tataḥ kopaparādhīnacetāḥ  śumbhaḥ pratāpavān .
tataḥ kopaparādhīnacetāḥ  śumbhaḥ pratāpavān .<br />
udyogaṁ sarvasainyānāṁ daityānāmādideśa ha .. 3..
udyogaṁ sarvasainyānāṁ daityānāmādideśa ha .. 3..<br />
3. Охваченный гневом знаменитый Шумбха объявил сбор воинствам даитьев – всем без остатка:
Охваченный гневом знаменитый Шумбха объявил сбор воинствам даитьев – всем без остатка:
 
   
   
अद्य सर्व बलैर्दैत्याः षडशीतिरुदायुधाः ।  
अद्य सर्व बलैर्दैत्याः षडशीतिरुदायुधाः । <br />
कम्बूनां चतुरशीतिर्निर्यान्तु स्वबलैर्वृताः ॥ ४॥  
कम्बूनां चतुरशीतिर्निर्यान्तु स्वबलैर्वृताः ॥ ४॥ <br />
adya sarvabalairdaityāḥ ṣaḍaśītirudāyudhāḥ .
adya sarvabalairdaityāḥ ṣaḍaśītirudāyudhāḥ .<br />
kambūnāṁ caturaśītirniryāntu svabalairvṛtāḥ .. 4..
kambūnāṁ caturaśītirniryāntu svabalairvṛtāḥ .. 4..<br />
4. Пусть теперь же, со всеми воинами, выходят восемьдесят шесть даитьев-Удайюдхов и, в окружении своих войск, восемьдесят четыре Камбу!
Пусть теперь же, со всеми воинами, выходят восемьдесят шесть даитьев-Удайюдхов и, в окружении своих войск, восемьдесят четыре Камбу!
 
   
   
कोटिवीर्याणि पञ्चाशदसुराणां कुलानि वै ।  
कोटिवीर्याणि पञ्चाशदसुराणां कुलानि वै । <br />
शतं कुलानि धौम्राणां निर्गच्छन्तु ममाज्ञया ॥ ५॥  
शतं कुलानि धौम्राणां निर्गच्छन्तु ममाज्ञया ॥ ५॥ <br />
koṭivīryāṇi pañcāśadasurāṇāṁ kulāni vai .
koṭivīryāṇi pañcāśadasurāṇāṁ kulāni vai .<br />
śataṁ kulāni dhaumrāṇāṁ nirgacchantu mamājñayā .. 5..
śataṁ kulāni dhaumrāṇāṁ nirgacchantu mamājñayā .. 5..<br />
5. Пусть по моему приказу выступят пятьдесят родов асуровКотивирьев и сто родов Дхаумров.
Пусть по моему приказу выступят пятьдесят родов асуров Котивирьев и сто родов Дхаумров.
 
   
   
कालका दौर्हृदा मौर्वाः कालिकेयास्तथासुराः ।  
कालका दौर्हृदा मौर्वाः कालिकेयास्तथासुराः । <br />
युद्धाय सज्जा निर्यान्तु आज्ञया त्वरिता मम ॥ ६॥  
युद्धाय सज्जा निर्यान्तु आज्ञया त्वरिता मम ॥ ६॥ <br />
kālakā daurhṛdā maurvāḥ kālikeyāstathāsurāḥ .
kālakā daurhṛdā maurvāḥ kālikeyāstathāsurāḥ .<br />
yuddhāya sajjā niryāntu ājñayā tvaritā mama .. 6..
yuddhāya sajjā niryāntu ājñayā tvaritā mama .. 6..<br />
6. И пусть асуры Калаки, Даурхриды, Маурьи и Калакейи, по моей воле, быстро выходят готовыми к битве".
И пусть асуры Калаки, Даурхриды, Маурьи и Калакейи, по моей воле, быстро выходят готовыми к битве".
 
   
   
इत्याज्ञाप्यासुरापतिः शुम्भो भैरवशासनः ।  
इत्याज्ञाप्यासुरापतिः शुम्भो भैरवशासनः । <br />
निर्जगाम महासैन्यसहस्त्रैर्भहुभिर्वृतः ॥ ७॥  
निर्जगाम महासैन्यसहस्त्रैर्भहुभिर्वृतः ॥ ७॥ <br />
ityājñāpyāsurapatiḥ śumbho bhairavaśāsanaḥ .
ityājñāpyāsurapatiḥ śumbho bhairavaśāsanaḥ .<br />
nirjagāma mahāsainyasahasrairbahubhirvṛtaḥ .. 7..
nirjagāma mahāsainyasahasrairbahubhirvṛtaḥ .. 7..<br />
7. Повелев так, свирепый правитель, владыка асуров Шумбха сам выступил в окружении многих тысяч великих воинов.
Повелев так, свирепый правитель, владыка асуров Шумбха сам выступил в окружении многих тысяч великих воинов.
 
   
   
आयान्तं चण्डिका दृष्ट्वा तत्सैन्यमतिभीषणम् ।  
आयान्तं चण्डिका दृष्ट्वा तत्सैन्यमतिभीषणम् । <br />
ज्यास्वनैः पूरयामास धरणीगगनान्तरम् ॥ ८॥  
ज्यास्वनैः पूरयामास धरणीगगनान्तरम् ॥ ८॥ <br />
āyāntaṁ caṇḍikā dṛṣṭvā tatsainyamatibhīṣaṇam .
āyāntaṁ caṇḍikā dṛṣṭvā tatsainyamatibhīṣaṇam .<br />
jyāsvanaiḥ pūrayāmāsa dharaṇīgaganāntaram .. 8..
jyāsvanaiḥ pūrayāmāsa dharaṇīgaganāntaram .. 8..<br />
8. И видя то шедшее к Ней страшное войско, Чандика наполнила пространство между небом и землей звоном Своей тетивы.
И видя то шедшее к Ней страшное войско, Чандика наполнила пространство между небом и землей звоном Своей тетивы.
 
 
ततःसिंहो महानादमतीव कृतवान्नृप ।
घण्टास्वनेन तान्नादानम्बिका चोपबृंहयत् ॥ ९॥
tataḥ siṁho mahānādamatīva kṛtavānnṛpa .
ghaṇṭāsvanena tānnādānambikā copabṛṁhayat .. 9..
9. О царь, тогда лев издал страшнейший рев и Амбика поддержала его рык боем Своего колокола.


ततःसिंहो महानादमतीव कृतवान्नृप । <br />
घण्टास्वनेन तान्नादानम्बिका चोपबृंहयत् ॥ ९॥ <br />
tataḥ siṁho mahānādamatīva kṛtavānnṛpa .<br />
ghaṇṭāsvanena tānnādānambikā copabṛṁhayat .. 9..<br />
О царь, тогда лев издал страшнейший рев и Амбика поддержала его рык боем Своего колокола.
   
   
धनुर्ज्यासिंहघण्टानां नादापूरितदिङ्मुखा ।  
धनुर्ज्यासिंहघण्टानां नादापूरितदिङ्मुखा । <br />
निनादैर्भीषणैः काली जिग्ये विस्तारितानना ॥ १०॥  
निनादैर्भीषणैः काली जिग्ये विस्तारितानना ॥ १०॥ <br />
dhanurjyāsiṁhaghaṇṭānāṁ nādāpūritadiṅmukhā .
dhanurjyāsiṁhaghaṇṭānāṁ nādāpūritadiṅmukhā .<br />
ninādairbhīṣaṇaiḥ kālī jigye vistāritānanā .. 10..
ninādairbhīṣaṇaiḥ kālī jigye vistāritānanā .. 10..<br />
10. И широко открыв рот, Кали огласила пространство криком, заглушившим тетиву, и льва, и колокол.
И широко открыв рот, Кали огласила пространство криком, заглушившим тетиву, и льва, и колокол.
 
   
   
तं निनादमुपश्रुत्य दैत्य सैन्यैश्चतुर्दिशम् ।  
तं निनादमुपश्रुत्य दैत्य सैन्यैश्चतुर्दिशम् । <br />
देवी सिंहस्तथा काली सरोषैः परिवारिताः ॥ ११॥  
देवी सिंहस्तथा काली सरोषैः परिवारिताः ॥ ११॥ <br />
taṁ ninādamupaśrutya daityasainyaiścaturdiśam .
taṁ ninādamupaśrutya daityasainyaiścaturdiśam .<br />
devī siṁhastathā kālī saroṣaiḥ parivāritāḥ .. 11..
devī siṁhastathā kālī saroṣaiḥ parivāritāḥ .. 11..<br />
11. Услышав тот рев, разгневанные войска даитьев окружили льва, Деви и Кали со всех четырех сторон.
Услышав тот рев, разгневанные войска даитьев окружили льва, Деви и Кали со всех четырех сторон.  
 
 
एतस्मिन्नन्तरे भूप विनाशाय सुरद्विषाम् ।
भवायामरसिंहनामतिवीर्यबलान्विताः ॥ १२॥
etasminnantare bhūpa vināśāya suradviṣām .
bhavāyāmarasiṁhānāmativīryabalānvitāḥ .. 12..
12. О защитник земли, в тот самый миг, на смерть врагам небожителей и в помощь львам-бессмертным, наделенные великой отвагой и силой.


एतस्मिन्नन्तरे भूप विनाशाय सुरद्विषाम् । <br />
भवायामरसिंहनामतिवीर्यबलान्विताः ॥ १२॥ <br />
etasminnantare bhūpa vināśāya suradviṣām .<br />
bhavāyāmarasiṁhānāmativīryabalānvitāḥ .. 12..<br />
О защитник земли, в тот самый миг, на смерть врагам небожителей и в помощь львам-бессмертным, наделенные великой отвагой и силой.
[[Файл:Явление 8 матерей.jpeg|350px|thumb|<center>Явление восьми Матерей</center>]]
   
   
ब्रह्मेशगुहविष्णूनां तथेन्द्रस्य च शक्तयः ।  
ब्रह्मेशगुहविष्णूनां तथेन्द्रस्य च शक्तयः । <br />
शरीरेभ्योविनिष्क्रम्य तद्रूपैश्चण्डिकां ययुः ॥ १३॥  
शरीरेभ्योविनिष्क्रम्य तद्रूपैश्चण्डिकां ययुः ॥ १३॥ <br />
brahmeśaguhaviṣṇūnāṁ tathendrasya ca śaktayaḥ .
brahmeśaguhaviṣṇūnāṁ tathendrasya ca śaktayaḥ .<br />
śarīrebhyo viniṣkramya tadrūpaiścaṇḍikāṁ yayuḥ .. 13..
śarīrebhyo viniṣkramya tadrūpaiścaṇḍikāṁ yayuḥ .. 13..<br />
13. Из тел Брахмы, Шивы, Карттикейи, Вишну и Индры вышли шакти, и в свойственных тем (божествам) формах подошли к Чандике.
Из тел Брахмы, Шивы, Карттикейи, Вишну и Индры вышли шакти, и в свойственных тем (божествам) формах подошли к Чандике.
 
   
   
यस्य देवस्य यद्रूपं यथा भूषणवाहनम् ।  
यस्य देवस्य यद्रूपं यथा भूषणवाहनम् । <br />
तद्वदेव हि तच्चक्तिरसुरान्योद्धुमायमौ ॥ १४॥  
तद्वदेव हि तच्चक्तिरसुरान्योद्धुमायमौ ॥ १४॥ <br />
yasya devasya yadrūpaṁ yathā bhūṣaṇavāhanam .
yasya devasya yadrūpaṁ yathā bhūṣaṇavāhanam .<br />
tadvadeva hi tacchaktirasurānyoddhumāyayau .. 14..
tadvadeva hi tacchaktirasurānyoddhumāyayau .. 14..<br />
14. И каким был облик каждого дева, каким - украшения и средство передвижения, в том самом виде на бой с асурами выходила его шакти.
И каким был облик каждого дева, каким - украшения и средство передвижения, в том самом виде на бой с асурами выходила его шакти.
 
   
   
हंसयुक्तविमानाग्रे साक्षसूत्रक मण्डलुः ।  
हंसयुक्तविमानाग्रे साक्षसूत्रक मण्डलुः । <br />
आयाता ब्रह्मणः शक्तिब्रह्माणी त्यभिधीयते ॥ १५॥  
आयाता ब्रह्मणः शक्तिब्रह्माणी त्यभिधीयते ॥ १५॥ <br />
haṁsayuktavimānāgre sākṣasūtrakamaṇḍaluḥ .
haṁsayuktavimānāgre sākṣasūtrakamaṇḍaluḥ .<br />
āyātā brahmaṇaḥ śaktirbrahmāṇītyabhidhīyate .. 15..
āyātā brahmaṇaḥ śaktirbrahmāṇītyabhidhīyate .. 15..<br />
15. В небесной колеснице, влекомой лебедями, с четками и отшельническим кувшином вышла шакти Брахмы, известная как Брахмани.
В небесной колеснице, влекомой лебедями, с четками и отшельническим кувшином вышла шакти Брахмы, известная как Брахмани.
 
   
   
महेश्वरी वृषारूढा त्रिशूलवरधारिणी ।  
महेश्वरी वृषारूढा त्रिशूलवरधारिणी । <br />
महाहिवलया प्राप्ताचन्द्ररेखाविभूषणा ॥ १६॥  
महाहिवलया प्राप्ताचन्द्ररेखाविभूषणा ॥ १६॥ <br />
māheśvarī vṛṣārūḍhā triśūlavaradhāriṇī .
māheśvarī vṛṣārūḍhā triśūlavaradhāriṇī .<br />
mahāhivalayā prāptā candrarekhāvibhūṣaṇā ..  16..
mahāhivalayā prāptā candrarekhāvibhūṣaṇā ..  16..<br />
16. Восседая на быке и держа самый лучший трезубец, в браслетах из великих змеев и украшенная лунным серпом, пришла Махешвари.
Восседая на быке и держа самый лучший трезубец, в браслетах из великих змеев и украшенная лунным серпом, пришла Махешвари.
 
   
   
कौमारी शक्तिहस्ता च मयूरवरवाहना ।  
कौमारी शक्तिहस्ता च मयूरवरवाहना । <br />
योद्धुमभ्याययौ दैत्यानम्बिका गुहरूपिणी ॥ १७॥  
योद्धुमभ्याययौ दैत्यानम्बिका गुहरूपिणी ॥ १७॥ <br />
kaumārī śaktihastā ca mayūravaravāhanā .
kaumārī śaktihastā ca mayūravaravāhanā .<br />
yoddhumabhyāyayau daityānambikā guharūpiṇī .. 17..
yoddhumabhyāyayau daityānambikā guharūpiṇī .. 17..<br />
17. Каумари с копьем в руке, восседающая на прекрасном павлине - сражаться с даитьями явилась Амбика в форме Карттикейи.
Каумари с копьем в руке, восседающая на прекрасном павлине - сражаться с даитьями явилась Амбика в форме Карттикейи.
 
   
   
तथैव वैष्णवी शक्तिर्गरुडोपरि संस्थिता ।  
तथैव वैष्णवी शक्तिर्गरुडोपरि संस्थिता । <br />
शङ्खचक्रगधाशाङ्खर् खड्गहस्ताभ्युपाययौ ॥ १८॥  
शङ्खचक्रगधाशाङ्खर् खड्गहस्ताभ्युपाययौ ॥ १८॥ <br />
tathaiva vaiṣṇavī śaktirgaruḍopari saṁsthitā .
tathaiva vaiṣṇavī śaktirgaruḍopari saṁsthitā .<br />
śaṅkhacakragadāśārṅgakhaḍgahastābhyupāyayau .. 18..
śaṅkhacakragadāśārṅgakhaḍgahastābhyupāyayau .. 18..<br />
18. Держа в руках раковину, диск, булаву, лук и меч, пришла Ваишнави - шакти, сидящая на Гаруде.
Держа в руках раковину, диск, булаву, лук и меч, пришла Ваишнави - шакти, сидящая на Гаруде.
 
   
   
यज्ञवाराहमतुलं रूपं या भिभ्रतो हरेः ।  
यज्ञवाराहमतुलं रूपं या भिभ्रतो हरेः । <br />
शक्तिः साप्याययौ तत्र वाराहीं बिभ्रती तनुम् ॥ १९॥  
शक्तिः साप्याययौ तत्र वाराहीं बिभ्रती तनुम् ॥ १९॥ <br />
yajñavārāhamatulaṁ rūpaṁ yā bibhrato hareḥ .
yajñavārāhamatulaṁ rūpaṁ yā bibhrato hareḥ .<br />
śaktiḥ sāpyāyayau tatra vārāhīṁ bibhratī tanum .. 19..
śaktiḥ sāpyāyayau tatra vārāhīṁ bibhratī tanum .. 19..<br />
19. И в несравненной форме жертвенного вепря явилась шакти Хари, принявшая облик Варахи.
И в несравненной форме жертвенного вепря явилась шакти Хари, принявшая облик Варахи.
 
   
   
नारसिंही नृसिंहस्य बिभ्रती सदृशं वपुः ।  
नारसिंही नृसिंहस्य बिभ्रती सदृशं वपुः । <br />
प्राप्ता तत्र सटाक्षेपक्षिप्तनक्षत्र संहतिः ॥ २०॥  
प्राप्ता तत्र सटाक्षेपक्षिप्तनक्षत्र संहतिः ॥ २०॥ <br />
nārasiṁhī nṛsiṁhasya bibhratī sadṛśaṁ vapuḥ .
nārasiṁhī nṛsiṁhasya bibhratī sadṛśaṁ vapuḥ .<br />
prāptā tatra saṭākṣepakṣiptanakṣatrasaṁhatiḥ .. 20..
prāptā tatra saṭākṣepakṣiptanakṣatrasaṁhatiḥ .. 20..<br />
20. Потрясая гривой и сметая вниз россыпь созвездий, прибыла Нарасимхи, имевшая облик (бога) Нрисимхи.
Потрясая гривой и сметая вниз россыпь созвездий, прибыла Нарасимхи, имевшая облик (бога) Нрисимхи.
 
   
   
वज्र हस्ता तथैवैन्द्री गजराजो परिस्थिता ।  
वज्र हस्ता तथैवैन्द्री गजराजो परिस्थिता । <br />
प्राप्ता सहस्र नयना यथा शक्रस्तथैव सा ॥ २१॥  
प्राप्ता सहस्र नयना यथा शक्रस्तथैव सा ॥ २१॥ <br />
vajrahastā tathaivaindrī gajarājopari sthitā .
vajrahastā tathaivaindrī gajarājopari sthitā .<br />
prāptā sahasranayanā yathā śakrastathaiva sā .. 21..
prāptā sahasranayanā yathā śakrastathaiva sā .. 21..<br />
21. Подобно этому и Аиндри явилась, сидя на Владыке слонов и с громовой стрелой в руке - в точности такая, как Индра.
Подобно этому и Аиндри явилась, сидя на Владыке слонов и с громовой стрелой в руке - в точности такая, как Индра.
 
   
   
ततः परिवृत्तस्ताभिरीशानो देव शक्तिभिः ।  
ततः परिवृत्तस्ताभिरीशानो देव शक्तिभिः । <br />
हन्यन्तामसुराः शीघ्रं मम प्रीत्याह चण्डिकां ॥ २२॥  
हन्यन्तामसुराः शीघ्रं मम प्रीत्याह चण्डिकां ॥ २२॥ <br />
tataḥ parivṛtastābhirīśāno devaśaktibhiḥ .
tataḥ parivṛtastābhirīśāno devaśaktibhiḥ .<br />
hanyantāmasurāḥ śīghraṁ mama prītyāha caṇḍikām .. 22..
hanyantāmasurāḥ śīghraṁ mama prītyāha caṇḍikām .. 22..<br />
22. И окруженный теми шакти девов Шива сказал Чандике: "Пусть асуры будут тотчас убиты ради моего удовлетворения!".
И окруженный теми шакти девов Шива сказал Чандике: "Пусть асуры будут тотчас убиты ради моего удовлетворения!".
 
   
   
ततो देवी शरीरात्तु विनिष्क्रान्तातिभीषणा ।  
ततो देवी शरीरात्तु विनिष्क्रान्तातिभीषणा । <br />
चण्डिका शक्तिरत्युग्रा शिवाशतनिनादिनी ॥ २३॥  
चण्डिका शक्तिरत्युग्रा शिवाशतनिनादिनी ॥ २३॥ <br />
tato devīśarīrāttu viniṣkrāntātibhīṣaṇā .
tato devīśarīrāttu viniṣkrāntātibhīṣaṇā .<br />
caṇḍikā śaktiratyugrā śivāśataninādinī .. 23..
caṇḍikā śaktiratyugrā śivāśataninādinī .. 23..<br />
23. Тогда из тела Деви изошла шакти Чандика, огромная и нестерпимо страшная, воющая, словно сотня шакалов.
Тогда из тела Деви изошла шакти Чандика, огромная и нестерпимо страшная, воющая, словно сотня шакалов.
 
   
   
सा चाह धूम्रजटिलम् ईशानमपराजिता ।  
सा चाह धूम्रजटिलम् ईशानमपराजिता । <br />
दूतत्वं गच्छ भगवन् पार्श्वं शुम्भनिशुम्भयोः ॥ २४॥  
दूतत्वं गच्छ भगवन् पार्श्वं शुम्भनिशुम्भयोः ॥ २४॥ <br />
sā cāha dhūmrajaṭilamīśānamaparājitā .
sā cāha dhūmrajaṭilamīśānamaparājitā .<br />
dūta tvaṁ gaccha bhagavan pārśvaṁ śumbhaniśumbhayoḥ .. 24..
dūta tvaṁ gaccha bhagavan pārśvaṁ śumbhaniśumbhayoḥ .. 24..<br />
24. Непобедимая, Она сказала темноволосому Шиве: "О благословенный, пойди посланником к Шумбхе и Нишумбхе.
Непобедимая, Она сказала темноволосому Шиве: "О благословенный, пойди посланником к Шумбхе и Нишумбхе.
 
[[Файл:Шивадути.jpeg|350px|thumb|<center>Богиня отправляет Шиву в качестве посла к демонам</center>]]
   
   
ब्रूहि शुम्भं निशुम्भं च दानवावतिगर्वितौ ।  
ब्रूहि शुम्भं निशुम्भं च दानवावतिगर्वितौ । <br />
ये चान्ये दानवास्तत्र युद्धाय समुपस्थिताः ॥ २५॥  
ये चान्ये दानवास्तत्र युद्धाय समुपस्थिताः ॥ २५॥ <br />
brūhi śumbhaṁ niśumbhaṁ ca dānavāvatigarvitau .
brūhi śumbhaṁ niśumbhaṁ ca dānavāvatigarvitau .
ye cānye dānavāstatra yuddhāya samupasthitāḥ .. 25..
ye cānye dānavāstatra yuddhāya samupasthitāḥ .. 25..
25. И скажи слишком гордым данавам Шумбхе и Нишумбхе, и другим прибывшим на бой данавам:
И скажи слишком гордым данавам Шумбхе и Нишумбхе, и другим прибывшим на бой данавам:
 
   
   
त्रैलोक्यमिन्द्रो लभतां देवाः सन्तु हविर्भुजः ।  
त्रैलोक्यमिन्द्रो लभतां देवाः सन्तु हविर्भुजः । <br />
यूयं प्रयात पातालं यदि जीवितुमिच्छथ ॥ २६॥  
यूयं प्रयात पातालं यदि जीवितुमिच्छथ ॥ २६॥ <br />
trailokyamindro labhatāṁ devāḥ santu havirbhujaḥ .
trailokyamindro labhatāṁ devāḥ santu havirbhujaḥ .<br />
yūyaṁ prayāta pātālaṁ yadi jīvitumicchatha .. 26..
yūyaṁ prayāta pātālaṁ yadi jīvitumicchatha .. 26..<br />
26. Пусть Индра обретет три мира, боги насладятся предложенными жертвами, а вы ступайте в нижний мир, если хотите выжить!
Пусть Индра обретет три мира, боги насладятся предложенными жертвами, а вы ступайте в нижний мир, если хотите выжить!
 
   
   
बलावलेपादथ चेद्भवन्तो युद्धकाङ्क्षिणः ।  
बलावलेपादथ चेद्भवन्तो युद्धकाङ्क्षिणः । <br />
तदा गच्छत तृप्यन्तु मच्छिवाः पिशितेन वः ॥ २७॥  
तदा गच्छत तृप्यन्तु मच्छिवाः पिशितेन वः ॥ २७॥ <br />
balāvalepādatha cedbhavanto yuddhakāṅkṣiṇaḥ .
balāvalepādatha cedbhavanto yuddhakāṅkṣiṇaḥ .<br />
tadāgacchata tṛpyantu macchivāḥ piśitena vaḥ .. 27..
tadāgacchata tṛpyantu macchivāḥ piśitena vaḥ .. 27..<br />
27. Если же, возгордясь своей силой, вы требуете битвы, наступайте, и пусть Мои шакалы насытятся вашей плотью!"
Если же, возгордясь своей силой, вы требуете битвы, наступайте, и пусть Мои шакалы насытятся вашей плотью!"
 
   
   
यतो नियुक्तो दौत्येन तया देव्या शिवः स्वयम् ।  
यतो नियुक्तो दौत्येन तया देव्या शिवः स्वयम् । <br />
शिवदूतीति लोके‌உस्मिंस्ततः सा ख्याति मागता ॥ २८॥  
शिवदूतीति लोके‌உस्मिंस्ततः सा ख्याति मागता ॥ २८॥ <br />
yato niyukto dautyena tayā devyā śivaḥ svayam .
yato niyukto dautyena tayā devyā śivaḥ svayam .<br />
śivadūtīti loke'smiṁstataḥ sā khyātimāgatā .. 28..
śivadūtīti loke'smiṁstataḥ sā khyātimāgatā .. 28..<br />
28. И поскольку самого Шиву Деви избрала посланником, с тех времен в мире Ее зовут "Шивадути".
И поскольку самого Шиву Деви избрала посланником, с тех времен в мире Ее зовут "Шивадути".
 
   
   
ते‌உपि श्रुत्वा वचो देव्याः शर्वाख्यातं महासुराः ।  
ते‌உपि श्रुत्वा वचो देव्याः शर्वाख्यातं महासुराः । <br />
अमर्षापूरिता जग्मुर्यत्र कात्यायनी स्थिता ॥ २९॥  
अमर्षापूरिता जग्मुर्यत्र कात्यायनी स्थिता ॥ २९॥ <br />
te'pi śrutvā vaco devyāḥ śarvākhyātaṁ mahāsurāḥ .
te'pi śrutvā vaco devyāḥ śarvākhyātaṁ mahāsurāḥ .<br />
amarṣāpūritā jagmuryatra kātyāyanī sthitā .. 29..
amarṣāpūritā jagmuryatra kātyāyanī sthitā .. 29..<br />
29. Услышав объявленные Шивой слова Деви, разъяренные великие асуры двинулись к месту, где пребывала Катйяйяни.
Услышав объявленные Шивой слова Деви, разъяренные великие асуры двинулись к месту, где пребывала Катйяйяни.
 
   
   
ततः प्रथममेवाग्रे शरशक्त्यृष्टिवृष्टिभिः ।  
ततः प्रथममेवाग्रे शरशक्त्यृष्टिवृष्टिभिः । <br />
ववर्षुरुद्धतामर्षाः स्तां देवीममरारयः ॥ ३०॥  
ववर्षुरुद्धतामर्षाः स्तां देवीममरारयः ॥ ३०॥ <br />
tataḥ prathamamevāgre śaraśaktyṛṣṭivṛṣṭibhiḥ .
tataḥ prathamamevāgre śaraśaktyṛṣṭivṛṣṭibhiḥ .<br />
vavarṣuruddhatāmarṣāstāṁ devīmamarārayaḥ .. 30..
vavarṣuruddhatāmarṣāstāṁ devīmamarārayaḥ .. 30..<br />
30. И в самом начале (битвы) свирепые враги бессмертных обрушили на Деви ливень стрел, дротиков и копий.
И в самом начале (битвы) свирепые враги бессмертных обрушили на Деви ливень стрел, дротиков и копий.
 
   
   
सा च तान् प्रहितान् बाणान् ञ्छूलशक्तिपरश्वधान् ।  
सा च तान् प्रहितान् बाणान् ञ्छूलशक्तिपरश्वधान् । <br />
चिच्छेद लीलयाध्मातधनुर्मुक्तैर्महेषुभिः ॥ ३१॥  
चिच्छेद लीलयाध्मातधनुर्मुक्तैर्महेषुभिः ॥ ३१॥ <br />
sā ca tān prahitān bāṇāñchūlaśaktiparaśvadhān .
sā ca tān prahitān bāṇāñchūlaśaktiparaśvadhān .<br />
ciccheda līlayādhmātadhanurmuktairmaheṣubhiḥ .. 31..
ciccheda līlayādhmātadhanurmuktairmaheṣubhiḥ .. 31..<br />
31. Но словно играя, огромными стрелами, посланными из растянутого до конца лука, Она рассекала пущенные ими стрелы, копья, дротики и топоры.
Но словно играя, огромными стрелами, посланными из растянутого до конца лука, Она рассекала пущенные ими стрелы, копья, дротики и топоры.
 
 
तस्याग्रतस्तथा काली शूलपातविदारितान् ।
खट्वाङ्गपोथितांश्चारीन्कुर्वन्ती व्यचरत्तदा ॥ ३२॥
tasyāgratastathā kālī śūlapātavidāritān .
khaṭvāṅgapothitāṁścārīnkurvatī vyacarattadā .. 32..
32 А впереди шагала Кали, пронзая врагов трезубцем и ударяя их Своим венчанным черепом посохом.


तस्याग्रतस्तथा काली शूलपातविदारितान् । <br />
खट्वाङ्गपोथितांश्चारीन्कुर्वन्ती व्यचरत्तदा ॥ ३२॥ <br />
tasyāgratastathā kālī śūlapātavidāritān .<br />
khaṭvāṅgapothitāṁścārīnkurvatī vyacarattadā .. 32..<br />
А впереди шагала Кали, пронзая врагов трезубцем и ударяя их Своим венчанным черепом посохом.
   
   
कमण्डलुजलाक्षेपहतवीर्यान् हतौजसः ।  
कमण्डलुजलाक्षेपहतवीर्यान् हतौजसः । <br />
ब्रह्माणी चाकरोच्छत्रून्येन येन स्म धावति ॥ ३३॥  
ब्रह्माणी चाकरोच्छत्रून्येन येन स्म धावति ॥ ३३॥ <br />
kamaṇḍalujalākṣepahatavīryān hataujasaḥ .
kamaṇḍalujalākṣepahatavīryān hataujasaḥ .<br />
brahmāṇī cākarocchatrūnyena yena sma dhāvati .. 33..
brahmāṇī cākarocchatrūnyena yena sma dhāvati .. 33..<br />
33. И куда бы ни направлялась Брахмани, Она лишала врагов отваги, лишала сил, кропя их водой Своего кувшина.
И куда бы ни направлялась Брахмани, Она лишала врагов отваги, лишала сил, кропя их водой Своего кувшина.
 
   
   
माहेश्वरी त्रिशूलेन तथा चक्रेण वैष्णवी ।  
माहेश्वरी त्रिशूलेन तथा चक्रेण वैष्णवी । <br />
दैत्याङ्जघान कौमारी तथा शत्याति कोपना ॥ ३४॥  
दैत्याङ्जघान कौमारी तथा शत्याति कोपना ॥ ३४॥ <br />
māheśvarī triśūlena tathā cakreṇa vaiṣṇavī .
māheśvarī triśūlena tathā cakreṇa vaiṣṇavī .<br />
daityāñjaghāna kaumārī tathā śaktyātikopanā .. 34..
daityāñjaghāna kaumārī tathā śaktyātikopanā .. 34..<br />
34. Исполнившись крайней ярости, Махешвари убивала врагов трезубцем, Ваишнави - Своим диском, Каумари - дротиком.
Исполнившись крайней ярости, Махешвари убивала врагов трезубцем, Ваишнави - Своим диском, Каумари - дротиком.
 
   
   
ऐन्द्री कुलिशपातेन शतशो दैत्यदानवाः ।  
ऐन्द्री कुलिशपातेन शतशो दैत्यदानवाः । <br />
पेतुर्विदारिताः पृथ्व्यां रुधिरौघप्रवर्षिणः ॥ ३५॥  
पेतुर्विदारिताः पृथ्व्यां रुधिरौघप्रवर्षिणः ॥ ३५॥ <br />
aindrī kuliśapātena śataśo daityadānavāḥ .
aindrī kuliśapātena śataśo daityadānavāḥ .<br />
peturvidāritāḥ pṛthvyāṁ rudhiraughapravarṣiṇaḥ .. 35..
peturvidāritāḥ pṛthvyāṁ rudhiraughapravarṣiṇaḥ .. 35..<br />
35. От удара громовой стрелы Аиндри сотни даитьев и данавов падали на землю, проливая потоки крови.
От удара громовой стрелы Аиндри сотни даитьев и данавов падали на землю, проливая потоки крови.
 
   
   
तुण्डप्रहारविध्वस्ता दंष्ट्रा ग्रक्षत वक्षसः ।  
तुण्डप्रहारविध्वस्ता दंष्ट्रा ग्रक्षत वक्षसः । <br />
वाराहमूर्त्या न्यपतंश्चक्रेण च विदारिताः ॥ ३६॥  
वाराहमूर्त्या न्यपतंश्चक्रेण च विदारिताः ॥ ३६॥ <br />
tuṇḍaprahāravidhvastā daṁṣṭrāgrakṣatavakṣasaḥ .
tuṇḍaprahāravidhvastā daṁṣṭrāgrakṣatavakṣasaḥ .<br />
vārāhamūrtyā nyapataṁścakreṇa ca vidāritāḥ .. 36..
vārāhamūrtyā nyapataṁścakreṇa ca vidāritāḥ .. 36..<br />
36. (Асуры) падали, поверженные ударами морды богини в облике Вепря, раненные в грудь Ее клыками, рассеченные Ее диском.
(Асуры) падали, поверженные ударами морды богини в облике Вепря, раненные в грудь Ее клыками, рассеченные Ее диском.
 
   
   
नखैर्विदारितांश्चान्यान् भक्षयन्ती महासुरान् ।  
नखैर्विदारितांश्चान्यान् भक्षयन्ती महासुरान् । <br />
नारसिंही चचाराजौ नादा पूर्णदिगम्बरा ॥ ३७॥  
नारसिंही चचाराजौ नादा पूर्णदिगम्बरा ॥ ३७॥ <br />
nakhairvidāritāṁścānyān bhakṣayantī mahāsurān .
nakhairvidāritāṁścānyān bhakṣayantī mahāsurān .<br />
nārasiṁhī cacārājau nādāpūrṇadigambarā .. 37..
nārasiṁhī cacārājau nādāpūrṇadigambarā .. 37..<br />
37. И мчась по полю битвы, оглашая ревом стороны света, Нарасимхи пожирала великих асуров, разорванных Ее когтями.
И мчась по полю битвы, оглашая ревом стороны света, Нарасимхи пожирала великих асуров, разорванных Ее когтями.
 
   
   
चण्डाट्टहासैरसुराः शिवदूत्यभिदूषिताः ।  
चण्डाट्टहासैरसुराः शिवदूत्यभिदूषिताः । <br />
पेतुः पृथिव्यां पतितांस्तांश्चखादाथ सा तदा ॥ ३८॥  
पेतुः पृथिव्यां पतितांस्तांश्चखादाथ सा तदा ॥ ३८॥ <br />
caṇḍāṭṭahāsairasurāḥ śivadūtyabhidūṣitāḥ .
caṇḍāṭṭahāsairasurāḥ śivadūtyabhidūṣitāḥ .<br />
petuḥ pṛthivyāṁ patitāṁstāṁścakhādātha sā tadā .. 38..
petuḥ pṛthivyāṁ patitāṁstāṁścakhādātha sā tadā .. 38..<br />
38. Пораженные страшными раскатами смеха Шивадути, асуры рушились наземь и Она пожирала павших.
Пораженные страшными раскатами смеха Шивадути, асуры рушились наземь и Она пожирала павших.
 
   
   
इति मातृ गणं क्रुद्धं मर्द यन्तं महासुरान् ।  
इति मातृ गणं क्रुद्धं मर्द यन्तं महासुरान् । <br />
दृष्ट्वाभ्युपायैर्विविधैर्नेशुर्देवारिसैनिकाः ॥ ३९॥  
दृष्ट्वाभ्युपायैर्विविधैर्नेशुर्देवारिसैनिकाः ॥ ३९॥ <br />
iti mātṛgaṇaṁ kruddhaṁ mardayantaṁ mahāsurān .
iti mātṛgaṇaṁ kruddhaṁ mardayantaṁ mahāsurān .<br />
dṛṣṭvābhyupāyairvividhairneśurdevārisainikāḥ .. 39..
dṛṣṭvābhyupāyairvividhairneśurdevārisainikāḥ .. 39..<br />
39. И при виде семи разгневанных (богинь)-матерей, различным образом истреблявших великих асуров, войска врагов девов обратились в бегство.
И при виде семи разгневанных (богинь)-матерей, различным образом истреблявших великих асуров, войска врагов девов обратились в бегство.
 
   
   
पलायनपरान्दृष्ट्वा दैत्यान्मातृगणार्दितान् ।  
पलायनपरान्दृष्ट्वा दैत्यान्मातृगणार्दितान् । <br />
योद्धुमभ्याययौ क्रुद्धो रक्तबीजो महासुरः ॥ ४०॥  
योद्धुमभ्याययौ क्रुद्धो रक्तबीजो महासुरः ॥ ४०॥ <br />
palāyanaparāndṛṣṭvā daityānmātṛgaṇārditān .
palāyanaparāndṛṣṭvā daityānmātṛgaṇārditān .<br />
yoddhumabhyāyayau kruddho raktabījo mahāsuraḥ .. 40..
yoddhumabhyāyayau kruddho raktabījo mahāsuraḥ .. 40..<br />
40. Тогда великий асур Рактабиджа, видя отступление преследуемых семью матерями даитьев, яростно бросился в бой.
Тогда великий асур Рактабиджа, видя отступление преследуемых семью матерями даитьев, яростно бросился в бой.
 
   
   
रक्तबिन्दुर्यदा भूमौ पतत्यस्य शरीरतः ।  
रक्तबिन्दुर्यदा भूमौ पतत्यस्य शरीरतः । <br />
समुत्पतति मेदिन्यां तत्प्रमाणो महासुरः ॥ ४१॥  
समुत्पतति मेदिन्यां तत्प्रमाणो महासुरः ॥ ४१॥ <br />
raktabinduryadā bhūmau patatyasya śarīrataḥ .
raktabinduryadā bhūmau patatyasya śarīrataḥ .<br />
samutpatati medinyāṁ tatpramāṇo mahāsuraḥ .. 41..
samutpatati medinyāṁ tatpramāṇo mahāsuraḥ .. 41..<br />
41. И когда бы ни падала наземь капля крови его тела, тотчас с земли поднимался такой же асур.
И когда бы ни падала наземь капля крови его тела, тотчас с земли поднимался такой же асур.
 
   
   
युयुधे स गदापाणिरिन्द्रशक्त्या महासुरः ।  
युयुधे स गदापाणिरिन्द्रशक्त्या महासुरः । <br />
ततश्चैन्द्री स्ववज्रेण रक्तबीजमताडयत् ॥ ४२॥  
ततश्चैन्द्री स्ववज्रेण रक्तबीजमताडयत् ॥ ४२॥ <br />
yuyudhe sa gadāpāṇirindraśaktyā mahāsuraḥ .
yuyudhe sa gadāpāṇirindraśaktyā mahāsuraḥ .<br />
tataścaindrī svavajreṇa raktabījamatāḍayat .. 42..
tataścaindrī svavajreṇa raktabījamatāḍayat .. 42..<br />
42. С палицей в руке великий асур вступил в бой с шакти Индры, и Аиндри поразила Рактабиджу Своей громовой стрелой.
С палицей в руке великий асур вступил в бой с шакти Индры, и Аиндри поразила Рактабиджу Своей громовой стрелой.
 
   
   
कुलिशेनाहतस्याशु बहु सुस्राव शोणितम् ।  
कुलिशेनाहतस्याशु बहु सुस्राव शोणितम् । <br />
समुत्तस्थुस्ततो योधास्तद्रपास्तत्पराक्रमाः ॥ ४३॥  
समुत्तस्थुस्ततो योधास्तद्रपास्तत्पराक्रमाः ॥ ४३॥ <br />
kuliśenāhatasyāśu bahu susrāva śoṇitam .
kuliśenāhatasyāśu bahu susrāva śoṇitam .<br />
samuttasthustato yodhāstadrūpāstatparākramāḥ .. 43..
samuttasthustato yodhāstadrūpāstatparākramāḥ .. 43..<br />
43. Тогда кровь обильно хлынула из него, раненного громовой стрелой, а от той крови родились воины, подобные ему отвагой и обликом.
Тогда кровь обильно хлынула из него, раненного громовой стрелой, а от той крови родились воины, подобные ему отвагой и обликом.
 
   
   
यावन्तः पतितास्तस्य शरीराद्रक्तबिन्दवः ।  
यावन्तः पतितास्तस्य शरीराद्रक्तबिन्दवः । <br />
तावन्तः पुरुषा जाताः स्तद्वीर्यबलविक्रमाः ॥ ४४॥  
तावन्तः पुरुषा जाताः स्तद्वीर्यबलविक्रमाः ॥ ४४॥ <br />
yāvantaḥ patitāstasya śarīrādraktabindavaḥ .
yāvantaḥ patitāstasya śarīrādraktabindavaḥ .<br />
tāvantaḥ puruṣā jātāstadvīryabalavikramāḥ .. 44..
tāvantaḥ puruṣā jātāstadvīryabalavikramāḥ .. 44..<br />
44. И сколько бы капель крови ни стекало с его тела, столько возникало воинов, равных ему в храбрости, силе и доблести.
И сколько бы капель крови ни стекало с его тела, столько возникало воинов, равных ему в храбрости, силе и доблести.
 
    
    
ते चापि युयुधुस्तत्र पुरुषा रक्त सम्भवाः ।  
ते चापि युयुधुस्तत्र पुरुषा रक्त सम्भवाः । <br />
समं मातृभिरत्युग्रशस्त्रपातातिभीषणं ॥ ४५॥  
समं मातृभिरत्युग्रशस्त्रपातातिभीषणं ॥ ४५॥ <br />
te cāpi yuyudhustatra puruṣā raktasambhavāḥ .
te cāpi yuyudhustatra puruṣā raktasambhavāḥ .<br />
samaṁ mātṛbhiratyugraśastrapātātibhīṣaṇam .. 45..
samaṁ mātṛbhiratyugraśastrapātātibhīṣaṇam .. 45..<br />
45. Применяя самое грозное оружие, родившиеся из крови ступали в страшный бой с матерями-(богинями).
Применяя самое грозное оружие, родившиеся из крови ступали в страшный бой с матерями-(богинями).
 
   
   
पुनश्च वज्र पातेन क्षत मश्य शिरो यदा ।  
पुनश्च वज्र पातेन क्षत मश्य शिरो यदा । <br />
ववाह रक्तं पुरुषास्ततो जाताः सहस्रशः ॥ ४६॥  
ववाह रक्तं पुरुषास्ततो जाताः सहस्रशः ॥ ४६॥ <br />
punaśca vajrapātena kṣatamasya śiro yadā .
punaśca vajrapātena kṣatamasya śiro yadā .<br />
vavāha raktaṁ puruṣāstato jātāḥ sahasraśaḥ .. 46..
vavāha raktaṁ puruṣāstato jātāḥ sahasraśaḥ .. 46..<br />
46. И вновь, когда на голову ему обрушился удар громовой стрелы, из обильно пролитой крови тысячами родились новые воины.
И вновь, когда на голову ему обрушился удар громовой стрелы, из обильно пролитой крови тысячами родились новые воины.
 
   
   
वैष्णवी समरे चैनं चक्रेणाभिजघान ह ।  
वैष्णवी समरे चैनं चक्रेणाभिजघान ह । <br />
गदया ताडयामास ऐन्द्री तमसुरेश्वरम् ॥ ४७॥  
गदया ताडयामास ऐन्द्री तमसुरेश्वरम् ॥ ४७॥ <br />
vaiṣṇavī samare cainaṁ cakreṇābhijaghāna ha .
vaiṣṇavī samare cainaṁ cakreṇābhijaghāna ha .<br />
gadayā tāḍayāmāsa aindrī tamasureśvaram .. 47..
gadayā tāḍayāmāsa aindrī tamasureśvaram .. 47..<br />
47. В битве Ваишнави поразила предводителя асуров диском, Аиндри ударила его булавой.
В битве Ваишнави поразила предводителя асуров диском, Аиндри ударила его булавой.
 
   
   
वैष्णवी चक्रभिन्नस्य रुधिरस्राव सम्भवैः ।  
वैष्णवी चक्रभिन्नस्य रुधिरस्राव सम्भवैः । <br />
सहस्रशो जगद्व्याप्तं तत्प्रमाणैर्महासुरैः ॥ ४८॥  
सहस्रशो जगद्व्याप्तं तत्प्रमाणैर्महासुरैः ॥ ४८॥ <br />
vaiṣṇavīcakrabhinnasya rudhirasrāvasambhavaiḥ .
vaiṣṇavīcakrabhinnasya rudhirasrāvasambhavaiḥ .<br />
sahasraśo jagadvyāptaṁ tatpramāṇairmahāsuraiḥ .. 48..
sahasraśo jagadvyāptaṁ tatpramāṇairmahāsuraiḥ .. 48..<br />
48. Но из потока крови (асура), рассеченного диском Ваишнави, возникли тысячи великих асуров его облика, заполнившие собою мир.
Но из потока крови (асура), рассеченного диском Ваишнави, возникли тысячи великих асуров его облика, заполнившие собою мир.
 
   
   
शक्त्या जघान कौमारी वाराही च तथासिना ।  
शक्त्या जघान कौमारी वाराही च तथासिना । <br />
माहेश्वरी त्रिशूलेन रक्तबीजं महासुरम् ॥ ४९॥  
माहेश्वरी त्रिशूलेन रक्तबीजं महासुरम् ॥ ४९॥ <br />
śaktyā jaghāna kaumārī vārāhī ca tathāsinā .
śaktyā jaghāna kaumārī vārāhī ca tathāsinā .<br />
māheśvarī triśūlena raktabījaṁ mahāsuram .. 49..
māheśvarī triśūlena raktabījaṁ mahāsuram .. 49..<br />
49. Каумари ударила Рактабиджу дротиком, Варахи - мечом, Махешвари поразила великого асура трезубцем.
Каумари ударила Рактабиджу дротиком, Варахи - мечом, Махешвари поразила великого асура трезубцем.


 
स चापि गदया दैत्यः सर्वा एवाहनत् पृथक् । <br />
स चापि गदया दैत्यः सर्वा एवाहनत् पृथक् ।  
मातॄः कोपसमाविष्टो रक्तबीजो महासुरः ॥ ५०॥ <br />
मातॄः कोपसमाविष्टो रक्तबीजो महासुरः ॥ ५०॥  
sa cāpi gadayā daityaḥ sarvā evāhanat pṛthak .
sa cāpi gadayā daityaḥ sarvā evāhanat pṛthak .
mātṝḥ kopasamāviṣṭo raktabījo mahāsuraḥ .. 50..
mātṝḥ kopasamāviṣṭo raktabījo mahāsuraḥ .. 50..
50. Но исполнившись ярости, великий асур, даитья Рактабиджа, ударил своей палицей каждую из (богинь)-матерей.
Но исполнившись ярости, великий асур, даитья Рактабиджа, ударил своей палицей каждую из (богинь)-матерей.
 
   
   
तस्याहतस्य बहुधा शक्तिशूलादि भिर्भुविः ।  
तस्याहतस्य बहुधा शक्तिशूलादि भिर्भुविः । <br />
पपात यो वै रक्तौघस्तेनासञ्चतशो‌உसुराः ॥ ५१॥  
पपात यो वै रक्तौघस्तेनासञ्चतशो‌உसुराः ॥ ५१॥ <br />
tasyāhatasya bahudhā śaktiśūlādibhirbhuvi .
tasyāhatasya bahudhā śaktiśūlādibhirbhuvi .<br />
papāta yo vai raktaughastenāsañchataśo'surāḥ .. 51..
papāta yo vai raktaughastenāsañchataśo'surāḥ .. 51..<br />
51. И сотни асуров явились из струй крови, брызнувших на землю из многих ран, (оставленных на его теле) дротиками, копьями и прочим (оружием).
И сотни асуров явились из струй крови, брызнувших на землю из многих ран, (оставленных на его теле) дротиками, копьями и прочим (оружием).


तैश्चासुरासृक्सम्भूतैरसुरैः सकलं जगत् । <br />
व्याप्तमासीत्ततो देवा भयमाजग्मुरुत्तमम् ॥ ५२॥ <br />
taiścāsurāsṛksambhūtairasuraiḥ sakalaṁ jagat .<br />
vyāptamāsīttato devā bhayamājagmuruttamam .. 52..<br />
И те асуры, возникшие из крови асура, заполнили собой весь мир, а боги пришли в великий ужас.


तैश्चासुरासृक्सम्भूतैरसुरैः सकलं जगत् ।
तान् विषण्णा न् सुरान् दृष्ट्वा चण्डिका प्राहसत्वरम् । <br />
व्याप्तमासीत्ततो देवा भयमाजग्मुरुत्तमम् ॥ ५२॥
उवाच कालीं चामुण्डे विस्तीर्णं वदनं कुरु ॥ ५३॥ <br />
taiścāsurāsṛksambhūtairasuraiḥ sakalaṁ jagat .
tān viṣaṇṇān surān dṛṣṭvā caṇḍikā prāhasatvaram .<br />
vyāptamāsīttato devā bhayamājagmuruttamam .. 52..
uvāca kālīṁ cāmuṇḍe vistīrṇaṁ vadanaṁ kuru .. 53..<br />
52. И те асуры, возникшие из крови асура, заполнили собой весь мир, а боги пришли в великий ужас.
Но при виде отчаяния небожителей, Чандика, смеясь, сказала Кали: "О, Чамунда, распахни Свой широкий рот.
 
 
तान् विषण्णा न् सुरान् दृष्ट्वा चण्डिका प्राहसत्वरम् ।  
उवाच कालीं चामुण्डे विस्तीर्णं वदनं कुरु ॥ ५३॥  
tān viṣaṇṇān surān dṛṣṭvā caṇḍikā prāhasatvaram .
uvāca kālīṁ cāmuṇḍe vistīrṇaṁ vadanaṁ kuru .. 53..
53. Но при виде отчаяния небожителей, Чандика, смеясь, сказала Кали: "О, Чамунда, распахни Свой широкий рот.
 
   
   
मच्छस्त्रपातसम्भूतान् रक्तबिन्दून् महासुरान् ।  
मच्छस्त्रपातसम्भूतान् रक्तबिन्दून् महासुरान् । <br />
रक्तबिन्दोः प्रतीच्छ त्वं वक्त्रेणानेन वेगिना ॥ ५४॥  
रक्तबिन्दोः प्रतीच्छ त्वं वक्त्रेणानेन वेगिना ॥ ५४॥<br />
macchastrapātasambhūtān raktabindūn mahāsurān .
macchastrapātasambhūtān raktabindūn mahāsurān .<br />
raktabindoḥ pratīccha tvaṁ vaktreṇānena veginā .. 54..
raktabindoḥ pratīccha tvaṁ vaktreṇānena veginā .. 54..<br />
54. И ртом быстро вбирай капли крови, брызжущие от ударов Моего оружия, и великих асуров, возникших из тех капель крови.
И ртом быстро вбирай капли крови, брызжущие от ударов Моего оружия, и великих асуров, возникших из тех капель крови.
 
 
भक्षयन्ती चर रणो तदुत्पन्नान्महासुरान् ।
एवमेष क्षयं दैत्यः क्षेण रक्तो गमिष्यति ॥ ५५॥
bhakṣayantī cara raṇe tadutpannānmahāsurān .
evameṣa kṣayaṁ daityaḥ kṣeṇarakto gamiṣyati .. 55..
55. Мчась по полю битвы, поедай рожденных от даитьи вeликих асуров, и обескровленный он встретит свою смерть.


भक्षयन्ती चर रणो तदुत्पन्नान्महासुरान् । <br />
एवमेष क्षयं दैत्यः क्षेण रक्तो गमिष्यति ॥ ५५॥ <br />
bhakṣayantī cara raṇe tadutpannānmahāsurān .<br />
evameṣa kṣayaṁ daityaḥ kṣeṇarakto gamiṣyati .. 55..<br />
Мчась по полю битвы, поедай рожденных от даитьи вeликих асуров, и обескровленный он встретит свою смерть.
   
   
भक्ष्य माणा स्त्वया चोग्रा न चोत्पत्स्यन्ति चापरे ।  
भक्ष्य माणा स्त्वया चोग्रा न चोत्पत्स्यन्ति चापरे । <br />
इत्युक्त्वा तां ततो देवी शूलेनाभिजघान तम् ॥ ५६॥  
इत्युक्त्वा तां ततो देवी शूलेनाभिजघान तम् ॥ ५६॥ <br />
bhakṣyamāṇāstvayā cogrā na cotpatsyanti cāpare .
bhakṣyamāṇāstvayā cogrā na cotpatsyanti cāpare .<br />
ityuktvā tāṁ tato devī śūlenābhijaghāna tam .. 56..
ityuktvā tāṁ tato devī śūlenābhijaghāna tam .. 56..<br />
56. Когда Ты поглотишь тех свирепых (воинов), то новые Не родятся", - и сказав так, Деви ударила его копьем.
Когда Ты поглотишь тех свирепых (воинов), то новые Не родятся", - и сказав так, Деви ударила его копьем.
 
   
   
मुखेन काली जगृहे रक्तबीजस्य शोणितम् ।  
मुखेन काली जगृहे रक्तबीजस्य शोणितम् । <br />
ततो‌உसावाजघानाथ गदया तत्र चण्डिकां ॥ ५७॥  
ततो‌உसावाजघानाथ गदया तत्र चण्डिकां ॥ ५७॥ <br />
mukhena kālī jagṛhe raktabījasya śoṇitam .
mukhena kālī jagṛhe raktabījasya śoṇitam .<br />
tato'sāvājaghānātha gadayā tatra caṇḍikām .. 57..
tato'sāvājaghānātha gadayā tatra caṇḍikām .. 57..<br />
57. А Кали подобрала ртом кровь Рактабиджи; и тут он ударил Чандику своей палицей
А Кали подобрала ртом кровь Рактабиджи; и тут он ударил Чандику своей палицей
 
 
न चास्या वेदनां चक्रे गदापातो‌உल्पिकामपि ।
तस्याहतस्य देहात्तु बहु सुस्राव शोणितम् ॥ ५८॥
na cāsyā vedanāṁ cakre gadāpāto'lpikāmapi .
tasyāhatasya dehāttu bahu susrāva śoṇitam .. 58..
58. Но удар палицы не причинил Той даже малого страдания, с его же пораженного тела обильно стекала кровь


न चास्या वेदनां चक्रे गदापातो‌உल्पिकामपि । <br />
तस्याहतस्य देहात्तु बहु सुस्राव शोणितम् ॥ ५८॥ <br />
na cāsyā vedanāṁ cakre gadāpāto'lpikāmapi .<br />
tasyāhatasya dehāttu bahu susrāva śoṇitam .. 58..<br />
Но удар палицы не причинил Той даже малого страдания, с его же пораженного тела обильно стекала кровь
[[Файл:Убиение Рактабиджи.jpeg|350px|thumb|<center>Убиение Рактабиджи</center>]]
   
   
यतस्ततस्तद्वक्त्रेण चामुण्डा सम्प्रतीच्छति
यतस्ततस्तद्वक्त्रेण चामुण्डा सम्प्रतीच्छति |<br />
मुखे समुद्गता ये‌உस्या रक्तपातान्महासुराः ॥ ५९॥  
मुखे समुद्गता ये‌உस्या रक्तपातान्महासुराः ॥ ५९॥ <br />
yatastatastadvaktreṇa cāmuṇḍā sampratīcchati .
yatastatastadvaktreṇa cāmuṇḍā sampratīcchati .<br />
mukhe samudgatā ye'syā raktapātānmahāsurāḥ .. 59..
mukhe samudgatā ye'syā raktapātānmahāsurāḥ .. 59..<br />
59. И Чамунда со всех сторон слизывала ее ртом и глотала великих асуров, рождавшихся из крови у Нее во рту
И Чамунда со всех сторон слизывала ее ртом и глотала великих асуров, рождавшихся из крови у Нее во рту
 
   
   
तांश्चखादाथ चामुण्डा पपौ तस्य च शोणितम् ।
तांश्चखादाथ चामुण्डा पपौ तस्य च शोणितम् ।<br />
देवी शूलेन वज्रेण बाणैरसिभिर् ऋष्टिभिः ॥ ६०॥
देवी शूलेन वज्रेण बाणैरसिभिर् ऋष्टिभिः ॥ ६०॥<br />
tāṁścakhādātha cāmuṇḍā papau tasya ca śoṇitam .
tāṁścakhādātha cāmuṇḍā papau tasya ca śoṇitam .<br />
devī śūlena vajreṇa bāṇairasibhirṛṣṭibhiḥ .. 60..
devī śūlena vajreṇa bāṇairasibhirṛṣṭibhiḥ .. 60..<br />
60. - Так Чамунда пила и глотала его кровь.
- Так Чамунда пила и глотала его кровь. А Деви беспощадно била Рактабиджу дротиком, громовой стрелой, стрелами, мечом и копьями,
 
    
    
जघान रक्तबीजं तं चामुण्डा पीत शोणितम् ।  
जघान रक्तबीजं तं चामुण्डा पीत शोणितम् । <br />
स पपात महीपृष्ठे शस्त्रसङ्घसमाहतः ॥ ६१॥  
स पपात महीपृष्ठे शस्त्रसङ्घसमाहतः ॥ ६१॥ <br />
jaghāna raktabījaṁ taṁ cāmuṇḍāpītaśoṇitam .
jaghāna raktabījaṁ taṁ cāmuṇḍāpītaśoṇitam .<br />
sa papāta mahīpṛṣṭhe śastrasaṅghasamāhataḥ .. 61..
sa papāta mahīpṛṣṭhe śastrasaṅghasamāhataḥ .. 61..<br />
61. А Деви беспощадно била Рактабиджу дротиком, громовой стрелой, стрелами, мечом и копьями, и Чамунда все пила его кровь.
и Чамунда все пила его кровь. Когда, сраженный огромным множеством орудий,
 
   
   
नीरक्तश्च महीपाल रक्तबीजो महासुरः ।  
नीरक्तश्च महीपाल रक्तबीजो महासुरः । <br />
ततस्ते हर्षमतुलम् अवापुस्त्रिदशा नृप ॥ ६२॥  
ततस्ते हर्षमतुलम् अवापुस्त्रिदशा नृप ॥ ६२॥ <br />
nīraktaśca mahīpāla raktabījo mahāsuraḥ .
nīraktaśca mahīpāla raktabījo mahāsuraḥ .<br />
tataste harṣamatulamavāpustridaśā nṛpa .. 62..
tataste harṣamatulamavāpustridaśā nṛpa .. 62..<br />
62. О хранитель земли! Когда, сраженный огромным множеством орудий, обескровленный великий асур Рактабиджа упал на землю.
О хранитель земли! обескровленный великий асур Рактабиджа упал на землю. А Тридцать (богов) исполнились невыразимой радости,
 
   
   
तेषां मातृगणो जातो ननर्तासृंङ्गमदोद्धतः ॥ ६३॥  
तेषां मातृगणो जातो ननर्तासृंङ्गमदोद्धतः ॥ ६३॥ <br />
teṣāṁ mātṛgaṇo jāto nanartāsṛṅmadoddhataḥ .. 63..
teṣāṁ mātṛgaṇo jāto nanartāsṛṅmadoddhataḥ .. 63..<br />
63. А Тридцать (богов) исполнились невыразимой радости, вышедшие же из них семь матерей-(богинь) плясали, возбужденные кровью.
Вышедшие же из них семь матерей-(богинь) плясали, возбужденные кровью.
 


॥  स्वस्ति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये रक्तबीजवधोनाम अष्टमोध्याय समाप्तम् ॥  
॥  स्वस्ति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये रक्तबीजवधोनाम अष्टमोध्याय समाप्तम् ॥ <br />
.. svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
.. svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
raktabījavadho nāmāṣṭamo'dhyāyaḥ .. 8..
raktabījavadho nāmāṣṭamo'dhyāyaḥ .. 8..<br />
Такова в Деви Махатмье Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) восьмая глава, именуемая "Убиение Рактабиджи".
Такова в Деви Махатмье Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) восьмая глава, именуемая "Убиение Рактабиджи".


 
आहुति<br />
आहुति
ॐ जयन्ती साङ्गायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै रक्ताक्ष्यै अष्टमातृ सहितायै महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ॥<br />
ॐ जयन्ती साङ्गायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै रक्ताक्ष्यै अष्टमातृ सहितायै महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ॥
== Примечания ==
== Примечания ==
{{примечания|2}}
{{примечания|2}}

Версия 14:42, 11 апреля 2016

रचन: ऋषि मार्कण्डेय रक्तबीजवधो नाम अष्टमोध्याय ॥
.. aṣṭamo'dhyāyaḥ ..
Глава 8

ध्यानं
अरुणां करुणा तरङ्गिताक्षीं धृतपाशाङ्कुश पुष्पबाणचापाम् ।
अणिमाधिभिरावृतां मयूखै रहमित्येव विभावये भवानीम् ॥

ऋषिरुवाच ॥ १॥
oṁ ṛṣiruvāca .. 1..
Риши сказал:

चण्डे च निहते दैत्ये मुण्डे च विनिपातिते ।
बहुलेषु च सैन्येषु क्षयितेष्वसुरेश्वरः ॥ २ ॥
caṇḍe ca nihate daitye muṇḍe ca vinipātite .
bahuleṣu ca sainyeṣu kṣayiteṣvasureśvaraḥ .. 2..
Когда был убит даитья Чанда и встретил смерть Мунда, и были уничтожены (их) многочисленные войска, тогда царь асуров.

ततः कोपपराधीनचेताः शुम्भः प्रतापवान् ।
उद्योगं सर्व सैन्यानां दैत्यानामादिदेश ह ॥ ३॥
tataḥ kopaparādhīnacetāḥ śumbhaḥ pratāpavān .
udyogaṁ sarvasainyānāṁ daityānāmādideśa ha .. 3..
Охваченный гневом знаменитый Шумбха объявил сбор воинствам даитьев – всем без остатка:

अद्य सर्व बलैर्दैत्याः षडशीतिरुदायुधाः ।
कम्बूनां चतुरशीतिर्निर्यान्तु स्वबलैर्वृताः ॥ ४॥
adya sarvabalairdaityāḥ ṣaḍaśītirudāyudhāḥ .
kambūnāṁ caturaśītirniryāntu svabalairvṛtāḥ .. 4..
Пусть теперь же, со всеми воинами, выходят восемьдесят шесть даитьев-Удайюдхов и, в окружении своих войск, восемьдесят четыре Камбу!

कोटिवीर्याणि पञ्चाशदसुराणां कुलानि वै ।
शतं कुलानि धौम्राणां निर्गच्छन्तु ममाज्ञया ॥ ५॥
koṭivīryāṇi pañcāśadasurāṇāṁ kulāni vai .
śataṁ kulāni dhaumrāṇāṁ nirgacchantu mamājñayā .. 5..
Пусть по моему приказу выступят пятьдесят родов асуров Котивирьев и сто родов Дхаумров.

कालका दौर्हृदा मौर्वाः कालिकेयास्तथासुराः ।
युद्धाय सज्जा निर्यान्तु आज्ञया त्वरिता मम ॥ ६॥
kālakā daurhṛdā maurvāḥ kālikeyāstathāsurāḥ .
yuddhāya sajjā niryāntu ājñayā tvaritā mama .. 6..
И пусть асуры Калаки, Даурхриды, Маурьи и Калакейи, по моей воле, быстро выходят готовыми к битве".

इत्याज्ञाप्यासुरापतिः शुम्भो भैरवशासनः ।
निर्जगाम महासैन्यसहस्त्रैर्भहुभिर्वृतः ॥ ७॥
ityājñāpyāsurapatiḥ śumbho bhairavaśāsanaḥ .
nirjagāma mahāsainyasahasrairbahubhirvṛtaḥ .. 7..
Повелев так, свирепый правитель, владыка асуров Шумбха сам выступил в окружении многих тысяч великих воинов.

आयान्तं चण्डिका दृष्ट्वा तत्सैन्यमतिभीषणम् ।
ज्यास्वनैः पूरयामास धरणीगगनान्तरम् ॥ ८॥
āyāntaṁ caṇḍikā dṛṣṭvā tatsainyamatibhīṣaṇam .
jyāsvanaiḥ pūrayāmāsa dharaṇīgaganāntaram .. 8..
И видя то шедшее к Ней страшное войско, Чандика наполнила пространство между небом и землей звоном Своей тетивы.

ततःसिंहो महानादमतीव कृतवान्नृप ।
घण्टास्वनेन तान्नादानम्बिका चोपबृंहयत् ॥ ९॥
tataḥ siṁho mahānādamatīva kṛtavānnṛpa .
ghaṇṭāsvanena tānnādānambikā copabṛṁhayat .. 9..
О царь, тогда лев издал страшнейший рев и Амбика поддержала его рык боем Своего колокола.

धनुर्ज्यासिंहघण्टानां नादापूरितदिङ्मुखा ।
निनादैर्भीषणैः काली जिग्ये विस्तारितानना ॥ १०॥
dhanurjyāsiṁhaghaṇṭānāṁ nādāpūritadiṅmukhā .
ninādairbhīṣaṇaiḥ kālī jigye vistāritānanā .. 10..
И широко открыв рот, Кали огласила пространство криком, заглушившим тетиву, и льва, и колокол.

तं निनादमुपश्रुत्य दैत्य सैन्यैश्चतुर्दिशम् ।
देवी सिंहस्तथा काली सरोषैः परिवारिताः ॥ ११॥
taṁ ninādamupaśrutya daityasainyaiścaturdiśam .
devī siṁhastathā kālī saroṣaiḥ parivāritāḥ .. 11..
Услышав тот рев, разгневанные войска даитьев окружили льва, Деви и Кали со всех четырех сторон.

एतस्मिन्नन्तरे भूप विनाशाय सुरद्विषाम् ।
भवायामरसिंहनामतिवीर्यबलान्विताः ॥ १२॥
etasminnantare bhūpa vināśāya suradviṣām .
bhavāyāmarasiṁhānāmativīryabalānvitāḥ .. 12..
О защитник земли, в тот самый миг, на смерть врагам небожителей и в помощь львам-бессмертным, наделенные великой отвагой и силой.

Явление восьми Матерей

ब्रह्मेशगुहविष्णूनां तथेन्द्रस्य च शक्तयः ।
शरीरेभ्योविनिष्क्रम्य तद्रूपैश्चण्डिकां ययुः ॥ १३॥
brahmeśaguhaviṣṇūnāṁ tathendrasya ca śaktayaḥ .
śarīrebhyo viniṣkramya tadrūpaiścaṇḍikāṁ yayuḥ .. 13..
Из тел Брахмы, Шивы, Карттикейи, Вишну и Индры вышли шакти, и в свойственных тем (божествам) формах подошли к Чандике.

यस्य देवस्य यद्रूपं यथा भूषणवाहनम् ।
तद्वदेव हि तच्चक्तिरसुरान्योद्धुमायमौ ॥ १४॥
yasya devasya yadrūpaṁ yathā bhūṣaṇavāhanam .
tadvadeva hi tacchaktirasurānyoddhumāyayau .. 14..
И каким был облик каждого дева, каким - украшения и средство передвижения, в том самом виде на бой с асурами выходила его шакти.

हंसयुक्तविमानाग्रे साक्षसूत्रक मण्डलुः ।
आयाता ब्रह्मणः शक्तिब्रह्माणी त्यभिधीयते ॥ १५॥
haṁsayuktavimānāgre sākṣasūtrakamaṇḍaluḥ .
āyātā brahmaṇaḥ śaktirbrahmāṇītyabhidhīyate .. 15..
В небесной колеснице, влекомой лебедями, с четками и отшельническим кувшином вышла шакти Брахмы, известная как Брахмани.

महेश्वरी वृषारूढा त्रिशूलवरधारिणी ।
महाहिवलया प्राप्ताचन्द्ररेखाविभूषणा ॥ १६॥
māheśvarī vṛṣārūḍhā triśūlavaradhāriṇī .
mahāhivalayā prāptā candrarekhāvibhūṣaṇā .. 16..
Восседая на быке и держа самый лучший трезубец, в браслетах из великих змеев и украшенная лунным серпом, пришла Махешвари.

कौमारी शक्तिहस्ता च मयूरवरवाहना ।
योद्धुमभ्याययौ दैत्यानम्बिका गुहरूपिणी ॥ १७॥
kaumārī śaktihastā ca mayūravaravāhanā .
yoddhumabhyāyayau daityānambikā guharūpiṇī .. 17..
Каумари с копьем в руке, восседающая на прекрасном павлине - сражаться с даитьями явилась Амбика в форме Карттикейи.

तथैव वैष्णवी शक्तिर्गरुडोपरि संस्थिता ।
शङ्खचक्रगधाशाङ्खर् खड्गहस्ताभ्युपाययौ ॥ १८॥
tathaiva vaiṣṇavī śaktirgaruḍopari saṁsthitā .
śaṅkhacakragadāśārṅgakhaḍgahastābhyupāyayau .. 18..
Держа в руках раковину, диск, булаву, лук и меч, пришла Ваишнави - шакти, сидящая на Гаруде.

यज्ञवाराहमतुलं रूपं या भिभ्रतो हरेः ।
शक्तिः साप्याययौ तत्र वाराहीं बिभ्रती तनुम् ॥ १९॥
yajñavārāhamatulaṁ rūpaṁ yā bibhrato hareḥ .
śaktiḥ sāpyāyayau tatra vārāhīṁ bibhratī tanum .. 19..
И в несравненной форме жертвенного вепря явилась шакти Хари, принявшая облик Варахи.

नारसिंही नृसिंहस्य बिभ्रती सदृशं वपुः ।
प्राप्ता तत्र सटाक्षेपक्षिप्तनक्षत्र संहतिः ॥ २०॥
nārasiṁhī nṛsiṁhasya bibhratī sadṛśaṁ vapuḥ .
prāptā tatra saṭākṣepakṣiptanakṣatrasaṁhatiḥ .. 20..
Потрясая гривой и сметая вниз россыпь созвездий, прибыла Нарасимхи, имевшая облик (бога) Нрисимхи.

वज्र हस्ता तथैवैन्द्री गजराजो परिस्थिता ।
प्राप्ता सहस्र नयना यथा शक्रस्तथैव सा ॥ २१॥
vajrahastā tathaivaindrī gajarājopari sthitā .
prāptā sahasranayanā yathā śakrastathaiva sā .. 21..
Подобно этому и Аиндри явилась, сидя на Владыке слонов и с громовой стрелой в руке - в точности такая, как Индра.

ततः परिवृत्तस्ताभिरीशानो देव शक्तिभिः ।
हन्यन्तामसुराः शीघ्रं मम प्रीत्याह चण्डिकां ॥ २२॥
tataḥ parivṛtastābhirīśāno devaśaktibhiḥ .
hanyantāmasurāḥ śīghraṁ mama prītyāha caṇḍikām .. 22..
И окруженный теми шакти девов Шива сказал Чандике: "Пусть асуры будут тотчас убиты ради моего удовлетворения!".

ततो देवी शरीरात्तु विनिष्क्रान्तातिभीषणा ।
चण्डिका शक्तिरत्युग्रा शिवाशतनिनादिनी ॥ २३॥
tato devīśarīrāttu viniṣkrāntātibhīṣaṇā .
caṇḍikā śaktiratyugrā śivāśataninādinī .. 23..
Тогда из тела Деви изошла шакти Чандика, огромная и нестерпимо страшная, воющая, словно сотня шакалов.

सा चाह धूम्रजटिलम् ईशानमपराजिता ।
दूतत्वं गच्छ भगवन् पार्श्वं शुम्भनिशुम्भयोः ॥ २४॥
sā cāha dhūmrajaṭilamīśānamaparājitā .
dūta tvaṁ gaccha bhagavan pārśvaṁ śumbhaniśumbhayoḥ .. 24..
Непобедимая, Она сказала темноволосому Шиве: "О благословенный, пойди посланником к Шумбхе и Нишумбхе.

Богиня отправляет Шиву в качестве посла к демонам

ब्रूहि शुम्भं निशुम्भं च दानवावतिगर्वितौ ।
ये चान्ये दानवास्तत्र युद्धाय समुपस्थिताः ॥ २५॥
brūhi śumbhaṁ niśumbhaṁ ca dānavāvatigarvitau . ye cānye dānavāstatra yuddhāya samupasthitāḥ .. 25.. И скажи слишком гордым данавам Шумбхе и Нишумбхе, и другим прибывшим на бой данавам:

त्रैलोक्यमिन्द्रो लभतां देवाः सन्तु हविर्भुजः ।
यूयं प्रयात पातालं यदि जीवितुमिच्छथ ॥ २६॥
trailokyamindro labhatāṁ devāḥ santu havirbhujaḥ .
yūyaṁ prayāta pātālaṁ yadi jīvitumicchatha .. 26..
Пусть Индра обретет три мира, боги насладятся предложенными жертвами, а вы ступайте в нижний мир, если хотите выжить!

बलावलेपादथ चेद्भवन्तो युद्धकाङ्क्षिणः ।
तदा गच्छत तृप्यन्तु मच्छिवाः पिशितेन वः ॥ २७॥
balāvalepādatha cedbhavanto yuddhakāṅkṣiṇaḥ .
tadāgacchata tṛpyantu macchivāḥ piśitena vaḥ .. 27..
Если же, возгордясь своей силой, вы требуете битвы, наступайте, и пусть Мои шакалы насытятся вашей плотью!"

यतो नियुक्तो दौत्येन तया देव्या शिवः स्वयम् ।
शिवदूतीति लोके‌உस्मिंस्ततः सा ख्याति मागता ॥ २८॥
yato niyukto dautyena tayā devyā śivaḥ svayam .
śivadūtīti loke'smiṁstataḥ sā khyātimāgatā .. 28..
И поскольку самого Шиву Деви избрала посланником, с тех времен в мире Ее зовут "Шивадути".

ते‌உपि श्रुत्वा वचो देव्याः शर्वाख्यातं महासुराः ।
अमर्षापूरिता जग्मुर्यत्र कात्यायनी स्थिता ॥ २९॥
te'pi śrutvā vaco devyāḥ śarvākhyātaṁ mahāsurāḥ .
amarṣāpūritā jagmuryatra kātyāyanī sthitā .. 29..
Услышав объявленные Шивой слова Деви, разъяренные великие асуры двинулись к месту, где пребывала Катйяйяни.

ततः प्रथममेवाग्रे शरशक्त्यृष्टिवृष्टिभिः ।
ववर्षुरुद्धतामर्षाः स्तां देवीममरारयः ॥ ३०॥
tataḥ prathamamevāgre śaraśaktyṛṣṭivṛṣṭibhiḥ .
vavarṣuruddhatāmarṣāstāṁ devīmamarārayaḥ .. 30..
И в самом начале (битвы) свирепые враги бессмертных обрушили на Деви ливень стрел, дротиков и копий.

सा च तान् प्रहितान् बाणान् ञ्छूलशक्तिपरश्वधान् ।
चिच्छेद लीलयाध्मातधनुर्मुक्तैर्महेषुभिः ॥ ३१॥
sā ca tān prahitān bāṇāñchūlaśaktiparaśvadhān .
ciccheda līlayādhmātadhanurmuktairmaheṣubhiḥ .. 31..
Но словно играя, огромными стрелами, посланными из растянутого до конца лука, Она рассекала пущенные ими стрелы, копья, дротики и топоры.

तस्याग्रतस्तथा काली शूलपातविदारितान् ।
खट्वाङ्गपोथितांश्चारीन्कुर्वन्ती व्यचरत्तदा ॥ ३२॥
tasyāgratastathā kālī śūlapātavidāritān .
khaṭvāṅgapothitāṁścārīnkurvatī vyacarattadā .. 32..
А впереди шагала Кали, пронзая врагов трезубцем и ударяя их Своим венчанным черепом посохом.

कमण्डलुजलाक्षेपहतवीर्यान् हतौजसः ।
ब्रह्माणी चाकरोच्छत्रून्येन येन स्म धावति ॥ ३३॥
kamaṇḍalujalākṣepahatavīryān hataujasaḥ .
brahmāṇī cākarocchatrūnyena yena sma dhāvati .. 33..
И куда бы ни направлялась Брахмани, Она лишала врагов отваги, лишала сил, кропя их водой Своего кувшина.

माहेश्वरी त्रिशूलेन तथा चक्रेण वैष्णवी ।
दैत्याङ्जघान कौमारी तथा शत्याति कोपना ॥ ३४॥
māheśvarī triśūlena tathā cakreṇa vaiṣṇavī .
daityāñjaghāna kaumārī tathā śaktyātikopanā .. 34..
Исполнившись крайней ярости, Махешвари убивала врагов трезубцем, Ваишнави - Своим диском, Каумари - дротиком.

ऐन्द्री कुलिशपातेन शतशो दैत्यदानवाः ।
पेतुर्विदारिताः पृथ्व्यां रुधिरौघप्रवर्षिणः ॥ ३५॥
aindrī kuliśapātena śataśo daityadānavāḥ .
peturvidāritāḥ pṛthvyāṁ rudhiraughapravarṣiṇaḥ .. 35..
От удара громовой стрелы Аиндри сотни даитьев и данавов падали на землю, проливая потоки крови.

तुण्डप्रहारविध्वस्ता दंष्ट्रा ग्रक्षत वक्षसः ।
वाराहमूर्त्या न्यपतंश्चक्रेण च विदारिताः ॥ ३६॥
tuṇḍaprahāravidhvastā daṁṣṭrāgrakṣatavakṣasaḥ .
vārāhamūrtyā nyapataṁścakreṇa ca vidāritāḥ .. 36..
(Асуры) падали, поверженные ударами морды богини в облике Вепря, раненные в грудь Ее клыками, рассеченные Ее диском.

नखैर्विदारितांश्चान्यान् भक्षयन्ती महासुरान् ।
नारसिंही चचाराजौ नादा पूर्णदिगम्बरा ॥ ३७॥
nakhairvidāritāṁścānyān bhakṣayantī mahāsurān .
nārasiṁhī cacārājau nādāpūrṇadigambarā .. 37..
И мчась по полю битвы, оглашая ревом стороны света, Нарасимхи пожирала великих асуров, разорванных Ее когтями.

चण्डाट्टहासैरसुराः शिवदूत्यभिदूषिताः ।
पेतुः पृथिव्यां पतितांस्तांश्चखादाथ सा तदा ॥ ३८॥
caṇḍāṭṭahāsairasurāḥ śivadūtyabhidūṣitāḥ .
petuḥ pṛthivyāṁ patitāṁstāṁścakhādātha sā tadā .. 38..
Пораженные страшными раскатами смеха Шивадути, асуры рушились наземь и Она пожирала павших.

इति मातृ गणं क्रुद्धं मर्द यन्तं महासुरान् ।
दृष्ट्वाभ्युपायैर्विविधैर्नेशुर्देवारिसैनिकाः ॥ ३९॥
iti mātṛgaṇaṁ kruddhaṁ mardayantaṁ mahāsurān .
dṛṣṭvābhyupāyairvividhairneśurdevārisainikāḥ .. 39..
И при виде семи разгневанных (богинь)-матерей, различным образом истреблявших великих асуров, войска врагов девов обратились в бегство.

पलायनपरान्दृष्ट्वा दैत्यान्मातृगणार्दितान् ।
योद्धुमभ्याययौ क्रुद्धो रक्तबीजो महासुरः ॥ ४०॥
palāyanaparāndṛṣṭvā daityānmātṛgaṇārditān .
yoddhumabhyāyayau kruddho raktabījo mahāsuraḥ .. 40..
Тогда великий асур Рактабиджа, видя отступление преследуемых семью матерями даитьев, яростно бросился в бой.

रक्तबिन्दुर्यदा भूमौ पतत्यस्य शरीरतः ।
समुत्पतति मेदिन्यां तत्प्रमाणो महासुरः ॥ ४१॥
raktabinduryadā bhūmau patatyasya śarīrataḥ .
samutpatati medinyāṁ tatpramāṇo mahāsuraḥ .. 41..
И когда бы ни падала наземь капля крови его тела, тотчас с земли поднимался такой же асур.

युयुधे स गदापाणिरिन्द्रशक्त्या महासुरः ।
ततश्चैन्द्री स्ववज्रेण रक्तबीजमताडयत् ॥ ४२॥
yuyudhe sa gadāpāṇirindraśaktyā mahāsuraḥ .
tataścaindrī svavajreṇa raktabījamatāḍayat .. 42..
С палицей в руке великий асур вступил в бой с шакти Индры, и Аиндри поразила Рактабиджу Своей громовой стрелой.

कुलिशेनाहतस्याशु बहु सुस्राव शोणितम् ।
समुत्तस्थुस्ततो योधास्तद्रपास्तत्पराक्रमाः ॥ ४३॥
kuliśenāhatasyāśu bahu susrāva śoṇitam .
samuttasthustato yodhāstadrūpāstatparākramāḥ .. 43..
Тогда кровь обильно хлынула из него, раненного громовой стрелой, а от той крови родились воины, подобные ему отвагой и обликом.

यावन्तः पतितास्तस्य शरीराद्रक्तबिन्दवः ।
तावन्तः पुरुषा जाताः स्तद्वीर्यबलविक्रमाः ॥ ४४॥
yāvantaḥ patitāstasya śarīrādraktabindavaḥ .
tāvantaḥ puruṣā jātāstadvīryabalavikramāḥ .. 44..
И сколько бы капель крови ни стекало с его тела, столько возникало воинов, равных ему в храбрости, силе и доблести.

ते चापि युयुधुस्तत्र पुरुषा रक्त सम्भवाः ।
समं मातृभिरत्युग्रशस्त्रपातातिभीषणं ॥ ४५॥
te cāpi yuyudhustatra puruṣā raktasambhavāḥ .
samaṁ mātṛbhiratyugraśastrapātātibhīṣaṇam .. 45..
Применяя самое грозное оружие, родившиеся из крови ступали в страшный бой с матерями-(богинями).

पुनश्च वज्र पातेन क्षत मश्य शिरो यदा ।
ववाह रक्तं पुरुषास्ततो जाताः सहस्रशः ॥ ४६॥
punaśca vajrapātena kṣatamasya śiro yadā .
vavāha raktaṁ puruṣāstato jātāḥ sahasraśaḥ .. 46..
И вновь, когда на голову ему обрушился удар громовой стрелы, из обильно пролитой крови тысячами родились новые воины.

वैष्णवी समरे चैनं चक्रेणाभिजघान ह ।
गदया ताडयामास ऐन्द्री तमसुरेश्वरम् ॥ ४७॥
vaiṣṇavī samare cainaṁ cakreṇābhijaghāna ha .
gadayā tāḍayāmāsa aindrī tamasureśvaram .. 47..
В битве Ваишнави поразила предводителя асуров диском, Аиндри ударила его булавой.

वैष्णवी चक्रभिन्नस्य रुधिरस्राव सम्भवैः ।
सहस्रशो जगद्व्याप्तं तत्प्रमाणैर्महासुरैः ॥ ४८॥
vaiṣṇavīcakrabhinnasya rudhirasrāvasambhavaiḥ .
sahasraśo jagadvyāptaṁ tatpramāṇairmahāsuraiḥ .. 48..
Но из потока крови (асура), рассеченного диском Ваишнави, возникли тысячи великих асуров его облика, заполнившие собою мир.

शक्त्या जघान कौमारी वाराही च तथासिना ।
माहेश्वरी त्रिशूलेन रक्तबीजं महासुरम् ॥ ४९॥
śaktyā jaghāna kaumārī vārāhī ca tathāsinā .
māheśvarī triśūlena raktabījaṁ mahāsuram .. 49..
Каумари ударила Рактабиджу дротиком, Варахи - мечом, Махешвари поразила великого асура трезубцем.

स चापि गदया दैत्यः सर्वा एवाहनत् पृथक् ।
मातॄः कोपसमाविष्टो रक्तबीजो महासुरः ॥ ५०॥
sa cāpi gadayā daityaḥ sarvā evāhanat pṛthak . mātṝḥ kopasamāviṣṭo raktabījo mahāsuraḥ .. 50.. Но исполнившись ярости, великий асур, даитья Рактабиджа, ударил своей палицей каждую из (богинь)-матерей.

तस्याहतस्य बहुधा शक्तिशूलादि भिर्भुविः ।
पपात यो वै रक्तौघस्तेनासञ्चतशो‌உसुराः ॥ ५१॥
tasyāhatasya bahudhā śaktiśūlādibhirbhuvi .
papāta yo vai raktaughastenāsañchataśo'surāḥ .. 51..
И сотни асуров явились из струй крови, брызнувших на землю из многих ран, (оставленных на его теле) дротиками, копьями и прочим (оружием).

तैश्चासुरासृक्सम्भूतैरसुरैः सकलं जगत् ।
व्याप्तमासीत्ततो देवा भयमाजग्मुरुत्तमम् ॥ ५२॥
taiścāsurāsṛksambhūtairasuraiḥ sakalaṁ jagat .
vyāptamāsīttato devā bhayamājagmuruttamam .. 52..
И те асуры, возникшие из крови асура, заполнили собой весь мир, а боги пришли в великий ужас.

तान् विषण्णा न् सुरान् दृष्ट्वा चण्डिका प्राहसत्वरम् ।
उवाच कालीं चामुण्डे विस्तीर्णं वदनं कुरु ॥ ५३॥
tān viṣaṇṇān surān dṛṣṭvā caṇḍikā prāhasatvaram .
uvāca kālīṁ cāmuṇḍe vistīrṇaṁ vadanaṁ kuru .. 53..
Но при виде отчаяния небожителей, Чандика, смеясь, сказала Кали: "О, Чамунда, распахни Свой широкий рот.

मच्छस्त्रपातसम्भूतान् रक्तबिन्दून् महासुरान् ।
रक्तबिन्दोः प्रतीच्छ त्वं वक्त्रेणानेन वेगिना ॥ ५४॥
macchastrapātasambhūtān raktabindūn mahāsurān .
raktabindoḥ pratīccha tvaṁ vaktreṇānena veginā .. 54..
И ртом быстро вбирай капли крови, брызжущие от ударов Моего оружия, и великих асуров, возникших из тех капель крови.

भक्षयन्ती चर रणो तदुत्पन्नान्महासुरान् ।
एवमेष क्षयं दैत्यः क्षेण रक्तो गमिष्यति ॥ ५५॥
bhakṣayantī cara raṇe tadutpannānmahāsurān .
evameṣa kṣayaṁ daityaḥ kṣeṇarakto gamiṣyati .. 55..
Мчась по полю битвы, поедай рожденных от даитьи вeликих асуров, и обескровленный он встретит свою смерть.

भक्ष्य माणा स्त्वया चोग्रा न चोत्पत्स्यन्ति चापरे ।
इत्युक्त्वा तां ततो देवी शूलेनाभिजघान तम् ॥ ५६॥
bhakṣyamāṇāstvayā cogrā na cotpatsyanti cāpare .
ityuktvā tāṁ tato devī śūlenābhijaghāna tam .. 56..
Когда Ты поглотишь тех свирепых (воинов), то новые Не родятся", - и сказав так, Деви ударила его копьем.

मुखेन काली जगृहे रक्तबीजस्य शोणितम् ।
ततो‌உसावाजघानाथ गदया तत्र चण्डिकां ॥ ५७॥
mukhena kālī jagṛhe raktabījasya śoṇitam .
tato'sāvājaghānātha gadayā tatra caṇḍikām .. 57..
А Кали подобрала ртом кровь Рактабиджи; и тут он ударил Чандику своей палицей

न चास्या वेदनां चक्रे गदापातो‌உल्पिकामपि ।
तस्याहतस्य देहात्तु बहु सुस्राव शोणितम् ॥ ५८॥
na cāsyā vedanāṁ cakre gadāpāto'lpikāmapi .
tasyāhatasya dehāttu bahu susrāva śoṇitam .. 58..
Но удар палицы не причинил Той даже малого страдания, с его же пораженного тела обильно стекала кровь

Убиение Рактабиджи

यतस्ततस्तद्वक्त्रेण चामुण्डा सम्प्रतीच्छति |
मुखे समुद्गता ये‌உस्या रक्तपातान्महासुराः ॥ ५९॥
yatastatastadvaktreṇa cāmuṇḍā sampratīcchati .
mukhe samudgatā ye'syā raktapātānmahāsurāḥ .. 59..
И Чамунда со всех сторон слизывала ее ртом и глотала великих асуров, рождавшихся из крови у Нее во рту

तांश्चखादाथ चामुण्डा पपौ तस्य च शोणितम् ।
देवी शूलेन वज्रेण बाणैरसिभिर् ऋष्टिभिः ॥ ६०॥
tāṁścakhādātha cāmuṇḍā papau tasya ca śoṇitam .
devī śūlena vajreṇa bāṇairasibhirṛṣṭibhiḥ .. 60..
- Так Чамунда пила и глотала его кровь. А Деви беспощадно била Рактабиджу дротиком, громовой стрелой, стрелами, мечом и копьями,

जघान रक्तबीजं तं चामुण्डा पीत शोणितम् ।
स पपात महीपृष्ठे शस्त्रसङ्घसमाहतः ॥ ६१॥
jaghāna raktabījaṁ taṁ cāmuṇḍāpītaśoṇitam .
sa papāta mahīpṛṣṭhe śastrasaṅghasamāhataḥ .. 61..
и Чамунда все пила его кровь. Когда, сраженный огромным множеством орудий,

नीरक्तश्च महीपाल रक्तबीजो महासुरः ।
ततस्ते हर्षमतुलम् अवापुस्त्रिदशा नृप ॥ ६२॥
nīraktaśca mahīpāla raktabījo mahāsuraḥ .
tataste harṣamatulamavāpustridaśā nṛpa .. 62..
О хранитель земли! обескровленный великий асур Рактабиджа упал на землю. А Тридцать (богов) исполнились невыразимой радости,

तेषां मातृगणो जातो ननर्तासृंङ्गमदोद्धतः ॥ ६३॥
teṣāṁ mātṛgaṇo jāto nanartāsṛṅmadoddhataḥ .. 63..
Вышедшие же из них семь матерей-(богинь) плясали, возбужденные кровью.

॥ स्वस्ति श्री मार्कण्डेय पुराणे सावर्निके मन्वन्तरे देवि महत्म्ये रक्तबीजवधोनाम अष्टमोध्याय समाप्तम् ॥
.. svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye raktabījavadho nāmāṣṭamo'dhyāyaḥ .. 8..
Такова в Деви Махатмье Шри Маркандейя Пураны (эпоха Саварни) восьмая глава, именуемая "Убиение Рактабиджи".

आहुति
ॐ जयन्ती साङ्गायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै रक्ताक्ष्यै अष्टमातृ सहितायै महाहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ॥

Примечания